په کندهار کې د طالبانو د امنيه قومندانۍ وياند وايي، د دغه ولایت په ميوند ولسوالۍ کې په يوه ترافيکي پېښه کې د يوې ماشومې په ګډون درې کسان مړه او ۲۱ نور ټپيان شوي دي. اسدالله جمشيد وايي ټپیان، چې زيات يې ماشومان دي د کندهار ميرویس روغتون ته انتقال شوي دي.
په کندهار کې د طالبانو د امنيه قومندانۍ ویاند اسدالله جمشيد وايي، چې پېښه تېره ورځ ناوخته د ټېلر موټر او زرنج رکشا د ټکر له امله رامنځ ته شوې.
جمشيد زياتوي، چې په زرنج رکشا کې ماشومان زيات وو، نو ځکه ډېره برخه یې ټپيان شوي دي.
تېره ورځ په بلخ کې هم د یوې ټرافیکي پېښې له امله پنځه تنه مړه او پنځه تنه نور ټپيان شوي وه.
په هیواد کي لا هم د ترافيکې پېښو ګراف لوړ دی.
ډېر کسان د موټرونو تېز سرعت، بې احتیاطي، د ترافیکي اصولو نه مراعتول او غيري معياري سړکونه د ترافيکې پېښو د زياتېدو لاملونه يادوي.
د کابل د کوچنیو څارویو د ژغورلو امریکايي موسسې وویل، چې امریکا ته د دغو څارویو د لېږد لپاره د چمتووالي ټول پړاوونه بشپړ شوي دي.
دا څاروي د امریکا واشنګټن، مریلنډ او ویرجینیا ته لېږدول کیږي او هلته به خپل دایمي کورونه پیدا کړي.
د کابل د کوچنیو څارویو د ژغورنې موسسې د چهارشنبې په ورځ پر خپلې اېکس پاڼې لیکلي، چې دغه څاروي به د څلورو ورځو څخه په لږه موده کې واشتنګټن ډي سي ته ولېږدول شی.
د دغه سازمان په وینا، د دغو سپیو او پیشوګانو د لېږدولو الوتکه به په اروپا کې لنډه دمه وکړي، چې په ترڅ کې به یې الوتکې ته تېل اچول کېږي او د څارویو درملنه او تغذیه به کېږي.
دغه څاروي به د جون په درېیمه واشنګټن ته ورسیږي او سمدستي به په ویرجینیا کې د پنډر څارویو پناه ځای په ګډون په بېلابېلو پناه ځایونو کې ځای پر ځای شي.
د دغه سازمان د فیسبوک پاڼې په یادښتونو کې راغلي، چې د دغو څارویو له ډلې څخه ډېری یې په «وحشتناک» حالت کې له کابل ښار څخه ژغورل شوي دي.
په ورته وخت کې ډبلیو اس ای۹ په نوم رسنۍ د کابل د کوچنیو څارویو د ژغورنې موسسې د بنسټګر او مشر شارلوټ ماکسول جونز له قوله لیکلي، چې نوموړي دغه ناانتفاعي موسسه شاوخوا پنځه کاله وړاندې جوړه کړې وه.
ښاغلي جونز زیاته کړه، چې دغه اداره په کابل کې ۹۲ کارکوونکي لري او ۱۵نور د څارویو د لېږد رالېږد په برخه کې کار کوي. هغه زیاته کړه، د کابل د کوچنیو څارویو د ژغورنې اداره په کابل کې د ۱۰متخصصینو په لرلو ۲۴ساعته فعال روغتون لري.
د هغه په وينا، دغه سازمان توانیدلی چې د دغو څارويو د لېږدولو لپاره د يوې کارګو الوتکې د اجاره کولو لپاره درېیو میاشتو کې ٨٢٠ زره ډالره راټول کړي.
ښاغلي جونز زیاته کړه چې له دغو پیشوګانو څخه به ۱۲ له متحده ایالاتو څخه کاناډا ته واستول شي او پاتې نور به د امریکا په ټولو ایالتونو کې خپل نوي کورونه ومومي.
د طالبانو تر واک لاندې افغانستان کې، د څارویو د ساتنې لپاره کوم سازمان یا میکانیزم شتون نه لري.
د روسیې نوي دفاع وزیر ټینګار وکړ چې د افغانستان وضعیت ته په کتو له تاجکستان او سیمې سره د دغه هېواد د پولو امنیت پیاوړي کولو ته اړتیا لري.
د روسیې د دولتي خبري اژانس ریانووستي د راپور له مخې، اندري بلوسوف دغه څرګندونې نن د تاجکستان له دفاع وزیر او په الماتا کې د ګډ امنیتي تړون د سازمان د وزیرانو د شورا په غونډه کې وکړې.
د روسیې د دفاع وزیر ویلي، څو افراطي ډلې په افغانستان کې ځای پر ځای شوې او په ګاونډیو جمهوریتونو کې یې د خپلو افکارو ترویج ته زور ورکړی دی.
د روسیې نوي دفاع وزیر خبرداری ورکړی، چې له هېواده بهر د ترهګرو ډلو د خپرېدو احتمال په ډېرېدو دی.
هغه د افغانستان وضعیت ته په اشارې سره زیاته کړه: «دا ټول د سیمې د وضعیت د ثبات لپاره دوامداره څارنې او پر وخت اقداماتو ته اړتیا لري. په ځانګړې توګه د تاجکستان او افغانستان ترمنځ پوله.»
د روسیې د دفاع نوی وزیر په سیمه کې د روسیې او تاجکستان د پوځی پرسونل د یووالي او د جنګی چمتووالي په زیاتولو ټینګار وکړ.
نوموړی په تاجکستان کې د روسیې د ۲۰۱ قول اردو اډې ته اشاره کوی، چې په تېرو څو کلونو کې یې له تاجکستان او نورو هېوادونو سره د افغانستان په پوله کې څو پوځی تمرینونه کړي دي.
اندري بلوسوف وویل: "مهمه مسله دا ده چې موږ اوس په لومړۍ کرښه کې یو، په جنوبي سرحدونو کې وضعیت خورا ستونزمن دی." سربېره پر دې، په افغانستان کې حالات او تمایلات مخ په خرابېدو دي، موږ یې څارو، پوهېږو چې څنګه ورسره کار وکړو، خو دا ټول زموږ پام ته اړتیا لري، زموږ یووالی او جګړه ییز چمتووالی زیاتېږي."
پر افغانستان د طالبانو واکمنېدو پسې تاجک چارواکو هم په سیمه ییزو ناستو کې څو څو ځله د افغانستان په شاوخوا کې د "امنیتي کمربند" جوړول اړین ګڼلي دي.
د مسکو په څنډه کې د مارچ د ۲۲مې له برید وروسته د روسیې او د ټولیز امنیت د تړون د غړو هېوادونو امنیتي اندېښنې نورې هم زیاتې شوې دي.
