افغانستان یوازې د طالبانو نه دی؛ افغان سندرغاړي وایي، په ډیلي کې هم خپل هنر ژوندی ساتي

د کډوالو د نړۍوالې ورځې په مناسبت هند کې د یوې ځانګړې مشاعرې پر مهال افغان سندرغاړو هم د خپلې موسیقۍ هنر نندارې ته وړاندې کړی. اېنډین اېکسپرېس ورځپاڼې د افغان سندرغاړو په حواله لیکلي، چې افغانستان یوازې د جګړو، وینې تویېدنې او طالبانو نوم نه دی.
ورځپاڼه زیاتوي، که څه هم افغانستان لا هم له کلونو جګړو وروسته د سېلانیانو پام ځان ته اړولی؛ خو په زرګونه کیلومېټره لرې، د هند په پلازمېنې نوي ډیلي کې د افغان کډوالو ترمنځ د «وطن د مینې او یادونو» یو ګډ درد لیدل کېده.
د کډوالو د نړۍوالې ورځې په مناسبت د الیانس فرانسېز په کلتوري مرکز کې سلګونه کسان راټول شوي وو، چې یو ماښام یې د موسیقۍ او خاطرو سره ونمانځه.
په دې مشاعره کې د بېلابېلو هېوادونو هنرمندانو ګډون کړی و؛ خو د «سلام» په نوم د افغان کډوالو د موسیقۍ ډلې قوالۍ پر خلکو ژور اغېز وکړ او نندارچیان یې احساساتي کړل.
د فرهاد دریا ترانې، سوچه افغاني فولکلوریکې سندرې او د سولې پیغامونه د دغې ډلې له موسیقۍ سره یوځای شول.
د سلام ډلې غړو دغې ورځپاڼې سره په مرکه کې د خپل هنري سفر، د موسیقۍ د رول او د افغانستان د سولې او فرهنګ د استازیتوب په اړه خبرې وکړې.
د دغې ډلې بنسټ د احمد حیدر پردېس په نوم د یو کس له لوري په ۲۰۱۳ کال کې اېښودل شوی. حدیث چې د ځوانۍ له کلونو راهیسې یې په پاکستان کې هنري فعالیت لاره؛ له شاوخوا ۲۰ کلونو راهیسې په موسیقۍ بوخت دی او په ۲۰۰۹ کال کې هند ته کډوال شوی دی.
نوموړی د افغانستان له بېلابېلو ټلوېزیوني رسنیو سره کار کړی او د «نوا موسیقۍ» مشهورې ډلې غړیتوب یې هم لاره.
حدیث وایي: «په هند کې د کډوالو هنرمندانو لپاره هېڅ رسمي چوکاټ نه و، له همدې امله مو د سلام ډله جوړه کړه؛ تر څو د خپلې موسیقۍ، ژبې او کلتوري میراث ساتنه وکړو».
د سلام ډلې مشره اتنا وویل: «د پیل په ورځو کې ډېر کسان یوازې د طالبانو او جنګ پوښتنې کولې؛ خو دوی غوښتل دا پیغام ورکړي، چې افغانستان یوازې طالبان نه دي او موږ غواړو د خپل هېواد د خلکو ژوند، فرهنګ او مثبت ارزښتونه نړۍ ته وښایو».
اتنا زیاتوي، چې اکثره غړي یې د افغانستان له بېثباتۍ، تاوتریخوالي او هنري محدودیتونو له امله مهاجر شوي. ان د امریکايي ځواکونو پر وخت هم هنرمندان خوندي نه وو.
د دوی په خبره؛ هند یې ځکه غوره کړې چې له افغانستان سره یې دوستانه اړیکې دي او ویزې یې هم په اسانۍ ترلاسه کولې.
د سلام ډلې ګیتار غږوونکي مسیح جعفري هم د طالبانو تر واک لاندې د افغانستان هنري محدویتونه بیان کړل: «په ځینو ځایونو کې موسیقي حلاله ګڼل کېږي؛ خو په ځینو کې یې بیا خلک حرامه بولي. دا د فرهنګي او مذهبي جوړښت پورې اړه لري».
د هغه په خبره؛ د ایران محلي موسیقۍ، هرات ډلې او د فرهاد دریا له سندرو الهام اخلي او زیاتوي: «موږ نه یوازې د افغانستان لپاره؛ بلکې د ټولې نړۍ لپاره د سولې غوښتونکي یو».
د همدې ډلې یو بل ګیتار غږوونکې بدنشره د کډوالۍ د ژوند خاطرې شریکې کړې: «دا یوه داسې تجربه ده، چې زړه به دې ودردېږي. موسیقي مو د همدې احساساتو انعکاس دی. زموږ هنر د افغانستان او هند ترمنځ د دوستۍ اړیکې بیانوي».
د سلام ډلې مشرې سندرغاړې مدیحه حسیق وویل: «زموږ ټولې سندرې له وطن سره تړلې دي. موسیقي زموږ د افغانستان سره د تړاو لاره ده».
سلام ډله په تېرو کلونو کې د ملګرو ملتونو په غونډو، سفارتونو او د هند د کلتوري شورا (ICCR) په فسټیوالونو کې برخه اخیستې ده.
دوی موسیقي یوازې یوه هنري ننداره نه؛ بلکې د ژوند یوه وسیله، د احساساتو بیان او د خپلو تجربو روایت ګڼي.