د افغانستان د سولې لپاره د امریکا پخوانی ځانګړی استازی وایي، پاکستان له سیاسي، اقتصادي او د جګړې د شدت دریو ناورینونو سره مخ دی او له دغو ناورینونو د وتلو پیل باید له زندان څخه د عمران خان په خوشي کولو وشي.
د افغانستان د سولې لپاره د امریکا پخواني ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد د یکشنبې په ورځ پر خپله اېکسپاڼه لیکلي، چې پاکستان د سیاسي، اقتصادي او ناامنۍ د ستونزو له امله له دریو بحرانونو سره مخ دی.
خلیلزاد په بند کې د دغه هېواد د پخواني لومړي وزیر عمران خان ساتل، د انټرنېټ بندېدو له امله اقتصادي زیانونه او د جګړې شدت له امله د سلګونو پاکستانیانو وژل کېدل د دغه هېواد د بحرانونو په توګه یاد کړي. نوموړي په پاکستان کې د جګړې د شدت په اړه له افغانستان سره شخړې هم یادې کړې دي.
نوموړی وايي، پاکستان بیا رغونې ته اړتیا لري او دا باید له زندان څخه د عمران په راخوشي کېدو سره پیل شي.
زلمي خلیلزاد تردې وړاندې هم په زندان کې د عمران خان پر ساتلو او د نوموړي د ګوند د ګڼو پلویانو پر نیول کېدو او بندي کېدو غبرګونونه ښودلي.
د پاکستان پخوانی لومړی وزیر تېر کال د غويي میاشتې په وروستیو کې د دولتي ډالیو په قضیه کې بندي شو او په غبرګون کې یې تحریک انصاف ګوند څو ځله پراخ لاریونونه وکړل.
د طالبانو د کډوالو چارو وزارت وايي، د افغان کډوالو خلاف د اسلام اباد په وروستیو عملیاتو کې ۱۲۷ تنه افغانان نیول شوي. د طالبانو ترواک لاندې ملي راډیو د دې ډلې د کډوالو چارو وزارت د ویاند له خولې ویلي، چې د پخوا په پرتله د پاکستان په لویو ښارونو کې دمګړی د افغان کډوالو وضعیت ښه دی.
له تېرې اونۍ راهیسې د پاکستان په پلازمېنه اسلام اباد کې د افغان کډوالو د نیولو عملیات پیل شوي دي.
د راپورونو له مخې، پاکستاني پولیسو د افغان کډوالو د نیولو د عملیاتو په ترڅ کې د ښځو او ماشومانو په ګډون لسګونه افغان کډوال نیولي او بندیان کړي دي.
خو د طالبانو ترواک لاندې ملي راډیو د دې ډلې د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت د ویاند عبدالمطلب حقاني د یوه غږیز کلیپ په خپرلو سره ویلي، چې د پخوا په پرتله د پاکستان په لویو ښارونو کې دمګړی د افغان کډوالو وضیعت ښه دی او پاکستاني پولیس یې نه ځوروي.
نوموړی وايي، په اسلام اباد کې د افغان کډوالو خلاف په وروستیو عملیاتو کې ۱۲۷ تنه افغانان نیول شوي دي: «د کډوالو او بېرته راستنېدونکو چارو وزارت په مسلسلو هلوځلو اوس مهال د پاکستان په لویو ښارونو کې نسبتا وضعیت ډیر نورمال دی، څوک نیول کیږي نه او ځورول کیږي نه. البته په دې وروستیو کې د پاکستان په پایتخت اسلام اباد کې یو لړ عملیات ترسره شوي، چې د ۱۲۷ تنو په تعداد کې افغانان نیول شوي چې زیاترو یې ای سي سي کارټونه لرل، یا یې ویزې ختمې شوې وي او یا یې د یو این ایچ سي ار کارتونه لرل ».
نوموړی وایي، د طالبانو کډوالو وزارت د پاکستان د کډوالو وزارت کمېشنرۍ، شارپ ادارې او نورو ډېپلوماتیکو استازولیو سره ناستې ترسره کړي، چې نیول شوي افغانان بېرته خوشي کړل شي.
د طالبانو د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت له پاکستان او ایران څخه غوښتي چې افغان کډوال دې جبرې ستنولو ته نه اړباسي او د نړیوالو قوانینو سره سم دې د کډوالو حقونو ته درناوی وکړي.
په اسلام اباد کې د افغان کډوالو د نیولو ګڼې ویډیوګانې خپرې شوې او لیدل کیږي چې پاکستاني پولیسو د اسلام اباد له بېلابېلو ښارګوټو څخه لسګونه افغانان نیولي او د پولیسو مرکزونو ته یې انتقالوي.
د اسلام اباد په بېلابېلو استوګنیزو برخو کې پولیسو د (مرغومې ۱۶مه) د یکشنبې په ورځ د بې اسناده افغان کډوالو پر ضد د نیولو چټک عملیات پیل کړي دي چې په لړ کې یې سلګونه کسان نیولي چې ښځې او ماشومان هم په کې دي.
په اسلام اباد کې پولیسو دغه چاڼیز عملیات وروسته له هغې چټک کړل چې تېره ورځ د طالبانو د بهرنیو چارو مرستیال وزیر عباس ستانکزي پاکستان ته ګواښ وکړ چې که یې حوصله ختمه کړي؛ نو دغه هېواد ته طالب جنګیالي هم د جګړو لپاره استولی شي.
د اسلام اباد «بي ۱۷، بي ۱۶ او فیصل ټاون په ګډون بهاره کهو» هغه سیمې دي چې د طالبانو تر واکمنۍ وروسته ورته د ګواښ لاندې لسګونه زره افغانې کورنۍ کډوالې شوې او له سختو ننګوونو سره مخ دي.
په بهاره کهو سیمه کې یو مېشت افغان کډوال فیض الله افغانستان انټرنشنل ته وايي، د یکشنبې سهار وختي یوې ځايي پلازې ته چې په کې افغانان مېشت دي جوپې جوپې پولیس ورغلي او یو شمېر افغان کډوال یې نیولي دي.
هغه زیاتوي: سره له دې چې ځینو کډوالو د مېشتیدنې قانوني اسناد او ویزې هم درلودې ؛خو بیا هم پولیسو ونیول او کورنۍ یې ورته خورا اندیښمنې دي. د فیض الله په خبره، د پاکستان حکومت په دې وروستیو کې د ویزو نوې کېدو بهیر هم بند کړی او له دې امله اوس هغه کډوال چې د ویزو موده یې پای ته رسیدلې د پولیسو د نیول کیدو له ګواښ سره مخ دي.
افغانستان انټرنشنل ته په یوې رسیدلې ویډیو کې د پاکستاني پولیسو یو لوی موټر ولاړ دی چې یوه افغان کډواله او د هغې کورنۍ د ویزې نه لرلو له کبله موټر ته پورته کوي. نیول شوې افغان کډواله په ژړغوني غږ پولیسو ته فریاد کوي چې په دغه هېواد کې په ارامه توګه د ژوند کولو حق ورکړي.
په یوې بلې راستول شوې ویډیو کې دوه تنه ځوانان د اسلام اباد په «بي ۱۷» ښارګوټي کې د پولیسو له ویرې په تشناب کې پټ شوي ؛خو سرچینو افغانستان انټرنشنل ته ویلي چې دغه دوه کسان پولیسو موندلي او اړونده امنیتي مرکزونو ته یې وړي، څو یې افغانستان ته په جبري ډول وباسي.
پاکستان ته او ایران ته د طالبانو تر واکمنۍ وروسته تر ګواښ لاندې افغانان په ځانګړي توګه د پخواني حکومت امنیتي کارکوونکي، خبریالان، ښځینه فعالانې او مدني فعالان تللي دي چې د پاکستاني پولیسو له لوري یې افغانستان ته په زوره د اېستل کیدو له امله ژوند لا نور له ګواښ سره مخ کېږي.
د راپورونو له مخې له ایران او پاکستان څخه ځینې ایستل شوي افغانان په ځانګړي توګه د پخواني جمهوري نظام سرتېري د طالبانو له لوري وژل شوي او شکنجه شوي دي.
د پاکستان د کورنیو چارو وزیر د تېر زیږدیز کال په وروستۍ میاشت کې اعلان وکړ چې افغان کډوال باید تر دې وروسته په اسلام اباد کې د میشتیدو لپاره اجازه لیک واخلي او که داسې ونکړي ؛نو ان له هېواده به یې وشړي.
د محسن نقوي تر دغو څرګندونو نږدې دوه میاشتې تېرېږي ؛خو لا هم د پاکستان حکومت په اسلام اباد کې د مېشتو افغانانو این او سي یا اوسیدلو اجازه لیک په تړاو هېڅ راز څرګنده پالیسي نه ده چمتو کړې.
باورونه دا دي چې د طالبانو او پاکستان ترمنځ د اړیکو خړیدو له امله هم په دغه هېواد کې پر افغان کډوالو فشارونه تر بل هر وخت خورا ډېر شوي دي.
پاکستاني رسنۍ جیونیوز د خپلو سرچینو په حواله راپور ورکړی، چې د پخواني لومړي وزیر عمران خان خوشې کول له حکومت سره د روانو خبرو اترو په لړ کې د پاکستان تحریک انصاف ګوند لومړۍ او مهمه غوښتنه ده.
د حکومتي کمېټې يو غړي ویلي، چې تحریک انصاف د مذاکراتو په دواړو دورو کې د عمران خان د خوشې کولو لپاره فشار راوړی دی.
د سرچينو له مخې، پي ټي ای (د ډسمبر په ٢٣مه) نيټه ترسره شوې غونډه کې د عمران خان خوشې کول د لومړۍ غوښتنې په توګه وړاندې کړې و.
سرچينې ویلي: «پي ټي ای د يوه اجرايوي حکم له مخې د هغه د بشپړ خوشې کېدو غوښتنه کړې ده. دوی عمران خان ته توقیف نه؛ بلکې بشپړه ازادي غواړي.»
سرچينې زياته کړه، چې د عمران خان د خوشې کېدو ترڅنګ د شاه محمود قريشي، ډاکټر ياسمين راشد، سناتور اعجاز چوهدري او د ګوند د نورو کارکونکو د خوشې کېدو غوښتنه هم شوې ده.
سرچينې زياته کړې: «داسې ښکاري، چې د پي ټي ای ټيم يا هم بې باوره دي او يا د عمران خان له اجازې پرته د پرېکړې کولو واک نه لري؛ ځکه چې دوی د هرې خبرې په ځواب کې ویلي، چې بايد لومړی له عمران خان سره مشوره وشي.»
بلخوا د پاکستان مسلم ليګ (ن) پارلماني مشر او د حکومت لهخوا د مذاکراتي کميټې وياند عرفان صديقي خبردارى ورکړی، چې که د پاکستان تحريک انصاف خپلې غوښتنې په ليکلي ډول وړاندې نه کړي؛ نو د مذاکراتو بهير به ودروي.
نوموړي یوې رسنۍ سره د مرکې پرمهال وويل، چې پي ټي ای (د ډسمبر په ۲۳م په لومړۍ غونډه کې په لیکلي ډول د غوښتنې وړاندې کولو ژمنه کړې وه او دغه خبره په ګډه اعلاميه کې هم شوې وه؛ خو د جنورۍ په دویمه یې غوښتنې وړاندې نه کړې.
هغه زیاته کړه، چې تحریک انصاف وروسته له عمران خان سره د مشورې او غوښتنو د وروستي کولو لپاره د یو بل فرصت غوښتنه وکړه.
د هغه په وینا؛ په درېيمه ناسته کې هم که غوښتنې وړاندې نه شي، ښايي د خبرو اترو بهير ټکنی شي.
له بل پلوه د افغانستان لپاره د امریکا پخواني ځانګړي استازی زلمي خلیلزاد ویلي، چې پاکستان لا هم له درې اړخیزو بحرانونو سره مخ دی.
نوموړي پر اېکس پاڼه کاږلي، چې پاکستان د عمران خان د زنداني کولو سیاسي، اقتصادي او امنیتي بحرانونو سره مخ دی.
نوموړي زیاته کړې، چې پاکستان بیا رغونې ته اړتیا لري او دغه بیارغونه باید د عمران خان له ازادۍ سره پیل شي.
په پاکستان کې د ایکس شبکې یو شمېر کارونکي وايي، چې په دغه هېواد کې پر یادې ټولنیزې رسنۍ لګیدلي بندیزونه پای ته رسیدلي او اوس یې پرته له (وي پي این) هم کارولی شي. د پاکستان حکومت نږدې یو کال پر ایکس کارولو بندیز لګولی و.
په پاکستان کې د ایکس شبکې یو شمېر کارونکي نن یکشنبه د (مرغومي ۱۶مه) وايي، چې په دغه هېواد کې پر دغې ټولنیزې رسنۍ لګیدلي بندیزونه پای ته رسیدلي او دا مهال یې د پاکستان په بیلابیلو ایالتونو کې پرته له (وي پي این) هم کارولی شي.
د روان میلادي کال په فبرورۍ میاشت د پاکستان حکومت پر ایکس ټولنیزه شبکه بندیز ولګاوه او کارونکو یې د استعمال پر مهال د (وي پي این) ځانګړې مجازې شبکې په کارولو سره ایکس پاڼې ته لاسرسی لرل.
په ۲۰۲۳ کال کې د دغه هېواد د پخواني لومړي وزیر عمران خان تر نیول کیدو وروسته به د دغه ګوند پلویانو ته په رسنیو کې وخت نه ورکړل کیده چې خپل نظر څرګند کړي بیا دوی خواله رسنیو ته مخه کړه او د پاکستان پر حکومت یې نیوکې کولې چې د بیان د ازادۍ مخه یې نیولې.
د طلحه ارشد په نوم د ایکس یوکارونکي لیکلي چې « ډېره موده وروسته یې پرته له وي پي این فعالولو څخه خپله ایکس پاڼه کارولې ده».
پر ایکس د پاکستان حکومت له لوري په نااعلان شوې توګه بندیزونه لګیدلي وو او بېرته هم پرته له کومې حکومتي خبرتیا لرې کړای شوی دی. لا تر اوسه معلومه نه ده چې پر دغه ټولنیزې رسنۍ په موقتي توګه بندیزونه پای ته رسیدلي او یا هم د تل لپاره دغه به په عادي ډول فعال وي.
د ځینو پاکستانیانو ترمنځ دا نظرونه هم شته چې د ایکس شبکې مشر «ایلن ماسک» د امریکا له تازه ټاکل شوي ولسمشر ډونالډ ټرامپ سره د انډیوالۍ تارونه لري او ښايي پاکستاني حکومت د هغه له ویرې هم پر دغه ټولنیزې شبکې بندیزونه لرې کړي وي.
د روان کال په سر کې پاکستان له چین نه د خواله رسنیو د سانسور لپاره په دیرش میلیارده کلدارو د «فایر وال» یا اور دیوال په نوم یو سیسټم واخیست، چې ورسره یې په ایکس (پخواني ټویټر) باندې بندیز ولګاوه، خو سملاسي په میلیونونو خلکو د وي پي اېن له لارې له اېکس څخه استفاده پیل کړه.
د تېر جمهوري نظام د کورنیو چارو وزارت پخوانی امنیتي معین جنرال خوشحال سادات په پاکستان کې د افغان کډوالو نیولو ته په غبرګون کې ویلي، چې پاکستان اور ته نور تېل اضافه کوي او په دې کړنو نه شي کولی، چې کابل تر فشار لاندې راولي.
له تېرو څو ورځو راهیسې په اسلام اباد کې د پاکستاني پولیسو له خوا په افغانانو پسې کور په کور لټون روان دی، چې د پولیسو له خوا لسګونه افغانان نیول شوي هم دي.
د راپورونو له مخې، په نیول شویو کسانو کې قانوني اوسېدونکي افغانان هم شته.
په اسلام اباد کې د افغان کډوالو شورا وايي، شاوخوا ۷۰ افغان کډوال تر نیول کېدو وروسته افغانستان ته لېږل شوي دي، خو تر اوسه مالومه نه ده چې ټول څومره افغانان د پولیسو له خوا نیول شوي دي.
خوشحال سادات په خپل اېکس کې په اسلام اباد کې د افغانانو په اړه د پولیسو وروستي اقدام ته په غبرګون لیکلي: «دوی فکر کوي، چې د افغانانو ځورول (حتی له قانوني اسنادو سره هم) او هوايي بریدونه به پر کابل فشار راوړي. دوی دا حقیقت هېر کړی، چې طالبان یې پروا نه لري، دوی په ۲۰ کلونو کې سل زره جنګیالي له لاسه ورکړي او اوس د پاکستان پر وړاندې تر ټولو قوي کارټ لري، دا به اور ته نور تیل اضافه کړي.»
د سادات د کارټ اشاره پاکستاني طالبانو (ټي ټي پي) ته ده، چې ویل کېږي اوس د طالبانو په لاس کې دي.
یاده دې وي، چې جنرال خوشحال سادات څو ورځې وړاندې د افغانستان انټرنشنل په اېکس سپېس کې د پاکستاني طالبانو په اړه ویلي وو، چې تر پخوا لا قوي شوي او پاکستان یې د قابو کولو توان نلري.
د نوموړي په وینا، پاکستاني طالبان د پاکستان د پوځ لپاره په لوی ګواښ بدل شوي دي.