د طالبانو ویاند د دغې ډلې د امربالمعروف وزارت په اړه د یوناما د وروستي راپور په غبرګون د امربالمعروف د پروسیجر په اړه د دغې ادارې نیوکې بې ځایه وبللې. یوناما نن په خپل دغه راپور کې ویلي، چې د طالبانو د امربالمعروف وزارت د بشري حقونو او د وګړو د اساسي ازادیو سرغړونکی وزارت دی.
ذبیح الله مجاهد پر خپلې اېکس پاڼې لیکلي: «هغه احکام چې ددې وزارت له خوا توصیه کیږي، اسلامي معلوم او معروف احکام دي.»
ښاغلي مجاهد ویلي، چې د یوناما راپور ورکوونکي هڅه کوي، څو افغانستان د لویدیځ له نظره وڅېړي او دا ښه کار نه دی.ذبیح الله مجاهد دغه راز ویلي، چې پر افغانستان د طالبانو له واکمنۍ وروسته په هېواد کې د ټولو وګړو شرعي حقوق تامین دي.د طالبانو ویاند زیاته کړې ده: «له ټولو ښځو او نارینه و سره شرعي چلند کیږي او شرعي احکام د قوانینو په توګه د اجرا وړ دي او په دې برخه کې له هېچا سره ظلم نه کیږي.»د یوناما په وینا، د طالبانو د امربالمعروف وزارت خپلسري مامورینو یو زرو ۳۳ ځله خپلسري سزاګانې ورکړي دي.په راپور کې ویل شوي، چې له دې جملې څخه ۲۰۵ له ښځو او ۸۲۸ د نارینه وو سره د ناوړه چلند پېښې ثبت شوې دي.په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ماموریت ویلي، چې د طالبانو امربالمعروف وزارت د هېوادوالو په تېره بیا د ښځو پر حقونو او بنسټیزو ازادیو منفي اغېز کړی دی.یوناما ټینګار کړی، چې دا وزارت د خپلو فرمانونو د پلې کولو لپاره له بېلابېلو لارو کار اخلي، چې په کې لفظي ګواښونه، نیول، بندي کول، ناوړه چلند او د خلکو په وړاندې کسان په دورو وهل شامل دي.
په کندهار کې د هغو کسانو شمېر زيات شوی، چې د بې روزګارۍ له امله ورته رواني ستونزي پېدا شوي.
افغانستان انټرنشنل ـ پښتو له یو شمېر هغو کسانو سره خبري کړي، چې له څه مودې راهيسې بې روزګاره دي او د کار په لټه شپې سبا کوي.
د کندهار د ۶ حوزې اوسېدونکی ۳۲ کلن عبدالرحمان وايي، چې له تېرو دوو کلونو راهیسي بې روزګاره دی او په دې موده کې یې یوازې څو ورځې په يوه ساختماني شرکت کې د کارګر په حیث کار کړی.
هغه زياتوي: «اکثره وخت خوب نه لرم او د ډېرو فکرونو له امله سودايي شوی یم، چې په څه ډول د کور اقتصادي ستونزي حل کړم.»
د کريم الله په نوم یو بل کس چې له تېرو درېیو کلونو څخه يې يوازي دوې مياشتې کار کړی زياتوي: « غواړم په لږو پیسو کار وکړم خو نه پېدا کیږي.»
د هغه په وینا؛ د کورنۍ د ۱۱ کسانو سرپرستي یې پر غاړه او اکثره وخت د بې روزګارۍ له امله د غلا او نورو ناوړه کارونو په اړه فکر ورته پېدا کیږي او دې کار له رواني ستونزو سره مخ کړی.
دغه ځوانان وايي، چې د کار د نشتوالي له امله ډېری کسان بې روزګاره دي او په ډېرو شخصي شرکتونو او ادارو کې هغوی خپل خپلوان ځای پر ځای کړي دي.
په کندهار کې د بې روزګارۍ له امله د جنایي پېښو په خاص ډول د غلاو ګراف هم لوړ شوی او طالب مسولين نږدې هره ورځ د غلا په تور د يو شمېر کسانو د نيولو خبر ورکوي.
د دې پېښو لامل هم بې روزګاري بلل شوې.
د دې سره هم مهاله په تېرو درېيو کلنو کې په کندهار کې د ځوانانو د ځانوژنې پېښې هم زياتې شوی دي.
په تېرو ۹ مياشتو کې شاوخوا ۸ کسانو په کندهار کې ځان وژنې کړي.
طالبان هم د ځانوژنو د پېښو لامل کورنۍ، رواني او نورې ستونزې یادوي.
د کندهار اوسېدونکی کل احمد وایي، چې شاوخوا پنځه میاشتې مخکې يې له دوستانو څخه یوه ځوان له دې امله ځانوژنه وکړه، چې پلار یې ورته ویلي وو باید کار وکړې.
د هغه په خبره:«دغه ځوان د بې روزګارۍ او کورنۍ د خبرو له امله له رواني ستونزو سره مخ شوی وو، چې بالاخره د ډېر فشار له امله ځانوژنې ته ورسېد.»
عبدالله یو هغه ځوان دی، چې د کندهار پوهنتون د تعليم او تربيې په برخه کې يې لوړې زده کړې کړي خو وایي، له تېر یو نیم کال راهیسي بې روزګاره دی.
د هغه په خبره؛ د کورنۍ له خوا د ده پر تعلیم ډېري پيسې مصرف شوي؛ خو اوس د تعلیم سره سره بې روزګاره دی.
نوموړی وايي: «ډېر ځوریږم او ان په سل افغانۍ هم د ورځې کار نه شم موندلای.»
په کندهار کې د يوه شخصي روغتون ډاکټر فیضي محمد وايي، چې د روانې ناروغانو شمېر زيات شوی.
نوموړی يې لامل کورني او اقتصادي ستونزي يادوي.
هغه زياتوي: « اوس زموږ مراجعین زیات شوي دي، پخوا به په اونۍ کې کلینک ته دوه یا درې تنه راتلل اوس تر لس هم ډېر کسان مراجعه کوي، چي ځیني يې ډېر او ځيني بیا لږ رواني تکلیف لري.»
په دې اړه مو هڅه وکړه، چې په کندهار کې د طالبانو د کار، ټولنیزو چارو، شهیدانو او معلولینو ادارې او اړوند طالب ویاندويانو نظر هم واخلو؛ خو هغوی د خبرو کولو ډډه کول.
پر طالبانو نيوکه کيږي، چې په ډېرو دولتي ادارو کې خپلو جنګياليو ته دندې ورکوي او په ډېرو برخو کې يې «جنګ او ديني زده کړې» د دندو ترلاسه کولو معيار ټاکلی دی.
ډېر کارپوهان په دې بارو دي؛ که د طالبانو حکومت په افغانستان کې د بې روزګارۍ ستونزه حل نه کړي او ځوانانو ته کاري فرصتونه برابر نه کړي، ډيري «ترهګري او جنایتکاري ډلې لکه داعش» په ډېرې اسانۍ سره به دغه ځوانان خپلو لیکو ته جذب کړي.
رحمن الله ګربز پر خپلې فیسبوک پاڼې د خواشینې په څرګندولو ګیله من وزیر ته د بېړنۍ روغتیا هیله کړې او د ګیله من وزیر یو عکس سره چې ماشومان یې تر څنګ لیدل کیږي لیکلي: «دا ګلالي ماشومان دې رب نه بې پلاره کوي.»
نجیب الله ځدران پر اېکس پاڼې لیکلي: «د پښتو خوږ ژبی او ولسي شاعر ګیله من وزیر په ټپي کېدو نهایت خواشینی یم. الله ج څخه ورته عاجله شفا غواړم.»
ګیله من وزیر دوه ورځې وړاندې په اسلام اباد کې د ناپېژندو کسانو په برید کې سخت ټپي شوی او دمګړۍ په روغتون کې د درملنې لاندې دی.
