افغان سیاسيون: د دوحې تړون د افغانستان پر جمهوریت یوه کودتا وه
د افغانستان د روانو ستونزو د حل په موخه د بلجیم په پلازمېنه بروکسل کې د افغان سیاسي مشرانو او مدني فعالانو ترمنځ یوه غونډه وشوه. د غونډې ګډونوالو ویلي چې د دوحې تړون په افغانستان کې د جمهوریت پر ضد یوه کودتا وه.
د افغانانو ترمنځ ګډې مشورتي کمېټې د شبنې په وځ (د غویي ۲۷مه) د بلجیم په بروکسل کې د یوې غونډې په ترڅ کې په افغانستان کې د سولې د راتګ لپاره د دوحې د تړون بشپړ تطبیق وغوښت .
د دې غونډې ګډونوالو وویل، چې د سولې په مذاکراتو کې یو مهم ټکی بین الافغاني توافق و، خو په دوحه کې پرته له دې چې د افغانانو د بېلابېلو اړخونو ترمنځ توافق رامنځته شي، امریکا طالبانو سره تړون لاسلیک کړ او په پایله کې یې جمهوریت سقوط او افغانستان طالبانو ته وسپارل شو.
د افغان ملت ګوند رییس ستانه ګل شېرزاد ګډونوالو ته وویل: «دا یو ضرورت دی چې افغانان سره په خپلو کې ناسته وکړي او یوه حل لاره پیدا کړي، په افغانستان کې ورځ تر بلې د دې پر ځای چې فاصله کمه شي د ولس او طالبانو ترمنځ فاصله زیاتېږي، همدا ډول یو شمېر خلک په کمین کې ناست دي چې یو ځل بیا په افغانستان کې جنګونه پیل کړي او دوی پکې خپل تجارت شروع کړي، ځينې ګاونډي هېوادونه بیا دې ته ناست دي چې افغانستان کې څنګه نظامونه ړنګ شي او افغانان خپلو کې مصروف وساتي او کورنۍ جګړه دوام پیدا کړي.»
ستانه ګل شېرزاد ټينګار وکړ، چې په افغانستان کې د ستونزو د حل لپاره اړینه ده چې افغانان سره ناسته وکړي او یوه حل لاره پیدا کړي.
غونډې ته په وینا کې د لوګر پخواني والي حلیم فدایي وویل : «د طالبانو له راتګ سره شعارونه مقدس شو او اهداف نامقدس، د دوحې تړون کې د بن د کنفرانس په پرتله لویه تېروتنه وشوه، په دې تړون کې یې د افغانستان جمهوري نظام حذف کړ، واک یې طالبان ته ورکړ او طالبان نه یوازې سیاسیون حذف کړل، بلکې ملت یې حذف کړ، موږ ۲۹ قشرونه لرو یوازې د ملا د قشر حلکومت دی البته د استخباراتي ملا، دوی د قران او اسلام پر ځای استخباراتي اسلام راووست.»
حلیم فدایي وایي، چې د ملا د حذف سیاست په افغانستان کې پنځوس سلنه انسانان له تعلیم څخه محرومه کړل، خو طالبان راحت ژوند لري او ملت ته یې افغانستان زندان جوړ کړی.
په دغه غونډه کې د اروپا د بېلابېلو هېوادونو بلجیم، جرمني، فرانسې، اتریش او هالنډ څخه ګڼو افغانانو برخه اخیستې وه.
د غونډې ګډونوال وایي، چې اوس د ستونزې یوازینی حل د دوحې بشپړ توافق ته لار هوارول دي.
دا په داسې حال کې ده، په ۲۰۲۱ کال کې طالبانو په دویم ځل افغانستان کې واک ترلاسه کړ.
د واک ترلاسه کولو سره دغې ډلې په افغانستان کې سخت قوانین تطبیق کړل، سیاسي فعالیتونه او سیاسي ګوندونه یې لغوه اعلان کړل، رسنۍ یې سانسور کړې، د نجونو او ښځو پروړاندې یې د زده کړو دروازې وتړلې او ترڅنګ یې په سیاسي مشارکت بندیز ولګېد او تفریحي پارکونو ته د ښځو تګ منع اعلان شو..
همدا ډول دغې ډلې د واک ترلاسه کولو سره په افغانستان کې ټول دولتي لوړ بستونو باندې ملایان وګومارل او هغه کدرونه چې د افغانستان په ملي شتمنۍ تخنیکي روزل شوي وو، له افغانستان نه کډوال شول.