د روغتیا نړۍوال سازمان د بېړنیو روغتیايي پروګرامونو اجرايیوي مشر مایک رایان وایي: «افغانستان کې ګڼې روغتیايي اړتیاوې پېچلې دي؛ خو د روغتيايي کارکوونکو ژمنتیا الهام بښوونکې ده. هغه وايي، هڅه کوي چې هېڅوک له روغتیایي خدمتونو بې برخې پاتې نه شي.
نوموړي دغه څرګندونې په کابل کې د انتاني ملي او تخصصي روغتون څخه د لیدنې پرمهال کړې دي.
د دغه سازمان پر اېکس پاڼه راغلي، چې د دغې لیدنې پرمهال د افغانستان لپاره د روغتیا نړۍوال سازمان استازي او تخنیکي ډلې هم ګډون لاره.
هغه دارنګه ویلي: «موږ باید د افغانانو د پراخو روغتیايي اړتیاوو پوره کولو لپاره هڅه وکړو. موږ په ګډه کولای شو، چې روغتیايي سیستم پیاوړی کړو، د ټولو افغانانو روغتیايي اړتیاوې پوره کړو او د دې ډاډ ترلاسه کړو، چې هیڅوک له روغتیايي خدمتونو بې برخې پاتې نه دي.»
له بل پلوه د ملګرو ملتونو د مرستو د همغږۍ ادارې (اوچا) د روانې میاشتې په ۲۵مې نېټې ویلي و، د اټکل له مخې په ۲۰۲۵ کال کې به ۱۴.۳ مېلیونه خلک روغتیایي خدمتونو ته اړتیا ولري.
اوچا پر اېکس پاڼه لیکلي، چې د دغو کسانو له ډلې یوازې د ۹.۳ مېلیونه کسانو سره مرسته کولای شي چې په دې کې ۲۳.۲ سلنه یې ښځې، ۵۳ سلنه یې ماشومان او ۹.۹ مېلیونه یې معلولیت لرونکي کسان دي.
اوچا وایي، چې دغو اړمنو کسانو ته د رسېدنې لپاره ۲۷۹.۷ مېلیونه ډالر ته اړتیا لري.
هغه پر اېکس پاڼه کاږلي: « زه افغانستان ته راغلی یم، چېرې چې پاکستان ۸۰۰ زره افغانان بېرته دغه هېواد ته ستانه کړي او ایران هم پلان لري، چې دوه مېلیونه افغان کډوال بېرته خپل هېواد ته واستوي.»
نوموړي لیکلي، په هرات ولایت کې یې له هغو مېرمنو سره لیدلي چې د خپلو مېړونو پرته بېرته افغانستان ته راستنول شوې وې او له سختې بې وزلۍ او ناهیلۍ سره مخ وې.
هغه زیاته کړې، دا یو داسې ناورین دی چې نړۍ له پامه غورځولی دی.
له بل پلوه وړمه ورځ اروپایي ټولنې د افغان کډوالو د ملاتړ په موخه ۳۶ ملیونه یورو مرسته کړې.
د دغې مرستې تړون د جمعې په ورځ د (مرغومي په ۲۸مه) د هرات ولایت په اسلام کلا کې د افغانستان لپاره د اروپایي ټولنې د شارژدافیرې ویرونیکا بوسکوویچ پوهار او په افغانستان کې کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو د عالي کمېشنرۍ د استازي عرفات جمال تر منځ لاسلیک شو.
جان اګلېند په یوې بله لیکنه کې هم د هغو ماشومو نجونو تصویرونه خپاره کړي، چې غالۍ اوبدي.
هغه لیکلي، د افغانستان په هرات ولایت کې دغه نجونې چې له شپږم ټولګي څخه ډېرې زده کړې نه شي کولی؛ د زدهکړو پر ځای غالۍ اوبدل غواړي.
هغه په خپلې لیکنه کې د یوې ماشومې له حوالې لیکلي: «ما خپل پنځم ټولګی پای ته ورساوه؛ خو زما خوب لا هم په راتلونکې کې ډاکټره کېدل دي.»
هغه له شپږم ټولګي څخه د پورته نجونو پر زدهکړو د بندیز په اړه لیکي، دا د بنسټیزو بشري حقونو له منلو څخه د نه زغملو وړ انکار دی.
