د نوي زیلنډ د ښځو کرېکټ لوبډلې د پاکستان ملي لوبډله ماته کړه
د نوي زیلنډ د ښځو کرېکټ ملي لوبډلې نن د پاکستان لوبډلې ته په شل اوره سیالي کې په ۲۸ منډو ماته ور کړه. د دواړو لوبډلو دا تمریناني سیالي د کوربه نوي زیلنډ په توپ وهلو سره پیل شوه.
د نوي زیلنډ د ښځو کرېکټ ملي لوبډلې نن د پاکستان لوبډلې ته په شل اوره سیالي کې په ۲۸ منډو ماته ور کړه. د دواړو لوبډلو دا تمریناني سیالي د کوربه نوي زیلنډ په توپ وهلو سره پیل شوه.
نوي زیلنډ د اوو لوبغاړو په سوځېدو سره ۱۶۸ منډې جوړې کړې، خو د پاکستان لوبډلې د اتو لوبغاړو په بایللو سره ۱۴۰ منډې وکړې او لوبه یې وبایلله.
د پاکستان کرېکټ لوبډله تېره جمعه د نومبر پر ۲۴ د نوي زیلنډ پر وړاندې د ۳ شل اوره او ۳یو ورځنیو سیالیو لپاره نوي زیلنډ ته لاړه.
د دواړو لوبډلو ترمنځ به درې شل اوریزې لوبې د ډېسېمبر په ۳مه، ۵مه او ۹مه نېټه په ډونېډن او کوینزټاون کې او یو ورځنۍ لوبې به د ډیسمبر له ۱۲مې تر ۱۸مې په کوینزټاون او کریسټ چرچ کې ترسره شي.
د پوهنې پخواني وزیرې د ښوونځیو د بدیل په توګه له دیني مدرسو او جوماتونو څخه د کار اخیستلو وړاندیز وکړ او له خلکو یې وغوښتل چې د نجونو د زده کړو د دوام لپاره د سیمه ییزو فرصتونو په لټه کې شي.
رنګینه حمیدي په دې اړه خواشني څرګنده کړه، چې امريکا او نور هېوادونه له طالبانو سره همکاري نه کوي.
مېرمن حمیدي ټینګار وکړ، چې افغانستان دښوونځیو د پانګونې لپاره لازمه بودیجه نه لري؛ خو د هغې په وینا په هر دوه کیلومترۍ کې یو جومات شته، چې د زده کړو ځایونه ګڼل کېږي.
هغې وویل: "ننني ښوونځي د دیني مدرسو مترادف دي؛ مګر په تاریخي لحاظ دا د زده کړو مرکزونه دي".
هغې د طالبانو د بنديزونو د لري کولو او حل لارو په پېدا کولو کې پر کورنيو حل لارو ټينګار وکړ او وړانديز يې ورکړ، چې طالبان باید مدرسې او جوماتونو کې ده زده کړو اجازه ورکړي.
د اشرف غني د حکومت د پوهنې دغه وزیره وايي؛ نړۍواله ټولنه کولی شي د نجونو د زده کړو په اړه د طالبانو د نظر له اختلاف څخه د نجونو د ښوونځیو د بیا پرانستلو لپاره کار واخلي.
د چهار شنبې په ورځ ګارډین ورځپاڼې د هغې خبرې په یوه راپور کې بيا خپرې کړې، چې څه موده وړاندې يې د ترکیې په استانبول کې د نجونو د تعلیم په اړه د ملګرو ملتونو په یوه غونډه کې کړې وې.
د ګارډین د راپور له مخې؛ دغې پخوانۍ حکومتي چارواکې ویلي، چې ډېری طالب چارواکې د نجونو پر زده کړو د بنديز د لري کولو ملاتړي دي او دوی قانع کېدلی شي، چې د نجونو ښوونځي بېرته پرانيزي.
هغې وویل:" که نړۍ طالبان په رسمیت وپېژني یا نه، د نېږدې ۴۰ میلیونو افغانانو لپاره چې لږ تر لږه نیمایي یې ښځې او نجونې دي؛ طالبان یو حقیقت دی، چې هره ورځ ورسره ژوند کوي، زما له پاره دا دردونکې ده، چې له دوه کاله وروسته هم نړۍواله ټولنه نه پوهیږي، چې له طالبانو سره څنګه چلند وکړي".
نوموړې په دې اړه خواشیني څرګنده کړې، چې د نړۍ هېوادونه له طالبانو سره له خبرو او کار کولو ډډه کوي.
هغې وویل:"څه موده وړاندې د امریکا حکومت له متحدینو او نړۍوالو ادارو سره یوځای له طالبانو سره په سیاسي خبرو بوخت و؛ نو هېوادونه نن ورځ ولې له طالبانو سره په همکارۍ کې ستونزه لري؟".
په ورته وخت کې ګارډین راپور ورکړی، چې په دې غونډه کې ځینو ښځینه ګډونوالو له طالبانو سره د اړیکو د عادي کولو پر هر ډول وړاندیز نیوکي وکړې.
په ترکیه کې د «ښځو د اتحاد» غړې سلما اچونر په دې غونډه کې وویل: "له طالبانو سره کار کول، چې په پرله پسې ډول ښځې له خپلو حقونو څخه محروموي او د مدرسو له لارې د بنسټپالې ایډیالوژۍ عملي کوي، یو ډېر متضاد حالت رامنځته کړی دی".
اغلې اچونر ومنله چې دیني مدرسې ښایي نجونو ته دا فرصت برابر کړي، چې په یوه تعلیمي چاپیریال کې ګډون ته دوام ورکړي؛ خو ویې ویل:" موږ له دیني بنسټونو تمه نه شو کولی چې د ثانوي زده کړو له لاسه ورکړل شوی فرصت دې جبران کړي".
پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنۍ سره سم دغې ډلې د نجونو پر زده کړو او د مېرمنو پر کار بندیزونه لګولي، دغه چاره بیا د نړۍوالې ټولنې او د ښځو د حقونو د سازمانونو له ګڼو نیوکو سره مخ شوې ده.
طالبانو بیا دا د دوی داخلي مساله ګڼلې او ویلي یې دي، چې بهرني هېوادونه حق نه لري، چې د دوی په داخلي چارو کې لاسوهنه وکړي.
په کندهار کې د فوټبال فدراسيون مسولينو د ګروپي سياليو د پيلېدو خبر ورکړی او ویلي یې دي، چې په دغو سیالیو کې ۱۰ الف لوبډلو برخه اخیستې ده.
د کندهار د فوټبال فدراسيون رسنيز دفتر ويلي، چې دغه سيالۍ د (زمستان) په نوم پيل شوي، چې يوه میاشت به دوام ولري.
ددوی د معلوماتو له مخې؛ چې سيالۍ پر ۲ ګروپونو ويشل شوې دي.
د کندهار د فوټبال فدراسيون په خبره، چې د سیاليو څخه یې هدف په کندهار کې د فوټبال د دوو منتخبو لوبډلو جوړل دي.
دوی وایي؛ تر سياليو وروسته به سم دستي په کندهار کې د فوټبال ولایتي سيالۍ هم پیل کړي.
د يادوني وړ ده، چې دوه اونۍ مخکې په کندهار کې د فوټبال د ولايتي سياليو اتلولي د فراه ولایت ابومسلم فوټبال لوبډلې په خپل نوم کړې وه.
په پښتونخوا کې پولیس وايي، د هغې نجلۍ پلار، تره، د تره زوی او یو بل خپلوان یې ونیول، چې څو ورځې مخکې د عزت په نوم ووژل شوه. په کوهستان کې دا ۱۸ نجلۍ د خپلوانو په غوښتنه خپل پلار له هغه وروسته ووژله چې خواله رسنیو کې یې له یوې نجلۍ او دوو هلکانو سره ګډ انځور خپور شو.
یو پولیس مشر مسود خان له رویټرز سره خبرو کې د نجلۍ د پلار ارسلان محسېن او د پاتې دریو کسانو نیول او محکمې ته یې ور پېژندلي منلي دي.
دې خپلوانو د هغه هلک د وژلو غوښتنه هم کړې ده چې له نجلۍ سره یې ګډ تصویر خپور شوی دی، خو پولیس وايي دا هلک او دوه نورې نجونې یې خوندي ځای ته رسولې دي.
په پاکستان کې هر کال په سلګونو ښځې د پت په نوم د خپلو خپلوانو له خوا وژل کېږي.
د بښنې نړیوال سازمان وايي، پر ۲۰۲۲ کال هم په دغه هېواد کې د ورته وژنو ۳۸۴ پېښې راپور شوې دي.
د پاکستان قانون جوړوونکي د دا ډول وژنو عاملانو ته سخته سزا غواړي او د انساني حقونو ډلې د ورته جرمونو په مخنیوي کې د حکومت په پاتې راتلو اندېښنه ښيي.
د ښځینه خبریالانو د ستونزو په اړه د افغانستان د ښځینه خبریالانو بنسټ له ۲۰۰ خبریالانو څخه د نظر پوښتنې پایلې خپرې کړې. دغه بنسټ په ټول هیواد کې له ۲۰۰ ښځینه خبریالانو سره د خبریالانو پر روان وضعیت خبرې کړې او د دې نظرپوښتنې پایلې یې د یکشنبې په ورځ (د لیندۍ ۵مه) خپرې کړې.
د افغانستان د ښځینه خبریالانو د بنسټ مشره مینه حبیب وایي، دا ټولپوښتنه د ښځینه خبریالانو پر وړاندې د ننګونو د څیړلو او د دغه حالت د کابو کولو له پاره د حل لارې موندلو په موخه ترسره شوې ده.
له دغو ۲۰۰ ښځینه خبریالانو څخه ۴۵ سلنه یې وزګارتیا تر ټولو لویه ستونزه ګڼي.
یو شمیر کورنۍ او بهرنۍ ادارې هڅه کوي چې په رسنیو کې د ښځینه خبریالانو فعالیتونه زیات شي، خو د طالبانو د سختو بندیزونو له امله دغه خبریالانې په اوسنیو شرایطو کې په رسنیو کې کار کولو ته زړه نه ښه کوي.
په افغانستان کې یو شمېر ښځینه خبریالانې وايي چې، دوی په ژورنالیستیکي فعالیتونو کې له ګڼو ستونزو سره مخ دي.
د طلوع نیوز ویانده هوسۍ احمدزۍ له افغانستان انټرنشنل سره په خبرو کې وویل چې: «د افغانستان په اوسنیو سختو شرایطو کې په رسنیو کې کار کول اسانه کار نه دی، موږ له دومره بندیزونو سره سره بیا هم کار کوو او اوس وخت کې د ښځینه خبریالانو کار کول یوه لویه میړانه ده.»
يوه بله خبرياله شبنم شهرزاد چې اوسمهال په کابل کې اوسیږي وايي، چې د طالبانو د حکومت لهخوا د لګول شويو بنديزونو له امله يې خپله دنده له لاسه ورکړې او اوس وزګاره ده.
نوموړې افغانستان انټرنشنل ته په خبرو کې وویل: «د ښځینه خبریالانو پر وړاندې شته ننګونې په کور کې کیناستل، وزګارتیا، اطلاعاتو ته نه لاس رسی، د کار د امنیت نشتوالی او له ښځینه خبریالانو سره دوه ګونی چلند دی.»
میرمن شهرزاد ددغو ستونزو پر حل د ټینګار ترڅنګ زیاتوي چې: «موږ او د خبریالانو ملاتړي ادارې د ښځینه خبریالانو پروړاندې د سختو بندیزونو له امله اندېښمن یو.»
اخوا په افغانستان کې د رسنیو او خبریالانو پر فعالیتونو د بندیزونو د لګولو د اندېښنو په دوام، د افغانستان د ازادو رسنیو د ملاتړ ادارې (نی) سږ کال په افغانستان کې د خبریالانو پر وړاندې د تاوتریخوالي د ۱۰۸ پېښو د ثبتېدو خبر ورکړی.
د «نی» بنسټ د مالوماتو پر اساس، د طالبانو له بياځلي واکمنۍ وروسته په افغانستان کې پنځوس سلنه رسنۍ غیر فعاله شوي او نږدې اویا سلنه خبریالانو او د رسنیو کارکونکو خپلې دندې له لاسه ورکړې او یو شمېر مسلکي کادرونه هم له افغانستانه وتلي چې د رسنیو له پاره یې لویه تشه رامنځته کړې ده.
د هند په (آی پي ایل) لیګ کې لوبډلو هغه پنځه لوبغاړي له ځان سره ساتلي دي چې تیر کال هم د یادو لوبډلو له لوري لوبېدلي وو. د یک شنبې په ورځ د (لیندۍ ۵مه) په هند کې د کرېکټ د مشهور سوداګریز لیګ (آی پي ایل) لوبډلو د لوبغاړو د ساتلو، ازادولو او خرڅلاو اعلان وکړ.
خو لا له وړاندې ګجرات ټیټانز راشد خان او نور احمد، سنرایزر حیدراباد تیز توپ اچونکی فضل الحق فاروقي، کلکتې نایټ رایډرز توپ وهونکی رحمان الله ګربز او لکنو سوپر جاینټس افغان تیز توپ اچونکی نوین الحق له ځان سره وساتل.
د دغه لیګ له پاره د لوبغاړو د رانیولو بولۍ د ډيسمبر پر ۱۹مه نیټه تر سره کیږي.
د افغانستان د کرېکت بورډ مشر میرویس اشرف څو ورځې وړاندې پر خپله ایکس پاڼه لیکلي و، چې په ۲۰۲۴ (آی پي ایل) لیګ کې به یو شمیر نور افغان لوبغاړي لکه عظمت الله عمرزی هم واخیستل شي.
د لومړي ځل له پاره راشد خان او محمد نبي په (آی پي ایل) لیګ کې د سنرایزر لوبډلې له لوري واخیستل شوو، او ورو ورو نورو افغان لوبغاړو هم په دغه لیګ کې د لوبیدو چانس ترلاسه کړ.
د هند کرېکټ غوره لیګ (آی پي ایل) د نړۍ یو له مشهور سوداګریزو لیګونو څخه دی او هر کال د لسګونو بهرنیو لوبغاړو په ګډون تر سره کیږي.
دغه لیګ د ۲۰۲۴ کال د مارچ په درویشتمه پیلیږي او د مئ تر ۲۹ دوام کوي چې لس لوبډلې د اتلولۍګټلو له پاره د یوبل پر وړاندې لوبیږي.