یو شمېر افغان متخصصین او د عصري زده کړو درلودونکي چې تازه له پاکستانه بېرته افغانستان ته راستانه شوي وايي، چې راستانه شویو ملایانو ته د دندو وعدې ورکول کیږي؛ مګر هغه تخنیکي او متخصص افغانان چې بېرته راستانه شوي بې دندو دي او د کار هېڅ ډاډ نه لري. دوی اندېښمن دي چې څه به کوي.
د دوشنبې په ورځ (د لړم په ۱۵مه) د طالبانو د امربالمعروف وزارت اعلان وکړ، چې له پاکستان څخه افغانستان ته راستانه شويو "ملایانو" ته به د کار زمینه برابره کړي.
د دغه وزارت ویاند په یوه خبرپاڼه کې لیکلي، چې یاد ملایان به د "محتسبانو" په توګه وټاکل شي؛ مګر د نورو متخصصو او تخنیکي راستانه شویو کډوالو په اړه یې څه نه دي ویلي.
خو له دې اعلانه وروسته یو شمېر تخنیکي او متخصص راستانه شوي افغانان خواشیني ښيي، چې د طالبانو په اداره کې ملایانو ته دندې شته؛ خو متخصصینو ته هېڅ د دندې ډاډ نه شته.
عبدالروف خاکسار چې د کیمیا په برخه کې یې د ماسترۍ تر کچې له لاهور پوهنتون څخه زده کړې کړي افغانستان انټرنشنل- پښتو ته وویل، چې نېږدې یوه میاشت یې کیږي بېرته افغانستان ته راستون شوی دی.
نوموړي وویل، چې طالبان د ملایانو لپاره دندې وړاندیز کوي؛ مګر د عصري زده کړو درلودونکو ته هېڅ داسې کومه برنامه نه لري، چې له مخې یې دوی په کار وګومارل شي.
هغه زیاته کړه: “طالبان د جومات چڼي ته هم دنده لري؛ مګر د تخنیکي او عصري زده کړو درلودونکو ته نه یوازې دا چې دنده نه لري، بلکې د یو دښمن په سترګه ورته ګوري”.
د خاکسار په خبره، چې په بېرته راستنو شویو کډوالو کې یې زرګونه داسې ځوانان شته چې په عصري علومو کې یې د ماسټرۍ او لېسانس تر کچې زده کړې کړې دي.
محمد اسحاق مومند هم یو له هغو تازه راستنو شویو کډوالو څخه دی، نوموړي له پېښور پوهنتون څخه په اقتصاد کې د ایم فیل تر کچې زده کړې کړي دي.
هغه وايي، چې دا مهال له یوه نامعلوم برخلیک سره مخ دی او نه پوهېږي چې په افغانستان کې به ورته کومه دنده پېدا شي او که نه.
مومند وویل: “زه اوس حیران یم چې د خپل ژوند د چلولو لپاره څه وکړم؟ دلته په وطن کې خو له پخوا ډېر د عصري علومو متخصصین بې کاره دي”.
د هغه به خبره، چې که دنده ورته پېدا نه شي مجبور دی، چې لویدیځو هېوادونو ته په قاچاقي لارو لاړ شي.
رڼا پکتیانۍ هم له تازه راستنو شویو کډوالو ده، نوموړې له علامه اقبال پوهنتون څخه په عامه اداره کې د ماسترۍ تر کچې زده کړې کړې دي؛ خو وايي، چې زده کړې یې په افغانستان کې په درد نه خوري.
هغې وویل: “زه فکر کوم چې زما زده کړې عبث وې، نه کار کولی شم او نه هم له کوره وتلی شم”.
د رڼا په خبره؛ د هغې په څېر زرګونه داسې نجونې شته چې له زده کړو سره – سره به په کور کې د څلورو دېوالونو بندیوانې شي.
طالبانو تر اوسه د راستنو شویو افغانانو د کار او ژوند چلولو په اړه څه نه دي ویلي.
د کډوالو د ستونزو د حل لپاره د طالبانو له خوا جوړ شوي کمېسیون اعلان وکړ، چې د تېر وږي میاشتې له ۲۶ نېټې څخه تر اوسه پورې له ۲۰۰ زرو زیات افغانان کډوال یوازې د تورخم له لارې افغانستان ته راستانه شوي دي.
د پاکستان حکومت د کډوالو د اېستلو لپاره د تلې په ۱۱مه نېټه اعلان کړې و او د لړم په ۱۰ نېټه عملي شو.
دغه کمیسیون د دوشنبې په ورځ (د لړم په ۱۵مه) پر اېکس ټولنیزه پاڼه خپاره کړي یادښت کې لیکلي، چې د لړم له ۱۰مې نېټې څخه تر اوسه د راستنېدونکو کډوالو شمېر ۱۵۲۰۷ کورنیو ته رسېدلی، چې ټول یې د تورخم له لارې هېواد ته راستانه شوي دي.
