امرالله صالح: که د دوحې تړون پټ ضمایم د ملي کټو خلاف نه وي، نو ولې یې طالبان پټ ساتي؟
د تېر جمهوري نظام د ولسمشر لومړی مرستیال امرالله صالح وایي، چې که د دوحې تړون پټ ضمایم د افغانستان د ملي ګټو خلاف نه وي او پاک وي، نو ولې طالبان شرمېږي او دا مسایل نه ښکاره کوي؟
امرالله صالح د کابل پوډکاست سره په خبرو کې زیاته کړې، «نه یوازې دا چې د دغه پټو ضمایمو په اساس امریکا له طالبانو سره ناڅرګنده اړیکې لري، بلکې د افغانستان پاسپورټ چاپول، بانکونو ته د پیسو چاپول او همداراز په هېواد کې د پیسو د پالیسۍ مدیریت د امریکا په لاس کې دی او په ټوله کې امریکا غواړي چې د دوحې تړون د پټو ضمایمو له لارې په سیمه کې خپلې موخې پلې کړي.»
هغه د طالبانو له خوا د نجونو په زده کړو بندیز ته په اشارې سره وویل:«افغانستان له علم څخه ورځ تر بلې خالي کېږي او دا نه یوازې د افغانستان د راتلونکي لپاره، بلکې اوسني وضعیت لپاره هم ډېر خطرناک حالت دی. د اسلام اباد په روغتونونو کې څوک بستر دي؟ همدا د افغانستان خلک، زموږ مېندې او د هېواد پېغلې هلته د تداوۍ لپاره ځي، ځکه چې په وطن کې جهالت حاکم دی.»
صالح د کابل پوډکاست د یوې پوښتنې په ځواب کې وویل: «کلتوري او فرهنګي کچه ټیټه شوې، یوازې بې ادبي پاتې ده، ولې نور هېڅ نه شته؟ ځکه نظام نه شته. فرهنګ په هغه ټولنه کې وده کوي چېرې چې نظام شتون ولري.»
ښاغلی صالح د طالبانو ترمنځ د اختلافاتو په اړه وایي، که دوی کوم اختلاف لري یا نه، له سیاسي پلوه ما ته فرق نه کوي، ځکه زه د طالبانو په منځ کې داسې یو باشهامته او زړور سړی نه وینم چې راپورته شي او ووايي: «زه د دې بې عزتۍ سره مخالف یم، دا خاوره چې دومره ژور او لوړ تاریخ لري او بېرغ نه لري، زه دې سره مخالف یم؛ چې دا خاوره دې دومره ژور تاریخ ولري او اساسي قانون دې ونه لري، زه دا شرم ګڼم چې زموږ نیمايي وګړي (ښځې) د کچلاغي فقهې له امله مکتب ته نه شي تللای، سبق نه شي ویلای او حتی دوی ته د انسان په سترګه نه کتل کېږي.
هغه د افغانستان له تاریخ څخه د طالبانو د ناخبرۍ په اړه وایي، «د دوی لپاره د تاریخ پیل یعنې له ١٩٩۴ کال دی، هغه کال چې دوی په سپین بولدک کې د پاکستان د کورنیو چارو وزیر نصرالله بابر په مرسته جوړ کړل شول. د طالبانو لپاره تاریخ هماغه دی. خو د نورو افغانانو لپاره د افغانستان تاریخي شالیډ ډېر ژور دی. دلته غزنویان، سامانیان، طاهریان، تیموریان تېر شوي دي. دلته د اسلام له راتګ مخکې کاپیسا او ننګرهار د بودايي نړۍ پایتختونه وو. بیا اسلام په افغانستان کې مستحکم شو. مونږ د اسلامي تاریخ په رڼا کې څومره افتخارات او ویاړونه لرو. طالبان هېڅ شی ته درناوی نه کوي.»
د تېر جمهوري نظام د ولسمشر لومړی مرستیال همداراز زیاتوي، چې طالبان ژېړې بوشکې، د کویتې شورا، ځانمرګو بریدونو او بې مفهومه ترانو ته د تاریخ او ویاړ په سترګه ګوري. دوی له فرهنګي اړخه هېڅ تولیدات نه لري.
د یادولو وړ ده، چې په افغانستان کې د طالبانو د بیا ځلې واک ته له رسېدو وروسته دغه ډلې په ټول هېواد کې د خپلو سختو تګلارو په پلي کولو سره د ښځو په تعلیم بندیزونه ولګول او دغه راز یې ښځې له سیاسي فعالیت راوګرځولې او له کار کولو یې منع کړي دي.
همدا ډول په ټول هېواد کې کاري فرصتونه کم شوي او دولتي بستونه تر ډېره دغه ډلې خپلو غړو پورې محدود کړي دي او له هېواده په پراخه کچه لوستي کچه کډوالۍ ته اړ شوي دي.
که څه هم د طالبانو دغه سخت دریځ په کور دننه او بهر له سختو غبرګونونو سره مخ شوی، خو دغه غبرګونونو د ددوی په تګلارو کې بدلون نه دی راوستی.