د سولې پیغام؛ د اسيايي لوبو واوره ښوېدونکو د افغانستان بيرغ پورته کړ

په ژمنیو اسیایي سیالیو کې چې په چین کې پېل شوي، د افغانستان په استازیتوب درې افغان جلا وطنه لوبغاړو پهکې ګډون کړی دی.

په ژمنیو اسیایي سیالیو کې چې په چین کې پېل شوي، د افغانستان په استازیتوب درې افغان جلا وطنه لوبغاړو پهکې ګډون کړی دی.
دغه سیالۍ تېره ورځ د چين د هې لونګ جيانګ ولايت په هاربين ښار کې پیل شوې.
په چین کې د اسیایي ژمنیو سیالیو کې درې افغان لوبغاړي احمد حبیبزی، احمد رومل حیات او نظرالدین عليزاده دي چې د افغانستان استازیتوب کوي.
دوی د ۲۰۱۱ کال راهیسې د اسیا په ژمنیو لوبو کې د افغانستان لومړني استازي دي.
دا درې واړه افغان لوبغاړي جلاوطنه دي او په جلا وطنۍ کې یې په دغه سیالیو کې د افغانستان استازولي کړې.
حبیبزی چې په دغو سیالیو کې د ګډون هیله لرله وایي: "زه کاناډايي پاسپورت لرم، خو د ورځې په پای کې زه افغان یم."
هغ زیاته کړه: "زما ملګري، کورنۍ او خپلوان، دوی ټول زما لپاره ډېر خوشحاله دي. مور او پلار مې زما لپاره له خوشالۍ ژړل."
افغانستان په لویو لوبو کې د ړنګ شوي جمهوریت تر تور، سور او زرغون بیرغ لاندې سیالي کوي، ځکه چې د المپیک نړۍواله کمېټه د طالبانو د واکمن حکومت بېرغ نه پېژني.
له دې وړاندې افغانستان هېڅکله په ژمنیو المپیک کې سیالي نه ده کړې او یوازې د دوبي یو مډال ګټونکی روح الله نیکپای لري چې په ۲۰۰۸ او ۲۰۱۲ کلونو کې یې د تکواندو د برونزو مډالونه ګټلي دي.


د افغانستان کرېکټ ملي لوبډلې د پنجشنبې په ورځ (د سلواغې ۲۵مه) په لاهور کې د کرېکټ نړۍوالې شورا (ای سي سي) له خوا کېدونکي اتلانو جام (چمپینز ټرافي) کې د چمتوالي په موخه تمرینات ترسره کړل.
د اتلانو جام په سیالیو کې د افغان کرېکټ ملي لوبډلې دا لومړی ګډون دی، چې په خپل ګروپ کې به د سویلي افریقا، اسټرالیا او انګلینډ لوبډلو سره د پاکستان په کراچۍ او لاهور کې سیالۍ ترسره کړي.

کرېکټ بورډ پر خپله فېسبوک پاڼه لیکلي، افغان لوبډله به د یادو سیالیو له پیل څخه وړاندې دوه تمریناتي سیالۍ هم ترسره کړي.

افغان ملي لوبډله به خپله لومړۍ تمریناتي لوبه د جمعې په ماسپښین د پاکستان الف لوبډلې پر وړاندې ترسره کړي.
په پام کې ده، چې افغان کرېکټ لوبډله یوه تمریناتي سیالۍ د نیوزلینډ له ملي لوبدلې سره هم وکړي.


د اېماېماې ازادو سیالیو نوموتی افغان لوبغاړی ۳۱ کلن واحدالله نژند وايي، چې د ۱۴۰۴ کال د وري میاشتې په ۱۶مه به خپله وروستۍ سیالي ترسره کړي او په وینا یې، نور له خپل دغه لوبیز ژوند سره مخهښه کوي.
نژند چې په ازادو سیالیو کې یې ۱۱ لوبې کړي او نهه ځلې د خپلو سیالانو پر وړاندې بریا ته رسېدلی، له دغو لوبو سره د مخهښې لامل په جلاوطنۍ کې د ژوند کولو ننګونې او شخصي ژوند ته پاملرنه یادوي.
ټاکل شوې، چې نوموړی افغان لوبغاری د جرمني دورتموند ښار د اېماېماې سیالیو په ویسټفالن لوبغالي کې د اوکټاګون ازادو مبارزو سازمان په ۶۹م پړاو لوبو کې له خپل تجربهلرونکي او قوي سیال محمد ګرابینسکي سره مخ شي.
د یادونې ده، چې نژند په وروستي ځل په اوکټاګون سازمان کې د ۱۴۰۳ کال د وږي په ۱۷مه، مېکس هانډانجیک ته د لوبې په لومړۍ برخه کې د سبمیشن حرکت له لارې ماتې ورکړې وه.
هېره دې نه وي، چې واحدالله نژند لومړنی افغان لوبغاړی دی چې د ازادو سیالیو په اوکټاګون سازمان کې یې سیالي کړې ده.
نوموړی لوبغاړی د ۲۰۲۱ کال پرمهال له افغانستان څخه ووت او دا مهال په جرمني کې ژوند کوي.


د برېتانیا د سپورټ او رسنۍ کلتوري یا د سی اېم اېس کمېټې مشره وایي، چې حکومت دې له نورو سره یو ځای د ښځو او نجو لپاره ودرېږي. هغې له کرېکټ نړۍوالې شورا او فیفا وغوښتل، چې د جنسیتي مساواتو په اړه خپل قوانین پلي کړي او افغان مېرمنو ته د لوبو اجازه ورکړي.
اغلې کارولین ډیننایج وایي: «زموږ حکومت باید له نورو ډېموکراسۍ سره یوځای د ښځو او نجونو د حقونو لپاره ودرېږي او د کرېکټ له نړۍوالې شورا او نورو سپورټي ادارو دې وغواړي چې یا دې د جنسیتي مساواتو په اړه خپل قوانین پلي کړي او افغان مېرمنو ته د لوبو اجازه ورکړي او یا هم د طالبانو اطاعت دې وکړي.»
د سپورټ او رسنۍ کلتوري کمېټې د سې شنبه په ورځ د سي اېم اېس لپاره د برېتانیا د لېبرال ګوند سیاستوالې لیزا نندي یو لیک خپور کړ، چې د نړۍوالو سپورتي سیالیو د بایکاټ کولو په اړه د حکومت دریځ په اړه د انګلستان د نارینه کرېکټ ټیم د مخ په زیاتیدونکي غوښتنې په ځواب کې د افغانستان سره د دوی راتلونکې سیالۍ بایکاټ کوي.
په افغانستان کې د طالبانو له لورې په ښځو او نجونو د سختو بندیزونو له امله د برېتانیا پارلمان ۱۶۰ غړو له برېتانیایي لوبډلې تېره میاشت د جنورۍ په ۲۰مه نېټه غوښتي وو، چې له افغانستان سره په راورانو چمپينز ټرافي سیالیو کې ونه لوبیږي، خو د برېتانیا کرېکټ بورډ دغه غوښتنه رد کړه.
د سي اېم اېس کمېټې له لیزا نندي د برېتانیا د لېبرال ګوند سیاستوالې، چې د ۲۰۱۰ کال راهیسې د ویګان سیمهکې د پارلماني غړې په توګه خدمت کوي غوښتي، چې دغو پوښتنو ته ځواب ووایي:
په کومو شرایطو کې حکومت له افغان ملي لوبډلې سره زموږ د لوبډلې د لوبو د تحریم ملاتړ وکړي؟
ایا حکومت د کرېکټ نړۍوالې شورا، د فوټبال نړۍوال فدراسیون او د المپیک نړېوالې کمېټې استازولي وکړي، تر څو په افغانستان کې د ښځو او نجونو حقونو ته یوه ثابته حل لار پیدا شي؟
ایا حکومت د سپورټ ځواک د راټولولو لپاره داسې پلانونه لري، چې له هغې طریقه د هېوادونو د همغږۍ اېتلاف رامنځته کړي؟
د دغو پښتنو په ځواب کې اغلې نندي وویل، چې حکومت د خپل دریځ پر ځای دی او هېڅکله به د بایکاټ ملاتړ ونه کړي او دا د برېتانیا او ویلز د کرېکټ بورډ او فوټبال اتحادیې مسوولیت دی، چې له خپلو نړۍوالو همکارانو سره اړیکه ونیسي.
هغې وویل: «موږ دا منو چې بایکاټونه یوه پیاوړې سمبولیکه وسیله کېدلی شي، مګر نه باید د ښځو او نجونو پر وړاندې د طالبانو ظالمانه کړنو په بدل کې افغان کرېکټ لوبغاړي مجازات شي.»
نندي د کرېکټ نړۍوالې شورا باندې هم نېوکه کړې، چې خپل اصول او قواعد په سمه توګه نه پلي کوي.
هغې له کرېکټ نړۍوالې شورا او فیفا غوښتي، چې د نجونو ټیمونه په رسمیت وپیژني.
د سی اېم اېس کمېټې مشرې کارولین ډیننایج وویل، زموږ حکومت له نورو ډېموکراسۍ سره باید یوځای د ښځو او نجونو د حقونو لپاره ودرېږي او د کرېکټ نړۍوالې شورا او نورو سپورټي ادارو ته ووایي، چې یا د جنسیتي مساواتو په اړه خپل قوانین پلي کړي او افغان مېرمنو ته د لوبو اجازه ورکړي، یا هم د طالبانو اطاعت دې وکړي.»
په ۲۰۲۰ کال کې په کرېکټ بورډ کې ۲۵ ښځینه لوبغاړې وې، خو له یاد شمېر څخه ډېری لوبغاړې یې د طالبانو له واکمنېدو وروسته په اسټرالیا او کاناډا هېوادونو کې په تبعید کې ژوند کوي.
یاده دی وي، چې انګلستان کرېکټ بورډ تایید کړې، چې په افغانستان کې د طالبانو له خوا د ښځو د حقونو له سرغړونو له امله د افغان کرېکټ لوبډلې سره په اتلانو جام (چمپینز ټرافي) کې سیالي نه لغوه کوي.
د اتلانو جام سیالۍ د فېبرورۍ په ۲۶ مه په لاهور کې پیلېږي.

د نیو زېلنډ لوبډلې له پاکستان او سوېلي افریقا سره په درې هېوادنیو سیالیو کې نن د سوېلي افریقا لوبه د شپږو ویکټو په توپیر ماته کړه. دا پنځوس اوره لوبې د پاکستان په کوربتوب روانې دي او تر دې مخکې نیو زېلنډ کوربه لوبډله ماته کړې ده.
سوېلي افریبقا نن په لاهور کې د نیو زېلنډ لوبډلې ته ۳۰۴ منډې هدف وټاکه.
په مقابل کې نیو زېلنډ په ۴۹ اور کې د څلورو ویکټو په بایللو دا هدف پوره او لوبه یې وګټله.
په دې درې هیوادنیو لوبو کې تر دې مخکې نیو زېلنډ پاکستان ته هم په ۷۸ منډو ماته ور کړې وه.
په هغه سیالۍ کې نیو زېلنډ ۳۳۰ منډې کړې وې، خو په مقابل کې یې د پاکستان لوبډلې ۲۵۲ منډو سره لوبه پای ته ورسوله.
د دې سیالیو درېمه لوبه به د چهار شنبې په ورځ د فبرورۍ په ۱۲ مه د پاکستان او سویلي افریقا لوبډلو ترمنځ په ځايي وخت د ماپښين پر دوې بجې په کراچۍ کې وشي.
دغه سیالي دواړو ته مهمه ده او ګټونکی به یې له نیو زېلنډ سره په پای لوبه کې مخ کېږي.
د پاکستان په کوربتو دغه درې اړخيزه یو ورځنۍ سيالۍ د فبروري په ۸ مه پيل او د همدې مياشتي تر ۱۴ مې نېټې به په لاهور او کراچۍ کې روانې وي.
دغه سيالۍ د اتلانو جام (چمپينز ټرافۍ) ته د تیارۍ په موخه تر سره کیږي.

د سوېلي افریقا تجارتي کرېکټ سیالیو اتلولي د نړۍ افسانوي لوبغاړي راشد خان په لوبډلمشرۍ د ممبۍ اېنډین کېپ ټاون لوبډلې د ۷۶ منډو په توپېر وګټله.
نن د سوېلي افریقا تجارتي سیالیو په پایلوبه کې ممبۍ اېنډین کیپ ټاون د سنرایز ایسټرن کېپ لوبډلې پر وړاندې د اتو لوبغاړو په سوځېدو سره ۱۸۱ منډې جوړې کړې، چې د سنرایز ایسټرن کېپ لوبډله ونه توانېده دغه هدف ترلاسه کړي او ټوله لوبډله یې په ۱۹م اوور کې په ۱۰۵ منډو اوټ شوه.
په ممبۍ اېنډین کېپ ټاون لوبډلې کې درې افغان لوبغاړي راشد خان، عظمت عمرزی او صدیق اتل لوبه ترسره کوله.
ددغه سیالۍ غوره لوبغاړی ټرینټ بولټ شو، چې په څلورو اورونو کې یې د نهه منډو په ورکولو د سیالې لوبډلې دوه لوبغاړي اوټ کړل.
یاده د وي، چې د افغانستان د شل اورېزه کرېکټ لوبډلمشر راشد خان لومړی افغان شو چې په داسې یو لیګ کې یې په کپتانۍ کې لوبډله اتله کېږي.