د ترکیې ساحلي ګارد ۳۲ تنه افغان پناه غوښتونکي نیولي

د ترکیې ساحلي ساتونکو د ۱۶ ماشومانو په ګډون ۳۲ تنه افغان پناه غوښتونکي نیولي دي.

د ترکیې ساحلي ساتونکو د ۱۶ ماشومانو په ګډون ۳۲ تنه افغان پناه غوښتونکي نیولي دي.
تسنیم خبري اژانس راپور ورکړی، چې نیول شوي افغان پناه غوښتونکي د بېرته ستنولو لپاره د دغه هېواد د کډوالو ستنولو مرکزونو ته لېږدول شوي دي.
په راپور کې د ترکیې د ساحلي ساتونکو له قوله ویل شوي، چې د دغه هېواد د آیواجیک په څنډو کې د اژه سمندر په شمالي اړخ کې یې د کډوالو یوه بېړۍ نیولې، چې کډوال یې لېږدول.
یاد شمېر افغانان په داسې حال کې نیول شوي، چې ترکيې د افغانانو د پېژندلو او بېرته لېږدلو پروسه ګړندۍ کړې او په وروستيو مياشتو کې يې په سلګونه افغان کډوال نيولي او بېرته یې افغانستان ته ستانه کړي دي.
د روان کال له پيل څخه تر اوسه په زرګونه افغان کډوال د ترکيې په بېلابېلو ښارونو کې نيول شوي او د بهرنيو اتباعو د اېستلو مرکزونو ته لېږدول شوي دي.
د ترکیې د کورنیو چارو وزارت د هغو شمېرو له مخې چې د روان کال په جون میاشت کې خپرې شوې دي، دغه هېواد په تېر کال کې ۱۴۱ زره او ۱۸۷ بې اسناده کډوال له خپلې خاورې شړلي دي.


د تېر جمهوري نظام د ملي امنیت پخواني رییس رحمت الله نبیل د طالبانو له لورې په نا دولتي موسسو کې د ښځینه کارکوونکو په کار بندیز ډارونکی بللی او وایي، چې د ښځينه کارکوونکو پر وړاندې د محدودو پالیسیو دوام به خورا بدې پایلې ولري.
د طالبانو اقتصاد وزارت د دغه ډلې د مشر ملا هبت الله د تازه فرمان له مخې په یو مکتوب کې نادولتي موسسو ته خبرداری ورکړی، چې ژر تر ژره دې ښځینه کارکوونکې له دندو لرې کړي.
د طالبانو اقتصاد وزارت له لوري اکبر موسسې ته استول شوي مکتوب کې کورنیو او بهرنیو اینجوګانو ته ګواښ شوی، چې د سرغړونې په صورت کې به یې جوازونه لغوه کړي او دفترونه به یې هم ور وتړي.
رحمت الله نبیل په خپل اېکس د طالبانو دغه اقدام ته په غبرګون کې لیکلي: «د طالبانو له لورې په ښځو او نجونو محدودیتونه د دې پر ځای چې تعرضي اقداماتو سره موافقت وکړي، تبعیضي کړنې تقویه کوي او باید د دې ډول محدودیتونو د بشپړ بېرته راګرځولو لپاره یو متحد او غیر منصفانه هڅه وشي. د دې شرایطو خاموشي یا اطاعت د دې بې عدالتیو دوام او ډېرېدو خطر لري».
یاده دې وي، چې طالبانو له دغه پرېکړې وړاندې نادولتي موسسو ته په شفاهي بڼه د ښځو د کار کولو په اړه سپارښتنې کړې وې او زیات شمېر موسسو په دفترونو کې د دغه سپارښتنو له مخې د نجونو د کار ځایونه له نارینه و جلا کړي وو او حجاب هم پرې جبري شوی وو.
د طالبانو بیا واکمنېدو سره دغې ډلې په افغانستان کې د ښځو پر وړاندې سخت قوانین تطبیق کړي دي.
د ښځو او نجونو پر زده کړو بندیزونه، له تفریحي ځایونو راګرځول، له محرم پرته د سفر محدودیتونه، د ښځو د ټولنیزو او سیاسي مشارکت مخنیوی او لسګونه نور موارد هغه څه دي، چې افغان مېرمنې ورسره لاس او ګرېوان دي.
سره له دې چې نړۍوالو او د ښځو د حقونو فعالانو په ځلونو پر طالبانو غږ کړی، څو دغه محدودیتونه لرې کړي، خو طالبانو د دې ترڅنګ چې د ښځو پروړاندې خپل چلند بدل کړی نه دی، سخت کړی هم دی.

د ننګرهار پخواني والي ضیاالحق امرخېل د افغانستان او پاکستان وروستیو ترینګلتیاوو ته په اشارې سره ویلي، چې افغانستان د پاکستان د امنیتی بنسټونو د مکارې او جابرې پاليسۍ په اور کې سوځي.
نوموړي په خپل اېکس کې لیکلي، که څه هم پاکستاني پوځ تل هڅه کړې چې افغان ملت د نابودۍ کنډې ته ټېل وهي، خو افغانان لکه زخمي باز بېرته راپورته شوي او د غچ اخیستو حوصله یې له لاسه نه ده ورکړې.
ښاغلي امرخېل زیاته کړې، تر هغه وخته چې د پاکستان د امنیتي بنسټونو بېخ کندنه و نه شي، افغانستان ارام ساه اخیستی نه شي.
د ننګرهار د یاد پخواني والي په خبره: «دا نيمه پېړۍ چې موږ په کوم اور کې سوځېږو د افغانستان د ازلي دوښمن پاکستان امنیتی بنسټونو مکارې او جابری پاليسۍ دي او د پاکستان پوځي ادارو تل هڅه کړې، چې دا ملت د نابودۍ کندې ته ټېل وهي،خو افغان ملت لکه زخمي باز له دې تورو لمبو بېرته راپورته شوی او د غچ اخيستو حوصله یې لا د لاسه نه ده ورکړې.»
ضیاالحق امرخېل د پاکستان پوځ ته په اشارې سره وایي، چې افغان ملت اوسمهال خپل ازلي دوښمن ښه پېژندلی او هغه څه چې افغانان پرې ملي اجماع ته رسېدلي دا دی، چې د پاکستان د امنيتي بنسټونو بېخ کندنه وشي.
د هغه په وینا: «دوی (پاکستان) که دا کور (افغانستان) سوځولی، خو دېوالونه یې پاخه شوي.»
نوموړي دغه خبرې په داسې حال کې کړي، چې پاکستان د سې شنبه په شپه د پکتیکا په برمل ولسوالۍ کې د جټ الوتکو هوايي بريد وکړ، چې د طالبانو په وینا، په دغه بريد کې وزیرستاني بې ځایه شوي په نښه شوي او ۴۶ ملکي کسان په کې وژل شوي دي.
پاکستان ادعا کوي، چې په دغو بریدونو کې یې «مشکوک ترهګر» وژلي دي.
طالبانو بیا د پاکستان د دغو بریدونو په غبرګون د شنبې په ورځ له خوست او پکتیکا ولایتونو څخه د پښتونخوا په شمالي وزیرستان او کورمه کې د پاکستاني لوري په پوستو بریدونه وکړل.
راپورونه وایي، چې په دې بریدونو کې یو پاکستانی سرتېری وژل شوی او اوه نور ټپیان شوي دي.

په جلاوطنۍ کې یو شمېر افغان خبریالانو د «افغان خبري اژانس» د خبریال مهدي انصاري پر پرله پسې توقیف اندېښنه څرګنده کړې او د هغه نامعلوم برخلیکیې د بیان له ازادۍ سره د طالبانو د دښمنۍ نښه بللې ده.
مهدي انصاري د تلې میاشتې پر ۱۴مه نېټه د کابل په پل سرخ سیمه کې د افغان خبري اژانس له دفتره تر وتلو وروسته لادرکه شو. د هغه له ورکېدو ۸۵ ورځې وروسته لا هم د هغه د برخلیک په اړه څه نه دي ویل شوي.
د مهدي انصاري کورنۍ ویلي و، چې دغه خبریال د طالبانو د استخباراتو له لوري نیول شوی دی. خو د نوموړي له نيول کېدو وروسته د خبريالانو مرکز د طالبانو د وياند په حواله خبر ورکړ، چې "استخباراتو مهدي انصاري نه دى نيولى."
په ترکیه کې میشت افغان خبریال تمیم عطايي افغانستان انټرنشنل ته وویل:«د مهدي انصاري غیر قانوني نیول او د هغه د وضعیت په اړه د هیڅ ډول معلوماتو نشتوالی د بیان له ازادۍ سره د طالبانو د وحشت او دښمنۍ اوج دی.»
د بیان د ازادۍ کور مشر له افغانستان انټرنشنل سره په مرکه کې د دغه خبریال دوامدار توقیف د خبریالانو د غږ د غلي کولو هڅه وبلله.
نجیب اصیل د نوموړي نیول کېدل غندلي او له طالبانو یې غوښتي چې ژر تر ژره مهدي انصاري خوشی کړي.
نوموړي وويل:«موږ له نړيوالې ټولنې، د رسنيو له ملاتړو بنسټونو او د بشري حقونو له سازمانونو غواړو چې د مهدي انصاري او د طالبانو تر توقيف لاندې نورو خبريالانو او د رسنيو د کارکوونکو د ژر تر ژره خلاصون لپاره جدي هڅې وکړي.»
پر همدغه مهال د جاوید جلالي په نوم یو بل خبریال هم د مهدي انصاري توقیف غیر قانوني بللی.
هغه له نړیوالو سازمانونو وغوښتل چې د مهدي انصاري د خلاصون لپاره ژر تر ژره اقدام وکړي.
پر افغانستان د طالبانو له واکمنېدو وروسته په هېواد کې د خبریالانو او رسنیو فعالیتونه خورا محدود شوي دي.

په کندز کې د طالبانو امنیه قومانداني د «غلا او اخلاقي فساد» په تور د څلورو نارینه او دوو ښځو د نیولو خبر وکړ.
دکندز د طالبانو امنيه قوماندانۍ د یکشنبې په ورځ (د مرغومې ۹مه) په يوه خبرپاڼه کې ويلي، چې دغه کسان تيره ورځ په دغه ولايت کې نيول شوي دي.
د خبرپاڼې له مخې، نيول شوي کسان د تحقيقاتو له بشپړولو وروسته د دې ډلې عدلي او قضايي ارګانونو ته سپارل شوي دي.
طالبان په داسې حال کې هره ورځ په ټول افغانستان کې د بېلابېلو جرمونو په تور د خلکو د نیولو خبر ورکوي، چې هېواد تر پخوا زيات له بې وزلۍ، بېکارۍ او ټولنیزې ناامنۍ سره مخ دی.

د لغمان په الیشنګ ولسوالۍ کې طالبانو د حسنات په نوم یوه نجلۍ تر رینجر موټر لاندې کړې او وژلې ده. د وژل شوې نجلۍ حسنات خپلوانو افغانستان انټرنشنل ته وویل چې نوموړې ښوونځي ته پر لاره تر موټر لاندې شوې ده.
دغه پېښه نن سهار د «مرغومي ۹مه» د الیشنګ ولسوالۍ په شهرام کلي کې شوې ده.
د وژل شوې نجلۍ خپلوان وايي، « کومه نجلۍ چې د طالبانو تر رینجر موټر لاندې شوې حسنات د محمد خالد لور ده او د الیشنک ولسوالۍ د شهرام کلي اوسېدونکې ده»
د ترلاسه شویو معلوماتو له مخې، حسنات د ترنګ ښوونځي د درېیم ټولګي زده کوونکې وه.
تر اوسه طالبانو ددې پيښې او د رینجر موټر چلوونکي د نیولو په اړه څه نه دي ویلي.
د طالبانو د وسله والو موټرچلوونکو له خوا له دې وړاندې هم ورته ېښې شوې دي.
د روان کال د تلې ۲۴ مه په پنجشېر کې د طالبانو یوه رینجر موټر یوه ۱۱ کلنه ماشومه لاندې کړې او وژلې وه.