طالبان د ژورې سمڅې او مرکزونه بېرته رغوي

د بښنې نړیوال سازمان په دې اړه خپاره شوي رپوټونه بوږنوونکي بللي او ټپیانو ته په پاکستان او ایران کې د درملنې خدماتو د نه رسېدو د ادعاوو په اړه یې اندېښنه ښودلې ده.

دا سازمان د غیر قانوني وژونکي قوت د کارونې په تړاو، چې د افغانانو د مرګ لامل کیږي، د چټکو، رڼو او بې پرې او اغیزناکو پلټنو غوښتنه کړې ده.

د ایران د بشري حقونو سازمان حال وش وړمه شپه رپوټ ورکړ، چې د ددغه هېواد د سراوان په پوله کې د ایراني پوله ساتو ځواکونو د ډزو په پایله کې ګڼ افغانان وژل شوي دي.

یاد سازمان د پاکستان په بلوچستان ایالت کې د یوه سیمه ییز کلینیک د کارکوونکو له خولې ویلي، چې د پېښې یو شمېر ټپیان ماشکیل سیمې ته لیږدول شوي وو خو د پولیسو د راتګ له امله چې دوسیې یې ثبت نه شي، بېرته تللي دي.

د طالبانو مرستیال ویاند حمدالله فطرت له اوږده ځنډ وروسته نن اعلان وکړ، ‏چې د دې ډلې ریاست الوزرا د ایران او پاکستان پر پوله د افغانانو د مرګ ژوبلې د راپورونو د څېړلو او پلټنو لپاره یوه پلاوي ته دنده سپارلې ده.

په دغه پلاوی کې، چې د طالبانو د کورنیو چارو وزارت امنیتي مرستیال ابراهیم صدر یې مشري کوي، د دې ډلې د ملي دفاع، بهرنیو چارو او سرحدونو وزارتونو او د استخباراتو لوی ریاست استازي شامل دي.

د خبرپاڼې له مخې، د دغو کسانو له ډلې ۷ تنه یې پر یوه ـ یوه کال تنفیذي بند او ۳۵ ـ ۳۵ دورو تعزیري سزا او یو بل یې بیا پر دوه کاله تنفیذي بند او ۳۹ دورو تعزیري سزا محکوم شوي و.
د طالبانو تر واک لاندې ستره محکمه وایي، چې دغه حکم د دې محکمې د مقام له تایید وروسته پر تورنو کسانو پلي شوی دی.

دې ډلې پرون هم د خوست په تڼیو کې دوه کسان د «لواطت» په تور په دورو وهلي وو.
طالبانو نن او پرون په کابل ښار کې هم د څلورو ښځو په ګډون لسو کسانو ته د «نامشروع اړيکو او لواطت» په تور تعزیري سزا ورکړې ده.

دې ډلې پرون په لغمان کې هم څلور تورن کسان په دورو وهلي و.
پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنېدو سره دې ډلې یو ځل بیا په عام محضر کې د خلکو بدني سزا پیل او په دې وروستیو کې زیاتې کړې دي او هره ورځ له بېلابېلو ولایتونو څخه د تعزیري سزاوو راپورونه خپروي.
د راپورونو له مخې، طالبانو یوازې په تېرو څه باندې شپږو میاشتو کې د ښځو په ګډون له ۲۰۰ څخه زیات کسان په عام محضر کې په دورو وهلي دي.
سره له دې، چې په عام محضر کې د طالبانو دغه ډول سزاګانې له پراخو کورنیو او بهرنیو نیوکو سره هم مخ دي، خو بیا هم دغه ډله وایي، چې دوی پر تورنو کسانو شرعي حد جاري کوي.

د طالبانو سترې محکمې نن پنجشنبه د (تلې ۲۶مه) د یوې خبرپانې په خپرولو سره ویلي، چې د کابل لومړۍ محکمې د دوو ښځو په ګډون شپږو کسانو ته د «نامشروع اړیکو او لواطت» په تور تعزیري سزا ورکړې ده.

د خبرپاڼې له مخې، دغه پرېکړه د دغې ډلې د سترې محکمې له تایید وروسته د کابل لومړۍ محکمې له لوري په عام محضر کې پر دوو ښځو او څلورو نارینه وو عملي شوه.

په خبرپاڼه کې د تورنو ښځو او نارینه وو د هویت په اړه څه نه دي ویل شوي خو وايي، د محکمې د پرېکړې له مخې څلورو تنو ته چې طالبانو مجرمان بللي، هر يوه ته یو، یو کال تنفيذي بند او ۳۹ـ ۳۹ دورې تعزیري سزا ورکړل شوې او دوو تنو ته چې د طالبانو محکمې تورن بللي، هر يوه ته يو، یو کال او درې ـ درې میاشتې تنفيذي بند او ۳۹ ـ ۳۹ دورې تعزیري سزا ورکړل شوې ده.
که څه هم پر طالبانو په عام محضر کې د بدني سزا ورکولو په اړه د بشري حقونو د ملاتړو سازمانونو له لوري سختې نیوکې کېږي؛ خو لا هم طالبان لږ تر لږه په یوه یا دوو ورځو کې د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې پر خلکو په عام محضر کې بدني سزا عملي کوي.

د طالبانو دغه کړنې په نړۍواله کچه غندل کېږي؛ خو طالبان وایي دوی «د اسلامي شریعت» په اډانه کې دغه کړنې ترسره کوي.

خو پر طالبانو د افغان فعالانو له خوا نیوکې شوې چې دوی د دغه بس خبر ځکه نن خپور کړی چې د ایران له لوري د افغانانو د وژلو خبره پرې کمرنګه کړي.

د طالبانو مرکزي ویاند ذبیح الله مجاهد نن پنجشنبه د (تلې ۲۶مه) په خپله ایکس پاڼه د یوه نوي بس موټر انځور خپور کړی او ورسره لیکلي یې دي چې، دغې ډلې په افغانستان کې د ښاري خدمتونو لپاره نوی بس موټر جوړ کړی چې په نږدې راتلوونکي کې به یې پرانیسته وشي.

تر اوسه پورې نورو خپلواکو سرچینو څه نه دي ویلي، چې ایا دغه بس ریښتیا هم په افغانستان کې جوړ شوی که یوازې یې طالبانو انځور خپور کړی.
مجاهد دا نه دي ویلي، چې دغه بس موټر یې د کومې کمپنۍ او د افغانستان په اوسنیو ترینګلو سیاسیي او اقتصادي شرایطو کې د چا په مرسته جوړ کړی.
خو مجاهد ویلي، چې دوی دغه ګام په افغانستان کې د ځان بسیاینې په لور اوچت کړی.
طالبانو دا نه دي ویلي، چې دغه ښاري بس به یوازې په کابل کې چلیږي او که په نورو ولایتونو کې به هم ښاري خدمتونه وړاندې کوي.
د طالبانو ویاند د دغو بسونو شمېر نه دی په ډاګه کړی چې دغه بسونه یې په څومره شمېر جوړ کړي.
د ۱۴۰۱ کال په وروستیو کې هم د محمد رضا احمدي په نوم یو افغان چې په ایران کې یې زده‌کړې وې یو سپورټي موټر جوړ کړی و چې طالبانو هغه خپله لاسته راوړنه بلله، خو هغه مهال ایله یونیم کال تېر و چې دغه ډله په افغانستان کې واک ته رسیدلې وه.

دغه سازمان ټینګار کړی چې خوراکي توکو ته د لاسرسي حق یو اساسي حق دی.

د اکټوبر ۱۶مه د ملګرو ملتونو د خوړو او کرنې سازمان «FAO» د تاسیس د کلیزې په مناسبت د خوړو نړۍواله ورځ نومول شوې ده.

د دې ورځې په مناسبت، د ملګرو ملتونو د خوړو او کرنې سازمان په اېکس ټولنیزه شبکه کې په یوه یادښت کې لیکلي: "په ګډه موږ کولی شو افغان بزګران ځواکمن کړو چې خپل معیشت وساتي او د خپلو کورنیو خواړه برابر کړي."

دغه سازمان همداراز ویلي، چې سږ کال به ۸۵۰ افغان کورنیو ته د غنمو د کښت لپاره تخمونه، سرې او ښوونیز خدمتونه برابر کړي.

د ملګرو ملتونو د خوړو او کرنې سازمان ټینګار کړی، چې له دې مرستې سره به ۱،۵ میلیونه ټنه غنم ترلاسه شي او د یوه کال لپاره به ۵،۹ میلیونه خلکو ته خواړه ورکړل شي.

تر دې مخکې د خوړو نړیوال پروګرام خبرداری ورکړی و، چې په افغانستان کې د اقلیم د کړکېچ د خرابېدو له امله کوچنۍ نجونې ودونو ته اړې شوی دی.

افغانستان د اقلیم د بدلون پر وړاندې د مبارزې لپاره په نړۍ کې شپږم ډېر زیان منونکی او تر ټولو کم چمتو هېواد دی.

د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږي کوونکې ادارې په وینا، سږ کال په افغانستان کې د ۹،۲ میلیونه ماشومانو په ګډون ۲۳،۷ میلیونه کسان بشري مرستو ته اړتیا لري.