د طالبانو د عدلیې وزارت وایي، چې د دارالامان د سناتوریم په سیمه کې ۲۳،۷۹۸ جریبه ځمکه اماراتي پېژندل شوې ده. د دغه وزارت ویاند برکت الله رسولي په خپل اېکس کې لیکلي، چې یاده اندازه ځمکه د غصب شویو ځمکو د تشخیص او تثبیت تخنیکي پلاوي له خوا امارتي ثابته شوې ده.
د نوموړي په وینا، د دې ځمکې په اړه تر هغه وروسته څېړنې پیل شوې، چې غصب کوونکو ادعا کړې وه، چې دا ځمکه شخصي ده.
دا په داسې حال کې ده، چې د روان کال د لړم په ۲۷مه د طالبانو د عدلیې وزارت د یوه راپور په خپرولو سره وویل، چې دغې ډلې په تېرو دوو کلونو کې د کابل په بېلابېلو برخو کې څه باندې ۶۶ زره جریبه ځمکه له غاصبینو راګرځولې ده.
د دغه وزارت ویاند مخکې هم ویلي و، چې دغه ډله هڅه کوي غصب شوې ځمکې له غاصبینو او زورواکو بېرته را وګرځوي او دا بهیر د هېواد په ټولو ولایتونو کې په چټکۍ سره روان دی.
له دې سره، ګارډین ورځپاڼې بیا څو ورځې وړاندې په یوه څېړنیز راپور کې ویلي و، چې د طالبانو لهخوا د کابل د عصري کولو په پلمه زرګونه کسان زیانمن شوي دي.
دغې ورځپاڼې په خپل راپور کې لیکلي، چې د طالبانو لهخوا د زرګونو کورونو ویجاړول «توکمیزه انګېزه» لري.
د راپور له مخې، د استوګنې د ملکیتونو د ویجاړولو په دغه بهیر کې تر ټوله زیانمنه شوې سیمه ۱۳ ناحیه ده او په دغه سیمه کې اکثریت هزاره ټبري اوسېږي.
طالبانو د تېرې میاشتې په ۱۹مه نېټه هم د هېواد په ۱۲ ولایتونو کې د ۳۷ زره او ۴۲۹ جریبه ځمکې د بېرته را ګرځولو خبر ورکړی و.
که څه هم له تېرو څو لسیزو راهیسې د هېواد په بېلابېلو ولایتونو کې په ډېره اندازه ځمکې د زورواکو، جهادي مشرانو، د ولسي جرګې د پخوانیو غړو او د لسګونو نورو چارواکو له خوا غصب شوې وې، خو اوس طالب چارواکي هم د ځمکو په غصب تورن شوي دي.
د راپورونو له مخې، د دغه کمېسیون د چارو له پیل راهیسې تر اوسه ۲۶ میلیونه جریبه غصب شوې ځمکې تثبیت شوي، چې له دغې اندازې بیا دوه میلیونه او ۷۲۶ زره جریبه غصب شوې ځمکه بېرته را ګرځول شوې ده.
د عدلیې وزارت ویاند وايي، چې د ځمکو له غصب څخه د مخنیوي کمېسیون د ځمکو د څېړلو لپاره د هېواد په څلورو زونونو کې څلور اختصاصي محکمې او په هر ولایت کې د غصب شویو ځمکو د تشخیص او تثبیت یو تخنیکي پلاوی لري، چې دغو موخو ته د رسېدو لپاره کار کوي.
له اروزګان څخه سرچينو افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته د دوشنبې په ورځ وويل، چې د دغه ولایت طالب چارواکو په یو ږغيز پيغام کې له مرسته کوونکو ادارو غوښتي، چې محلي ټولګي په مطلق ډول بندي دي او د فعالیت اجازه نه لري.
افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته سرچينو دغه ږغيز پيغام هم لېږلي، چې په کې د پوهنې چارواکو د دغه ټولګيو بندول د خپلو مشرانو امر بللی.
په پیغام کې د دغه ولایت د بهرنيو موسیسو کارکوونکو ته ویل شوي: «د یونسیف او د موسیساتو همکارانو ته چي د ټولګيو قراردادونه لري، ورته ته وایو، چې د مشرانو د امر له مخي نور هر ډول صنفونه چي د هر چا مربوط دي په مطلق ډول بند دي.»
یونسيف په هغو سيمو کې دغه ټولګي فعاله کړي وو، چې ماشومانو د جنګونو یا نورو ستونزو له امله زده کړو ته لاس رسۍ نه درلود.
په دې پروګرام کې د لومړي ټولګي څخه تر پنځم ټولګۍ پوري د افغانستان د تعليمي نصاب اړوند مضامين تدريسېدل.
دغه ټولګي، چې د اروزګان په ښارونو او ولسواليو کې فعاله وو تر ۵ زره زياتو ماشومانو په کې لومړنۍ زده کړې کولې.
طالبانو تر دې وړاندي په کندهار او هلمند ولایتونو کې هم د یونیسف ادارې له لوري جوړ شوي سلګونه ټولګي بند کړي وو.
طالبان د دغو ټولګيو د تړولو لامل «ارزونه او د اختلافي موضوعاتو حلول» یادوي.
سرچينې وايي، چې طالبانو ځکه په سویلي ولایتونو کې دغه ټولګي بند کړې، چې ماشومانو د مدرسو پر ځای دغو ټولګيو ته د درس لپاره تلل.
د سرچينې په خبره، چې په کندهار او هلمند ولایتونو کې د طالبانو د پوهنې مسولينو د مرسته کوونکو ادارو څخه غوښتي، چې د دغه ټولګيو امکانات دې د دوی ديني مدرسو ته ورکړي که نه د فعاليت اجازه نه ورکوي.
د ترلاسه شوو مالوماتو له مخي، دا مهال د افغانستان په ۳۰ ولایتونو کې نژدې اتلس زره محلي ټولګي شته چې په کې څه باندې ۵۶۶ زره ماشومان چې ډېری یې نجوني دي، لومړنۍ زدکړې کوي.
