د روسیې ځانګړی استازی: د ترهګرو ډلو له نوملړه د طالبانو د نوم لرې کولو بهیر ښه روان دی

د افغانستان لپاره د روسیې ځانګړی استازی ضمیر کابلوف وایي، د روسیې د ترهګرو ډلو له نوملړه د طالبانو د نوم لرې کولو بهیر په ښه توګه روان دی.

د افغانستان لپاره د روسیې ځانګړی استازی ضمیر کابلوف وایي، د روسیې د ترهګرو ډلو له نوملړه د طالبانو د نوم لرې کولو بهیر په ښه توګه روان دی.
ښاغلي کابلوف د تاس خبري اژانس سره په مرکه کې د دغې پوښتنې په ځواب کې چې څه وخت به طالبان د ترهګرو ډلو له نوملړه واېستل شي، وویل:«کله چې ټول پړاوونه بشپړ شي. لا هم په دې برخه کې کار دوام لري.»
تر دې وړاندې د افغانستان په چارو کې د روسیې د ولسمشر ځانګړي استازي ویلي و، چې د بهرنیو چارو او عدلیې وزارت ولادیمیر پوتین ته خبر ورکړی چې طالبان کولای شي د ممنوعه سازمانونو له نوملړه ووځي.
د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف ویلي، چې روسیه د دغه هېواد د ترهګریز سازمانونو له نوملړه د طالبانو نومونه باسي.
د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د شانګهای همکاریو ناستې په پای کې وویل، چې طالبان په افغانستان کې واک کنټرولوي او له دې اړخه هغوی « د ترهګرۍ پر وړاندې مبارزه کې زموږ متحدین دي.»
خو د طالبانو مخالفینو خبرداری ورکړی، چې د روسیې د ترهګرو ډلو له نوملړه د طالبانو اېستل به منځنۍ اسیا او نورو هېوادونو ته د ترهګرۍ د خورېدو په مانا وي.

د طالبانو تر واک لاندې ملي ټلویزیون راپور ورکړی، چې په پنجشیر کې د لومړي ځل لپاره د زمردو درې ورځنی نندارتون پرانیستل شو. په خبر کې راغلي، چې د دغه نندارتون موخه د قېمتي او نیمه قېمتي ډبرو لپاره د بازار موندل هم دي.
د طالبانو تر واک لاندې باختر اژانس د پنجشیر لپاره د طالبانو د والي محمد اغا حکیم له قوله ویلي، چې د دغه نندارتون د جوړېدو موخه د پنجشیر زمردو ته د کورنیو او بهرنیو سوداګرو پام را اړول دي.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت د (چنګاښ په څلورمه) د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي و، چې په پنجشیر کې به د لومړي ځل لپاره د زمردو درې ورځنی نندارتون جوړوي.
دغه وزارت هغه مهال ویلي و، چې دغه نندارتون د خصوصي سکټور په همکارۍ جوړېږي، چې موخه یې د قېمتي او نیمه قېمتي ډبرو د صادراتو وده، د لاسي صنایعو د کلتور پراختیا او پانګونې ته د خلکو رابلل دي.
پنجشېر کې د طالبانو د کانونو رياست د روان لمریز کال په سر کې ويلي و، چې په تېر یوه کال کې یې له درې میلیونو ۶ لکه او ۲۹ زرو د زياتو ډالرو په ارزښت د پنجشېر څه باندې ۵۰ زره قیراطه زمرود پلورلي.
دغه ریاست دا هم ویلي و، له یادې اندازې زمرودو څخه د دوی له ۱۰ سلنې ونډې یې ۳ لکه او ۶۲ زره ۹۷۷ډالره عواید ترلاسه کړي.
د طالبانو د سوداګرۍ وزارت دوه اوونۍ وړاندې ویلي و، په دغه نندارتون کې به د زمردو او قیمتي ډبرو تر څنګ د کرنې برخې تولیدي توکي، د رمل جوړولو دودیز بوټي او غالۍ هم نندارې وړاندې شي.
واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته له افغانستان سره بهرنۍ مرستې کمې شوې، دغې ډلې د خپلو مالي اړتیاوو د پوره کولو لپاره د دوامدار عاید د یوې سرچینې په توګه د کانونو او قېمتي ډبرو په استخراج پانګونه وکړه.
د افغانستان د کانونو کېندنه او خرڅلاو د تېر افغان حکومت د چارواکو له سختو نیوکو سره مخ شوی دی. د افغانستان مخکني ولسمشر محمد اشرف غني ویلي وو چې د طالبانو له لوري د کانونو کېندنه مشروع نه ده او معلومه نه ده چې عواید یې چیرته ځي.

د طالبانو د کډوالو او بېرته راستنېدونکو چارو وزارت وایي، چې د (چنګاښ په ۱۹مه) له ایران او پاکستانه یو زرو ۸۰۸ افغان کډوال بېرته هېواد ته راستانه شول.
د ننګرهار ولایت د تورخم سرحدي امریت په وینا، ۶۲ کورنۍ چې ټولټال ۳۴۲ کسان کېږي د تورخم له لارې راستنې شوې.
د دغه وزارت د خبرپاڼې له مخې، له ایرانه ۴۶۶ کسان بیا د ابرېښم پله له لارې هېواد ته راستانه شول.
دغه کډوال د کډوالو په ریاستونو کې تر نوم لیکنې وروسته د مرستو ترلاسه کولو په موخه د کډوالۍ نړۍوال سازمان، د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ او د خوړو نړۍوال پروګرام ته ور وپېژندل شول.
ورته مهال د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو د عالي کمېشنرۍ مشر فلیپو ګرانډي پاکستان ته د خپل سفر په پای کې د دغه هېواد له چارواکو غوښتي، چې د افغان کډوالو د اېستلو لړۍ دې ودروي او د هغوی د (پي او ار) کارټونو موده دې وغځول شي.
هغه ویلي، چې دمګړۍ له پاکستانه د کډوالو د اېستلو چاره درول شوې او یو این اېچ سي ار له اسلام اباده غوښتي چې دغه بهیر دې بیا نه پیلوي.
تر دې وړاندې پاکستانۍ رسنۍ دې پاکستان ډیلي راپور ورکړی و، چې د روان ۲۰۲۴ کال (د جولای تر ۳مې نیټې) له پاکستانه د ټولو ستنو شویو افغان کډوالو شمېر ۶۳۷۴۲۷ ته رسېدلی او د ستنېدو لړۍ لاهم روانه ده.

د امریکا بهرنیو چارو وزارت ویاند د ټي ټي پي په وړاندې د افغانستان پر خاوره د پاکستان بریدونو د ملاتړ په اړه ویلي، واشنګټن په سیمه کې له امنیتي ګواښونو سره په مبارزه کې ګډې ګټې لري. متیو میلر وویل، امریکا په منظمه توګه له پاکستان سره د سیمه ییز امنیت د ټینګښت لپاره کار کوي.
د امریکا بهرنیو چارو وزارت ویاند په یوه خبري ناسته کې د دې پوښتنې په ځواب کې چې ایا واشنګټن په افغانستان کې د پاکستاني طالبانو پر ضد د پاکستان د پوځ د عملیاتو ملاتړ کوي، څرګند ځواب ور نه کړ. خو هغه زیاته کړه امریکا په سیمه کې له امنیتي ګواښونو سره په مبارزه کې ګډې ګټې لري.
میلر وویل چې د پاکستان خلک د ترهګرو ډلو څخه ډیر زیانمن شوي دي.
په دې وروستیو اونیو کې د پاکستان پوځ په خیبرپښتونخوا ایالت کې د وسله والو ډلو پر ضد د «عزم استحکام» په نوم عملیات پیل کړي دي.
د پاکستان د دفاع وزیر اصف دراني په ګډون یو شمېر جګپوړو پوځي چارواکو په افغانستان کې د پاکستاني طالبانو پر ضد د هوايي بریدونو د دوام پر اړتیا ټینګار کړی دی.

د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو د عالي کمېشنرۍ مشر فلیپو ګرانډي پاکستان ته د خپل سفر په پای کې د دغه هېواد له چارواکو غوښتي، چې د افغان کډوالو د اېستلو لړۍ دې ودروي او د هغوی د (پي او ار) کارټونو موده دې وغځول شي.
په اسلام اباد کې د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو ادارې د سې شنبې په ورځ (د چنګاښ په ۱۹مه) د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې ښاغلي ګرانډي په خپل سفر کې د کډوالو د ستونزو د اوږدمهاله هواري او له پاکستانه د مالي ملاتړ په اړه ټینګار کړی.
هغه ویلي، چې دمګړۍ له پاکستانه د کډوالو د اېستلو چاره درول شوې او یو این اېچ سي ار له اسلام اباده غوښتي چې دغه بهیر دې بیا نه پیلوي.
ښاغلي ګرانډي هیله څرګنده کړې، چې د روان کال په پای کې به له ځینو هېوادونو، بنسټونو او نورو برخو سره د افغان کډوالو د ستونزو د هواري په چاره کې خبرې اترې وکړي.
پاکستاني او د ملګرو ملتونو چارواکو ویلي، چې د افغان کډوالو د ستنولو بهیر یې د بشري خواخوږۍ له مخې ځنډولی، چې په وینا یې دا مهال افغانستان له خراب اقتصادي او بشري وضعیت سره مخامخ دی.
ګراندي د خپل سفر په ترڅ کې د پاکستان له صدراعظم شهباز شریف او نورو پاکستاني چارواکو سره وکتل او د هغه خبرې تر ډېره د شاوخوا د درې مېلیونه افغانانو پر برخلیک متمرکزې وې.
د افغان کډوالو د اېستلو د لومړي بهیر په پیل کې پاکستان ویلي و، چې شاوخوا ۴.۴ مېلیونه افغان کډوال دغلته مېشت دي چې له ډلې یې ۱.۷۳ مېلیونه یې قانونی اسناد نه لري.
داسې راپورونه هم شته، چې واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته شاوخوا ۷۰۰ زره افغانان پاکستان ته کډه شوي دي.

د پاکستان او د افغان طالبانو ترمنځ د ترینګلو اړیکو پر دوام پاکستانۍ رسنۍ جیونیوز راپور ورکړی، چې د دغه هېواد د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار به ډېر ژر افغانستان ته سفر وکړي.
په راپور کې راغلي، چې د پاکستان د لومړي وزیر مرستیال او د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار د سې شنبې په ورځ وویل چې هغه به ډېر ژر کابل ته سفر وکړي او هلته به د طالبانو سره د ترهګرو د پټنځایونو په اړه خبرې وکړي.
پاکستان په وار، وار له طالبانو غوښتي، چې له افغان خاورې دې پر دوی د بریدونو مخه ونیسي او په خپله خاوره کې دې د ترهګرو پرضد پرېکنده ګام واخلي.
نوموړي دا څرګندونې د سې شنبې په ورځ د عرفان صدیقي په مشرۍ د مشرانو جرګې د بهرنیو چارو د دایمي کمېټې په لومړۍ غونډه کې وکړې او ویې ویل:« افغانستان زموږ ورور هېواد دی. زه به په راتلونکو څو ورځو کې افغانستان ته ولاړ شم.»
هغه وایي:« موږ له افغانستان سره خورا نږدې اړیکې درلودې او دوام به ورکوو.»
نوموړي د يوې پوښتنې په ځواب کې وويل، په چينايي اتباعو د بريد موخه د پاکستان او چين ترمنځ اړیکو کې درز پيدا کول دي.
هغه ټینګار وکړ، اسناد ښيي چې په دې پېښو کې د ټيټيپي لاس دی او دا ډله په افغانستان کې حضور لري.
هغه ویلي:« د امنیت خوندي توب زموږ لویه ستونزه ده، چې پاکستان یې اوسمهال له افغانستان سره لري.»
