د طالبانو د کورنیو چارو وزارت مرستیال په خوست کې غونډې ته وویل، د دې ډلې حکومت له ستونزو سره مخ دی او د حل لپاره د خلکو مشورې ته اړتیا لري. نبي عمري وویل: «ځینې ستونزې شته، موږ اولياء او پېغمبران نه يو او موږ ته وحې نه راځي، موږ د خلکو رایو او مشورو ته اړتیا لرو.»
د طالبانو له بندیزونو سره د هیواد د خلکو د خپګان په دوام د خوست په يوه غونډه کې د دې ډلې لوړپوړي چارواکي له خلګو د مشورو غوښتنه وکړه او د حکومت د ستونزو د هواري لپاره یې د دوی د رایې پر اړتیا ټینګار وکړ.
د کورنیو چارو وزارت مرستیال هم د خوست له اوسېدونکو وغوښتل، چې د دغې ډلې له خوا وضع شوي اصول او مقررات مراعات کړي.
طالبانو د جګړې له لارې واک ترلاسه کړی او په منتخب حکومت او د خلکو په رایو باور نه لري.
دغه طالب چارواکی په داسې حال کې پر رایې او له خلکو سره پر سلا مشورو ټینګار کوي، چې دغې ډلې په څه کم درې کلونو کې د نجونو د زدکړې او د ښځو پر کار بندیز لګولو ته پام نه دی کړی.
د طالبانو د کډوالو او ستنېدونکو چارو وزير په افغانستان کې د پاکستان له سفير سره په ليدنه کې له هغه غوښتي، چې افغان کډوال دې په جبري توګه نه ستنوي او نه دې يې هم ځوروي. خلیل رحمان حقاني له پاکستان د افغان کډوالو اړوند د يوې ګډې تګلارې د جوړېدو غوښتنه هم وکړه.
د طالبانو د کډوالو او ستنېدونکو چارو وزارت نن په اعلاميه کې د خلیل رحمان حقاني او په افغانستان کې د پاکستان د سفير عبیدلرحمان نظاماني د لیدنې خبر ورکړی.
اعلاميه زیاتوي، چې حقاني په دې ليدنه کې په پاکستان کې د افغان کډوالو د ځوروني ترڅنګ دتګ راتګ پر مهال د ځينو ستونزو یادونه وکړه او له دغه هېواد یې وغوښتل، چې په دې برخه کې د ګاونډيتوب اصل په پام کې ونيسي.
حقاني له پاکستاني سفيره غوښتي، چې کډوال دې د سیاستونو نه قرباني کوي.
«د پاکستان څخه د مهاجرینو په هکله د یوې ګډې او جامع تګلارې غوښتنه کوو، ترڅو د مهاجرینو راتلونکی روښانه او په اړه یې دقیق تصمیمونه ونیول شي.»
په اعلاميه کې د پاکستاني سفير له قوله لیکل شوي، چې «مسایل باید د خبرو او ګډو ناستو له لارې حل کړو.»
په اعلاميه کې نظاماني د کډوالو د ستونزو حل خپل اخلاقي مسوليت بللی او ويلي یې دي، چې له رهبرۍ سره به یې پر حل کار وکړي.
د طالبانو بهرنیو چارو وزیر امير خان متقي بېګاه په کابل کې د بهرنيو هېوادونو له سفيرانو او استازو سره په ناسته کې وويل، له ټولو هېوادونو په تېره له ایران او پاکستان یې تمه دا ده، چې د افغان کډوالو په ستنولو کې له زغم او احتیاط کار واخلي.
متقي د پاکستان او یران یادولو سره هیله وکړه، چې افغان کډوالو ته پکې تکلیف ونه رسېږي او په خپله خوښه ستنېدو ته پرېښودل شي.
د طالبانو چارواکو د څرګندونو سره هممهاله په پاکستان او ایران کې د افغان کډوالو د ځورولو او په زور افغانستان ته د ستنولو راپورونه ډېر شوي دی.
د احمدشاه ابدالي لومړۍ درجه د اووم پړاو کرېکټ سیاليو په لومړۍ لوبه کې ماهيپر ستورو لوبډلې د ۱۰ ويکټو په توپير هندوکش سټرايکرز ته ماتې ورکړه. د دې سياليو په دوهمه لوبه کې ميوند اتلانو د يوې پاڼۍ او ۷۴ منډو په لوی توپير د پامير ليجنډز لوبډله ماته کړه.
د احمدشاه ابدالي لومړۍ درجه د اووم پړاو کرېکټ سياليو د لومړۍ لوبې پچه ماهيپر ستورو لوبډلې وګټله او لومړی يې هندوکش سټرايکرز لوبډلې ته د توپوهنې بلنه ورکړه.
هندوکش د لوبي په لومړۍ برخه کې د ټولو لوبغاړو په سوځېدو ۱۹۶ منډې جوړکړې.
بهيرشاه محبوب د ۴۲ او حزب الله دراني د ۴۰ منډو سره تر نورو لوبغاړو ډېري منډې وکړې.
د ماهيپر لوبډلې په توپ اچونه کې محمدګل عليزي ۵ او ظاهر شهزاد ۳ لوبغاړي وسوځول.
ماهيپر د هندوکش د ۱۹۶ منډو په جواب کې ۲۸۰ مندې جوړې کړې.
په دوی کې علي احمد ناصر ۵۵ او اعجاز احمد ازاد ۴۶ تر نورو ډېرې منډې وکړې.
ضياء الرحمان شريفي او طاهر عادل درې درې لوبغاړي وسوځول.
د هندوکس سټرايکرز د سيالۍ په دويمه برخه کې يوازي ۱۴۱ منډې جوړې کړې او ماهيپر ستورو لوبډلې په اسانۍ د ۵۸ منډو هدف پوره کړ.
د احمدشاه ابدالي لومړۍ درجه څلور ورځنیو لوبو اووم پړاو د ننګرهار په کوربتوب پیل شوی.
د احمدشاه ابدالي لومړۍ درجه اووم پړاو لوبو په لړ کې به راتلونکې یکشنبه میوند اتلان د ماهیپر ستوري لوبډلې سره د ننګرهار په غازي امان الله خا او پامیر لیجنډز د هندوکش سټرایکرز لوبډلې پر وړاندې په نجیب الله تره کي کرېکټ لوبغالو کې د سياليو ډګر ته ښکته شي.
د منځنۍ اسیا د هېوادونو څو مشرانو د جرمني له لومړي وزیر وغوښتل چې په افغانستان کې د طالبانو له حکومت سره خپل اړیکي عادي کړي. دغو مشرانو پرون د قزاقستان په پلازمېنه استانه کې د منځنۍ اسیا د پنځو هېوادونو او جرمني په ګډه سرمشریزه کې له اولف شولتز دا غوښتنه وکړه.
ښاغلی شولتز دې سرمشریزه کې د ګډون لپاره استانا ته تللی چې پکې د منځنۍ اسیا پنځه هېوادونه ګډون لري او له دوی ترکمنستان، ازبکستان او تاجکستان له افغانستان سره پوله لري.
د جرمني خبري اژانس یا ډي پي اې د راپور له مخې، ښاغلی شولتز د دې غوښتنې په ځواب کې د افغانستان په هکله څرګندونو کې محتاط و او په دغه هېواد کې یې د طالبانو له خوا پر ښځو پراخو بندیزونو ته اشاره وکړه.
هغه زیاته کړه. په افغانستان کې چې څه پېښېږي د زغملو نه دي. دا هم موږ ته روښانه ده چې په دغه هېواد کې حکومت مشروعیت یا رواتوب نه لري او په افغانستان کې اوس ډېری پرمختیاوې ډېرې مایوسوونکې دي.
جرمن خبري اژانس د منځنۍ اسیا هېوادونو د هغو مشرانو یادونه نه ده کړې چې له ښاغلي شولتز یې له طالبانو سره د اړیکو عادي کولو غوښتنه یې کړې ده.
خو باختر خبري اژانس وايي، په دغه غوڼډه کې د ترکمنستان ولسمشر له افغانستان سره د نړیوالې همکارۍ او مرستې پر اړتیا ټینګار وکړ.
د طالبانو بیا واکمنېدو سره د منځنۍ اسیا هېوادونو کې ترکمنستان او ازبکستان له طالبانو سره نږدې اړیکي لري او قزاقستان هم دې وروستیو کې دا ډله د ترهګرو له نوملړ اېستلې ده.
ترکمنستان روانه اونۍ له طالبانو سره د ټاپي پروژې د پیل پرانیسته وکړه او همدارنګه ازبکستان هم تېرو اونیو کې خپل سرحدي ښار ترمذ کې له افغانستان سره ګډ بازار پرانیست.
ازبکستان وړمه ورځ له برلین سره هم دغه هېواد ته د مسلکي کارګرو د لېږلو او په بدل کې له دغه هېواد د اېستل کېدونکو افغان کډوالو د منلو هوکړه کړې ده.
جرمني د طالبانو لومړنۍ واکمنۍ کې د دې توندلارې ډلې د سیاست سخت مخالف و او د امریکا په مشرۍ یې د دې ډلې د ځپلو لپاره نږدې شل کاله په افغانستان کې سرتېري درلودل.
خو اوس داسې راپورونه هم شته چې جرمن چارواکي په خپل هېواد کې له افغان ډيپلوماټانو له طالبانو سره تعامل غواړي.
د طالبانو اقتصاد وزارت وايي، چې په کابل کې یې د اذربایجان له سفیر سره د دواړو هیوادونو تر منځ د ټرانزیټي او سوداګریزو اړیکو پر پراختیا خبرې کړې دي. تر دې وړاندې دواړو هیوادونو د لاجوردو لارې د سوداګريزو اړيکو د پراختيا په اړه خبرې کړې وې.
د طالبانو اقتصاد وزارت تېره ورځ ناوخته د (وږي ۲۷مه) په ایکس پاڼه لیکلي، چې د دغې ډلې د اقتصاد وزیر قاري دین محمد حنیف په کابل کې د اذربایجان له سفیر الهام محمدوف سره د افغانستان او اذربایجان تر منځ د ټرانزیټي، سوداګریزو او اقتصادي اړیکو د پراختیا په تړاو خبرې کړې.
د دغه وزارت له لوري په خپرو شویو معلوماتو کې راغلي چې، دواړو لوریو د افغانستان او اذربایجان ترمنځ ډیپلوماټیکې اړیکې د دواړو هېوادونو د اقتصادي ودې او سوداګریزو همکاریو د پراختیا په برخه کې مهمې بللې او په بېلابېلو برخو کې یې پر ګډو همکاریو ټینګار کړی.
د طالبانو د رییس الوزرا د اقتصادي مرستیال دفتر د ۱۴۰۳ کال د وږی۱۳مه ويلي و، چې د اذربايجان د لومړي وزير مرستيال له ملابرادر سره په ليدنه کې د لاجورد لارې د فعالولو ژمنه کړې ده.
له دغه دفتره په خپره شوې خبرپاڼه کې ويل شوي و، چې دغه ليدنه د ازبکستان د ترمز نړۍوال سوداګريز مرکز د پرانيستنې مراسمو په څنډه کې شوې.
طالبانو په وروستیو کې د ایران په ګډون له ازبکستان سره د سوداګریزو راکړو ورکړو د زیاتېدو خبر ورکړی او ویلي یې دي، چې په دې سره به د افغانستان سوداګریزې اړیکې د سیمې هېوادونو سره لا پراخې او اقتصاد محوره شي.
د افغانو ښځو په برخه د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري په البانیا کې د افغانو ښځو وروستۍ ناستې ته په اشارې وايي، د طالبانو د سختو تګلارو په وړاندې د افغانو ښځو ګډه مبارزه دا ښيي چې ټول یې له حقونو د دفاع په برخه کې ځواب ووايي.
هغه وايي، افغانې ښځې په کور دننه او بهر د طالبانو د ۹۰مې لسیزې د توندو تګلارو په وړاندې له خپلو حقونو د دفاع په برخه کې په یووالي مبارزه کوي، چې نه یوازې د افغانستان بلکې د ټولو لپاره پیغام ورکونکې دي.
د روانې اوونۍ په سر کې په البانیا کې افغان مېرمنو له درې ورځینۍ ناستې وروسته د غونډې ګډونوالو په یوې پرېکړه لیک کې د افغانستان د ښځو وضعیت ته په اشارې سره وویل، چې له سیاسي مشارکت څخه د افغانو ښځو اېستلو سیاسي او مدني بې باوري رامنځته کړې ده. رینا امیري وړاندې وايي، دغه خوځښت چې ګڼې مشرانې لري، د یوه متحد افغانستان د ملاتړ لپاره چې د افغانانو حقونو ته په کې درناوی کیږي مبارزه کوي.
په البانیا کې د افغانو ښځو د وروستۍ ناستې ګډونوالو د افغانو ښځو وضعیت ته په اشارې اندېښنه ښودلې؛ او خبرداری یې ورکړی چې، که د افغانستان روان وضعیت ته په وخت سره رسېدنه و نه شي هېواد به د بې ثباتۍ په لوري ولاړ شي.
له تېرو درېیو کلونو راهیسي چې طالبان پر افغانستان واکمن شوي دي، افغانې مېرمنې او نجونې یې له ټولو حقونو په ځانګړې توګه له سیاسي او مدني مشارکت، ازادۍ، کار، لوړو زدهکړو او ښوونځیو راګرځولې دي.
د افغانو ښځو په برخه کې د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري نن چهارشنبه د (وږي ۲۸مه) په ایکس پاڼه وړاندې لیکلي چې د افغانو ښځو د حقونو دغه فعالانې به کله هم تسلیم نه شي، او د دوی په ملاتړ به په هره پلازمېنه کې د افغانو ښځو او نجونو له حقونو دفاع ته دوام ورکړي.
په البانیا کې د افغانو ښځو فعالانو د ناستې ځینې نورې اندېښنې دا وې چې واک ته د طالبانو له رسیدو وروسته په افغانستان کې د ښځو او نجونو پر وړاندې د ښوونځيو او پوهنتونونو د دروازو تړلو ښوونې او روزنې ته لاسرسی کم کړی. او په افغانستان کې د بېلابېلو نړۍوالو ترهګرو سازمانونو شته والي، قومي او مذهبي تاوتریخوالی افغانستان د یوې بلې تیارې په لوري بیايي.
د افغان ښځو د ناستې د پرېکړه لیک په یوه بله برخه کې راغلي، چې افغانستان دا مهال له پراخ بشري ناورین سره مخ دی، چې تر ټولو لوی زیان په دې برخه کې ښځو ته رسېدلی دی.
د هغه پرېکړه لیک له مخې، د بشري مرستو په وېش کې د ښځو د کار کولو مخنیوی هم د دې لامل شوی، چې مرستې په عادلانه توګه و نه وېشل شي.
