د پاکستان پخوانی دیپلومات رستم شاه مومند د ۸۲ کلونو په عمر ومړ

د افغانستان لپاره د پاکستان پخوانی سفير رستم شاه مومند د جمعې په ورځ د ورپېښې ناروغۍ له کبله په پېښور کې ومړ. نوموړی له ۲۰۰۲ تر ۲۰۰۵ په کابل کې د پاکستان سفير و.

د افغانستان لپاره د پاکستان پخوانی سفير رستم شاه مومند د جمعې په ورځ د ورپېښې ناروغۍ له کبله په پېښور کې ومړ. نوموړی له ۲۰۰۲ تر ۲۰۰۵ په کابل کې د پاکستان سفير و.
د پاکستاني رسنیو د مالوماتو له مخي، رستم شاه مومند په افغانستان کې د پاکستان سفير، یو مهال د پاکستان د کورنيو چارو وزير او په پېښور کې د افغان کډوالو کمېشنر هم پاتې شوی وو.
هغه د پښتونخوا سر وزير او یو مهال د پاکستان تحریک انصاف ګوند له مشرانو هم ګڼل کېده.
مومند د طالبانو سره د مذاکراتي ټيم یوه برخه هم وه.
نوموړي د افغانستان او پاکستان په اړه زيات مالومات لرل، مقالې يې ليکلې او هم به يې په رسنيو کې په ورته موضوعاتو خپل نظرونه وړاندې کول.
رستم شاه مومند د پېښور او لندن په پوهنتونونو کې زدکړې کړې وې او د پاکستان له فعالو سفيرانو شمېرل کېده.
مومند په ۱۹۴۲ کال کې زېږېدلی او اصلي د چارسدې د ډهکې سيمې اوسېدونکی و، چې نن یې د پېښور په شامي سړک کې جنازه خاورو ته وسپارل شوه.
نوموړی دوه زامن او دوې لوڼې تر شا پرېښولې.

د پاکستان د پوځ د عامه اړېکو مسوول وايي، پر ۲۰۲۴ کال یې په دغه هېواد کې ۵۹ زره او ۷۷۵ عملیات کړي دي. تورنجنرال احمد شریف چودري وايي، په دغه موده کې یې د « ۲۷ افغان ترهګرو» په ګډون ۹۲۵ وسلوال وژلي او په مقابل کې ۳۸۳ پاکستاني سرتېري او افسران وژل شوي دي.
احمد شریف چودري نن جمعه د یوې خبرې ناستې پر مهال وویل، چې په تېر کال کې یې د وسلوالو او د هغوی د تمویلونوکو په وړاندې ۵۹زره او ۷۷۵ عملیات کړي دي.
نوموړي وويل، په دې عملياتو کې «د خوارجو په ګډون نهه سوه پنځه ويشت ترهګر وژل شوي دي.»
نوموړي پر همدغه مهال وویل، په دغه عملیاتو کې« ۲۷ افغان ترهګر هم وژل شوي دي.»
نوموړی وايي، په دې موده کې ۱۴ وسلوال پاکستاني ځواکونو ته تسلیم شوي هم دي.
د ښاغلي چودري په خبره په ۲۰۲۴ کال کې د ترهګرۍ ضد عملیاتو پر مهال ۳۸۳ پاکستاني افسران او سرتیري هم وژل شوي دي.
د پاکستان د پوځ د عامه اړیکو مسول وايي، پاکستان د افغانستان په اړه، د سولې او امنیت لپاره مهم رول لوبولی دی.
نوموړی ویل:«خو له بده مرغه چې ترهګر په دوامداره توګه د پاکستان دننه د ترهګرۍ د هڅولو لپاره د افغانستان خاوره کاروي.»
نوموړي وویل، د پاکستان د پوځ مشر جنرال سيد عاصم منير په افغانستان کې د منع شويو سازمانونو د پټنځيو او همدارنګه په پاکستان کې د ترهګريزو فعاليتونو د ترسره کولو لپاره د هغوی د اسانتياوو په اړه د پاکستان اندېښنې څرګندې کړې دي.
ښاغلی چودري وايي، د افغانستان او پاکستان ترمنځ د پاسپورټ او ویزې په جبري کېدو سره د غیرقانوني تګ راتګ په کمولو کې هم مرسته شوې ده.
هغه زیاته کړه:« د تیر کال له سپتمبر راهیسې اته لکه پنځلس زره غیرقانوني افغان وکړي بیرته خپل هیواد ته ستانه شوي دي.»
د پاکستان پوځ پر داسې مهال له افغان خاورې د ګواښ په اړه اندیښنه څرګندوي، چې دغه هېواد درې ورځې وړاندې د پکتیکا په برمل او د خوست سپېره ولسوالۍ کې هوايي برېدونه وکړل او پاکستاني رسنیو ویلي، چې په دغو بریدونو کې یې د تحریک طالبان پاکستان غړي وژل شوي دي.
خو د رسنیو رپوټونه وايي، چې د دې بریدونو ډېری قربانیان د وزیرستان هغه کډوال ماشومان او مېرمنې دي چې پر ۲۰۱۴ کال د پاکستان د پوځي عملیاتو پیلېدو پسې پکتیکا او خوست ته کډه شوي دي.

د پاکستان پخواني لومړي وزیر په زندان کې له خبریالانو او وکیلانو سره په خبرو کې ویلي، چې پاکستان دوه ځله پر افغانستان هوايي بریدونه کړي دي. عمران خان وايي، په زور د افغان کډوالو ستنولو سره ادعا کېده چې په دې گام سره به پاکستان کې «ترهګري» کمه شي، خو برعکس کرکه ور سره زیاته شوه.
د پاکستان پخواني لومړي وزیر په اډیاله زندان کې له خبریالانو او وکیلانو سره د لیدنې په اړه پر اېکس پاڼه لیکلي، چې پر افغانستان دوه ځله هوايي بریدونه شوي دي.
نوموړی وايي، له پاکستان په زور د افغان کډوالو ستنولو سره ادعا شوې وه، چې ترهګرې به کمه کړي، خو په دې کار سره کرکه زیاته شوه او دا کړنه په سیمه کې د امنیت ټینګښت لپاره سمه نه وه.
نوموړي زیاته کړې:«کله چې بلاول بهوټو د بهرنیو چارو وزیر و، ان یوځل هم افغانستان ته نه ولاړ، په داسې حال کې چې باید افغانستان ته لوړمړیتوب ورکول شوی وای.»
نوموړی وايي، د پاکستان د پوځ پخواني مشر جنرال باجوه ته یې ویلي و، چې له افغانستانه د امریکايي ځواکونو له وتلو وروسته حالات داسې نه دي؛ چې د دغه هېواد د ای اېس ای پخوانی مشر جنرال فیض دې له دندې ګوښه کړای شی، خو باجوه د پاکستان پر ځای خپل پراخ پلان لاره ټولې پرېکړې یې پخپله کولې، چې ور سره ترهګرې زیاته شوه او زیان یې پاکستان ته واوښت.
د پاکستان پخواني لومړي وزیر دا څرګندونې پر داسې مهال کړې دي، چې پاکستان تېره سې شنبه د پکتیکا په برمل او د خوست سپېره ولسوالۍ کې هوايي بریدونه وکړل.
وړاندې د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف د کابینې په غونډه کې دغو بریدونو ته په اشاره ویلي، چې هېواد یې په بشپړه توګه له افغانستان سره دوستانه اړیکو ته ژمن دی؛ خو وايي، تحریک طالبان پاکستان لا هم له افغان خاورې د پاکستان پر ضد فعالیتونه تنظیوي.
د طالبانو ویلي، چې د پاکستان په دغو هوايي بریدونو کې شاوخوا ۵۰ تنه وزیرستاني کډوال وژل شوي دي.
دوی په افغانستان کې د پاکستان خلاف وسلوالو شتون هم ردوي.

د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف ویلي چې پاکستان د یوه ګاونډي په توګه له افغانستان سره د ښو اړیکو غوښتونکی دی؛ خو وايي د ټي ټي پي وسله وال لا هم د افغانستان له خاورې د پاکستان پر ضد فعالیتونه کوي.
نوموړي د کابینې په یوې غونډه کې زیاته کړې چې پاکستاني پوځیان په بشپړه توګه د ترهګرۍ ضد فعالیتونو ته چمتو دي.
هغه زیاته کړې چې هېواد یې په بشپړه توګه له افغانستان سره دوستانه اړیکو ته ژمن دی؛ خو وايي تحریک طالبان پاکستان لا هم له افغان خاورې د پاکستان پر ضد فعالیتونه تنظیموي.
نوموړي زیاته کړې: «افغانستان او پاکستان اوږده پوله لري چې موږ غواړو د اقتصاد تر څنګ په بېلابېلو برخو کې همکاري راسره وکړي؛ خو ترهګرې ډلې بیا له افغانستانه پر موږ بریدونه کوي.»
د پاکستان د جیونیوز د راپور له مخې لومړي وزیر شهباز شریف همدا رنګه ویلي چې څو ځله یې افغانستان ته خبرداری ورکړی چې خپله خاوره کې د ټي ټي پي د فعالیتونو مخنیوی وکړي؛ خو وايي عمل پرې نه دی شوی.
هغه زیاته کړې که پاکستاني طالبان له افغان خاورې په ګټې اخیستنې پر دغه هېواد ترهګریز بریدونه وکړي؛ نو دوی به یې پر ضد جدي ګامونه پورته کړي او په بشپړه توګه به له خپل هېواد څخه دفاع کړي.
د پاکستان هوایي ځواک تازه د افغانستان د پکتیکا ولایت په برمل ولسوالۍ هوایي بریدونه کړي او رسنیو یې ادعا کړې چې د پاکستاني طالبانو غړي یې وژلي دي، خو برعکس طالبانو دغه بریدونه غندلي او ټول په نښه شوي خلک یې وزیرستاني کډوال ګڼلي چې ماشومان هم په کې شامل دي.
د طالبانو او اسلام اباد ترمنځ د پاکستاني طالبانو پر سر تر دې مخکې هم ناندرۍ روانې وې او پاکستان تل اندېښنه ښودلې چې د ټي ټي پي ډلې هر ډول کیدونکي بریدونه له افغانستان څخه پلان کېږی؛ خو افغان طالبان بیا دا ادعاوې نه مني.

له سیمې څخه افغانستان انټرنشنل پښتو ته سرچینو ویلي چې تېره ورځ د شمالي وزیرستان میرعلي ولسوالۍ کې پر پاکستاني عسکرو څو ځایه بریدونه شوي وو، چې له امله د یوه افسر په ګډون شپږ عسکر وژل شوي. وايي، په دغو بریدونو ۱۱ وسله وال هم وژل شوي.
له شمالي وزیرستان څخه افغانستان انټرنشنل پښتو ته نن جمعه د (مرغومي اوومه) سرچینو ویلي چې تېره ورځ د شمالي وزیرستان میرعلي ولسوالۍ کې پر پاکستاني عسکرو څو ځایه بریدونه شوي وو، چې له امله د یوه افسر په ګډون شپږ عسکر وژل شوي.
خو د پاکستان پوځ په رسمي ډول په دې اړه څه نه دي ويلي.
په سیمه کې خبریالان وايي، چې په دغو نښتو کې د ټي ټي ټي وسله والې ډلې ۱۱تنه هم وژل شوي، خو خپله ټي ټي پي په دې اړه لا څه نه دي ويلي.
دغه بریدونه د شمالي وزیرستان په اسوخیلو، حیدرخیلو او دته خیلو کې پر پاکستاني امنیتي ځواکونو باندې شوې دي.
له سیمې څخه داسې راپورنه هم شته چې د دغو بریدونو پر مهال د ورڅېرمه کورونو ښځو او ماشومانو ته هم مرګ ژوبله اوښتې خو کره شمېرې لا نه دي ترلاسه شوې.

د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف د دغه هیواد د پخوانۍ لومړۍ وزیرې بېنظیر بوټو د وژل کېدو د ۱۷م تلین د نمانځنې پر مهال هغه په دغه هیواد کې یوه زړوره سیاستواله بللې. شهباز شریف ویلي، هغې د دغه هیواد په سیاسي ډګر کې ستر بدلونونه راوستلي.
د پاکستان لومړنۍ ښځینه لومړۍ وزیره بېنظیر بوټو د ۲۰۰۷ زیږدیز کال د ډیسمبر په ۲۷مه نېټه په راولپنډۍ کې د ټاکنیز کمپاین پر مهال په ډزو ووژل شوه.
هغې په نويېمو کلونو کې دوه ځله د پاکستان د لومړۍ وزیرې په توګه ټاکنې وګټلې او په اسلامي هېوادونو کې هغه مهال لومړنۍ ښځینه واکمنه وګڼل شوه.
د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف د بېنظیر بوټو د وژل کېدو د ۱۷م تلین په مناسبت هغه «د ډیموکراسۍ پلوۍ او د پاکستان په سیاست کې د سترو بدلونونو» راوستونکې بللې ده.
بېنظیر بوټو په ۱۹۵۳ زیږدیز کال کې د پاکستان په کراچۍ ښار کې زیږیدلې وه. د هغې پلار ذوالفقار علي بوټو هم د پاکستان ولسمشر پاتې شوی و ؛خو د یوې پوځي کودتاه په ترڅ یې حکومت ړنګ او بیا په دار وځړول شو.
د بېنظیر بوټو خاوند اصف علي زرداري دا مهال د پاکستان د ولسمشر په توګه دنده ترسره کوي چې په پاکستان کې د سیاسي لوبو لوی لوبغاړی بلل کیږي.
