تاجکستان: له افغانستان څخه راغلي د جماعت انصاالله ډلې درې ترهګر مو وژلي دي

د تاجکستان امنیتي چارواکي وايي، چې له افغانستان څخه ور اوښتي درې ترهګر چې غوښتل یې ترهګریزې پېښې وکړي، د دوی د امنیتي ځواکونو له خوا په نښه شوي او وژل شوي دي.

د تاجکستان امنیتي چارواکي وايي، چې له افغانستان څخه ور اوښتي درې ترهګر چې غوښتل یې ترهګریزې پېښې وکړي، د دوی د امنیتي ځواکونو له خوا په نښه شوي او وژل شوي دي.
د تاجکستان ملي امنیتي خداماتو اداره وايي؛ دا په روان کال کې دویمه پېښه ده، چې یو شمېر ترهګر له افغانستان څخه تاجکستان ته را اوړي او د دوی د ځواکونو له خوا په نښه کيږي.
دوی زیاته کړه: “درې ترهګر د اګسټ پر ۳۰مه له پولې را اوښتي او غوښتل یې چې د سپټمبر په ۹مه د ملي رخصتۍ پر مهال په تاجکستان کې برید وکړي”.
دغه امنیتي اداره وايي چې د سپټمبر په پنځمه نېټه یاد ترهګر په نښه او ووژل شول.
چارواکي وايي، چې یاد ترهګر د جماعت انصار الله ډلې غړي وو.
په افغانستان کې د طالبانو د واکمنۍ راهیسې په بېلابېلو وختونو کې د پاکستان په ګډون یو شمېر ګاونډیو دغو هېوادنو ته د ترهګرو د ورتګ اندېښنه ښودلې ده.


د «ګمان»موسسې سروې ښیي چې له ۵۰ سلنې څخه زیاتو ایرانیانو د ایران انټرنشنل ټلویزیون د دوی د باور وړ رسنۍ په توګه معرفي کړې.
«من و تو»، بي بي سي فارسي او د امریکا غږ ټلویزیون له ایران انټرنشنل ټلویزیون څخه وروسته کتارونو کې دي.
له بلې خوا ایران انټرنشنل په ایران کې د لاریونونو د خبرونو تعقیبولو ایراني وګړو لپاره اصلي منبع ده.
د ایران نظر ارزونې او مطالعاتو ډلې (ګمان) په ایران کې دننه «په ۱۴۰۲ لمریز کال کې د رسنیو په وړاندې د ایرانیانو لید لوري» په اړه له ۳۸ زره او ۴۴۵ کسانو څخه ټول پوښتنه کړې ده.
دغه لس ورځنۍ ټول پوښتنه د روان کال د سرطان په میاشت کې په ایران کې له ۱۹ کلنو څخه د کم عمر لرونکو سواد لرونکو کسانو په منځ کې ترسره شوې، چې د دغه هېواد د نفوس ۹۰ سلنه برخه جوړوي.
په دې ټول پوښتنه کې د «تر ټولو لیدل شوې رسنۍ»، «تر ټولو باوري رسنۍ» او «د لاریونونو د خبرونو د تعقیب لپاره اصلي رسنۍ»برخې څیېړل شوي دي.
د ایران نظر ارزونې او مطالعاتو ډلې (ګمان) په هالنډ کې د ملکي عمار تر څارنې لاندې یوه موسسه ده، چې د مدیرانو په وینا یې هڅه کوي، په ټولنیزو او سیاسي برخو کې د ایرانیانو د چلند هغه برخې بیان کړي، چې د هېواد په اوسنیو شرایطو کې د څرګندولو او عامه کولو وړ نه دي.
د دې ټولو پوښتنو د پایلو له مخې؛ ایران انټرنشنل د ۵۴ سلنې سره د معلوماتو او خبرونو ترلاسه کولو لپاره د ایراني رسنیو به سر کې ده.
ورپسې د «من و تو» له ۴۲ سلنې سره، «بي بي سي فارسي» له ۳۷ سلنې سره او د امریکا غږ ټلویزیون له ۳۴ سلنې سره له ایران انټرنشنل ټلویزیون څخه وروسته کتارونو کې دي.
همداراز په ټول پوښتنه کې ۴۸ سلنه ګډون کوونکو ویلي، چې دوی هېڅکله د ایران د اسلامي جمهوریت پروګرامونه نه ګوري او نه اوري.

راپورونه وايي، چې اروپايي ټولنې په اروپا کې پر شپږو ټولنیزو شبکو او انټرنيټي - برېښنايي شرکتونو باندې بندیزونه لګولي دي، بل خوا یاد شرکتونه له دغې پرېکړې ناخوښ دي.
سوشل نیوز د دغو شپږو ټولنیزو شبکو او برېښنايي شرکتونو یو نوم لړ نن چهارشنبه (د وږي ۱۵مه) خپور کړی، چې له مخې یې میټا(فېسبوک،انسټاګرام، وټساپ) ګوګل (کروم براوزر، یوټیوب ویډیو) ټېک ټاک، ایپل او نورې شبکې شاملې دي.
د اروپايي ټولنې د انحصاري تګ لارې ضد کمېسیون، وايي چې د دغو شپږو شبکو او سرکتونو د فعالیت پر څرنګوالي یې سخت بندېزونه لګولي دي.
دوی زیاته کړې:” شپږ شبکې چې ۲۲ بېلابېل خدمات او ټولنیز انلاین جوړښتونه لري، چې امازون، ایپل، میټا، مایکروسافټ او بایټ ډانس د شرکتونو پورې اړوند دي پرې محدودیت وضع شوی دی”.
د ټېک ټاک ټولنیزې شبکې بیا پر خپلې رسمي پاڼې دغه بندیز د اندېښنې وړ بللی او زیاته کړې یې ده، چې دوی له دغې پرېکړې خوښ نه دي، ځکه له پرېکړې وړاندې هېڅ ډول څېړنه نه ده شوې.
په ورته وخت کې د میټا شرکت هم دغه پرېکړه غندلې او دا پرېکړه یې یوه عاجله او نادرسته پرېکړه بللې ده.
د ایپل شرکت بیا د دغو بندیزونو په اړه ویلي، چې دا ډول پرېکړې به ناوړه پایلې ولري او له اروپايي ټولنې یې غوښتي چې په دې اړه حقیقت ګرایانه پرېکړه وکړي.
دا لومړی ځل دی، چې په اروپا کې په دومره پراخه کچه پر ټولنیزو شبکو او انټرنیټي- برېښنايي شرکتونو سخت بندیزونه لګول کیږي.

د روسیې د بهرنیو چارو وزارت ویانده وايی، ترهګرې ډلې لا هم په افغانستان کې فعالې دي او له دوی سره په مبارزه کې د طالبانو هڅې پوره نه دي. ماریا زاخارووا په کابل کې د روسي ډيپلوماټانو د وژل کېدو د لومړي تلین په مناسبت خبریالانو ته دا خبره کړې.
تېر کال د وږي پر ۱۴ چې د سپټمبر له ۵ سره برابره وه، په کابل کې د روسیې دوه ډیپلوماټان په ځانمرګي برید کې ووژل شول. داعش د دې برید مسوولیت منلی دی.
دا دوه ډيپلوماټان یو دویم سکرټر میخایل شاه او بل هم د سفارت کارپوه دیګژي کوژوګت و.
ماریا زاخارووا د سیې شنبې په ورځ د وږي پر ۱۴ په خبري غونډه کې وویل: «نن د غمجنې پېښې تلین دی.د هغې ورځې یاد چې پکې د روسیې سفارت ته نږدې ترهګریز برید وشو او له امله یې زموږ د ډيپلوماټیکې نمایندګۍ دوه کارکوونکي ووژل شول.»
د روسیې د بهرنیو چارو وزارت ویاندې زیاته کړه، چې لا هم په افغانستان کې له نړیوالو ترهګرو ډلو سره د مبارزې ستونزه مهمه ده.
نوموړې ټینګار وکړ چې په افغانستان کې له ترهګرو ډلو سره مبارزه او په دغه هېواد کې د ټیکاو لپاره د سیمه ییزو هېوادونو ګډه همکاري پکار ده.
د هغې په خبره، په سیمه ییزه همکارۍ له افغانستانه ګاونډیو هېوادونو ته د ترهګرو ډلو د فعالیت د پراخېدو مخه نیول کېدی شي.
د تاجکستان په ګډون د افغانستان ګاونډي هېوادونه بیا بیا وايي، چې د داعش او نورو ډلو وسلوال له دوی سره په ګډو پولو کې شته.
داعش په تېرو دوو کلونو کې د افغانستان له پولې پر تاجکستان او ازبکستان څو توغندیز بریدونه وکړل.
د تاجکستان دولتي خبري اژانس نن هم د دغه هېواد د ملي امنیت له خولې وايي، چې د یوې نړیوالې ترهګرې ډلې درې غړي له افغانستان دغه هېواد ته ننوتلي وو.
د دوی په خبره، دې کسانو د ترهګریزو بریدونو پلان درلود، خو ووژل شول.

د ډله ییز امنیتي تړون عمومي منشي د تاجکستان د بهرنیو چارو او دفاع وزیرانو سره په کتنه کې وویل، چې دغه سازمان به راتلونکې میاشت کې د افغانستان په اړه غونډه وکړي.
ایمان قلي تاسماګامبتوف د سې شنبې په ورځ (د وږي ۱۴مه) په پلازمېنه دوشنبه کې له سراج الدین مهرالدین او شیر علي میرزا سره خبرې اترې وکړې.
ښاغلي تاسماګامبتوف په دې کتنې کې وویل، چې د ګډ امنیتي تړون سازمان د تلې په میاشت کې د افغانستان پر وضعیت او د سیمې پر هېوادونو د اغېزو په اړه غونډه کوي.
د ډله ییز امنیتي تړون سازمان په یوې خبرپاڼې کې لیکلي، چې په دې ناسته کې دوی له افغانستان سره د تاجکستان د پولو د امنیت پر ټینګښت خبرې وکړې.
د ډله ییز امنیتي تړون سازمان یو نظامي او امنیتي ایتلاف دی چې روسیه، بیلاروس، قزاقستان، قرغزستان، تاجکستان او ارمنستان یې غړي دي.
افغانستان له ۱۳۹۲لمریز کال راهیسې په دغه سازمان کې د څارونکي غړي په توګه منل شوی؛ خو د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته دا غړیتوب ناڅرګند دی.
د دغو پولو د حالت په اړه اندېښنې هغه مهال زیاتې شوې، چې تاجکستاني چارواکو اعلان وکړ؛ تېره اوونۍ درې «ترهګر» له افغانستان څخه تاجکستان ته ننوتلي چې غوښتل یې هلته بریدونه وکړي.
د تاجکستان د ملي امنیت ریاست ویلي، چې دغه کسان د «جماعت انصارالله» ډلې غړي وو چې په نښه او وژل شوي دي.

د امریکا د ملي امنیت شورا سلاکار د روسیې او شمالي کوریا ترمنځ د وسلو اړوند خبرو کې پرمختګ ته غبرګون وښود. جک سالیوان وایي، مسکو ته د وسلو ور کول د پیونګ یانګ په ګټه نه دي او نړیوالې ټولنې ته به یې بیه ور کړي.
ښاغلي سالیوان د سې شنبې په ورځ د وږي پر ۱۴ خبري غونډې ته وویل، ممکن د مسکو او پیونګ یانګ دا خبرې د مشرتابه کچې ته ورسېږي.
تر دې مخکې امریکايي رسنیو ویلي چې ښايي د شمالي کوریا مشر کیم جونګ اون روانه میاشت مسکو ته لاړ شي او له روسي سیال سره وګوري.
د دې راپور له مخې، ټاکلې ده چې دواړه مشران مسکو ته د وسلو پر لېږد خبرې وکړي.
کرملین د دې راپور په غبرګون کې ویلي، چې د خبرو لپاره څه نه لري.
خو د امریکا د ملي امنیت سلاکار وايي، روسیه د وسلو موندلو لپاره هر ډول سرچینو ته لاس اچوي.
د شمالي کوریا چارواکو ویلي چې تراوسه مسکو له پیونګ یانګ سره پر وسلو خبرې نه دي کړې خو د روسیې دفاع وزیر ویلي چې دواړه پر ګډو پوځي مانورو بحث کوي.