په جینوا کې د افغانستان دایمي استازی نصیر احمد اندېشه وایي، د کډوالو د نړۍوال فورم د پرمختګ ارزونه کې د سیمې له هېوادونو څخه د افغان کډوالو د جبري اېستلو وضعیت ته پر رسېدګۍ ټینګار شوی. نوموړي ویلي، په سیمه او نړۍ کې افغان کډوال له جدي ننګونو سره مخ دي.
اندېشه د چهارشنبې په ورځ (د لیندۍ ۲۶مه) پر خپلې اېکسپاڼې لیکلي، چې په پاکستان، ایران، ترکیه، سیمې او د نړۍ هېوادونو کې افغان کډوال له لویو ننګونو سره مخ دي.
د نوموړي په خبره، شاوخوا ۴ میلیونه کسان په زور افغانستان ته ستانه شوي او د بشري حقونو له سرغړونې سره مخ دي.
اندېشه ټينګار کړی، چې هېوادونه دې د افغان کډوالو د «نه اېستلو» اصل ته دروناوی وکړي او دغه راز هغه له افغان کډوالو سره د بشري مرستو د زیاتوالي غوښتنه هم کړې.
نصير احمد اندېشه زیاتوي: «د افغانانو په خوندیتوب سره عدالت او حساب ورکونه باید زموږ د کړنو لارښود وي.»
دا په داسې حال کې ده، چې په وروستیو میاشتو کې په پاکستان او ایران کې د افغان کډوالو د نیولو او په جبري ډول د بېرته ستنولو عملیات خورا چټک شوی دی. د پاکستان په پلازمینې اسلاماباد او نورو ښارونو کې پولیس کور په کور د افغانانو د لټون عملیات کوي او په ډېرو سیمو کې د هغوی د کورونو دروازې ماتې شوې دي.
دې لړۍ د ډېرو افغانانو د ژوند شرایط سخت کړي او د بشري مرستو اړتیا یې زیاته کړې ده.
له بل پلوه د ایران د خراسان رضوي ولایت امنیتي مرستیال امیرالله شمقدري د دوشنبې په ورځ (د لیندۍ ۱۶مه) ویلي، چې په وروستیو میاشتو کې نږدې یو میلیون او ۸۰۰ زره افغان کډوال د دوغارون-اسلامکلا له پولې افغانستان ته ستانه کړای شوي دي.
د کندهار یو شمېر صنعتکارانو د چهارشنبې په ورځ (د لیندۍ ۲۶مه) افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته ویلي، چې په صنعتي پارک کې له اساسي اسانتیاوو بې برخې دي.
د دوی په وینا، د خامه سړکونو له امله نه یوازې ټرانسپورټ ستونزمن شوی، بلکې دوړې د فابریکو تر دننه رسېږي او پر تولیداتو ناوړه اغېز کوي.
د وچې مېوې د بستهبندۍ د یوې فابریکې مسوول له افغانستان انټرنشنل-پښتو سره په خبرو کې ویلي: «د کندهار صنعتي پارک کې هېڅ ډول خدمات نشته، سړکونه ټول خامه دي، خو بیا هم له موږ څخه مالیه اخیستل کېږي او په بدل کې یې هېڅ اسانتیا نه راکول کېږي.»
صنعتکاران وایي، د اوبو د اېستلو سیستم نشتون د دې لامل شوی، چې د بارانونو پر مهال اوبه فابریکو ته ننوځي، چې ماشینونه او تولیدات زیانمنوي.
د صنعتي پارک په ساحه کې د صنعتي فابریکو تر څنګ د وچې مېوې د بستهبندۍ ګڼ سرایونه هم شته؛ خو سوداګر وایي، دې برخې ته هم هېڅ خدمات نه دي وړاندې شوي.
صنعتکاران په همدې ساحه کې د شپې لهخوا د امنیت د نشتوالي شکایت کوي او وایي، چې نامعلوم کسان یې زیات مهال له فابریکو غلاوې کوي.
دوی زیاتوي، چې امنیتي ستونزه یې له طالب مسولینو سره شریکه کړې؛ خو تر اوسه کوم اقدام نهدی شوی.
د دغه سیمې اوسېدونکي او صنعتکاران وایي، چې شاوخوا زر جریبه ځمکه د کوچیانو لهخوا غصب شوې ده.
د سیمې یو صنعتکار افغانستان انټرنشنل-پښتو ته په دې اړه وایي: «له کلونو راهیسې د صنعتي پارک ډېره ځمکه کوچیانو غصب کړې ده، خو چارواکي نهدي توانېدلي چې هغوی له دې سیمې وباسي.»
د یادو ستونزو له امله ګڼ صنعتکاران اړ شوي، چې خپلې فابریکې له کندهار څخه نورو ولایتونو په ځانګړي ډول هرات ته انتقال کړي.
د کندهار صنعتي پارک د خدماتو نشتون، د موسمي ستونزو له امله د تولیداتو زیانمنېدل او د کوچیانو لهخوا د ځمکو دوامدار غصب هغه ستونزې دي، چې د دې ولایت صنعتي سکټور یې له سختو ننګونو سره مخ کړی دی.
په کندهار کې د طالبانو د غصب د مخنیوي کمېسیون هم په دې سیمه کې د ځمکو د غصب موضوع تایید کړې او وایي، چې ژر به د یوه پلان لهمخې غصب شوې سیمه خلاصه کړي.
دا په داسې حال کې ده، چې څو ورځې مخکې د کندهار صنعتکارانو افغانستان انټرنشنل-پښتو ته وویل، چې په تېرو څلورو کلونو کې د یاد ولایت په صنعتي پارک کې له ۳۵۵ فعالو تولیدي فابریکو نه اوس یوازې ۱۳۰ فعالې دي او پاتې نورې بندې شوې دي. صنعتکاران د فابریکو د بندیدو لامل د برېښنا نشتوالی او د دوی ستونزو ته د طالبانو نه رسېدګي بولي.
یو شمېر کندهاري صنعتکارانو همداراز ویلي، چې په کندهار کې د برېښنا د کمښت له امله اړ شوي چې د فابریکې تولید بند او کارکوونکي رخصت کړي.
