د پاکستان د نړۍوال هوایي شرکت پي ای اې د پلورلو نېټه وځنډیډه
د پاکستان د پانګونې او د دولتي شتمنیو د خصوصي کولو وزیر د پنجشنبې په ورځ وویل، چې د پاکستان نړۍوال هوایي شرکت پي ای اې د پلورلو نېټه یې ځنډولې ده.
د پاکستان د پانګونې او د دولتي شتمنیو د خصوصي کولو وزیر د پنجشنبې په ورځ وویل، چې د پاکستان نړۍوال هوایي شرکت پي ای اې د پلورلو نېټه یې ځنډولې ده.
د پاکستان د پانګونې او د دولتي شتمنیو د خصوصي کولو وزیر عبدالعلیم خان په یوه اعلامیه کې ویلي، چې لسو شرکتونو له وړاندې د دغه هوایي شرکت پیرلو ته لیوالتیا ښودلې وه.
هغه د د دولتي شتمنیو د خصوصي کولو بورډ ته په اشارې سره چې هغه یې مشري کوي وویل: «بورډ د دغه هوايي شرکت د اخیستلو لپاره د لیواله اړخونو د غوښتنې په اساس دغه نیټه غځولې ده.»
بلومبرګ نیوز د جمعې په ورځ راپور ورکړی و چې پاکستانی سوداګر عارف حبیب او د هوایی چلند شرکت ګیري ګروپ د هغو لسو داوطلبانو په ډله کې وو چې د پاکستان نړۍوال هوایی شرکت کې د اکثریت ونډې اخیستو په لټه کې دي.
د پاکستان حکومت مخکې ویلي وو، چې د پیسو د نړیوال صندوق له خوا د اصلاحاتو د یوې برخې په توګه یې د دغه هوايي شرکت یوه لویه برخه ونډې پلوري. د پاکستان نړیوال هوايي شرکت یوازې دا چې ګټه نه کوي، بلکې هره میاشت یو څه تاوان هم کوي.
د پاکستان کرېکټ بورډ د جمعې په ورځ (د غوایي ۱۴مه) اعلان وکړ، چې د دغه هیواد ملي لوبډله به د ۲۰۲۴ کال په دوېیمه نیمایي کې سویلي افریقا ته د درې نړۍوالو شل اوریزو، درې یو ورځنیو او دوو ټسټ لوبو لپاره سفر وکړي.
درې نړیوالې شل اوریزې لوبې د ډسمبر له ۱۰ مې تر ۱۴مې ترسره کیږي چې ډربن، سنچورین او جوهانسبرګ یې کوربتوب کوي، درې یو ورځنې لوبې د دسمبر له ۱۷مې تر ۲۲ مې په پارل، کیپ ټاون او جوهانسبرګ کې ترسره شي او د ای سي سي دوه ټسټ لوبې به په سینچورین کې د دسمبر (۲۶-۳۰) او کیپ ټاون کې د جنوري (۳-۷) ترسره شي.
د پاکستان کرېکټ بورډ پر خپلې ویپ پاڼه لیکلي، چې لوبډله به د نومبر په ۱۹مه نېټه د اسټرالیا څخه له راستنیدو وروسته د ډسمبر په ۲مه ډربن ته ځي.
د پاکستان کرېکټ بورډ زیاتوي چې د اسټرالیا او سویلي افریقا د سفر نه مخکې به پاکستان د بنګله دیش او انګلستان سره د دوو او دریو ټیسټ لوبو کوربه وي. دا په دې مانا ده چې دوی به د ۲۰۲۴ له اګسټ څخه د ۲۰۲۵ جنوري پورې د شپږو میاشتو په موده کې اوه ټیسټ لوبې، لږ تر لږه ۱۰ یو ورځنۍ او شپږ شل اوریزې لوبې وکړي.
دا د ۱۹۹۵-۱۹۹۴ راهیسې سویلي افریقا ته د پاکستان د ملي لوبډلې اووم سفر دی. د دوی دوه ټسټ بریا د ۱۹۹۸-۱۹۹۷ او ۲۰۰۷-۲۰۰۶ لوبلړۍ کې ترلاسه شوې وې.
د بلوچستان د "خضدار پريس کلب" مشر محمد صادق منګل نن په يوه چاودنه کې ووژل شو. د مې په دریمه د مطبوعاتو د نړیوالی ورځی په مناسبت د رسنۍ د دغه کارکونکي ترور د پاکستان د ژورنالیستانو ټولنې ته ټکان ور کړ.
پاکستاني ویلي په دې چاودنه کې ۹ تنه ټپیان شوي او روغتون ته وړل شوي دي.
د پاکستان سما ټلویزیون د پولیسو له قوله راپور ورکړ، چې محمد صادق منګل د جمعې د لمانځه لپاره جومات ته روان و، چې موټر ته څېرمه یې چاودنه وشوه.
په رسنیو کې یوه ویډیو هغه شیبه ښیي کله چې د دغه رسنیز فعال موټر ته څېرمه بم وچاودونه شوې ده.
د پاکستاني رسنیو په وینا، محمد صادق منګل له ژورنالیزم سره د خپلې ژمنې او په سیمه ییزو مطبوعاتو کې د فعالې ونډې له امله مشهور و.
تر اوسه کوم کس یا ډلې د دغه برید پړه پر غاړه نه ده اخیستې.
پاکستان د چین د فضايي مرکز په همکارۍ نن په تاریخ کې د اول ځل لپاره د سپوږمۍ مدار ته د یوې سپوږمکۍ په لېږلو سره لومړنی فضايي ماموریت پیل کړ. د ای کیوب قمر په نوم دا سپوږمکۍ د چین په هینان ولایت کې له یوه فضايي مرکز سهار وختي د پاکستان په وخت نږدې دوه نیمې بجې وتوغول شوه.
د پاکستان ملي تلوېزون د سپوږمۍ مدار ته د پلټونکي لېږل د پاکستان د فضايي صنعت په برخه کې مهم پرمختګ بولي چې له کلونو انتظار وروسته د چین په همکارۍ تر سره شو.
د پاکستان سپوږمکۍ به تر پنځو ورځو د سپوږمۍ مدار ته ورسېږي.
د فضايي ټیکنالوجۍ انستیتیوت غړی ډاکټر خرم خورشید له جیو نیوز سره په خبرو کې وايي، چې دا سپوږمکۍ به له دریو تر شپږو میاشتو د سپوږمۍ پر شاوخوا وګرځي او مختلف انځورونه به یې واخلي.
د ای کیوب قمر په نوم دا سپوږمکۍ د چین د شانګهای پوهنتون او د پاکستان ملي فضايي ایجنسۍ له خوا جوړه شوې ده.
پاکستان د سپوږمکۍ او پلټونکي د توغولو لپاره تاسیسات نه لري او د چین په همکارۍ فضايي ماموریت تر سره کوي.
پاکستان دې فضايي ماموریت سره غواړي، سیاینسي څېړنو، د ټیکنالوجۍ پراختیا او د تشیال سپړنې برخه کې د پوهنیزو نوښتونو لپاره اسانتیا را منځ ته کړي.
د ایران د اسلامي جمهوریت ولسمشر سید ابراهیم رییسي د ۲۲ اپریل نه تر ۲۴ اپریل پورې پاکستان ته درې ورځنې رسمي سفر درلود. په موجودو شرایطو کې دغه سیاسي سفرپه لویه کچه د مطبوعاتو او د عامه افکارو پام ځان ته را وګرځاوه، ځکه چې په ډیرو وجوهاتو دغه سفر خاص اهمیت درلود.
وړومبۍ خبره دا وه چې سره د دې چې پاکستان او ایران نزدې ګاونډي هیوادونه دي، خو د دوی دوه اړخیز مناسبات ضدونقیض اړخونه لري.
دوی له یوې خوا په خوله د اسلامي ورور ګلوۍ او ګاونډګیرۍ لاپې کوي، د یوبل کومک ته اړتیا لري او د همکارۍ ژمنې کوي، خو له بلې خوا په خپل منځ کې پیچیده ستونځې هم لري.
پاکستان د ایران له عنعنوي مخالفینو یعنې د سعودي عرب او امریکا سره ژورې اړیکې لري.
پاکستان کې د اهل تشیع او اهل تسنن په منځ کې جګړې د ایران او سعودي عربستان د اختلافاتو عکس دی.
پر دې برسیره ایران او پاکستان په خپله خپله خاوره کې له ملتپالو بلوڅانو سره په جنګ کې ښکیل دي او په یوه بل د خپلې خاورې د مداخلې تورونه هم پورې کوي، ځکه د دواړو هیوادونو مناسبات د ښه ګاونډیتوب تودوخه نه لري.
دغه اوسنی سفر له اتو کلونو نه وروسته پاکستان ته د ایران د یوه ولسمشر سفر و.
د دې نه وړاندې د کال ۲۰۱۶ په مارچ میاشت کې د ایران د هغه وخت ولسمشر حسن روحاني پاکستان ته سفر کړی و.
دویم اړخ یې دا دی چې د اوسني کال په جنورۍ میاشت کې وړومبی ایران د پاکستان په بلوچستان کې د خپلې ادعا سره سم د ایران مخالفو بلوڅ جنګیالیو په یوه ځاله د توغندیو برید کړی و او د دغه برید په عکس العمل کې پاکستان هم د ایران په خاوره کې د بلوڅ بیلتون خوښو مرکز په توغندیو ویشتی و.
له دغو متقابلو بریدونو نه وروسته د مملکتونو د سرانو په سویه دا سفر د دواړو هیوادونو تر منځه د سیاسي مناسباتو د بیا رغولو او عادي کولو مهمه موقع وه.
له امریکا د پاکستان وېره
دریمه خبره دا ده چې دغه سفر په اسراییل باندې د ایران د هوايي برید نه اته ورځې وروسته صورت وموند چې په دې ورځو کې د اسراییل او امریکا سره د ایران مناسبات د خورا ډیر تشنج ښکار شوي وو او د پاکستان د واکمنانو په مازغو کې دا ویره موجوده وه چې په اوسنیو شرایطو کې به پاکستان ته د ایران د ولسمشر سفر د امریکا مخالف غبرګون را وپاروي او دا ویره بې ځایه هم نه وه.
مونږ ولیدل چې د ایران د ولسمشر د سفر نه یو څو ورځې وړاندې امریکا د چین په دریو شرکتونو او د بیلاروس په یوه شرکت د دې تور په اساس بندیزونه ولګول چې د توغندیو د تولید پر پاکستانۍ پروژه یې ټیکنالوجي خرڅه کړی ده.
د امریکا دا ګام په غیرمستقیمه توګه پاکستان ته یو اخطار هم و چې هغه باید ایران ته ډیر نزدې نه شي، خو سفر بیا هم ونه ځنډول شو ځکه چې د غربي اقتصادي او سیاسي بندیزونو لاندې ایران ته د تجرید نه راوتل ستر اهمیت لري او که دغه سفر ځنډیدلی وای نو د پاکستان په سیاسي توګه د ضعیف حکومت اعتبار به نور هم راټیټ شوی و .
پښتو کی یو متل دی چې میږي ته پرخه هم باران دی، د پاکستان لپاره د امریکا اخطار ځکه جدي و چې په خارجي پورونو کې د ډوب شوي پاکستان اقتصادي بحران ژورتیا خطرناکه بڼه غوره کړې ده.
پاکستان که نوي پورونه تر لاسه نه کړي، نو د زړو پورونو د قسطونو بیرته ورکولو توان به ونه لري، چې له دغه پرمختګ سره به د پاکستان اقتصاد په رسمي توګه د ورشکست سره مخامخ شي.
یوازې د نړیوال صندوق (IMF) کومک پاکستان د دې خطرناکې مرحلې نه ویستلی شي او دا کار د امریکا له سپارښتنې پرته ناشونی دی، نو ځکه پاکستان د ایران د ولسمشر په سفر کې له ډیر احتیاط نه کار واخیست.
د ایراني ولسمشر د هرکلي لپاره د کابینې یو عادي وزیر هوايي میدان ته ولاړ، ایراني میلمه په درې ورځني سفر کې صرف یوه ورځ له لوړپوړو مقاماتو سره د خبرو لپاره د پاکستان په پلازمینه اسلام اباد کې تیره کړه او نورې دوهورځې یې د لاهور او کراچۍ په تشریفاتي سفرونو ولګولې.
د سفر په پای کې په اته ویشت مادې ګډه اعلامیه کې هم د ایران او پاکستان تر منځه د ګاز د لولې د اعمار د تکمیل د پروژې په باره کې یو ټکی هم نه و، ځکه چې امریکا په ډاګه د دغې پروژی مخالفت کړی دی.
په پای کې دواړو هیوادونو د تفاهم ځینې معاهدې امضا کړې او ژمنه یې وکړه چې په خپل منځ کې د دوه اړخیز تجارت کچه به د دوه نیم ملیارده ډالرو نه لس ملیاردو ډالرو ته لوړوي، خو په دې خبره یې هیڅ رڼا ونه غورځوله او هیڅ جزیات یې ونه ویل چې دا هدف به څنګه تر سره کوي.
دا طبعي خبره ده چې د پاکستان او ایران دولتي مخکښانو د افغانستان د اوضاع په باب همد نظر تبادله کړې ده او پاکستان ته د ایران د ولسمشر د سفر په پای کې په ګډه اعلامیه کې د دې ذکر هم شوی دی.
اعلامیه کې د افغانستان په باب وړومبی دا کلیشايي ټکی راغلی چې پاکستان او ایران د یوه سوله ییز، متحد، خپلواک او ازاد افغانستان ترقۍ ته ژمنتیا لري، خو اعلامیه ورپسې سملاسي دا خبره زیاتوي چې دواړو هیوادونو ته له افغانستان څخه د ترهګرۍ او د مخدره موادو د قاچاق خطرونه ورپیښ دي او دا چې په افغانستان کې د ترهګرو موجودیت د سیمې او نړۍ امنیت ته یو جدي ګواښ دی.
دې خطر ته په کتو دواړه غاړې به د ترهګرۍ د مخ نیوي او امنیت د تامین لپاره د یو بل سره همکاري کوي.
د دواړو هیوادونو تر منځه د ترهګرۍ په ضد په ګډ کار کولو اتفاق وشو، هم دغسې پاکستان او ایران د افغانستان د ازادۍ او ځمکنۍ بشپړتیا د احترام ښکاره کولو سره سره په افغانستان کې د پریکړې کولو او پر هغو تصمیمونو د عمل کولو په پروسه کې ټولو غاړو ته د نمایندګۍ ورکولو غوښتنه وکړه ځکه چې دا کار به په افغانستان کې امن او ثبات ته زمینه مساعده کړي.
په ګډه اعلامیه کې په شانګھاۍ همکارۍ په سازمان کې د افغانستان د ارتباط ګروپ د فعالولو پر اړتیاهم ټینګارشوی دی.
داسې بریښی چې په ګډه اعلامیه کې پاکستان او ایران تلاش کړی دی چې په دیپلوماتیکه ژبه کې د افغانستان په باره کې ځانونه همغږي ښکاره کړي، خو په واقیعت کې د دوی یوازې ګډ نظر او عمل د افغان کډوالو د خپلو هیوادونو څخه په زور ایستلو پورې محدود دی، نور د دواړو هیوادونو واکداران د افغانستان د سیاست په خړو اوبو کې د خپلو خپلو ګټو کبان نیسي.
یادونه: افغانستان انټرنشنل - پښتو د یوې بې پرې رسنۍ په توګه د ټولو لیکوالو نظریاتو ته درناوی لري؛ خو د چا د نظر ملاتړ نه کوي.
د پاکستان د پوځ لوی درستیز وايي؛ د دغه هېواد امنیت ته له ورپېښو کورنیو او بهرنیو ګواښونو سره مقابله کوي او د خپل وطن پر سره له هیچا سره سازش نه کوي. د پاکستاني رسنیو د راپور له مخې؛ جنرال عاصم منیر نن دا خبره د پاکستان د هوايي ځواکونو په فراغتغونډه کې وکړه.
ښاغلي منیر په رسالپور کې نوې فارغېدونکو پوځیانو ته په خبرو کې وویل، چې له ځواکمن هوايي پوځ پرته به هېواد د یرغلګرو په لاس کې وي.
په ورته مهال یې زیاته کړه، چې پوځ له کورنیو او بهرنیو ګواښونو سره د مقابلې لپاره پوره تیار دی.
عاصم منیر په خپلو خبرو کې دا هم وویل، چې خپل قانوني حدود ښه پېژني او له نورو هم هیله لري، چې د قانون خوندیتوب ته لومړیتوب ور کړي.
نوموي په دې برخه کې کوم چا ته اشاره ونه کړه؛ خو دا خبرې یې له هغه وروسته دي چې د پاکستان تحریک انصاف ګوند مشر د پوځ اړوند استخباراتي اداره په ولسي چارو کې په لاسوهنه تورنه کړه.
د پاکستان د پارلمان غړی او د تحریک انصاف ګوند مشر ګوهر خان وړمه ورځ وویل، چې که دوی د خپلو حقونو لپاره غږ پورته کوي، د پاکستان یو شمېر ادارې یې پر وړاندې قضیې جوړوي او دوی له ستونزو سره مخ کوي.
نوموړي په دې وروستیو خبرو کې د کومې ځانګړې ادارې نوم نه دی اخیستی؛ خو له دې وړاندې د عمران خان په ګډون د تحریک انصاف ګڼو مشرانو د پاکستان پوځ او استخباراتي ادارې تورنې کړې وې، چې په سیاسي چارو کې مداخله کوي.