د طالبانو لخوا د خبریالانو پر نېونې په کور د ننه او بهر د خبریالانو د ملاتړ بنسټونو بېلابېل غبرګونونه ښودلي. د افغانستان د ازادو رسنیو د ملاتړ ټولنې نۍ په خبرپاڼه کې راغلي، چې د یوې اونۍ په ترڅ کې څلور خبریالان د طالبانو له خوا نېول شوي دي.
نۍ په دغې خبرپاڼه کې ویلي، چې د کلید د خبریالانو فقیرمحمد فقیر زي او جان اغا صالح تر نېول کېدو یوه ورځ وړاندې په خوست کې د اریانا نیوز سیمه ییز خبریال حبیب الله سراب هم د طالبانو له خوا نېول شوی و، او تر هغه وړاندې په غزني کې د باختر د اطلاعاتي اژانس خبریال وحدت الله ابدالي هم نېول شوی و چې په دې کې د طالبانو د استخباراتي کړیو لاس دی.
د نۍ د بنسټ په لېکنه دغه ناقانونه نېونې تر ډېره د دې لپاره کېږي، چې پر خبریالانو او رسنیو فشارونه زیات کړي او په دې توګه د وینا ازادي تر پخوا زیاته محدوده کړي.
نۍ په ننګرهار، خوست او غزني ولایتونو کې له طالبانو غواړي، چې د نېول شویو خبریالانو د بېرته خوشې کولو کې دې ژر تر ژره لاس په کار شي، او هغه ادعاوې چې پر نېول شوېو خبریالانو لري هغه دې د رسنیو د سرغړونو کمیسیون ته وسپاري.
که څه هم طالبانو د ننګرهار او خوست په ولایتونو کې د نېول شویو خبریالانو د نېولو په تړاو روښانه دلایل نه دي وړاندې کړي؛ خو په غزني کې یې د باختر د خبري اژانس د خبریال په اړه ویلي، چې هغه په یوې بلې سیمه ییزې حقوقي قضیه کې نېول شوی، خو د دغې قضیې په اړه یې وضاحت نه دی ورکړی.
د افغانستان د رسنیو قانون له مخې که خبریال یا یوه رسنۍ له وضعه شویو قوانینو سرغړونه کوي، نو د رسنیو د سرغړونو کمیسیون ته واک سپارل شوی چې هغه سرغړونه د قانون له مخې وارزوي او تر پلټنو وروسته خپله پرېکړه وکړي.
تر دې وړاندې د طالبانو د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت څو مېاشتې مخکې هم ویلي و، هېڅ حکومتي اداره دا واک نه لري چې د رسنیو او خبریالانو په چارو کې لاس وهنه وکړي، او یواځینۍ اداره د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت او د رسنیو د سرغړونو کمیسیون دی چې هر ډول سرغړونې او تېروتنې وارزوي او د هغې سره سم قانوني کړنې ترسره کړي.
په افغانستان کې د طالبانو له واکمنېدو وروسته شاوخوا شپپږ زرو خبریالانو دندې له لاسه ورکړي چې ګڼ شمېر یې د مسلک خلاف په نورو چارو لاس پورې کړی او ځینې یې د هېواد پرېښودو ته اړ شوي دي.
