خبر گزاری باختر که زیر اداره طالبان فعالیت میکند روز دوشنبه، دهم جدی اعلام کرد که با حمایت مالی امارات متحده عربی، کار ساخت یک شفاخانه در گردیز مرکز ولایت پکتیا آغاز شده است. گفته شده که این شفاخانه دارای ۱۵۰ تخت خواهد بود.
معراج گل عادل، رئیس صحت عامه پکتیا گفته است این پروژه با هزینه ۵ میلیون دالر از سوی امارات متحده عربی تأمین مالی شده و در مساحت ۲۵ جریب زمین ساخته میشود.به گفته او، این شفاخانه با تجهیزات مدرن مجهز خواهد شد و خدمات پیشرفته صحی را به مردم زون جنوب شرق کشور ارائه خواهد کرد.
سخنگوی صنعت آب جمهوری اسلامی بهرهبرداری "یکجانبه" افغانستان از رودخانه هریرود را موجب نقص حقوق عرفی ایران برشمرد. عیسی بزرگزاده گفت ساخت بند پاشدان تامین آب آشامیدنی چند میلیون نفر را متاثر میکند.
آقای بزرگزاده ساخت و آبگیری بند پاشدان در حوضه مرزی و مشترک هریرود را باعث کاهش جریان طبیعی این رودخانه مرزی و بروز خسارتهای اجتماعی و زیست محیطی در مناطق پایین دست به ویژه ایراد آسیب جدی در تامین آب شرب شهر مشهد دانست.
سخنگوی صنعت آبران گفت: «ساکنان حوضه آبریز هریرود در ایران و افغانستان طی سالیان سال از جریان طبیعی این رودخانه فرامرزی بهرهمند شدهاند و حقوق عرفی و تاریخی برای هر دو طرف ایجاد شده است.»
بزرگزاده گفت که جمهوری اسلامی ایران بارها از کانالهای دیپلوماتیک اعتراض رسمی خود را نسبت به اثرات منفی فرامرزی ناشی از اقدام های سدسازی یکجانبه طرف افغانستان در حوضه هریرود اعلام کرده و خواهان همکاری مشترک برای ارزیابی و کاهش این اثرات و انتخاب توسعه پایدار به جای توسعه مخرب بوده است.
این مقام جمهوری اسلامی گفت که تهران انتظار دارد طالبان «در چارچوب حقوق عرفی بینالمللی و اصل حُسن همجواری و روابط همسایگی دو کشور، همکاری و تدابیر لازم در خصوص استفاده منطقی و منصفانه از آب رودخانه مرزی هریرود را در بالادست به نحوی که به حقوق تاریخی و عرفی مناطق پایین دست آسیب وارد نشود، در دستور کار خود قرار دهد».
او گفت که وزارت نیرو در کنار وزارت خارجه ایران خواهان مذاکره فوری در این زمینه بوده و برای همکاری با طالبان در یافتن راهحلهای مشترک و قابل قبول برای کاهش اثرات فرامرزی سدهای «پاشدان» و «سلما» اعلام آمادگی میکند.
بند آب پاشدان در ولسوالی کرخ و در ۲۵ کیلومتری شهر ولایت هرات موقعیت دارد که کار ساخت آن در سال ۱۳۹۰ خورشیدی آغاز شد و قرار بود در سه سال تکمیل شود.
وزارت آب و برق طالبان اخیرا اعلام کرد که ۸۰ درصد کار ساخت بند پاشدان در هرات تکمیل شده و این بند بهزودی به بهرهبرداری سپرده خواهد شد.
به گفته این وزارت، با تکمیل شدن این بند ظرفیت ذخیره ۵۴ میلیون متر مکعب آب و تولید دو مگاوات برق را دارد.
بند آب پاشدان در ولسوالی کرخ و در ۲۵ کیلومتری شهر ولایت هرات موقعیت دارد که کار ساخت آن در سال ۱۳۹۰ خورشیدی آغاز شد و قرار بود در سه سال تکمیل شود.
روزنامه پاکستانی نیشین میگوید که "اتکای شدید" افغانستان به پاکستان و "اهرمهای قابل توجهی" که اسلامآباد دارد، افغانستان را به شدت آسیبپذیر کرده است. این روزنامه یادداشت کوتاه خود را با توجه به درگیریهای اخیر نوشته است.
نیشین روز دوشنبه در تحلیلی به آسیبپذیریهای استراتژیک افغانستان تحت کنترول طالبان در برابر پاکستان پرداخته و نوشته که «لفاظیهای طرفدار طالبان در ایکس بحثهایی را در مورد اتکای شدید افغانستان به پاکستان برای ثبات اقتصادی، دیپلوماتیک و امنیتی این کشور برانگیخته است».
این روزنامه به مواردی از اتکای افغانستان به پاکستان اشاره کرده که آنها ار اهرمهای قابل توجهی عنوان کرده که به گفته روزنامه آسیبپذیری افغانستان را در حوزههای مختلف آشکار میکند. نیشین در ادامه به برخی از این موارد اشاره کرده است:
شاهرگ اقتصادی
به باور روزنامه نیشین، افغانستان برای تجارت، راههای ترانزیتی و کمکهای بشردوستانه به شدت به پاکستان وابسته است. این روزنامه نوشته که کالاهای اساسی مانند غذا، سوخت و دارو از طریق پاکستان وارد افغانستان میشود و تهدید کرده که «هر گونه اختلالی» برای اقتصاد و جمعیت افغانستان فاجعهبار خواهد بود.
پشتیبانی دیپلوماتیک
این روزنامه پاکستانی در ادامه نوشت در حالی که حکومت طالبان بهدلیل سیاستهای افراطی و نقض حقوق بشر با انزوای گسترده بینالمللی مواجه است، پاکستان یکی از معدود کشورهایی است که روابط دیپلوماتیک خود را با این گروه حفظ کرده است. نیشین نوشت: «این رابطه برای طالبان درجهای از مشروعیت بینالمللی را فراهم میکند.»
نقش مهاجران افغان در پاکستان
روزنامه نیشین افزود که پاکستان برای چندین دهه میزبان میلیونها مهاجر افغان بوده و خدمات ضروری و سرپناه ارائه میدهد. این روزنامه بدون نام بردن از کشوری نوشت که در مقابل، بسیاری از کشورها محدودیتهای سختی اعمال کردهاند یا مرزهای خود را به طور کامل بستهاند. جمهوری اسلامی در حدود یک سال اخیر با سرعت در حال کشیدن دیوار در مرزهای ایران با افغانستان است.
تعهد به صلح
نیشن در پایان مطلب تحلیلی خود نوشت که به رغم تیرگی روابط طالبان و پاکستان، اسلامآباد همچنان از گفتوگوی مسالمتآمیز با طالبان دفاع میکند و خود را به عنوان «یک بازیگر کلیدی» در تقویت ثبات در افغانستان و منطقه قرار میدهد.
روزنامه میافزاید: «با آشکار شدن این پویاییها، کارشناسان نسبت به دست کم گرفتن نفوذ استراتژیک پاکستان، که برای ثبات و آینده بلندمدت افغانستان حیاتی است، هشدار میدهند.»
این در حالی است که در روزهای گذشته و پس از حملات هوایی پاکستان بر مواضع تحریک طالبان پاکستانی در ولسوالی برمل ولایت پکتیکا، تنشها بین طالبان و پاکستان افزایش یافته است. طالبان در اقدام متقابل با همراهی جنگجویان تحریک طالبان پاکستانی به مواضع نیروهای پاکستانی حمله کردند.
هنوز مشخص نیست که این پایان انتقامجویی طالبان است یا دست به اقدامات بیشتری خواهد زد.
ابولفضل ظهرهوند، عضو مجلس ایران با انتقاد از طرفداران "رابطه تمام و کمال با طالبان" گفت طالبان به عنوان تهدیدی برای ایران عمل میکند. او گفت طالبان دچار اختلافات درونی است و مقامات این گروه در کابل "تعهد و پایبندی چندانی به توافقات" ندارند.
ابولفضل ظهرهوند، عضو کمیسیون امنیت و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران گفت: «آب یک مولفه راهبردی ویژه در روابط ایران با افغانستان است». او تاکید کرد که طالبان به کمک برخی از کشورها برای تحت فشار قرار دادن ایران به سدسازی ادامه داده است.
این عضو مجلس شورای اسلامی اذعان کرد که سنگنشان ایران در ترسیم مولفههای اصلی در روابط با هر کشوری باید مولفههای راهبردی باشد. او خاطرنشان کرد که ایران در روابط با طالبان مسئله آب را به عنوان مولفه اصلی راهبردی در نظر نگرفته است.
ابولفضل ظهرهوند گفت ترکیه، آذربایجان و قطر رقیبهای «منازعهآمیز» ایران هستند و در مسئله مدیریت آب و سدسازی در افغانستان به طالبان کمک کردهاند تا ایران را تحت فشار قرار دهند. این مقام ایرانی همچنان در باره نیاز به توافقات جدید درباره آب با طالبالبان گفت: «طالبان هنوز مورد شناسایی جامعه جهانی قرار نگرفته و هویت درستی ندارد و به دلیل اختلافات درونی تعهد و پایبندی به توافقات ندارد».
این عضو مجلس اسلامی ایران تاکید کرد که مهاجران افغان در ایران میتواند به عنوان یک مولفه مهم در روابط با طالبان تحت بررسی دقیق و آگاهانه قرار گیرد. او درباره چگونگی این بررسی وضاحت نداده است، اما چنین برداشت میشود که پیشنهاد داده تا جمهوری اسلامی از مهاجران افغان به عنوان اهرم فشار بر طالبان استفاده کند.
این عضو مجلس ایران در حالی طالبان را تهدیدی برای ایران خوانده است که جمهوری اسلامی در بیش از سه سال تسلط طالبان بر افغانستان همواره تلاش کرده است روابط با این گروه را حفظ کند. جمهوری اسلامی سفارت و قونسلگریهای افغانستان را به نمایندگان طالبان واگذار کرده و در این مدت با برخی از مقامات طالبان روابط نزدیک داشته است.
دفتر رسانهای طالبان در ولایت خوست اعلام کرده است که ریاست معادن این ولایت یک معدن مس را در منطقه کوهستانی "تور تنگی" ولسوالی صبری ولایت خوست کشف کرده است.
در خبرنامه منتشر شده از سوی طالبان آمده است که هیئتی به ریاست «صادق جان حمزه» رئیس معادن طالبان در ولایت خوست، موفق به شناسایی این معدن در کوههای منطقه تور تنگی شده است.
در این خبرنامه همچنین ادعا شده است که طالبان در سه سال گذشته نیز، موفق به شناسایی معادن دیگری در ولسوالیهای تڼی، لکڼو و سپېره در این ولایت شدهاند.
پیش از این، وزارت معادن و پترولیم طالبان در اوایل ماه اسد امسال اعلام کرده بود که قرار است پس از ۱۵ سال توقف، کار عملی استخراج معدن مس عینک آغاز شود.
برخی از تحلیلگران و سیاستمداران به شدت از عملکرد طالبان در زمینه استخراج معادن انتقاد میکنند. آنها طالبان را متهم به استخراج غیرحرفهای و غیراستاندارد معادن میکنند و میگویند طالبان نهتنها به ذخایر اصلی معادن آسیب میرساند، بلکه درآمد حاصل از این منابع را نیز به جیبهای شخصی سرازیر میسازد.
سازمان حقوق بشر ایران گزارش داد که جمهوری اسلامی یک زندانی افغان به نام جلال ستانکزی را در زندان شهرستان الیگودرز لرستان اعدام کرده است. این سازمان نوشت که جلال استانکزی چهار سال پیش به اتهام "قتل عمد" بازداشت و به اعدم محکوم شده بود.
سازمان حقوق بشر ایران که در بیرون از این کشور فعالیت دارد میگوید که مقامات زندان الیگودرز در لرستان ایران، حکم اعدام این زندانی افغان را بامداد روز یکشنبه، اجرا کردهاند. این سازمان اضافه کرد که جلال استانکزی از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی قبلا به «قصاص نفس» محکوم شده بود.
این سازمان حقوق بشری خاطرنشان میکند که عدم درجه بندی برای قتل عمد در ایران سبب شده هر نوع قتلی فارغ از شدت و ضعف و انگیزه متهم، منجر به صدور حکم اعدام شود.
سازمان حقوق بشر ایران روز شنبه نیز گزارش داد که جمهوری اسلامی یک زندانی افغان را به اتهام مربوط به مواد مخدر در زندان وکیلآباد مشهد اعدام کرده است. این سازمان گفت زندانی افغان بدون اطلاع خانواده و بدون داشتن آخرین فرصت ملاقات با آنها، مخفیانه اعدام شده است.
جمهوری اسلامی به رغم مخالفتهای سازمانهای بینالمللی با اعدام متهمان، به اجرای این حکم ادامه داده است.
به گزارش سازمان حقوق بشری ههنگاو، جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۴ دستکم ۷۴ زندانی افغان را اعدام کرده است.
