وزارت داخله طالبان اعلام کرده است که هفت «گدای حرفهای» را در بخشهای مختلف شهر کابل بازداشت کرده است. طالبان گفته از نزد این افراد ۶۷۶ هزار و ۷۰۰ افغانی پول نقد، سه گردنبند طلا، اسناد، جواز سیر و کلید یک موتر ضبط کرده است.
این وزارت روز پنجشنبه سوم میزان گفته که این افراد یک عملیات از سوی نیروهای قطعات خاص معینیت مبارزه با مواد مخدر این گروه که در مربوطات حوزههای هفتم، نوزدهم، سیزدهم، ششم و دهم امنیتی کابل انجام شده، بازداشت شدند و در میان بازداشتشدگان زنان نیز حضور دارند.
مقامهای طالبان تأکید کردهاند که بازداشتشدگان پس از تکمیل روند بازرسی به نهادهای عدلی و قضایی معرفی خواهند شد.
پدیده گدایی در کابل در سالهای اخیر به یکی از معضلهای بزرگ شهری بدل شده است. براساس آمار رسمی، تنها در چهار سال گذشته بیش از ۷۷ هزار نفر به اتهام گدایی در پایتخت بازداشت و سپس آزاد شدند.
بسیاری از این افراد به دلیل فقر و بیکاری به گدایی روی آوردهاند و در میان آنها کودکان نیز دیده میشوند.
اکونومیست در تحلیلی نوشت اظهارات رئیسجمهور امریکا درباره نزدیکی پایگاه هوایی بگرام به مراکز هستهای چین نادرست است. شاشانک جوشی، دبیر دفاعی این نشریه میگوید که منظور دونالد ترامپ منطقه لوپنور در سین کیانگ، محل آزمایش هستهای چین است که دو هزار کیلومتر با افغانستان فاصله دارد.
اکونومیست همچنان یادآوری کرده است که ترامپ درک نادرستی از تاریخ بگرام دارد. نویسنده مقاله باور دارد امریکا این پایگاه را ساخته است، در حالی که این تأسیسات در دهه پنجاه میلادی توسط اتحاد شوروی ساخته شد و در جنگ دهه هشتاد علیه مجاهدین مورد استفاده قرار گرفت.
در سال ۲۰۰۱ نیروهای ویژه بریتانیا آن را تصرف کردند و سپس به پایگاه اصلی نیروهای امریکایی بدل شد. امریکاییها در سالهای حضورشان آن را به یک منطقه شهرگونه نظامی مجهز تبدیل کردند؛ با استخر، سینما، فروشگاهها و حتی شعبههای برگرکینگ و پیتزاهات.
شاشانک جوشی نوشته است که دولت ترامپ این روزها روی سند استراتژی دفاع ملی کار میکند که قرار است بر تمرکز کمتر بر اروپا و توجه بیشتر به داخل امریکا، مقابله با مواد مخدر و احتمالاً چین تأکید کند. اما مشکل اینجاست که ترامپ چندان به اسناد رسمی یا قوانین بینالمللی توجهی ندارد.
به نوشته او، در عمل، تصرف دوباره بگرام مستلزم اعزام هزاران سرباز امریکایی و ایجاد یک پل هوایی از مسیر پاکستان است. چنین اقدامی همچنین نقض توافقی خواهد بود که خود ترامپ در سال ۲۰۲۰ با طالبان امضا کرده بود و بعدتر مبنای خروج شتابزده جو بایدن شد. افزون بر این، سود واقعی چنین اقدامی زیر سوال است، زیرا راههای دیگری برای نظارت بر آزمایشهای موشکی چین وجود دارد.
اکونومیست تأکید کرده است که پیگیری بگرام از سوی ترامپ بیش از آنکه بر پایه ملاحظات عملی باشد، ناشی از نگاه نواستعماری او به جهان است. این نشریه یادآوری کرده که ترامپ در گذشته نیز به اشکال مختلف تهدید به تصرف کانادا، گرینلند و غزه کرده بود و حالا بگرام آخرین قطعهای است که به فهرست ذهنی او اضافه شده است.
ترامپ هفته گذشته ابتدا در یک نشست خبری در اقامتگاه نخستوزیر بریتانیا، هنگامی که پرسشی درباره جنگ اوکراین مطرح شد، بحث را به افغانستان کشاند. او خروج امریکا از افغانستان را یک «فاجعه کامل» خواند، بهویژه به خاطر تخلیه پایگاه بگرام. ترامپ افزود: «ما آن را رایگان به آنها دادیم. حالا داریم تلاش میکنیم دوباره آن را پس بگیریم—این شاید خبر فوری باشد.»
ترامپ بعدا از گفتوگو با طالبان خبر داد و هشدار داد اگر این گروه بگرام را به امریکا به عنوان سازنده آن تحویل ندهد «اتفاقات بدی رخ خواهد داد».
منابع مطلع در ولسوالی جرم بدخشان به افغانستان اینترنشنال خبر دادند که افراد امر به معروف طالبان یک تعویذنویس کهنسال را با «شلیک گلوله زخمی» کردهاند. به گفته منابع، این مرد بر اثر اصابت دستکم سه گلوله به شدت زخمی شده است.
منابع محلی به افغانستان اینترنشنال گفتند که این رویداد روز سهشنبه، اول میزان در مرکز ولسوالی جرم رخ داده است.
نورآقا خاوری، فرزند این تعویذنویس در یادداشتی در شبکههای اجتماعی زخمی شدن پدرش را تایید کرده است. او اما از عوامل این تیراندازی اسم نبرده است.
مقامهای محلی طالبان تاکنون در این مورد ابراز نظر نکردهاند.
باشندگان محل گفتند این تعویذنویس ۷۵ سال دارد و به نام مستری معروف است. به گفته آنها این مرد از سالهای زیادی تاکنون در مرکز ولسوالی جرم بدخشان تعویذ مینوشت.
طالبان تعویذنویسی را جرم میپندارد و محتسبان امر به معروف این گروه تعویذنوسان را در سراسر کشور بازداشت میکنند. این گروه تاکنون دهها تعویذنویس را به اتهام «جادوگری» در سراسر کشور بازداشت کرده است.
وزارت خارجه امریکا میگوید با مقامهای حکومت پیشین افغانستان بهصورت منظم دیدار میکند تا سیاست واشنگتن در قبال این کشور را روشن کند. این وزارت گفت که طالبان یک «سازمان تروریستی جهانی» است، اما در صورت اقتضای منافع ملی امریکا، این وزارت بهطور هدفمند با طالبان تعامل میکند.
وزارت امور خارجه امریکا گفته است که با دیاسپورای افغان و مقامهای پیشین افغانستان تعامل دارد و از حقوق زنان و دختران، برنامههای آموزشی و جامعه مدنی افغان حمایت میکند.
این وزارت همچنین بر ضرورت پاسخگو ساختن طالبان در برابر تعهدات بینالمللی تاکید کرده است.
وزارت خارجه امریکا گزارش خود درباره طرحها برای حمایت از مردم افغانستان را به مجلس نمایندگان ارائه کرده است.
وزارت خارجه افزوده که رویکرد امریکا در افغانستان بر مصونیت و امنیت شهروندان امریکایی، مبارزه با تروریسم، مواد مخدر و جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی متمرکز است.
با این حال در این گزارش تاکید شده که در صورت همسو بودن با منافع ملی ایالات متحده امریکا، وزارت خارجه این کشور بهصورت هدفمند با طالبان تعامل میکند. وزارت خارجه افزوده است که این تعامل در زمینه مبارزه با مواد مخدر و بازگرداندن زندانیان امریکایی انجام میشود.
وزارت خارجه امریکا همچنین بر شفافیت و رعایت استانداردهای بینالمللی برای «مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم» تاکید کرده و گفته که رعایت این استانداردها برای حمایت از توسعه اقتصادی افغانستان حیاتی است.
طبق گزارش، برنامه «صندوق بورسیه زنان» در سال تحصیلی ۲۰۲۴–۲۰۲۵ به ۱۶۹ زن افغان در هشت دانشگاه در هفت کشور بورسیه اعطا کرده و وزارت خارجه قصد دارد این برنامه را گسترش دهد.
در گزارش آمده است بیش از هزار و ۵۰ دانشجوی افغان دیگر در این دوره تحصیلی از برنامه «حمایت از موفقیت دانشجویان در افغانستان» بهرهمند شدهاند.
وزارت خارجه اعلام کرده که در روند سیاسی تحت رهبری سازمان ملل شرکت میکند و از این چارچوب برای تاکید بر پاسخگو نگه داشتن طالبان در برابر مردم افغانستان و جامعه جهانی استفاده میکند.
این وزارت در گزارش سال گذشته خود نیز تاکید کرده بود که هیچگونه کمکی به طالبان یا از طریق طالبان ارائه نمیدهد. در آن گزارش آمده بود که طالبان بدون پایبندی به تعهدات خود در برابر جامعه جهانی مشروعیت نخواهد داشت.
برخی منابع دیپلوماتیک و امنیتی سازمان ملل و اروپا هشدار دادند گروه داعش خراسان میتواند از موج اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران و پاکستان برای اهداف خود بهرهبرداری کند.
خبرگزاری فرانسه پنجشنبه سوم میزان گزارش داد از ابتدای سال جاری میلادی، حدود دو میلیون و ۶۰۰ هزار مهاجر افغان به کشور بازگشتهاند که شمار زیادی از آنها دههها در خارج از افغانستان زندگی کرده بودند و برخی نیز برای نخستین بار قدم به خاک افغانستان گذاشتهاند.
هانس-یاکوب شیندلر، هماهنگکننده پیشین کمیته سازمان ملل برای نظارت بر گروههای شبهنظامی، در مصاحبه با این خبرگزاری هشدار داد: «خطر آنکه داعش خراسان افغانهای تازهوارد را بهعنوان منبع بالقوه برای جذب نیرو در نظر بگیرد، بالاست.»
او افزود داعش خراسان از سال ۱۴۰۰ به جذب نیرو از میان اعضای ناراضی طالبان و نیز افغانهایی مشغول است که در ساختار حکومت جدید جایی ندارند.
یک منبع دیپلوماتیک اروپایی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما میدانیم که برخی افغانها نه از سر اعتقاد، بلکه بهدلیل "ضرورت اقتصادی" به گروههای تروریستی میپیوندند.»
در حالیکه با تسلط طالبان و توقف فعالیتهای ستیزهجویانه این گروه شرایط امنیتی در افغانستان تا حد زیادی بهبود یافته است با این حال، داعش خراسان که در شرق افغانستان حضور دارد، همچنان با انجام حملات پراکنده تهدیدی مستمر علیه حاکمیت طالبان و ثبات منطقه محسوب میشود.
جمهوری اسلامی ایران در ماههای گذشته سیاستهای ضد مهاجرتی خود را علیه شهروندان افغانستان تشدید و شمار زیادی از آنان را از ایران اخراج کرده است.
سازمان عفو بینالملل در ماه سرطان از حکومت ایران خواست روند اخراج شهروندان افغانستان را فورا متوقف کند.
مهاجران اخراجی، فقر و سایه داعش
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل برآورد کرده است تا پایان سال ۲۰۲۵، احتمالا تا چهار میلیون مهاجر به افغانستان باز خواهند گشت.
ایندریکا راتواته، هماهنگکننده امور بشردوستانه سازمان ملل در افغانستان، اعلام کرد این افراد «با چالشهای گستردهای از جمله فقدان شغل، مسکن و دسترسی به خدمات ابتدایی مواجه خواهند شد».
او افزود: «ممکن است این افراد در برابر راهبردهای منفی برای بقا، از جمله سوءاستفاده از سوی گروههای مسلح، آسیبپذیر شوند.»
طبق گزارش بانک جهانی، نزدیک به نیمی از جمعیت ۴۸ میلیونی افغانستان زیر خط فقر زندگی میکنند و حدود یکچهارم از جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله بیکار هستند.
سازمان ملل پیشتر در گزارش ماه جولای خود هشدار داد که بستر مناسبی برای فعالیت گروههای مختلف تروریستی فراهم شده که تهدیدی جدی برای امنیت آسیای مرکزی و دیگر کشورها به شمار میرود.
بر اساس این گزارش، خطرناکترین تهدید از سوی داعش است که با حدود دو هزار جنگجو در سالهای اخیر حملاتی را در روسیه، ایران و پاکستان سازماندهی کرده است.
آمینه خان، عضو موسسه مطالعات استراتژیک در اسلامآباد، گفت افغانهایی که دههها زندگی خود را در خارج سپری کردهاند، هنگام بازگشت به کشور «به چشم بیگانه» نگریسته میشوند.
او اضافه کرد شماری از آنان بهدلیل از دست دادن کسبوکار و داراییهایشان دلخور و کینهجو هستند و همین امر آنها را به «طعمهای ایدهآل برای گروههای تروریستی فراملی فعال در منطقه» بدل میکند.
بسیاری از کشورهای آسیای مرکزی بارها طی چند سال گذشته از قدرتگیری گروههای تروریستی و تهدید آنها برای امنیت منطقه ابراز نگرانی کردهاند.
روسیه میگوید که حدود ۲۳ هزار جنگجو از ۲۰ گروه مختلف تروریستی در افغانستان حضور دارند.
سرگئی شویگو، دبیر شورای امنیت روسیه در ماه آگست اعلام کرد: «بزرگترین نگرانی، فعالیت شاخه داعش در افغانستان است که اردوگاههای آموزشی در شرق، شمال و شمالشرق کشور دارد.»
روسیه میگوید که برای تقویت امنیت منطقهای و «مبارزه با تهدیدهای تروریستی» اداره طالبان را به رسمیت شناخته است.
بمب ساعتی
سازمان ملل میگوید که «بسیاری از حملات خنثیشده در اروپا در سالهای ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ به داعش ارتباط داشتهاند.»
یک منبع دیپلوماتیک اروپایی افزود برای بسیاری از کشورهای اروپایی، خطر یک «بمب ساعتی واقعیست.»
سازمان ملل میگوید که تنها راه برای جلوگیری از جذب مهاجران توسط گروههای تندرو، ساختن آیندهای با عزت برای آنها از طریق کمکهای خارجی است.
واشنگتن برای جلوگیری از افتادن کمکهای مالی بهدست طالبان بودجه کمکهای بشردوستانه به افغانستان را به طور چشمگیری کاهش داده است.
دو مقام ارشد وزارت خارجه امریکا به افغانستان اینترنشنال گفتند که ایالات متحده در حال بازنگری سیاست خود در قبال افغانستان است. به گفته این مقامها، در حال حاضر واشنگتن مصمم است که کمکها به دست طالبان نرسد.
این مقامها وضعیت افغانستان را «فاجعهبار» توصیف کردند و بار دیگر تاکید کردند که خروج ایالات متحده در آگست ۲۰۲۱، «هرگز نباید به آن شکل انجام میشد.»
مقامهای وزارت خارجه امریکا روز چهارشنبه، دوم میزان، افزودند که در وضعیت کنونی اولویت اصلی امریکا، دستیابی به دو هدف عمده مرتبط با افغانستان است: «نخست، جلوگیری از تبدیل شدن دوباره افغانستان به پناهگاه امن تروریستها؛ و دوم، پایاندادن طالبان به دیپلوماسی گروگانگیری و بازگرداندن شهروندان امریکایی.»
آنها گفتند: «اولویت ایالات متحده این است که افغانستان هرگز دوباره به میدان آموزش تروریستها بدل نشود. رئیسجمهور ترامپ همه اقدامات لازم را برای حفاظت از امریکا انجام خواهد داد.»
این مقامها با اشاره به سفر اخیر آدم بولر، نماینده ویژه ترامپ در امور گروگانها به کابل و گفتوگوی او با مقامهای طالبان درباره بازگرداندن گروگانهای امریکایی، گفتند: «این موضوع همچنان در صدر اولویتهای ما قرار دارد.»
وضعیت زنان
مقامهای وزارت خارجه امریکا وضعیت زنان و دختران در افغانستان را نیز به شدت نگرانکننده خواندند و افزودند: «ما ماهیت طالبان را میشناسیم: آنها بهعنوان یک سازمان تروریستی که بهطور رسمی از سوی ایالات متحده در فهرست ویژه (گروههای تروریستی ویژه) قرار گرفتهاند، هیچ ارزشی برای حقوق بشر، بهویژه حقوق زنان و دختران، قائل نیستند.»
آنها گفتند که طالبان پس از زلزله اخیر در شرق افغانستان، برای عملیات نجات و کمکرسانی زنان به زلزلهزدگان «مانعتراشی کردهاند و این امر به مرگهای تراژیک بیشتری منجر شده است؛ مسئلهای که عمیقاً تأسفبار است.»
در حالی که مقامهای امریکایی بر تصمیم امریکا برای جلوگیری از رسیدن کمکها بهدست طالبان تاکید کردند، گفتند که ایالات متحده از برنامههایی برای زنان و دختران افغانستان در خارج از کشور حمایت میکند. به گفته آنها، هدف از رویکرد کنونی این است که اطمینان حاصل شود که «کمکها واقعا به ذینفعان اصلی خواهد رسید.»
چین
مقامهای امریکایی همچنین چین را «یک چالش جهانی» توصیف کردند و گفتند این کشور به دنبال گسترش نفوذ در همهجا است: «ما میدانیم که آنها فرصتهایی در بخش معادن افغانستان را بررسی میکنند.»
این دو مقام وزارت خارجه امریکا تاکید کردند که ایالات متحده تحولات جاری را زیر نظر دارد.
آنها درباره مسئله بگرام میان طالبان و امریکا نیز گفتند: «اظهارات رئیسجمهور بهروشنی گویای دیدگاه اوست. او دقیقاً بیان کرده است که چه میخواهد.»
