د طالبانو رییس الوزرا ملا محمد حسن اخند نن د یوه حکم پر اساس احمدالله وثیق د بدني روزنې لوی رییس ټاکلی دی. احمدالله وثیق له افغان شخصیتونو سره د اړیکو د کمیسیون ویاند او د ملي راډیو ټلویزیون د رییس په توګه دندې ترسره کړې دي.
د ایران د ملي امنیت د کمیسیون پخوانی رییس وایي، پر افغانستان د طالبانو له حاکمیت وروسته له یونیم میلیون ډېر داسې افغانان دغه هېواد ته تللي، چې پوځي سابقه لري. د ایران دولتي او یا هم خپلواکو بنسټونو د حشمت الله فلاحت پیشه د دې ادعا ریښتونوالی نه دی تایید کړی.
حشمت الله فلاحت پیشه ایران ته د دې پوځیانو پر ننوتلو اندیښنه څرګنده کړه او ویې ویل، ایراني چارواکي باید دا موضوع وڅاري.
هغه څرګنده نه کړه چې د افغان کډوالو په اړه د دې احصایې سرچینه یې کومه ده.
همدا راز ښاغلي فلاحت پیشه ادعا وکړه چې د نارسمي شمېرو له مخې د طالبانو په واکمنېدو پسې په ایران کې هره ورځ د کډوالو په شمېر کې په اوسط ډول لس زره کسان زیاتیږي.
هغه ادعا وکړه چې« په هرو پنځو افغانانو کې یو یې په ایران کې دی».
د ایران دغه پخواني نظامي چارواکي ایران ته د افغانانو د لیږد په بهیر کې پر «سیستماتیک فساد» خواشیني وښوده او ویې ویل، ایران ته د هر یو کس په لیږلو ۵۰۰ امریکایي ډالره اخیستل کیږي او «ځینې کسان په افغانستان او ایران کې د دې کسانو له لیږد څخه ګټه اخلي».
دا ادعا په داسې حال کې شوې ده، چې د ایران د اسلامي جمهوریت رسمي چارواکو په دغه هېواد کې د زرګونو افغان کډوالو د نیولو اعلان کړی دی.
د ایران د خراسان رضوي سرحدي قوماندان مجید شجاع وايي، د ۱۴۰۲ لمریز کال له پیل څخه را په دې خوا ۲۲۴ زره افغان کډوال د ایران له خاورې شړل شوي او طالبانو ته سپارل شوي دي.
ښاغلي شجاع ویلي، له ایران څخه د افغان کډوالو د اېستلو شمېر سږ کال له تېر کال څخه ۱۵ سلنه زیات شوی دی.
په ۱۴۰۰ لمریز کال کې پر افغانستان د طالبانو له واکمنۍ وروسته د افغانانو د کډوالۍ څپه ګاونډیو او د نړۍ نورو هېوادونو ته پیل شوه.
ډېری هغه کسان چې له افغانستانه وتلو ته اړ شوي، د افغانستان د حکومت پخواني کارکوونکي، د بشري حقونو فعالان، د رسنیو کارمنان او هغه کسان دي چې د طالبانو د ګواښونو او یا هم له خپلو اساسي بشري حقونو څخه د بې برخې کیدو له امله خپل هېواد پرېښی دی.
د ترکیې رسنۍ وايي، د دغه هېواد شمال لوېدیځ ته په کرکلارلي ښار کې امنیتي ځواکونو ۲۴ افغان او عراقي کډوال ونیول. د ترکیې پولیسو د شنبې په ورځ ویلي، دا نیول شوي کسان یې د بهرنیو وګړو د اېستلو مرکز ته سپارلي دي.
د ترکیې امنیتي ځواکونو سږ کال په دغه هېواد کې نږدې څلور زره افغان کډوال نیولي او له دغه هېواد اېستلي دي.
د ترکیې د ولسمشر رجب طیب اردوغان له دې پرېکړې وروسته چې «د کډوالۍ سیاست کې څرګند بدلون» راولي، د کډوالو په تېره د افغانانو د نیولو او اېستلو بهیر هم چټک شوی دی.
تېرکال ترکیې ۵۷ زره ۱۷۴افغان کډوال ونیول او افغانستان ته یې ستانه کړل.
بریتانیا ته پر لار د بې قانونه کډوالو د کښتۍ ډوبېدو پېښه کې د یوه افغان په ګډون ۶ کسان مړه شول فرانسوي چارواکو ویلي، پېښه د شنبې په سهار وختي مانش کانال کې شوې او لا هم د ورکو کسانو د موندلو هڅې روانې دي.
د فرانسې سمندرساتې ادارې یوه ویاند رویټرز خبري اژانس ته ویلي، چې لا هم دوه کسان ورک دي او ۵۵ نور ژغورل شوي دی.
چارواکو ویلي څلورو فرانسوي کښتیو او یوې چورلکې او دوو بریتانوي کښتیو د ژغورنې په هڅو کې برخه اخیستې او ځینې ژوندي پاتې کسان هم د بریتانوي کښتیو لخوا ژغورل شوي دي.
د ۲۰۲۱ کال په نومبر کې هم ۲۷ بې قانونه کډوال په مانش کانال کې د بېړۍ ډوبېدو له امله مړه شول.
د بریتانیا د رسمي شمېرو له مخې له ۲۰۱۸ کال راهیسې د مانش کانال له لارې له دغه هېواد ته تر یو لکو ډېر بې قانونه کډوال اوښتي دي.
تېر مارچ کې فرانسوي چارواکو له هغه وروسته بریتانیا ته د بې قانونه کډوالو د تګ د مخنیوي لپاره ګزمه او نورې هڅې زیاتې کړې چې لندن دغه هېواد ته په کال کې د میلیونونو ایرو د ورکړې ژمنه وکړه.
له افغانستان را رسېدلي راپورونه وايي، په کابل او تخار کې د ښځو دوو ډلو د شنبې په ورځ یو ځل بیا د طالبانو د «ظالمانه سیاستونو» پر ضد مظاهرې وکړې.افغانستان انټرنشنل ته له کابل څخه سرچینو وویل، چې طالبانو دې ښار کې له مظاهرې په خبریدو سره د معترضو مېرمنو د غونډېدو پر ځای برید وکړ.
همداراز افغانستان انټرنشنل ته په رسېدلو انځورونو کې لیدل کیږي چې مظاهره کوونکو ښځو د غونډي ځای بدل کړی او په یوه بل سړک خپل پرېکړه لیک لولي.
هغوی یلې د امنیتي ګواښونو له امله یې ونه شو کولی بنرونه پورته کړي.
په ورته وخت کې افغانستان انټرنشنل ته له تخار ولایت څخه داسې ویډیوګانې رسیدلې، چې پکې یوه ډله ښځې په سړکونو د طالبانو پرضد شعارونه ورکوي.
په دې ویډیو کې لیدل کیږي چې د تخار په سړکونو کې معترضې ښځې په خپلو شعارونو کې وایي: «مرګ پر ظالم، که طالب وي او که لابيګر یې».
«خبرداری، خبر داری، هېره وونکې نړۍ» او «طالبان ظلم کوي، امریکا یې ملاتړ کوي» دا شعارونه هم په تخار کې د اعتراض کوونکو ښځو له خوا ورکړل شول.
همداراز، د افغانستان د ښځو احتجاجي خوځښت د اګسټ پر پنځلسمه د افغانستان د سقوط د کلیزې په مناسبت یوه اعلامیه خپره کړې چې پکې یې طالبان یوه «ترهګره او توکمپاله» ډله بللې ده.
په بیانیه کې راغلي، چې د طالبانو په توکمپال حاکمیت کې دوی سا نشي اخیستلی.
خو طالبان تل دا تورونه ردوي او وايي، دوی اسلامي حاکمیت لري او ټولو قومونو ته یې په واک کې ځای ور کړی دی.
طالبان دا هم وايي، چې ښځو ته د اسلام مطابق ټول حقونه ور کوي.
د افغانستان د ښځو احتجاجي خوځښت وایي، افغانستان یوې بې قانونه صحرا ته ورته دی چې خلک یې د مایوسۍ له امله د ځان وژنې او یا هم د تېښتې په فکر کې دي.
دغه مېرمنې وایي؛ د ټولو خلکو په ځانګړې توګه د افغانستان د ښځو هیله د طالبانو د حاکمیت بې قید او شرطه ختمېدل دي.
د طالبانو د زندانونو د تنظیم ادارې چارواکي وایي، د پنځو ښځو په ګډون ۱۶ بهرنیان د افغانستان په جېلونو کې بندیان دي. دوی د شنبې په ورځ «ملت ته د حکومت حساب ور کول» پروګرام کې دا خبره وکړه، خو د بهرنیو بندیانو د هویت په هکله یې څه ونه ویل.
د ځینې پخوانیو راپورونو له مخې، په بهرنیو بندیانو کې ځینې د امریکا او بریتانیا وګړي هم دي.
د امریکايي بندیانو خوشي کېدل د جولای په وروستیو کې په دوحه کې د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي او د امریکايي پلاوي د خبرو برخه وه.
د ټام وېسټ او رینا امیري په مشرۍ امریکايي پلاوي له طالبانو وغوښتل چې دا بندیان « بې شرطه او سملاسي» خوشي کړي.
معلومه نه ده چې څو امریکايي وګړي له طالبانو سره بندیان دي، خو د امریکا د بهرنیو چارو وزیر تېر اپرېل کې وویل، چې ۱۷۵ وګړي یې په افغانستان کې پاتې دي.
د نوموړي په خبره، له دوی ځینې د افغان حکومت تر پرځېدو وروسته افغانستان ته تللي دي.
د بریتانیا ډیلي مېل ورځپاڼې هم تېر اپرېل وویل، چې درې بریتانویان له طالبانو سره بندیان دي.
د باختر اژانس د راپور له مخې، د طالبانو د جېلونو د تنظیم ادارې چارواکي وایي، چې زندانونو کې یې د بندیانو د وهلو مخه نیولې ده.
د دې ادارې په خبره، په ایران کې په اعدام ۲۵۰ افغانانو حکم یې بند ته اړولی دی.
