پاکستان په یوه ورځ کې له ۱۵ زرو ډېر افغانان اخراج کړي

د طالبانو د کډوالو عالي کمیسیون اعلان وکړ، چې پاکستان تېره ورځ د لړم ۱۱مه ۱۵ زره او ۲۳۴ افغان کډوال اېستلي دي. دغه افغان کډوال د تورخم، سپین بولدک او بهرامچې له لارې هیواد ته راستانه شوي دي.

د طالبانو د کډوالو عالي کمیسیون اعلان وکړ، چې پاکستان تېره ورځ د لړم ۱۱مه ۱۵ زره او ۲۳۴ افغان کډوال اېستلي دي. دغه افغان کډوال د تورخم، سپین بولدک او بهرامچې له لارې هیواد ته راستانه شوي دي.
د طالبانو د کډوالو عالي کمیسیون نن دوشنبه، د لړم ۱۲مه وویل، چې ۶ زره او ۴۹۴ کډوال د تورخم له لارې، ۶ زره او ۸۰۰ کډوال د سپین بولدک له لارې او لږ تر لږه یو زر او ۳۹۳ کډوال د بهرامچه له لارې افغانستان ته ستانه شوي دي.
طالبان وايي چې دغو راستنو شویو کسانو په ټولیزه توګه ۱۳ میلیونه ۴۴۸ زره افغانۍ مالي مرسته ترلاسه کړې ده.
له دې جملې څخه ۲ زره ۳۶۰ کسان کاپیسا، بغلان، کندز، تخار، بلخ، سرپل، سمنګان او میدان وردک ولایتونو ته لیږدول شوي دي.
د طالبانو او پاکستان ترمنځ له وروستیو جګړو وروسته راپورونه ښيي چې د پاکستان له خوا د نیول شویو او شړل شویو افغان کډوالو شمېر په چټکۍ سره ډیریږي.
پاکستان د تورخم دروازه د شنبې په سهار له ۲۰ ورځو تړلو وروسته د کډوالو د شړلو لپاره پرانیسته.
ځینو افغان سوداګرو افغانستان انټرنشنل ته ویلي و، چې د تورخم او سپین بولدک لارو تړل کېدو له امله افغان سوداګرو ته د ورځې یو میلیون ډالره زیان راسیږي.


د پاکستان د پوځ ویاند وايي، په استانبول کې افغان طالبانو ته په ډاګه ویل شوي چې ترهګري کنټرول کړي. احمد شریف چوهدري پاکستاني خبریالانو ته ویلي، چې اسلام اباد له امریکا سره په افغانستان کې د بریدونو تړون نه لري. نوموړي ويلي، چې «قاچاق وړونکي په افغان سیاست کې مداخله کوي».
د پاکستان د پوځ ویاند احمد شریف چوهدري د دغه هېواد د څو رسنیو له مشرانو سره خبرو کې ويلي، چې « د افغانستان شرطونه هېڅ معنا نه لري؛ مهمه خبره د ترهګرۍ ختمول دي».
د ډان ورځپاڼې د رپوټ له مخې، هغه زیاته کړه چې د پاکستان د امنیت ضامن ځواکونه دي، نه افغانستان، او اسلاماباد هېڅکله د طالبانو راتګ نهدی نمانځلی. د پاکستاني پوځ ویاند دا هم وویل چې د پاکستان ضد ډلو خلاف عملیات روان دي.
جنرال چوهدري ویلي، چې په استانبول کې افغان طالبانو ته په ډاګه وویل شول چې هغوی باید ترهګري کنټرول کړي.
نوموړي زیاته کړه، « دا چې څنګه یې کوي، دا د هغوی کار دی. موږ د ترهګرۍ ضد عملیات ترسره کړل او ترهګر افغانستان ته وتښتېدل. هغوی موږ ته وسپارئ، موږ به یې د قانون او اساسي قانون له مخې محاکمه کړو».
هغه څرګنده کړې چې «له ترهګرو سره خبرې نه کېږي» او پاکستان افغان طالبانو ته یو «مناسب ځواب» ورکړی چې «هغه مطلوبې پایلې ورکړې دي».
نوموړي دا هم ویلي، چې نشهيي توکي له افغانستان نه پاکستان ته قاچاق کېږي او افغان قاچاق وړونکي د افغانستان په سیاست کې لاسوهنه کوي.
د پاکستان یوه خبریال حمید میر، چې د غونډې برخهوال و، جیو نیوز ته وویل چې خبریالانو ته په جګړه کې د افغان طالبانو د سرتېرو د ښکېلتیا شواهد وړاندې شول.
شریف چوهدري د طالبانو دا نیوکې رد کړې دي، چې پاکستان د امریکا بېپیلوټه الوتکو ته اجازه ورکړې چې د افغانستان دننه بریدونه وکړي.
نوموړي ویلي: « دا تور بېاساسه دی. پاکستان هېڅکله امریکا ته اجازه نهده ورکړې چې له خپلې خاورې څخه پر افغانستان بریدونه ترسره کړي».
نوموړي زیاته کړې چې د اسلاماباد او واشنګټن ترمنځ هېڅ داسې موافقه نشته چې له مخې یې امریکا د افغانستان پر ضد پوځي عملیات ترسره کړي.
د پاکستاني پوځ ویاند همدارنګه خبرداری ورکړی چې هند ښایي د سمندر له لارې د «جعلي برید» ترسره کولو هڅه وکړي، څو دده په وینا، د سیمې امنیت ګډوډ کړي.
د پاکستان د پوځ ویاند له جنګیالیو سره پر جګړه ټینګار کړی او وايي، حکومت، کابینې، پوځ او سیاسي ګوندونو په ګډه د ترهګرۍ پر ضد د جګړې لپاره پریکړې کړې دي او که د خیبر پښتونخوا حکومت له جنګیالیو سره د خبرو غوښتنه کوي، نو دا نهشي کېدای او دا ګډوډي خپروي.
هغه له ټي ټي پي سره خبرې اترې رد کړې دي او وايي، چې پاکستاني «طالبانو زموږ له امنیتي کسانو سره د فوټبال په څېر لوبې کړې دي، نو څنګه لهدوی سره خبرې کېدای شي؟».
د ډان ورځپاڼې په وینا، شریف چودري له۲۰۲۵ کال نه تر دې دمه د جنګیالیو پر ضد د عملیاتو جزئیات هم وړاندې کړل.
هغه وویل چې په ۲۰۲۵ کال کې تر اوسه د استخباراتي معلوماتو پر بنسټ ۶۲زره او ۱۱۳عملیات شوي دي، چې په ورځنۍ کچه ۲۰۸استخباراتي عملیات کیږي.
د نوموړي په وینا، تر اوسه په روان کال کې ۴زره او ۳۷۳ امنیتي پېښې شوې دي او ۱۶۶۷تنه جنګیالي وژل شوي دي.
چوهدري زیاته کړې چې د وژل شویو جنګیالیو په منځ کې ۱۲۸ افغانان هم شامل دي.
افغان طالبانو په دې وروستیو کې پر طالبانو تورلګولی، چې د امریکا بې پیلوټه الوتکو ته اجازه ور کوي، چې د افغانستان په خاوره کې بریدونه وکړي.طالبانو دغه راز ویلي، چې

د ایران د بهرنیو چارو وزارت ویاند وايي، چې تهران د اوبو په برخه کې د کابل له چلنده ناراضه دی. اسماعیل بقايي وايي، ایراني چارواکو د طالبانو د حکومت چارواکي د اوبو په برخه کې د تعهداتو عملي کولو ته هڅولي او دغه راز د هلمند د اوبو تړون هم روښانه دی.
بقايي د دوشنبې په ورځ په تهران کې د خپلې اونیزې خبري ناستې پرمهال وویل، چې د هریرود د حقابې په اړه د لیکلې هوکړې نشتوالی د قاعدې او قانون د فقدان په معنا نه دی، ځکه د اوبو د نړیوالو قوانینو پر بنست، برلاس هېواد ځینې تعهدات لري، چې باید یې عملي کړي.
نوموړی وايي، په دې وروستیو کې د سلما بند اوبه خوشې شوې او دی هیله من دی، چې دا د « دوستۍ بند» شي.
نوموړي وویل، چې د ایران د بهرنیو چارو وزارت مرستیال غریب ابادي سفر مهم و او په دغه سفر کې پر دریو مسایلو خبرې وشوې، چې یوه پکې د اوبو مساله ده.

د خبریالانو پر وړاندې د جرمونو د معافیت د پای ته رسولو نړۍوالې ورځې په مناسبت د «نی» بنسټ په یوه اعلامیه کې ویلي، چې د تېرو ۲۴ کلونو په اوږدو کې طالبان د افغانستان دننه د ۱۷۰ نه زیاتو خبریالانو او د رسنیو د کارکوونکو د وژنې مسوول دي.
په جلاوطنۍ کې دغه فعال شوی بنسټ وایي، د دوی ترلاسه شوي معلومات دا په ډاګه کوي چې طالبان د ازادو رسنیو د جوړښت ړنګېدو اصلي عاملین دي. دغه بنسټ له نړۍوالې ټولنې غوښتنه کړې، چې د طالبانو استازو ته باید پر رسنیو د محدودیتونو او بندیزونو له کبله اجازه ور نهکړي؛ څو په ازاده توګه سفرونه وکړي.
په اعلامیه کې ویل شوي: «نی له ټولو هغو هېوادونو چې د بشري حقونو نړۍواله هوکړه یې لاسلیک کړې او د ملګرو ملتونو د مدني او سیاسي حقونو میثاق ته ژمن دي، غوښتنه کوي څو د طالبانو استازي خپلو هېوادونو ته له سفرونو منعه کړي. دغه ډلې د رسنیو پر وړاندې تر ټولو زیات ظلم او تاوتریخوالی کړی دی.»
په اعلامیه کې زیاته شوې، سره له دې چې طالبان د ملګرو ملتونو په تور نوملړ کې شامل دي؛ خو بیا هم د طالبانو مشران او استازي اوسمهال ډېرو اسیایي، اروپایي او افریقایي هېوادونو ته په ازاده توګه سفرونه کوي.
نی بنسټ د روان کال په چنګاښ میاشت کې هم د طالبانو د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت د نوي طرزالعمل په غبرګون کې ویلي و، چې د افغانستان رسنۍ د خپل تاریخ تر ټولو سخت او ستونزمن پړاو سره مخ دي. دغه بنسټ هغه مهال ټینګار کړی و، چې طالبان په دوامداره ډول د رسنیو د ازادۍ مخه نیسي او د بیان د ازادۍ ټولې لاسته راوړنې لهمنځه وړي.

افغانستان کې د ملګرو ملتونو د کډوالۍ چارو عالي کمېشنرۍ استازي عرفات جمال په کابل کې د چین له سفیر سره د بېرته ستنېدونکو افغانانو سره د مرستې او ګډو همکاریو په تړاو ناسته کړې ده. د یاد سازمان خبرپاڼه کې راغلي، چې په دې لیدنه کې د څو اړخیزو همکاریو په ارزښت ټینګار شوی.
د خبرپاڼې له مخې؛ په یاده ناسته کې د بېرته ستنېدونکو وضعیت څېړل شوی او د ملاتړ په تړاو یې بحثونه شوي دي. عرفات جمال تر دې دمخه څو څو ځله ویلي، چې د ستنېدونکو افغان کډوالو سره د مرستې لپاره کافي بودجه نهلري او د نړۍوالې ټولنې په ګډون باید مرستندویه سازمانونه په دې برخه کې همکارۍ وکړي.
دا په داسې حال کې ده، چې یوازې د روان کال له پیله له ایران او پاکستان نه نږدې ۲مېلیونه افغان کډوال په جبري توګه هېواد ته ستانه کړای شوي او دغه لړۍ لا هم روانه ده. د رسمي شمېرو له مخې؛ یوازې په تېرو څلورو میاشتو کې ایران له خپل هېواده تر ۱مېلیون ډېر افغانان اېستلي دي.
هممهاله له پاکستان نه هم د افغانانو د اېستلو بهیر چټک شوی او هره ورځ زرګونه کورنۍ په تورخم، سپین بولدک، غلام خان او نورو لارو افغانستان ته ستنېږي.
پاکستاني پولیسو د پلازمېنې اسلاماباد په ګډون ټولو ایالتونو کې د افغانانو پر ضد عملیات پیل کړي او هلته یې په افغانانو ژوند سخت کړی دی. ایران او پاکستان نه ستنو شویو افغانانو نیوکې کړې، چې د دغو هېوادونو پولیسو ورسره نه یوازې دا چې ظالمانه کړنې کړې؛ بلکې د دوی د ملکیتونو او روزګارونو راغونډولو ته یې هم نهدي پرېښي.
که څه هم طالبانو ویلي، چې په دواړو هېوادونو کې د افغان کډوالو د ملکیتونو خوندیتوب لپاره اقدام کوي؛ خو لیدل کېږي چې دغه ستونزه لا هم پر ځای پاتې ده.

د ازبکستان د بهرنیو چارو وزیر بختیار سعیدوف ویلي، د طالبانو د بهرنیو چارو له وزیر امیرخان متقي سره یې په ټلېفوني خبرو کې د سیمې د سولې او ټیکاو د ساتنې اړوند پر ګډو ژمنو ټینګار کړی. سعیدوف زیاتوي، چې متقي سره یې د دوه اړخیزو اړیکو او سیمهییزو تحولاتو اړوند هم نظریات تبادله کړي.
دغه ازبک چارواکي پر اېکس پاڼه لیکلي: «ما د ستونزو د حل او متقابل تفاهم د پاوړتیا لپاره ډیپلوماسي اغېزمنه لاره وبلله.» امیرخان متقي بیا ویلي، له ازبکستان سره د دوی مثبت تعامل څخه څرګندېږي چې دوی په سیمه کې د ثبات، اقتصادي همکارۍ او سیمهییز تفاهم ملاتړي دي.
طالبان چې د نړۍ د اکثریت هېوادونو له لوري منزوي شوي او له روسیې پرته یې بل هېڅڅوک په رسمیت نه پېژني، د اړیکو او سوداګرۍ لپاره ورته یوازې د منځنۍ اسیا هېوادونو په ګډون روسیه او چین ور پاتې دي.
د کارپوهانو په وینا؛ د یادو هېوادونو اړیکې هم له طالبانو سره د امنیتي مجبوریو له کبله دي.
کارپوهان وایي، د منځنۍ اسیا ځینې هېوادونه د طالبانو په شتون کې له افغانستان نه ځان ته امنیتي ګواښونه ویني او د همدې مجبورۍ له مخې یې دغه ډلې سره اړیکې خوږې کړې دي.