د طالبانو تر واک لاندې د چاپېریال ساتنې ادارې مسوولین وايي، د افغانستان اقلیم ګډوډ شوی چې له امله یې د کرنې، اوبو او ټولنیز امنیت په برخه کې ګڼ زیانونه اوښتي دي.
د دغه ادارې مسوولین له نړۍوالو غواړي، چې د اقلیمي بدلون سره د مبارزې په برخه کې دې ورسره سیاسي چلند نه کېږي.
د طالبانو تر واک لاندې د چاپېریال ساتنې ادارې نن سه شنبه د (زمري ۲۳مه) د خپل کلنې راپور وړاندې کولو پر مهال وویل، د اقلیمي بدلون د اغېزو له امله هر کال په افغانستان کې د ۲۵۰ مېلیونو ډالره په ارزښت د کرنې په برخه کې زیان اوړي.
د یادې ادارې مسوولین وايي، د چاپېریالي اغېزو له امله هر کال د ۳۰۰ مېلیونو ډالرو په ارزښت د افغانستان زیربناوې زیانمنې کېږي.
د طالبانو د چاپېریال ساتنې ادارې مرستیال زین العابدین عابد وايي، افغانستان په نړۍواله کچه د اقلیمي بدلون له امله شپږم زیانمن هېواد دی.
نوموړی وايي:« د افغانستان اقلیم ګډوډ شوی، چې له امله یې د کرنې، اوبو او ټولنیز امنیت په برخه کې زیانونه ویني.»
همدارنګه نوموړی وایي، نړۍوالو چاپېریالي مالي جوړښتونو له لوري د طالبانو له واکمنۍ سره سم ۳۲ پروژې ځنډېدلې او دوی توانېدلي، چې د یوه کال په ترڅ کې یې ۷ پروژې له تعلیق څخه وباسي.
ښاغلی عابد وايي، په تېر یوه کال کې یې د ۱۷۲۱۶ وحشي حیواناتو او الوتونکو د قاچاق مخنیوی کړی.
نوموړی وايي، په یاده موده کې یې د بازانو ښکار او نورو نایابو حیواناتو د ښکار او ګاونډیو هېوادونو ته یې د قاچاق په تور یو شمېر کسان نیولي هم دي.
نوموړی وايي، په افغانستان کې هر ډول ښکار منعه شوی دی.
خو څه موده وړاندې د فراه، نیمروز او هلمند له ولایتونو څخه داسې راپورنه ورکړل شوي ول، چې یو شمېر عربان د یادو ولایتونو په دښتو کې ښکار کوي او طالبانو یې امنیت ټینګ کړی دی.
د یادې ادارې مسوولین وايي، په تېر یوه کال کی د موسمي سېلابونو له امله ۱۰۰ زره جریبه ځمکې تر څنګ ۱۵۰۰ کورونه هم ویجاړ شوي او لسګونه کسان مړه شوي دي.
د چاپېریال ساتنې ادارې د اقلیمي بدلون مشر روح الله امین وايي، په افغانستان کې د تودوخي او سړو درجه مخ په لوړېدو ده.
ښاغلی امین وايي:« له ۱۹۹۰ څخه تر ۲۰۱۵ کال پورې مو ۱۴ سلنه طبیعي یخچالونه د تودوخې د درجې د لوړېدو له امله ویلي شوي دي. ۲۰۰۰ تر ۲۰۲۰ کال پورې ۱۸۱ کیومتره مربع یخچالي پوښښ مو له لاسه ورکړی دی.»
نوموړی وايي، د اقلیمي او چاپېریالي اغېزو له امله دمګړۍ په افغانستان کې ۲۱ مېلیونه وګړي د څښاک پاکې اوبه نه لري.
همدارنګه ښاغلی امین زیاتوي، چې د اقلیمي بدلون له امله هر کال د ۲۵۰ مېلیونو ډالرو په ارزښت د افغانستان کرنې ته زیان اوړي.
د روح الله امین د معلوماتو له مخې د وچکالۍ او چاپېریالي اغېزو له امله د ۲۰۲۲ کال تر ورستیو ۲،۵ مېلیونه کسان له خپلو اصلي مېنو بېځایه شوي دي.
