د طالبانو کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت وايي، دغه افغان کډوال تېره ورځ د سپین بولدک او تورخم له لارو هیواد ته راستانه شوي. دغه وزارت په خپله ایکس پاڼه لیکلي چې د چهار شنبې په ورځ د (لیندۍ ۲۸مه) زر تنه افغان کډوال د پاکستان له لوري په جبري ډول له دغه هیواده اېستل شوي.
د کډوالو وزارت د معلوماتو له مخې ۹۱ کورنۍ چې د غړو شمېر یې ۵۰۵ تنه کیږي، د سپین بولدک له لارې هیواد ته راستانه شوي.
د دوی په خبره دغه افغان کډوال د پاکستان حکومت په جبري توګه د خپلو کورونو پرېښودو ته اړاېستلي وو.
همدارنګه د کډوالو چارو وزارت وايي، په همدغه ورځ ۴۹۵ تنه نور کډوال د تورخم له لارې هیواد ته راستانه شوي.
د کډوالو وزارت وايي، هیواد ته راستېدونکي ټول کډوال د ملګرو ملتونو د کډوالۍ عالي کمیشنرۍ ته د مرستو ترلاسه کولو لپاره ورپيژني او همدارنګه د هیواد په بېلابېلو ولایتونو کې یې ورته د اوسېدو لپاره موقتي کمپونه جوړ کړي.
د پاکستان له لوري د افغان کډوالو د جبري اېستلو لړۍ د نړیوالو فشارونو سره سره دوام لري او د پاکستان لنډمهالی حکومت وايي د ۲۰۲۴ کال د لومړی میاشتې تر پایه تر یو میلیون ډیر افغان کډوال به له دغه هیواده وباسي.
د بلوڅو رسنیزو فعالانو له لوري په اېکس پاڼه خپرې شوې یوه ويډیو کې لیدل کیږي چې د پنجاب ایالت په ټونسه سیمه کې سلګونه سیمه وال د بلوڅو لاریون هر کلي ته د سړک په دواړو غاړو د درنښت په پار ولاړ دي.
دغو بلوڅانو په تېره نومبر میاشت کې د پاکستان بلوچستان ایالت په تربت کې وروسته له هغه احتجاج پیل کړ چې د دغې سیمې خلکو د صوبې د ترهګرۍ ضد څانګې «سي ټي ډي» په چارواکو تور ولګاوه، چې د ۲۴ کلن بلاڅ بلوڅ تر وژنې وروسته یې په هغه د پنځه کیلوګرامه چاودېدونکو توکو د درلودلو تور ولګاوه.
د پاکستان بلوچستان ایالت اوسېدونکي له کلونو راهیسې ادعا کوي چې د پاکستان حکومت یې د حق غوښتلو پر مهال مخکښ کسان نیسي او له هغه وروسته يې مړي ژوندي ورک دي.
د پاکستان حکومت بیا دا تورونه رد کړي دي.
د بښنې نړېوال سازمان د بلوڅ اعتراض کوونکو نیول غندلي او له پاکستانه یې غوښتي، چې پرې لګېدلي تورونه لرې کړي.
ځايي پولیسو پاکستانۍ ډان ورځپاڼې ته ویلي چې په ډېره غازي خان په غونډو بندیز دی نو ځکه یې لاریونوال نیولي دي.
وړاندې تر دې هم د بلوڅو نر او ښځې سړکونو ته راوتلي او د خپلو کورنیو د غړو او خپلوانو انځورونه یې له ځان سره په اعتراضي ډول لیږدول او د پاکستان له حکومته یې د هغوی د پیدا کېدو یا راخلاصون غوښتنې کړې وې.
له بلې خواد بشري حقونو یوې نړېوالې مدافع ډلې د دوشنبې په ورځ له بلوچستانه د اسلام اباد پر لور د لاریون کوونکو پر نیول کېدو اندېښنه ښودلې.
د روانې ډسمبر میاشتې په څلورمه د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر منظور پښتین هم په چمن کې له دوه میاشتې وړاندې پيل شوي پرلت څخه د بلوچستان تربت ته په احتجاجي غونډه کې د ګډون په موخه له چمن څخه روان و چې د بلوچستان پولیسو یې په موټریز کارون ډزې وکړې او هغه یې را وګرځاوه چې بیا وروسته له هغه ونیول شو.
د بلاڅ بلوڅ کورنۍ او مدني ټولنې غړو شاوخوا دوه اونۍ په تربت کې اعتراضي لاریون وکړ او د سي ټي ډي چارواکو پر وړاندې یې په دې اړه د ګام اخیستو غوښتنه وکړه.
د بښنې نړېوال سازمان د معلوماتو له مخې، له دغې ډلې لږ تر لږه ۲۰ کسان د ډسمبر په ۱۷مه نېټه په داسې حال کې ونیول شول چې دوی د پنجاب صوبې له دېره غازي خان ولسوالۍ څخه تربت ته روان وو.
د بشري حقونو نړېوال سازمان ویلي: « لاریون کونکي خوشې شوي او د لاریون سمبالونکو پر وړاندې یې درې جلا پېښې ثبتې کړې دي.»
د بښنې نړېوال سازمان له پاکستاني چارواکو غوښتي چې په سملاسي او پرته له کوم شرطه د ټولو هغو کسانو پرضد ټول تورونه لرې کړي چې یوازې د بیان ازادۍ له حقه د ګټې اخیستنې لپاره لګول شوي.»
یاد سازمان په پاکستان او په ځانګړي ډول بلوچستان کې له نړېوالو معیارونو سره سم د ټولو غیر عدالتي وژنو او جبري ورکېدو د بې پرې پلټنو غوښتنه وکړه.
د بشري حقونو نړېوال سازمان هم له پاکستاني چارواکو غوښتي، چې له محاکمو پرته د وژل شویو قربانیانو او ورکو شویو خلکو کورنیو ته تاوان ورکړي.
بلوچستان ایالت له ایران او افغانستان سره ګډه پوله لري او له نږدې دوو لسیزو راهیسې د بلوڅ ملتپالو لهخوا د ټيټې کچې د بغاوت ډګر و.
