د طالبانو د عامې روغتیا وزیر په افغانستان کې د یونیسف او خوړو نړۍوال سازمان له استازو سره په لیدنه کې ویلي، چې دغه ادارې دې د ماشومانو له کورنیو سره د نغدي مرستو د وېش په کار کې له طالبانو سره همغږي وکړي.
پر دغې ډلې تر دې وړاندې هم داسې تورونه پورې شوي وو، چې په افغانستان کې د بشري مرستو په وېش کې فساد کوي.
د طالبانو د عامې روغتیا وزارت د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې سرپرست وزیر مولوي نور جلال جلالي په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍوال سازمان او د یونیسف ادارې له استازو سره د سې شنبې په ورځ د (تلې ۱۷مه) لیدنه کې له یادو ادارو غوښتي چې، د ماشومانو له کورنیو سره د نغدي مرستو وېش دې له دوی سره په همغږۍ ترسره شي.د عامې روغتیا وزیر په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍوال پرورګرام او د ماشومانو صندوق استازو ته ویلي، چې د ماشومانو له کورنیو سره د نغدي مرستو پرورګرام دې د دوه اړخیز تړون تر لاسلیک وروسته پیل شي.دا په داسې حال کې ده، چې په افغانستان کې د یو شمېر مرستندویه سازمانونو بشري مرستې د طالبانو تر مستقیم څار لاندې ترسره کېږي.تر دې وړاندې هم پر طالبانو داسې تورونه لګول شوي، چې د یادې ډلې تر څار لاندې د ملګرو ملتونو د بشري مرستو په وېش کې فساد کېږي.د طالبانو له لوري د بشري مرستو د تالا ترغۍ کولو په دوام د تلې په درېیمه نېټه له هلمند څخه یو شمېر ښځو افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته شکایت کړی وو، چې د دغه ولایت په مرکز لښکرګاه کې بېوزلو، کونډو او یتیمانو ته د مرستې ورکولو پر مهال یو شمېر ځايي طالب قوماندانانو د خپلو خپلوانو نومونه د مستحقو کسانو پر ځای پر مرستندویانو په زوره لیکلي و او په دې توګه یې د درغلیو لپاره زمینه برابره کړې وه.
د ایران د چابهار د سیمه ییز پلاوي مشرې حمیرا ریګي یوازینۍ ښځه وه، چې په دغه کنفرانس کې د ګډون اجازه ورکړل شوه.
د طالبانو د اعلامیې له مخې؛ په دې غونډه کې د ایران، پاکستان، جاپان، ترکیې او چین د سوداګرۍ خونې د چارواکو تر څنګ ګڼو مېلمنو ګډون کړی و.
د طالبانو له خوا په خپاره شويو انځورونو کې د دې کنفرانس د لسګونو نارینه ګډونوالو په منځ کې یوازې یوه ایرانۍ ښځه لیدل کېږي، چې د طالبانو د سیاسي مرستیال مولوي عبدالکبیر او د دې ډلې د سوداګرۍ وزير سره نږدې یوه مېز ته د نارینه و سره ناسته ده.
د چابهار بندر د مدیره پلاوي مشرې حمیرا ریګي په کابل کې د ابو حنیفه نندارتون په پرانیست غونډه کې ګډون کړی دی.
طالبانو په خپله خبرپاڼه کې ویلي، چې مېرمن ریګي د خبرو پر مهال ډاډ ورکړی، چې ایران د چابهار بندر د فعالولو لپاره لازمې اسانتیاوې برابرې کړې دي.
هغې دغه راز له افغانستان سره د سوداګریزو اړیکو پر پراختیا هم ټینګار کړی دی.
د تسنیم خبري اژانس د راپور له مخې، چې مېرمن ریګي په کابل کې د ابوحنیفه اووه ورځني نندارتون د پرانیستلو په څنډه کې د چابهار ازاده سیمه د افغانستان د ختیځې اسیا له هېوادونو لکه هند او چین سره د نښلولو د پل په توګه یاده کړه.
هغې وویل، چې دغه سیمه د دې وړتیا لري، چې لږ تر لږه پنځه میلیونه ټنه افغاني توکي ختیځې اسیا ته انتقال کړي.
دا په داسې حال کې ده، چې طالبانو په افغانستان کې ښځې په غونډو کې له ګډونه منع کړي او حتا د دوی غږ یې « عورت» ګڼلی دی.
د طالبانو د امربالمعروف د قانون له مخې؛ د ښځې مخ او غږ «عورت» دی او له نامحرمو نارینه و سره د لیدو اجازه نه لري.
طالبانو تر شپږم ټولګي لوړ د نجونو ښوونځي تړلي او ښځې یې پوهنتون ته له تګ منع کړي دي.
دې ډلې ښځې له رسمي ادارو څخه هم ایستلې او له غیردولتي موسسو سره یې له کار کولو هم منع کړې دي.
طالبانو په تدریجي ډول پر ښځو سخت بندیزونه او محدودیتونه زیات کړي او د بشري حقونو فعالان وايي، چې طالبانو په افغانستان کې جنسیتي توپیر رامنځته کړی دی.
د بشري حقونو سازمانونو او ګڼو هېوادونو د طالبانو دغه کړنې غندلې او اروپايي ټولنې په دې وروستیو کې افغان مېرمنې د هغو سختو تبعیضونو له امله چې ورسره مخ دي د پناه غوښتنې مستحقې ګڼلې دي.