د سره صلیب نړۍواله کمېټه (ای سي ار سي) وايي، چې په تېرو شپږو میاشتو کې یې د اوو مرکزونو له لارې له ۹۹ زرو څخه د زیاتو اړمنو معلولینو سره د فزیکي بیارغونې په برخه کې مرسته کړې ده.
دغه اداره وايي، په همدې موده کې له دوی سره ۸۶۴۶ نوي معلولین هم ثبت شوي چې په دې ډله کې د ۵۸۹ تنو یې لاسونه او پښې پرې شوې دي.
د ای سي ار سي د شپږ میاشتیني راپور په یوې بلې برخه کې راغلي، چې دوی نږدې ۱۶ زره نورې مصنوعي پښې او لاسونه چمتو کړي چې د اړتیا پر مهال یې پر اړمنو کسانو ووېشي.
دا رنګه د سره صلیب نړۍواله کمېټه وايي، چې د نږدې ۶۸ زره کسانو لپاره یې د فزیوتراپۍ خدمتونه هم وړاندې کړي دي.
د دغه راپور په یوه بله برخه کې د هغو پورونو یادونه هم شوې، چې اړمنو او معلولو کسانو ته ورکړل شوي چې دوی ځانته کار پیدا او ځان بسیاینې ته ورسېږي.
دغه بنسټ وايي ،چې ۲۸۴ کسانو ته یې دغه پورونه ورکړي او ۱۸۰ تنو ته یې مسلکي زدهکړې ورکړې دي.
په افغانستان کې د سره صلیب نړۍوالې کمېټې په ۱۹۷۹ کال کې خپل فعالیت پیل کړی، چې هغه مهال یې د افغانستان تر څنګ د بلوچستان په کوټه او د خیبر پښتونخوا په پېښور کې هم په جګړه کې د ټپي شویو افغانانو درملنه کوله.
دغه بنسټ له هغه وروسته په ۱۹۸۷ زېږدیز کال کې خپله دایمي استازولي په پلازمېنه کابل کې هم پرانیستله.
دغه اداره دمګړۍ د افغانستان د سرې میاشتې ټولنې سره په ګډه کار کوي او دا مهال ۱۹۰۰ کارکوونکي لري، چې په بېلابېلو برخو کې د بشري مرستو د رسولو چارې مخته وړي.
د دغې ادارې په خبره چې د دوی کاري ډلې نن سبا د روغتیا څارنې، بیارغونې، ملاتړ، اوبو رسولو او د خوړو د خوندیتوب په برخو کې د خوست، هرات، هلمند، کندهار، کابل، بلخ، کندز، بدخشان، ننګرهار، غزني او په فراه ولایتونو کې په کار بوختې دي.
په خوست کې ځینو ځوانانو نن یکشنبه افغانستان انټرنشنل ـ پښتو وویل، چې طالبانو د خوست په ښار کې له دوکانونو او ځوانانو سرې خولۍ راټولې کړي دي.
دوی زیاتوي، چې د طالبانو د خوست امنیه قومندانۍ پولیسو د سرو خولیو پلورونکو او هغه ځوانانو ته چې دغه خولۍ پر سر وې خبرداری ورکړی چې له دې وروسته دې د سرو خولیو پلور او پر سر کولو څخه ډډه وکړي.
په خوست کې ځیني فعال ځوانان وايي، چې دوی په پښتونخوا کې د پښتون ژغورنې غورځنګ د پاکستان ضد سیاستونو ملاتړ کوي او دغه خولۍ د خپل ملاتړ د سمبول په توګه کارکوي، نو ځکه طالبانو د دوی مخنوی کوي.
له خوست څخه راپورونه وايي، چې د دې ولایت د طالبانو د اطلاعاتو او فرهنګ ریس شبیر احمد عثماني چې د سراج الدین حقاني له نژدې کسانو څخه دی؛ یو شمېر ځوانان په دې کواښلي، چې څو ورځې وړاندې یې په دغه ولایت کې د ټن غر مشاعره جوړه کړې وه او د پاکستان پرضد د شعرونو د ویلو ترڅنګ د دغه مشاعرې کډونوالو ډیری سرې خولۍ پر سر کړې وې.
خوستي ځوانان همدراز زیاتوي، چې دوی د دې لپاره هم کواښل کیږي چې د ټن غر مشاعره کې ځینو شاعرانو د پښتون ژغورنې غورڅنګ د وژل شوي مخکښ غړي ګېلهمن وزیر شعرونه زمزمه کړي وو.
په خوست کې د طالبانو د اطلاعاتو او فرهنګ رییس شبیر احمد عثماني پر خواله رسنۍ اېکس د دغې ډلې د یو پلوي په ځواب کې لیکلي: « نن مې هم راغوښتي، سبا هم ادامه لري او که سبا ریاست ته راځئ نو خوشحالوونکي جریانات به ووېنئ»
د خوست ځیني فعال ځوانانو افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته وویل، چې د شبیر احمد عثماني له خوا یې د اطلاعاتو او فرهنګ د ریاست په دفتر کې سخته بې عزتي شوې ده او د سرو خولیو پر سرکولو ترڅنګ په ټولنیزو رسنیو کې د پښتون ژغورنې غورځنګ د ملاتړ له امله پر مرګ ګواښل شوي دي.
د پښتون ژغورنې غورڅنګ یو مخکښ کړی حنیف پښتین په خوست کې له ځوانانو سره شوي چلند په اړه لیکلي « په افغانستان کې ځوانان هره ورځ په يو او بل نوم ځورول کيږي او هلته پر ولسونو د ژوند کولو ټولې لارې چارې سختې شوي، خلک له داسې کړنو نور په تنګ راغلي او دې ته اړ شوي، چې د نظام په وړاندې بغاوت شروع کړي»
سرې خولۍ له هغه وروسته ډېرې مشهورې شوي، چې په پښتونخوا کې د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر منظور پښتین د خپل حرکت په پیل کې په سر کړې وه.
دغه خولۍ د منظور پښتین په یو سمبول بدله شوه او اوس نه یوازې په پښتونخوا کې بلکې د افغانستان ترڅنګ په نړۍ کې پښتانه هغه د خپل ملاتړ څرګندولو په موخه کاروي.
