د پاکستان کبډي لوبډلې درې اړخيزه سيالۍ وګټلې
په پاکستان کې د بابا ګورو نانک په نوم د کبډۍ درې اړخيزه سيالۍ د پاکستان ملي لوبډلې وګټلې. په دې سياليو کې د کوربه پاکستان، هند او ایران د کبډي لوبغاړو برخه اخیستې وه.
په پاکستان کې د بابا ګورو نانک په نوم د کبډۍ درې اړخيزه سيالۍ د پاکستان ملي لوبډلې وګټلې. په دې سياليو کې د کوربه پاکستان، هند او ایران د کبډي لوبغاړو برخه اخیستې وه.
پاکستان په لاهور کې ایراني لوبغاړو ته په ماتې ورکولو سره د بابا ګورو نانک په نوم د کبډي سیاليو اتلولي په خپل نوم کړه.
د پاکستان کبډي فدراسیون مشر چوهدري شافعي حسین او نورو پاکستاني چارواکو د پایلوبې په مراسیمو کې برخه اخيستې او د دې لوبې د پرمختګ لپاره یې یو شمېر لوبغاړي هم ستايلي.
دغه فدراسیون زياتوي، چې په راتلونکې می مياشت کې به په پاکستان کې د ۸ لوبډلو په ګډون د کبډۍ سیالۍ پيلوي.
جیونيوز وايي، په یو کال کې د ټاکنو بیا کېدل، د حکومت تغير او د تېرو ټاکنو د درغليو پلټنه د پاکستان تحریک انصاف ګوند اصلي غوښتنې وې، خو اوس ترې تېر شوی. د ګوند سرچينو ویلي،د پاکستان له پوځي ادراې سره مستقيمه مبارزه بې ګټې ده، ځکه د دغې ادارې پرېکړې په سیاست کې خاص رول لري.
د جیو نیوز د خبر له مخې، اوس دې ګوند زندان کې د خپل مشر عمران خان د سیاسي حیثیت ترلاسولو ته پاملرنه زياته کړې.
خو د پاکستان د سټبلېشمنټ او د تحریک انصاف ترمنځ د پردې تر شا خبرې بې پايلې دي او له زندانه د خان په خوشي کېدو کې هيڅ پرمختګ نه شي کيدلی.
د تحریک انصاف ګوند یو لوړپوړي غړي جیونيوز ته ویلي، چې اوس مهال واک ته د بیا ستنېدو پر ځای پر سیاسي تګ لاره فکر ټول کړی، ترڅو د ۲۰۲۸ کال ټاکنو ته يې ګوند بيا پر پښو درېدلی وي.
نوموړي زياته کړې: « ګوند اوس دا درک کړې، چې د هایبرډ نظام به روان وي، د دې نظام د له منځه وړلو یا کمزوري کولو لپاره د تحریک هڅې ناکامه شوې. ګوند د دې هر څه لپاره خوځښتونه، د محکمې له لارې فشار او پر نړيوالې ټولنې يې ږغ کړی خو بې پايله شوي.»
سرچينې زیاته کړې، چې د پاکستان قضايه ادارې خپله بې طرفي له لاسه ورکړې او په دې برخه کې نړیوال هم چوپ پاتي دي.
هغه ويلی، چې په ښارونو، ځوانانو او د هېواد په ډېرو برخو کې د تحریک انصاف ګوند شهرت لا هم لوړ پاته دی.
په تحریک انصاف ګوند کې اندېښنه دا ده، چې که د سټبلېشمنټ او تحریک ترمنځ جوړجاړی کيږي، ایا د پاکستان سټبلېشمنټ به پر عمران خان باور وکړي؟
په ورته وخت کې دا سي ویل کيږي، چې له خان پرته ګوند په سیاسي برخه کې مخ ته نشي تللی.
عمران خان تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي؛ خو د ګوند یو شمېر غړي بیا وايي: « د خپلو بندي مشرانو لپاره راحت غواړي، څو په بنسټیزه کچه بیا تنظیم او د راتلونکو عمومي ټاکنو لپاره چمتووالی پیل کړي.»
دا به وروسته معلومه شي، چې تحریک انصاف ګوند خپله تګلاره بدلوې او که د ټکر پر ځای د روغې جوړې لاره خپلوي.
پښتون ژغورنې غورځنګ وايي، د بریتانیا پارلمان مخ ته د افغان کډوالو په ملاتړ راتلونکې چارشنبه لاریون کوي.
دغه غورځنګ ویلي، پاکستان کې افغانان له ناانساني، ظالمانه او سپک چلن سره مخ دي او دوی ته د عدالت غوښتنې لپاره دا لاریون کوي.
یاد غورځنګ د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي:« د پاکستان د حکومت له خوا د ښځو او ماشومانو په ګډون افغان کډوالې کورنۍ د شپي په زور له خپلو کورنو ایستل کیږي، شتمنۍ یې لوټل کیږی او په سختو شرایطو کې شړل کیږي.»
پي ټی ایم ویلي، چې په پاکستان کې د مېشتو افغانانو په وړاندې د پاکستان چلند د افغانانو د عزت، وقار او بسټیزو بشري حقونو ښکاره سرغړونه ده.
پښتون ژغورنې غورځنګ (پي ټي ایم) د شنبې په ورځ اعلان وکړ، چې د اپریل په ۲۳مه نېټه د چهار شنبې په ورځ په ویسټ میینستر لندن کې د افغان کډوالو په ملاتړ د برېتانیا پارلمان مخې ته لاریون کوي.
یاد غورځنګ د بشري حقونو له ملاتړو غوښتنه کړې، چې په لاریون کې کډون وکړي.
پر همدغه مهال پښتون ژغورنې غورځنګ سبا د فرانسې په پاریس ښار کې هم په پاکستان کې د مېشتو افغانانو په ملاتړ د لاریون خبر ورکړی.
په فرانسه کې د پي ټي ایم غړو ویلي، چې دغه لاریون سبا مازدیګر په پاریس ښار کې د ایفیل ټاور سره کوي.
پښتون ژغورنې غورځنګ تېره اونۍ په جرمني کې هم د پاکستان له خوا په زور د افغان کډوالو بېرته ستنولو په وړاندې لاریون وکړ.
پي ټي ایم یاد لاریونونه په داسې حال کې ترسره کوي، چې پاکستان د افغان کډوالو د بېرته ستنولو دوهم پړاو په اپریل میاشت کې پیل کړی او تردې مهاله یې له ۸۰ زره څخه ډیر افغانان بېرته افغانستان ته ستانه کړي.
د افغانستان او نيپال له ۱۹ کلنو کم عمره کرېکټ لوبډلو ترمنځ د اورښت له کبله د لوبې له نه کېدو وروسته افغان لوبډلې د کرېکټ نړیوالې شورا د ۲۰۲۶ کال نړیوال جام ته لار ومونده. افغانستان په دې سياليو کې خپلې لومړۍ درې لوبې په لوی توپير ګټلې وې.
د افغانستان او کوربه نيپال د ۱۹ کلنو کم عمره لوبډلو ترمنځ د اورښت له کبله د نن لوبه ونه شوه او مساوي اعلان شوه.
د ۱۹ کلنو کرېکټ نړۍوال جام ته د غوراوي پړاو په دې سياليو کې افغانستان او نيپال درې برياوي درلودې؛ خو افغانستان د «غوره نمرو او نېټ رنرېټ» په لرلو سره د جدل لومړۍ مقام خپل کړ.
په دې سیاليو کې د افغانستان، عمان، هنکانګ، متحده عربي امارات او نیپال لوبډلو برخه لرل.
افغان لوبډلې په لومړۍ لوبه کې عمان ته د ۸، هانکانګ ته د ۸ ویکټو او متحده عربي اماراتو ته د ۱۸۰ منډو په توپير ماتې ورکړې وه.
له ۱۹ کلنو کم عمره نړیوال جام د ۲۰۲۶ کال په لومړیو دوو میاشتو کې په نمیبیا او زمبابوې کې کيږي.
د افغانستان د سولې لپاره د امریکا پخواني ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد کابل ته د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار د سفر په تړاو ویلي، چې له طالبانو سره د کړکېچونو د حل لپاره ډېپلوماسي ښه انتخاب دی.
د اسحاق ډار په مشرۍ پاکستاني پلاوي نن شنبه د (وري ۳۰مه) کابل ته لاړ او ټاکل شوې چې هلته د طالبانو د رییس الوزرا تر څنګ د یادې ډلې د بهرنیو چارو له وزیر امیرخان متقي سره هم وګوري.
که څه هم د دغه سفر په تړاو لا ډېر جزیات نه دي رسنیز شوي، خو لوړ پوړی امریکایي ډېپلوماټ زلمی خلیلزاد یې د ننګوونو د حل لپاره غوره بولي.
ویل کېږي په دغه ناسته کې به د طالبانو او پاکستان ترمنځ پر اقتصادي، سیاسي او امنیتي مسایلو خبرې اترې وشي.
د پاکستاني پلاوي دغه سفر داسې مهال ده چې د طالبانو سره یې په دې وروستیو کې اړیکې د کړکېچ تر کچو رسیدلې وې او ان د دواړو لوریو ځواکونو د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې له یو بل سره جګړې هم وکړې.
پاکستان څو څو ځله نیوکه کړې، چې د طالبانو تر سیورې لاندې د افغانستان خاور یې پر ضد کارېږي او د «ټي ټي پي» وسله والو ته یې پناه ځایونه هم ورکړي.
طالبانو که څه هم دا خبره رد کړې، خو د ملګرو ملتونو په راپور کې هم د پاکستان د دغه ادعاوو تایید شوی دی.
د افغانستان لپاره د پاکستان ځانګړی استازی محمد صادق چې په دغه تللي پاکستاني پلاوي کې شامل دی تېره اوونۍ هم کابل کې له طالبانو سره د امنیتي مسایلو په تړاو خبرې اترې کړې وې.
پاکستاني رسنیو خبر ورکړی و، چې هغه د طالبانو د ملي دفاع وزارت له مرستیال قیوم ذاکر سره د «ټي ټي پي» د مخنېوي په تړاو مثبتې او ګټورې خبرې کړې وې.
لا تر اوسه پورې څرګنده نه ده، چې د پاکستان دغه لوړ پوړی پلاوی به د کابل واکمنو ته خپلې اندېښنې مخې ته کېږدي که نه.
د پښتونخوا د کورنیو او قبایلي چارو ادارې ویلي، چې تېره ورځ یې د تورخم له لارې ټول ټال «۱۸۹۳ افغانان» ایستلي دي. د خبرپاڼې له مخې په دغو ایستل شویو کډوالو کې ۴۷۱ تنه د افغان وګړو تابعیت کارت لرونکي کسان او ۱۴۲۲ بې اسناده کډوال شامل وو.
دغه افغانان د پاکستان د پنجاب ایالت په ګډون د یاد هېواد بېلابېلو ښارونو کې پولیسو تر نیول کیدو وروسته په زور ایستلي دي.
د پښتونخوا د ایالتي حکومت د معلوماتو له مخې د اپرېل میاشتې له لومړۍ نېټې څخه د کډوالو د ایستل کیدو په روانه څپه کې تر اوسه پورې یوازې د تورخم له لارې «۴۲۶۸۹» افغانان ایستلي دي.
د پاکستان مرکزی حکومت بیا ویلي، چې په دغه دویم پړاو کې یې لا تر اوسه پورې له پاکستان نه ۸۰ زره افغان کډوال ایستلي او دا لړۍ لا هم په چټکۍ سره روانه ده.
هم مهاله تېره ورځ د طالبانو د سوداګرۍ او صنایعو وزیر اسلام اباد ته د سفر په لړ کې له یاده هېواده وغوښتل چې د افغان کډوالو د ملکیتونو، شتمنیو او پانګو د خوندیتوب په موخه دې اقدامات وکړي.
طالبانو او د بشري حقونو نړۍوالو سازمانونو که څه هم له پاکستان نه غوښتي، چې په جبري توګه د افغانانو د ایستل کیدو بهیر دې ودروي، خو پاکستان دا ځل دا غوښتنې له پامه غورځولي دي.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر هم نن کابل ته رسېدلی او ښايي طالبان ورسره د افغان کډوالو د جبري ایستل کیدو په تړاو هم خبرې وکړي.