په کندهار کې د طالبانو د والي مرستیال له رسنیو غوښتي چې د دې ډلې "دفاعي ځواک" واوسي
په كندهار كې د طالبانو د والي مرستیال محمد صادق انقلابي له رسنيو سره په ليدنه كې له هغوى وغوښتل، چې د دې ډلې د تبليغاتي دستګاه برخه دې شي.
په كندهار كې د طالبانو د والي مرستیال محمد صادق انقلابي له رسنيو سره په ليدنه كې له هغوى وغوښتل، چې د دې ډلې د تبليغاتي دستګاه برخه دې شي.
هغه له افغانستانه د امریکايي پوځیانو وتلو ته په اشارې سره ویلي: «د کفر نړۍ په فزیکي جګړه کې له شرمناکې ماتې وروسته تبلیغاتي جګړې ته مخه کړې ده.»
دغه طالب چارواکي ویلي، رسنۍ باید د غربي هېوادونو پر وړاندې د طالبانو په دفاع او د طالبانو د حکومت د ګټو مطابق کار وکړي.
په کندهار کې د طالبانو د والي مطبوعاتي دفتر د شنبې په ورځ (د لړم ۱۲مه) په یوه خبرپاڼه کې لیکلي، چې محمد صادق انقلابي دغه څرګندونې د کورنیو او نړۍالو رسنیو له مسوولینو سره کړې دي.
دغه طالب چارواکي رسنۍ د دې ډلې "دفاعي ځواک" بللې او له هغوی یې غوښتي چې د "دښمن منفي پروپاګند" ودروي او "د طالبانو د تبلیغاتي سیسټم یوه برخه دې اوسي."
هغه زیاته کړه، رسنۍ باید د هېواد، د طالبانو د رژیم او خلکو د ګټو له مخې کار وکړي.
یوې سرچینې افغانستان انټرنشنل ته ویلي، چې د غور ولایت په شهرک ولسوالۍ کې تر هغه وروسته د سیمې د خلکو او طالبانو ترمنځ وسله واله نښته شوې، چې خلکو د طالبانو له خوا د کور په کور تالاشۍ پروړاندې اعتراض وکړ.
د سرچینې په خبره، د نښتې پرمهال د سیمې دیرش کسان نیولي دي.
سرچینه وایي، چې د طالبانو او د سیمې د خلکو ترمنځ تر هغه وروسته نښتې پیل شوې، چې د غور د تولک ولسوالۍ د طالبانو یو سیمه ییز قومندان د کورونو د تالاشۍ په موخه د شهرک ولسوالۍ تنګي ازو کلي ته ورغلی و.
سرچینې همداراز افغانستان انټرنشنل ته ویلي، چې لومړی د یاد کلي اوسېدونکو د طالبانو پر تالاشۍ اعتراض وکړ، چې وروسته بیا طالبانو پرې ډزې وکړې.
طالبانو د کابل په هوایي ډګر له توغندیزو بریدونو وروسته یو ځل بیا د کابل په ګډون په یو شمېر ولایتونو کې د کور په کور تالاشي پیل کړې ده.
دا په داسې حال کې ده، چې د ازادۍ جبهې تېره ورځ پر اېکس خواله رسنۍ خپرې کړې اعلامیه کې ادعا وکړه، چې د دغې جبهې غړو په کابل کې د طالبانو پر هغه موټریز کاروان برید کړی، چې د ملکي خلکو کورونه یې تالاشي کول.
د دوی په خبره، چې په دغه برید کې درې وسله وال وژل شوي او څلور نور یې ټپيان دي.
د یادلو ده، چې طالبانو په تېرو درېیو کلونو کې په ځلونو په پلازمېنه کابل او ولایتونو کې د خلکو کورونه تالاشي کړي دي.
طالب چارواکو ویلي، چې د دغو پلټنو موخه د وسلو راټولول دي.
تر دې وړاندې داسې راپورونه ورکړل شوي و، چې طالب وسله وال د تالاشۍ پر مهال له خلکو سره ناوړه چلند کوي او خلک وهي او ټکوي.
طالبانو چې درې ورځې مخکې په خوست ولایت کې د «غرغښت» سیمه ییزه راډیو بنده کړې وه، بېرته یې خپل فعالیتونه پیل کړ. د افغانستان د خبرنګارانو مرکز د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې طالبانو یاده راډیو د خپرونو په زګنالونو کې د موسیقۍ د شتون له امله تړې وه.
یاد مرکز د «غرغښت» راډیو تړل کېدل د ازادو رسنیو د حقونو ښکاره نقض بولي او زیاتوي، چې دا راډیو نن مازدیګر له پنځو بجو وروسته د واکمنې ادارې د رسنیو د پالیسۍ د مراعات کولو په تعهد سره بیرته فعاله شوې ده.
د افغانستان د خبرنګارانو مرکز وایي، چې د «غرغښت» راډیو د لړم په ۱۰مه نېټه د طالبانو د امربالمعروف په امر تړل شوې وه.
دغه مرکز د یو سیمه ییز خبریال له قوله لیکلي، چې د لړم په ۵مه په خوست ولایت کې د طالبانو د استخباراتو، امربالمعروف، اطلاعاتو او کلتور او د امنیه قومندانۍ د استازو په ګډون یوه ناسته ترسره شوې وه، چې په ترڅ کې یې رسنیو ته خبرداری ورکړل شوی و، څو موسیقي او ان د خپرونو زګنالونو کې د خفیفې موسیقۍ له کارولو او خپرولو څخه ډډه وکړي.
د افغانستان د خبرنګارانو مرکز بیا د یوې بلې سرچینې له قوله لیکلي، چې د «غرغښت» راډیو له تړل کېدو وروسته د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور په ریاست کې د سیمه ییزو رسنیو د استازو په شتون کې یوه بله غونډه وشوه، چې په دې غونډه کې طالبانو خبرداری ورکړ: «که چیرې رسنۍ تر دې وروسته د موسیقۍ د خپرولو د منع کېدو له دستور څخه سرغړونه وکړي، له هغوی سره به داسې چلند وشي، چې تر اوسه هېچا لیدلی نه وي.»
دغه مرکز پر رسنیو د طالبانو له خوا د محدودیتونو پر زیاتېدو اندېښنه څرګندوي او له دې ډلې غواړي، چې رسنیو ته د ټولنیزو رسنیو د قانون پر بنسټ د فعالیت اجازه ورکړي.
که څه هم په تېرو دوو لسیزو کې د بیان ازادي د تېرو حکومتونو له لویو لاسته راوړنو څخه بلل کېده، خو بیا هم افغانستان د هغو هېوادونو په کتار کې و، چې د خبریالانو لپاره ډېر خطرناک او نا امنه بلل کیده.
د افغانستان د خبریالانو مرکز بیا تېره ورځ د خبریالانو پر وړاندې د ترسره شویو جرمونو د مجازاتو څخه معافیت ته د پای ټکي اېښودلو نړۍوالې ورځې په مناسبت خپرې کړې اعلامیه کې ویلي، چې په افغانستان کې په تېرو دوو لسیزو کې له ۱۲۰ څخه ډېر خبریالان او د رسنیو کارکوونکو وژل شوي دي.
پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته دغې ډلې پر رسنیو بندیزونه او محدودیتونه زیات کړي او د خبرپالانو او د رسنیو پروړاندې د امربالمعروف وزارت چارواکي نامناسب او ان له تاوتریخوالي ډک چلند کوي.
په ورته وخت کې د طالبانو د امربالمعروف وزارت هڅه کوي، چې په ټول افغانستان کې د ساکښو موجوداتو د انځورونو پر خپرېدو خپل بندیز عملي کړي.
سره له دې چې د رسنیو ملاتړو ادارو په وار - وار له طالبانو غوښتي، څو د بیان د ازادۍ او د رسنیو د فعالیتونو پروړاندې خپل بندیزونه لرې کړي، خو دغه ډله ټينګار کوي چې خپلې ټولې چارې د شریعت پر اساس مخ ته وړي.
طالبان وایي، چې د کانونو او پټرولیم وزارت يو پلاوي په چين کې د "کاني همکاريو د پياوړتيا کنفرانس" کې ګډون کړی. د دوی په خبره، د کنفرانس پر مهال چينايي پانګوالو د افغانستان د سرو زرو، مسو، تېلو، ګازو، لیتيم، سرب او جستو په کانونو کې پانګونې ته لېوالتيا ښودلې ده.
د طالبانو د کانونو او پټرولیم وزارت نن شنبه په يوې اعلاميه کې ويلي، چې د افغان هب اکسيم شرکت د مشر په همږغۍ د دوی يو پلاوي د چين په هونان ښار کې د دغه هېواد په رسمي بلنه د کاني همکاريو پياوړتيا په کنفرانس کې برخه اخيستې.
طالبانو ويلي، چې په کنفرانس کې د دوی د ګډون موخه په افغانستان کې د يوه مجهز لابراتوار جوړول، د کانونو او پټروليم وزارت د تخنيکي او مسلکي کارکوونکو د ظرفيت لوړول او د پانګوالو جلبول دي.
چین له هغو لومړنیو هېوادونو څخه دی، چې د طالبانو له واکمنۍ وروسته یې له دغې ډلې سره خپلې سوداګریزې او دیپلوماتیکې اړیکې ټینګې کړې.
چین د افغانستان کانونو ته ځانګړې پاملرنه لري.
تر دې مخکې د تېر کال په لومړیو کې د طالبانو د کانونو او پټرولیم وزارت ویلي و، چې چینايي شرکت «ګوچین» په پام کې لري چې د افغانستان د لیتیم په کانونو کې لس میلیارده ډالره پانګونه وکړي.
د طالبانو د شهیدانو او معلولینو وزارت وايي، چې په وروستیو میاشتو کې یې ۱۰ میلیارده او ۱۷۰ میلیونه افغانۍ پر یتیمانو، معلولینو او کونډو ویشلې دي.
دا په داسې حال کې ده، چې تر دې وړاندې یو شمېر هېوادوالو له تنخواوو څخه د پخواني حکومت د امنیتي ځواکونو او د ځانمرګو بریدونو له کبله د قربانیانو د کورنیو له محرومیت څخه شکایت درلود.
د روان کال د غبرګولي د میاشتې په پیل کې د طالبانو د شهیدانو او معلولینو وزارت ويلي وه، چې تر ۴۵۰ زرو زیاتې کونډې، یتیمان او معلولین یې ثبت کړي دي.
د دې ترڅنګ دغه وزارت د روان کال په پیل کې اعلان وکړ. چې د روان کال بودیجه یې ۱۲ میلیارده افغانیو ته لوړه کړې ده.
اوس د طالبانو د شهیدانو او معلولینو وزارت ویاند فیصل خاموش وايي، په تېرو څو میاشتو کې ۱۰ میلیارده او ۱۷۰ میلیونه افغانۍ پر یتیمانو، کونډو او معلولینو وېشل شوې دي.
د طالبانو د شهیدانو او معلولینو چارو وزارت د تېر کال په مرغومي میاشت کې ویلي وه، چې د پخواني افغان حکومت د ۱۱۷ زره ۴۴۰یتیمانو، کونډو او معلولو سرتېرو نومونه یې ثبت کړي او دوی ته هر کال په دوه مرحلو کې د بانکي سیسټم له لارې «میاشتنۍ تنخواوي» ورکول کیږي.
دا لا څرګنده نه ده، چې په دغو مرستو کې د امنیتي ځواکونو د قربانیانو او په تېر حکومت کې د ځانمرګو بریدونو له کبله د قربانیانو کورنۍ هم شاملې دي که نه.
تر دې مخکې د افغانستان د پخواني حکومت د یو شمېر سرتېرو کورنیو افغانستان انټرنشنل ته ویلي و، چې په ۱۴۰۰ میلادي کال کې د طالبانو له واکمنۍ وروسته د شهیدانو او معلولینو چارو وزارت له لوري دوی ته میاشتني معاشونه بند شوي دي.
د افغانستان لپاره د امریکا سفارت «د خبریالانو پر وړاندې د جرمونو د معافیت د پای ته رسولو» د نړیوالې ورځې په مناسبت ویلي، چې افغان خبریالان له ګواښونو، تاوتریخوالي او تهدید سره مخ دي. دغه سفارت د دغو تاوتریخوالي په وړاندې د خبریالانو د خوندیتوب او ساتنې غوښتنه وکړه.
د نومبر دویمه د خبریالانو پر وړاندې د جرمونو د معافیت د ختمولو نړیواله ورځ ده.
تر دې مخکې د افغانستان د خبریالانو مرکز اعلان کړی و، چې طالبانو له ۱۴۰۰ راهیسې لږ تر لږه ۲۲۰ خبریالان نیولي دي.
دغه مرکز همدارنګه زیاته کړې، چې په دې موده کې یې د خبریالانو او رسنیو د کارکوونکو له حقونو څخه د سرغړونې ۴۴۷ پېښې یې ثبت کړې دي.
د امریکا سفارت د شنبې په ورځ په خپله ایکس پاڼه لیکلي، چې له افغان خبریالانو سره خپل ملاتړ اعلانوي، چې د حقایقو په لټه کې له ګواښونو، تاوتریخوالي او وېرې سره مخ دي.
دغه سفارت ازادې رسنۍ د یوې عادلانه ټولنې بنسټ بولي او زیاتوي: «موږ باید د هغو کسانو ساتنه وکړو، چې د حقایقو د څرګندولو لپاره خپل ژوند په خطر کې اچوي.»
طالبانو د خپلې واکمنۍ له پیل راهیسې په پراخه کچه د رسنیو او خبریالانو حقونه تر پښو لاندې کړي دي.
د طالبانو په درې کلنه واکمنۍ کې ګواښونه، خپلسري نیول، د افغان خبریالانو شکنجه او په ځینو مواردو کې د هغوی د مرموز وژنې پېښې زیاتي شوي دي.
د دې تر څنګ طالبانو په دې وروستیو کې د امربالمعروف د قانون په چوکاټ کې د هېواد په ۱۰ ولایتونو کې د «روح لرونکو» انځورونو پر خپرولو بندیز لګولی او د دولتي او خصوصي تلویزیونونو خپرونې یې بندې کړې دي.