طالبانو په غزني کې یو کس د خلکو د سترګو په وړاندې په دورو وهلی

د طالبانو سترې محکمې د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې پر دغه کس یې د خلکو د سترګو په وړاندې تعزیري سزا پلې کړې. طالبان وايي یاد کس یې په غلا تورن کړی و.

د طالبانو سترې محکمې د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې پر دغه کس یې د خلکو د سترګو په وړاندې تعزیري سزا پلې کړې. طالبان وايي یاد کس یې په غلا تورن کړی و.
د طالبانو سترې محکمې د دوشنبې په ورځ د (زمري اتمه) د یوې خبرپانې په خپرلو سره ویلي، چې د غزني ولایت د اندړو ولسوالۍ د لومړۍ محکمې له لوري یې یوه کس ته چې په غلا تورن و، ۳۵ دورې تعزیري سزا ورکړې ده.
همدارنګه په خبرپانه لیکل شوي، چې په غلا تورن کس ته یې د دوو کلو تنفیذي بند سزا هم اورولې ده.
طالبانو د تورن کس هویت نه دی په ډاکه کړی.
د طالبانو د سترې محکمې له لوري په خپره شوې خبرپانه کې ویل شوي، پر تورن کس یاد حکم د غزني ولایت د مرافعې محکمې د مشر له پخلي وروسته پلی شوی.
که څه هم پر طالبانو په عام محضر کې خلکو ته د بدني سزا ورکولو په اړه د بشري حقونو ملاتړو سازمانونو له لوري کلکې نیوکې کیږي، خو طالبانو په عام محضر کې د بدني سازګانو ورکولو لړۍ روانه ساتلې ده.


ځايي سرچينې وايي، چې دغه پېښه تېره شپه د هرات – ادرسکن پر لويه لاره د ادرسکن ولسوالۍ په خاجوري سيمه کې له يوه باروړونکي موټر سره د سورلۍ موټر د ټکر له امله رامنځته شوې ده. ویل کیږي، په دې پېښه کې د درېيو ماشومانو او يوې مېرمنې په ګډون اته کسان مړه شوي.
یادې پېښې ته نږدې کسانو ویلي، چې دغه ټکر دومره په شدت سره شوی چې د سورلۍ وړوکی موټر څو ټوټې شوی او د مړو ځینې جسدونه هم ټوټې ټوټې شوي.
په هرات کې ځايي طالب چارواکو د دغې پېښې په اړه تر اوسه پورې څه نه دي ویلي.
په افغانستان کې د موټرو د ټکر پیښې نوې نه دي او هره ورځ په منځني ډول له یوې تر درېیو پورې د ټکر پېښې په بېلابیلو ولایتونو کې کیږي.
له دې پېښې يوه ورځ مخکې د هرات ولايت په کرخ ولسوالۍ کې د ټرافيکي پېښې له امله څلور تنه مړه شوي وو.
په افغانستان کې د موټرو د ټکر پېښې د چلوونکو ګړندی تګ او له ټرافیکي اصولو څخه د چلوونکو سرغړونه په ګوته شوې چې تل پر لویو لارو د ټکر لامل کیږي.
د طالبانو حکومت په افغانستان کې د موټرو د ټکر له دومره زیاتو پېښو سره سره بیا هم په دې نه دي توانیدلي چې د داسې پېښو مخه ونیسي.
د طالبانو د ټرافیکي عمومي ریاست او ولایتي څانګې یې یوازې د عوایدو زیاتېدو په موخه د چلوونکو په نامه هر کس ته د موټر چلولو لایسنس ویشي، چې بیا په ښارونو او لویو لارو کې دغه چاره د ټکر د ډېرو پېښو لامل کیږي.

په قطر کې د طالبانو د سیاسي دفتر مشر سهیل شاهین د یکشنبې په ورځ وویل، چې د افغانستان لپاره د فرانسې سفارت له شارژدافیر سره یې کتلي دي. د هغه په وینا، دوی «د دوحې د درېیمې ناستې د پایلو په اړه» خبرې کړې.
شاهین، چې په ملګرو ملتونو کې د افغانستان څوکۍ ته د طالبانو نوماند هم دی، په خپله اېکس پاڼه لیکلي، چې هغه له (ژان مارین شو) سره د «د کروندګرو لپاره د بدیل کرکیلې پروژو، خصوصي سکټور، روغتیا سکټور او د اقلیم د بدلون» په اړه خبرې وکړې.
د چنګاښ په میاشت کې د دوحې په وروستۍ غونډه کې ملګرو ملتونو د طالبانو په فشار د دوحې د غونډې له اجنډا څخه د بشري حقونو او ټولګډونه حکومت موضوعګانو په لرې کولو هوکړه وکړه.
دغه غونډه یوازې د خصوصي سکټور، د افغانستان د بانکدارۍ سیسټم او د بزګرانو لپاره د بدیل کښت مسلو ته ځانګړې شوې وه.
طالبانو واک ته له رسیدو وروسته په افغانستان کې د کوکنارو په کښت بندیز ولګاوه او اوس دغه ډله د نړۍ له هېوادونو غواړي چې د کوکنارو د کرلو د مخنیوي په موخه له افغان کروندګرو سره مرسته وکړي.
د افغانستان د چارو کتونکي وايي، طالبان د کوکنارو د کښت د له منځه وړلو او د داعش د ځپلو په بدل کې د امتیازونو په ترلاسه کولو سره غواړي د نړۍ له هېوادونو په ځانګړې توګه له لوېدیځو هېوادونو سره د لا زیات جوړجاړي لاره پرانیزي.
که څه هم د فرانسې په ګډون لوېدیځ هیوادونه د طالبانو له خوا د ترهګرو ډلو د ملاتړ او د ښځو له حقوقو د سرغړونې له امله د طالبانو له حکومت سره رسمي اړیکې نه لري، خو د دغه هیواد ډیپلوماټانو په پرله پسې ډول په قطر کې د دغې ډلې له استازیو سره کتلي دي.

د طالبانو د کورنیو چارو وزیر سراج الدین حقاني د یکشنبې په ورځ په کابل کې د چین له سفیر سره وکتل. د دغې ډلې د کورنیو چارو وزارت ویلي چې ژاو شینګ په افغانستان کې د چینايي پروژو، ډیپلوماتیکو او مېشتو چینايي وګړو د امنیت برابرولو څخه «خوښي» څرګنده کړه.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت د خبرپاڼې له مخې، سراج الدین حقاني او ژاو شینګ د یکشنبې په ورځ «په سیمه کې د امنیت، ټیکاو، تخنیکي همکارۍ او د دوه اړخیزو اړیکو پر پراختیا» خبرې وکړې.
د طالبانو په وینا، د چین سفیر د مس عینک پروژې د سړک پرانیستل د طالبانو تر واکمنۍ لاندې د افغانستان او چین ترمنځ د اړیکو د پراختیا په اړه څرګندونې وکړې.
د مس عینک پروژې سړک د چهارشنبې په ورځ د (زمري درېیمه) د طالبانو د رییس الوزرا د اقتصادي مرستیال او د چین د کلتور وزارت د مرستیال او د دغه هیواد د سفیر په ګډون، لوګر ولایت کې پرانیستل شو.
دا کتنه په داسې حال کې کېږي چې سراج الدین حقاني د ملګرو ملتونو د امنیت شورا په تور نوملړ کې دی او د امریکا حکومت د هغه د نیولو یا د هغه په اړه د معلوماتو ورکولو لپاره پنځه میلیونه ډالر انعام ټاکلی دی.
چین د افغانستان د امنیتي وضعیت په اړه د اندېښنو له امله له څو کلونو راهیسې د مس عینک کان د اېستلو چارې ځنډولې دي.

د طالبانو د اوبو او برېښنا وزارت ویلي، د ګوسان کمپنۍ د کنړ په بشل، ساګي او سرتاق بندونو کې د برېښنا تولید لپاره «پانګونې ته چمتو» ده. د دغه وزارت وزیر عبداللطیف منصور ادعا وکړه چې د کونړ د بندونو په جوړولو سره به د «افغانستان برېښنا نورو ګاونډیو هېوادونو ته صادره شي.»
د طالبانو د ابو او برېښنا وزارت د یکشنبې د (زمري اوومه) په ورځ وویل چې عبداللطیف منصور د یوې چینایي کمپنۍ له یوه چارواکي سره کتلي دي. طالبانو ویلي، چې دغه شرکت چمتو دی، چې هوکړه لیک لاسلیک کړي او بندونو جوړ کړي.
د طالبانو د اوبو او برېښنا وزیر وايي، د کونړ سیند د «بشپړې برېښنا د تولید» وړتیا لري.
پاکستان تر دې مخکې د طالبانو د هغه پلان په اړه غبرګون ښودلی و چې غواړي د کونړ پر سیند بند جوړ کړي.
د بلوچستان پخواني د اطلاعاتو وزیر جان اڅکزي خبرداری ورکړی و چې د طالبانو له خوا پر کونړ سیند د اوبو بند جوړول به «کړکېچ جوړ او د احتمالي شخړو » لامل شي.
جان اڅکزي د بند د جوړولو لپاره د «طالبانو یو اړخیزه پریکړه» د «پاکستان پر ضد دښمنانه عمل» بللی و.
اڅکزي ویلي و، طالبان له یوې هندي کمپنۍ سره د کونړ پر سیند د بند جوړولو په اړه خبرې کوي. هغه دا هم ویلي و چې طالبان د امو سیند د اوبو د ګرځولو لپاره کار کوي.
د ملګرو ملتونو پراختیايي پروګرام وايي افغانستان د برېښنا له ستر ناورین سره مخ دی. د دغه سازمان په وینا یوازې ۴۰ سلنه افغان کورنۍ برېښنا ته لاسرسی لري.
افغانستان د خپلې برېښنا شاوخوا ۷۵ سلنه له ګاونډیو هېوادونو په ځانګړې توګه له منځنۍ اسیا څخه واردوي.

په کندهار کې د خبريالانو، مدني فعالانو او ځوانانو د نيونو په دوام طالب استخباراتو د «ملت غږ» راډیو خبريال او د خپرونو چلوونکی نيولی او بندي کړی دی. سرچينې زياتوي، چې هغه دا مهال په کندهار کې د استخباراتو په مرکزي زندان کې دی؛ خو طالبان يې کورنۍ او همکارانو ته معلومات نه ورکوي.
له کندهار څخه سرچينو افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته ویلي، چې شا او خوا څلور ورځې وړاندې طالب استخباراتو د محمد ابراهيم محتاج په نوم دغه محلي خبريال او د خپرونو چلونکی نيولی او زنداني کړی دی.
افغانستان انټرنشنل ـ پښتو د نوموړي له کورنۍ او همکارانو سره په دې اړه خبري وکړې؛ خو هغوی د اندېښنې په ښودولو سره وویل: «خبر نه یو، چې هغه چيري دی.»
د محتاج له نږدې دوستانو څخه يو کس د نوم نه ښودلو په شرط افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته وويل: « تر څلور ورځو اوړي چې محتاج نادرکه دی، قوماندانۍ او استخباراتو کې مو پوښتنه وکړه، هغوی معلومات نه راکوي.»
محمد ابراهيم محتاج په کندهار کې د ملت غږ راډيو ټولنيزې او تاريخي خپرونې مخ ته وړلې.
نوموړي به ډېر وخت په کندهار کې د محلي طالب مسوولينو سره هم ويډيويې مرکې کولې او بيا به یې د راډيو له ټولنيزو پاڼو نشرولې.
د نوموړي خبريال کورنۍ د طالبانو له وېري په ښکاره ډول خبري نه کوي.
طالبانو تر اوسه د هغه د نيوني په اړه نه رسنيو او نه د خبريال کورنۍ ته معلومات ورکړي.
یولس ورځې وړاندې هم په کندهار کې طالب استخباراتو ازاد خبريال محمديار مجروح د نامعلوم دلیل له مخې نیولی او بې له پوښتنو يې عمومي زندان ته لېږلی.
تر اوسه لا هم د مجروح دوسيه معلومه شوې نه ده او کورنۍ يې سخته اندېښمنه ده.
سرچينې وايي، چې په کندهار کې نږدې ټول خبريالان، د رسنيو کارکوونکي او د ټولنيزو رسنیو کاروونکي د طالبانو له لوري تر سخت فشار او تهديد لاندې دي او هيڅوک د طالبانو له وېرې او اجازې پرته څه نه شي نشرولای.
پر افغانستان د طالبانو له واکمنۍ وروسته دې ډلې پر رسنيو او خبريالانو سخت بنديزونه لګولي او چا ته اجازه نه ورکوي، چې تر ډېره د خلکو ستونزې او غوښتنې انعکاس کړي.
د خبریالانو او مدني فعالانو په ګډون ډېر هغه کسان بندیان شوي هم دي، چې د طالبانو د حکومت پر پالیسۍ یې نیوکې کولې.