تېره ورځ په دوو جلا ټرافیکي پېښو کې ۵ تنه مړه او ۲ نور ټپیان دي

د طالبانو تر کنټرول لاندې د باختر اژانس په دوو خپرو شویو راپورونو کې راغلي، چې په خوست او بدخشان ولایتونو کې د ټرافیکي پېښو له امله ۵ تنه مړه شوي او دوه نور ټپیان دي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د باختر اژانس په دوو خپرو شویو راپورونو کې راغلي، چې په خوست او بدخشان ولایتونو کې د ټرافیکي پېښو له امله ۵ تنه مړه شوي او دوه نور ټپیان دي.
د دغه اژانس په لومړي راپور کې راغلي، چې د خوست په نادرشاه کوټ ولسوالۍ کې د یوې ټرافیکي پېښې له امله درې تنه مړه او یو کس ټپي شوی دی.
د راپور له مخې، دغه پېښه پرون د خوست – کابل پر لویه لاره د خوست ولایت د نادرشاه کوټ ولسوالۍ اړوند په نوي کوټ سیمه کې د دوو موټرو د ټکر له امله شوې ده.راپور زیاتوي، چې پېښه د موټر چلوونکي د بې احتیاطۍ او ګړندي تګ له امله رامنځته شوې ده.دغه راز باختر اژانس پر اېکس پاڼه خبر ورکړی، چې د بدخشان په یاوان ولسوالۍ کې د یوې ټرافیکي پېښې له امله دوه تنه مړه شوي او یو بل ټپي دی.د دغه اژانس په خبره، پېښه پرون ماسپښین شوې ده.تر دې وړاندې د طالبانو د ټرافیکو ریاست په کابل کې سیمهییزو رسنیو ته (د وږي په ۲۰مه) ويلي و، چې د روان لمریز کال په تېرو شپږو میاشتو کې په ټرافیکي پېښو کې ۱۲ سوه کسان مړه او تر څلورو زرو ډېر ټپیان شوي دي.


د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې او په افغانستان کې د یوناما مشره روزا اوتنبایوا وایي، چې د نجونو پر زدهکړو بندیز یوازې پر نجونو اغېز نه دی کړی؛ بلکې د افغانستان په کچه یې درې کلن فرصت هم ضایع کړی دی.
نوموړې دغه څرګندونې نن (د اکتوبر ۱۱مه) د نجونو د نړۍوالې ورځې په مناسبت په یوې خپرې شوې اعلامیه کې کړې دي.
هغه وایي:« په افغانستان کې موږ دغه مهمه ورځ په ډېرې خواشینۍ سره نمانځو، ځکه چې شاوخوا ۱۱۲۰ ورځې کېږي چې چارواکو له ۱۲ کلنو څخه د پورته عمر لرونکو نجونو پر زدهکړو بندیز لګولی دی.»
هغه وایي، چې نه یوازې د افغان نجونو لپاره؛ بلکې د هغوی کورنۍ او ټول هېواد لپاره درې کلن فرصت له لاسه وتلی دی.
د نوموړې په وینا، د هرې ورځې په تېرېدو په افغانستان کې د ښځو او نجونو ژوند لا زیات زیانمنېږي.
هغې له طالبانو غوښتنه کړې، چې خپله تګلاره بدله کړي.
اغلې اتنبایوا وایي:« زه د افغانستان له ښځو او نجونو سره ژمنه کوم، چې موږ به د هغوی په اړه تل خپل غږ پورته کوو؛ که څه هم چې نور زموږ د خاموشه کولو هڅې وکړي.»
خبرپاڼه کې راغلي، چې اوسمهال په افغانستان کې نجونې د زدهکړو او کار په ګډون له خپلو بنسټیزو حقونو بې برخې شوې، چې د دغې تشې ډکول ښایي کلونه، کلونه وخت ته اړتیا ولري.

د بلوچستان په ډکي سیمه کې د ډبرو سکرو په یوه کان د برید په پایله کې د درېیو افغانانو په ګډون ۲۰ تنه کاریګر وژل شوي دي.
په سیمه کې پولیس چارواکو د دغې پېښې پخلی کړی او ویلي یې دي، چې په دغې پېښه کې د څلورو افغانانو په ګډون ۷ تنه مزدوران ټپیان شوي هم دي.
د پولیسو په وینا، ښایي د وژل شویو کسانو شمېره لوړه شي.
پولیس چارواکو زياته کړې، چې د بريد پر مهال دغه مزدوران په خونه کې ويده وو.
چارواکي وایي، د هغو ټپیانو چې روغتیایي حالت یې نازک وو د درملنې لپاره د کوټې روغتونونو ته لېږدول شوي دي.
د ډکي روغتون یو تن چارواکي ویلي، چې تر دې دمه روغتون ته ۲۰ مړي او اووه ټپيان ور وړل شوي دي.
د يادې سيمې ولسوال او د ډبرو سکرو د کان خاوند خيرالله وایي، چې دغه کان له ښاره يوازې يو نيم کيلومتره واټن لري.
د کان د خاوند حاجي خيرالله په وينا، وژل شوي کان کېندونکي د بلوچستان له پښتون مېشتو سيمو لورالايي، کچلاک او موسى خېلو سره تړاو لري او درې تنه نور کان کېندونکي بیا افغانان دي.
په ډکي کې د سوداګرو ټولنې د لاریونونو اعلان کړی او په ښار کې يې کاروباري مرکزونه هم تړلي دي.
لا تراوسه د دغې پېښې پړه چا په غاړه نه ده اخیستې.

د افغانستان د ښځو، نجونو او بشري حقونو لپاره د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري وایي، چې افغانان او په ځانګړې توګه ښځې او نجونې د طالبانو د سختو پالیسیو له امله په رواني ناروغیو اخته شوې دي.
هغې دغه څرګندونې د رواني روغتیا د نړۍوالې ورځې په مناسبت په خپله اېکس پاڼه شریکې کړې دي.
تېره ورځ پنجشنبه (د تلې ۲۰مه) د رواني روغتیا نړۍواله ورځ وه.
هغې زیاته کړې:« موږ ټول باید د افغان مېرمنو د حقونو لپاره په مبارزه کې د دوی ملاتړ ته دوام ورکړو.»
هغې دا رنګه لیکلي:« لکه څنګه چې موږ د رواني روغتیا نړۍواله ورځ لمانځو، زه غواړم په افغانستان کې د رواني روغتیا ویجاړونکي ناورین ته د ټولو پام راواړوم، چې افغانان او په ځانګړې توګه ښځې او نجونې د طالبانو د سختو او خطرناکو پالیسیو له امله له رواني روغتیایي حالت سره مخامخې شوې دي.
د بشري حقونو د ځینو بنسټونو د راپورونو له مخې، واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته په افغان مېرمنو او نجونو کې اروایي ناروغۍ زیاتې شوې دي چې له امله یې د ځان وژنو شمېره هم لوړه شوې ده.

د امریکا ان بي سي شبکې راپور ورکړی، چې افغان کډوال نصیر احمد توحیدي چې په متحده ایالاتو کې د ترهګریز برید د پلانولو په تور نیول شوی، مخکې یې د سي ای اې لپاره کار کاوه. دغه خبري شبکې لیکلي، چې توحیدي په افغانستان کې له دغه سازمان سره د امنیتي ساتونکي په توګه کار کاوه.
توحیدي د دوشنبې په ورځ (د تلې ۱۶مه) د امریکا په اوکلاهمای ایالت کې ونیول شو. د امریکا د عدلیې وزارت هغه د نومبر په میاشت کې د امریکا د ټاکنو په ورځ د داعش په نوم د یوې تروریستي حملې په پلانولو تورن کړ.
هغه پلان درلوده، چې په خلکو ډزې وکړي او یو لوی شمېر کسان ووژني.
د امریکا فدرالي پولیسو وویل، چې توحیدي په ټیلیګرام کې د داعش د ملاټړو ډلو په ګروپونو کې فعالیت درلود او په سوریه کې یې یوې خیریه موسسې سره لږترلږه ۵۴۰ ډالر مرسته کړې وه. دا موسسه د داعش لپاره د مرستو راټولولو او لیږلو کې مرسته کوي.
ویل کیږي چې توحیدي دغه برید د خپلې مېرمنې له ورور سره چې هغه هم د امریکا دایمي اوسیدونکی دی پلان کړی و.
یوه جګپوړي حکومتي چارواکي ویلي، چې توحیدي په امریکا کې د درې کلن ژوند په ترڅ کې له سخت دریځو ډلو سره لېوالتیا پیدا کړې وه. یو امنیتي چارواکي دغې شبکې ته ویلي، چې فدرالي پولیس په دې اړه څېړنې کوي.
دا څرګنده نه ده، چې هغه کله په افغانستان کې له سي ای اې سره کار کړی و. په لومړنیو معلوماتو کې ویل شوي، چې توحیدي د ځانګړي مهاجرت ویزې یا اس ای وي پروګرام له لارې د کابل له سقوط څخه څو اونۍ وروسته امریکا ته راغلی.
بل خوا، دوو امریکایي چارواکو بیاا ان بي سي نیوز ته ویلي، چې هغه امریکا ته د بشردوستانه ویزې پر مټ راغلی.
د دغه افغان نیول کېدلو یو ځل بیا د افغان کډوالو په اړه څیړنې او د هغوی د اسنادو امنیتي څیړنې پوښتنې لاندې راوستی دی. تر دې وړاندې د کانګرس یو شمېر جمهوري غوښتونکو استازو د افغانانو د کډوالۍ د غوښتنو په امنیتي څیړنو کې د بایډن د حکومت د استازو دقت تر پوښتنې لاندې راوستې و.
یو امریکايي چارواکي ان بي سي ته وویل: «هر هغه افغان چې امریکا کې مېشت کیږي د یوې سختې پلټنې او امنیتي بیاکتنې له بهیره تېریږي.»
دغه امریکایي چارواکي زیاته کړه، د توحیدي قضیه د ۲۰۲۱ کال په سپټمبر کې متحده ایالاتو ته له ننوتلو مخکې په لومړی ځل وڅیړل شوه او بیا یې د اوکلاهما ښار کې د اسنادو د اخیستو پر مهال د هغه سوابق بیاځلي وکتل شول.
د امنیتي شالید د پلټنې په پروسه کې د پناه غوښتونکي د بریښنایی ارتباطاتو څخه د معلوماتو په کارولو سره، د ترهګرۍ، داعش یا طالبانو سره د احتمالي اړیکو، لټون، د بایومټریک معلومات او هغه معلومات چې د متحده ایالاتو په حکومتي سیسټمونو کې شتون لري، پلټل کیږي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د شمېر له مخکې، په تېرو درېیو کلونو کې له ۱۶۰ زرو څخه ډېر افغانان د امریکا په متحده ایالاتو کې مېشت شوي دي.

د طالبانو د روغتیا وزارت د سترګو لید د نړیوالې ورځې په مناسبت په یوه غونډه کې ویلي، چې په افغانستان کې هر کال شاوخوا ۲۵ زره کسان د سترګو لید له لاسه ورکوي. د دې وزارت مرستیال عبدالولي حقاني ادعا کړې چې طالبان په هېواد کې د سترګو د ناروغانو د درملنې زمینه برابره کړې ده.
هغه د پنجشنبې په ورځ وویل: “سترګې د خدای له سترو نعمتونو څخه دي او باید ورته جدي پاملرنه وشي.”
حقاني وويل، چې د ګرځنده روغتيايي ټيمونو جوړول، د متخصصينو ګمارل، د روغتيايي کارکوونکو د ظرفيت لوړول، د سترګو جراحي عمليات، د عينکو او درملو وېش، د سترګو د ناروغانو درملنه او د ستراتيژيک پلان نوي کول په دې برخه کې د طالبانو له کړنو څخه دي.