سرچینې: طالبانو په پنجشېر کې د مقاومت جبهې د غړیتوب په تور دوه تنه وژلي

په پنجشېر کې محلي سرچینو تایید کړې چې د طالبانو د لواء ځانګړي ځواک جنګیالیو دوه تنه ولسي وګړي له څو ورځني بند او شکنجې وروسته، د ملمخاک په غرنۍ سیمه کې په ډزو وژلي دي.

په پنجشېر کې محلي سرچینو تایید کړې چې د طالبانو د لواء ځانګړي ځواک جنګیالیو دوه تنه ولسي وګړي له څو ورځني بند او شکنجې وروسته، د ملمخاک په غرنۍ سیمه کې په ډزو وژلي دي.
سرچینې وایي، دغه کسان، چې حکیمالله او احمدعلي نومېدل، شاوخوا لس ورځې مخکې د پنجشیر ولایت په عبداللهخېل دره کې نیول شوي وو او بیا د دشتک مرکزي زندان ته انتقال شوي وو.
د سیمې یوه اوسېدونکي او مدني فعال غلامفاروق علیم، چې اوس له افغانستان نه بهر ژوند کوي، افغانستان انټرنشنل ته ویلي: «طالبانو دغه کسان څو ځلې له زندان څخه غرونو ته انتقال کړل [د احتمالي وسلو د کشف لپاره]،او ځایي خلکو لیدلي چې دوی غرونو ته وړل کېدل».
د علیم په وینا، طالبانو دا دوه تنه د وسلو پټولو په تور تورن کړي وو، خو هیڅ ثبوت یې نه دی وړاندې کړی.
علیم زیاتوي چې یاد کسان د شنبې په ورځ، د چنګاښ میاشتې پر۱۴مه نېټه، د ملمخاک په غرونو کې په ډزو وژل شوي او تر اوسه یې مړي کورنیو ته نه دي سپارل شوي.
یوه بله ځایي سرچینه، چې نهغواړي نوم یې افشا شي، هم دا پیښه تاییدوي او وايي، چې «دغو دوو کسانوله ملي مقاومت جبهې سره هیڅ اړیکه نه درلوده».


په بلخ کې د طالبانو د والي دفتر ویلي، چې په لومړي ځل یې په دغه ولایت کې تولیدیدونکي منیځونکي توکي لندن ته صادر کړل. د دغو مینځونکو توکو ارزښت ۳۰ میلیونه امریکايي ډالر ښودل شوی دی.
د یاد دفتر په خبرپاڼه کې ویل شوي، چې په بلخ د یوې خصوصي فابریکې له لوري تولیدیدونکي ۲۱ ټنه مینځونکي توکي یې لندن ته صادر کړل او تر راتلونکو پنځو کلونو به د دغو توکو صادرات دوام ولري.
د دغو مینځونکو توکو ارزښت ۳۰ مېلیون امریکايي ډالر ښودل شوی دی.
د ځايي طالب سرچینو د معلوماتو له مخې، یاد مینځونکي توکي تردې وړاندې ازبکستان ته هم صادریدل.

یو ۶۹ کلن افغان د جرمني په هاناو سیمهییزه محکمه کې په دې تور محاکمه کیږي چې ادعا کېږي نږدې لس کاله مخکې یې په کندهار ښار کې خپل ورور په ښکاري ټوپک وژلی. شکمن افغان له جنورۍ راهیسې د فرانکفورت په توقیفخونه کې بندي دی.
تمه ده چې دغه محاکمه د جولای میاشتې پر۱۷مه پیل شي. پر تورن د « پټې دښمنۍ او ټیټو انګیزو» پر بنسټ د قتل تور لګول شوی. د پېښې ځای، کندهار دی، چې د جرمني د عدلي واکمنۍ له حوزې بهر دی، خو د قضیې د ځانګړو شرایطو له امله به دا موضوع د جرمني د عدلي نظام له خوا تعقیب شي.
د طالبانو له واکمنۍ وروسته، جرمني له افغانستان سره نه سیاسي او نه هم کونسلي اړیکې لري. له همدې امله، د جرمني د جزایي قانون ۷مه ماده اجازه ورکوي چې که د جرم عامل یا قرباني د جرمني له اقلیم او تابعیت سره تړاو ولري، جرمني محکمو ته بهرني جرمونه راجع کېدای شي.
د عامه ادعاوو وکیله لیزا اورف وايي، چې پر یاد کس تور دی، چې په کندهار کې یې یو تن د دسیسې له مخې د ښکاري ټوپک په ډزو وژلی دی.
شکمن افغان له جنورۍ راهیسې د فرانکفورت په توقیفخونه کې بندي دی. هغه او مدافع وکیل یې تورونه ردوي. د قضیې یو مهم شاهد، چې اوس په جرمني کې ژوند کوي، هم د محکمې له خوا احضار شوی.
د قرباني د کورنۍ له خوا شکایت ثبت شوی و. د جرمني د پلټونکو په وینا، هغوی د یو کال پلټنو په ترڅ کې داسې شواهد راټول کړي چې د وژنې ادعا پیاوړې کوي. لومړني رپوټونه ښيي چې مقتول پر سر په مرمۍ ویشتل شوی.
محکمې تر اوسه درې ځله د توقیف دوام ارزولی او هر ځل یې د شکمن د خوشې کېدو غوښتنه رد کړې ده.
د هاناو د محکمې مرستیال رییس ډاکټر میرکو شولتې دا قضیه پر مخ وړي. د محکمې لومړۍ ناسته به د تور لیک (محکمې د ادعا سند) په لوستلو سره پیل شي او بیا به څو نورې ناستې هم ترسره شي.

دجرمني د سوسیال ډیموکراټ ګوندد پارلماني ډلې مرستیالې سونیا ایخوېده خبرداری ورکړی، چې له طالبانو سره مستقیمې اړیکې به هغوی ته ناحقه نړیوال مشروعیت ورکړي. هغې ټینګار کړی، چې له دغه رژیم سره اړیکې باید عادي او طبیعي ونه ګڼل شي.
افغانستان ته د افغان پناه غوښتونکو د بېرته ستنولو موضوع یو ځل بیا په جرمني کې توده شوې.
د اېس پي ډي د پارلماني ډلې مرستیالې سونیا ایخوېده له ار این ډي سره په خبرو کې وویل، چې له طالبانو سره مستقیمې خبرې به هغوی ته د نړیوال مشروعیت موقع برابره کړي.
هغې خبرداری ورکړ،چې له دغه رژیم سره اړیکه باید عادي او طبیعي ونه ګڼل شي.
پر دې سربېره هغې وویل چې د بېرته شړلو لپاره د خبرو چینلونه باید وساتل شي، خو د فریدریښ میرڅ د حکومت لپاره لازمه ده چې «ډېر حساس او محتاطانه چلند» وکړي.
ایخوېده یادونه وکړه چې د ایتلافي تړون پر اساس، افغانستان ته د بېرته شړلو اجازه شته، خو دا باید یوازې په مجرمینو او خطرناکو اشخاصو پورې محدود پاتې شي.
داې ار ډي په یوه خپرونه کې، د سوسیال دیموکرات ګوند د کورنیو چارو ویاند سباستیان فیدلر یادونه وکړه چې طالبان په نړیواله سطح د یوه ترهګر سازمان په توګه پېژندل شوي. هغه وویل چې له طالبانو سره مستقیمې خبرې « ساده مساله نه ده» او خبرداری یې ورکړ چې دا چاره ممکن د جرمني پر امنیت خطرناک اغېز ولري.
فیدلر وویل، « دا پر یوه نازکه ژۍ مزل دی».
په ورته وخت کې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د عالي کمېشنر فولکر ترک ویاندې له جرمني نه د افغانانو له شړلو سره مخالفت ښودلی.
هغې وویل، « اوس مهال مناسبه نه ده، چې خلک بېرته افغانستان ته واستول شي».
د جرمني د مهاجرت فدرالي ادارې د شمېرو له مخې، د می میاشتې تر پایه نږدې ۱۱،۵۰۰ افغانان په جرمني کې د شړلو له امر سره مخ دي. یوازې په بایرن ایالت کې دا شمېر شاوخوا ۱،۹۰۰ تنه دی. خو د بایرن د کورنیو چارو وزارت وايي، د دوی ډېری یې د تحمل یا ډولډونګ سند لري، چې شړل یې تر موقت وخته ځنډول شوي.
دا څرګندونې داسې مهال دي، چې د جرمني د کورنیو چارو وزیر الکساندر دوبریندت تېره اونۍ وویل، چې له طالبانو سره مستقیمې خبرې پیل شي. د هغه د څرګندونو موخه داوه، چې له جرمني څخه افغان مجرمان بېرته افغانستان ته واستول شي.
خو حاکم ګوند له خپل ایتلافي سوسیال ډیموکراټ ګوندسره د ایتلافي تړون په چوکاټ کې هوکړه کړې بېرته شړنې به یوازې پر هغو کسانو تطبیقېږي چې مجرمان یا امنیت ته خطرناک وګڼل شي.

طالبان وايي چې د ننګرهار په بېلابېلو ولسوالیو کې وروستیو ورښتونو او سېلابونو خلکو ته مالي او ځاني زیانونه اړولي دي. د دغې ډلې په وینا، د ننګرهار په نازيانو ولسوالۍ کې د یوه کور چت پرېوتی چې پایله کې یې څلور ماشومان ټپیان شوي، خو د غنيخېلو په روغتون کې بیا یو ماشوم ساه ورکړې ده.
د ننګرهار ولایت د طالبانو رسنیز دفتر یکشنبه (چنګاښ ۱۵مه) په خپل بیان کې زیاته کړېپه کوز کونړ ولسوالۍ کې سېلاب یوه ماشومه مړه کړې ده. همداراز، د بټي کوټ ولسوالۍ د دامان سیمې په یوه بله پېښه کې د کمر پرېوتو له امله دوه ماشومان ټپیان شوي دي.
د طالبانو د معلوماتو پر بنسټ، سېلابونو په ګوشتې ولسوالۍ کې ۲۵۰ کورونه او شاوخوا درې زره جریبه کرنیزه ځمکه له منځه وړي دي. په لعلپورې ولسوالۍ کې هم نږدې دوه زره جریبه کرنیزه ځمکه تخریب شوې ده. په نازيانو ولسوالۍ کې لس کورونه ویجاړ شوي دي.
همداراز، د ګوشتې، لعلپورې، مومندرې، کامې، شینوارو، بټي کوټ او یو شمېر نورو ولسوالیو اوسېدونکو ته هم د سېلابونو له امله مالي زیانونه اوښتي دي. د ننګرهار سېلابځپلو ته تر اوسه د طالبانو او مرستهرسوونکو بنسټونو لهخوا مرسته نه ده رسېدلې.
د یادونې ده چې د افغانستان یو شمېر ولایتونه له تېرو څو ورځو راهیسې د سختو ورښتونو او سېلابونو شاهدان دي.

د طالبانو تر واک لاندې د افغانستان برېښنا شرکت وايي چې د دغه شرکت مشر عبدالباري عمر د یادې پروژې د کارونو د لا چټکوالي پههدف د ازبکستان د برېښنا له وزیرسره د وېډیو کنفراس له لارې خبرې اترې کړي دي.
د یادې پروژې هوکړه وړاندې د دواړو هېوادونو د اړوند ادارو ترمنځ شوې وه. که څه هم د دغه ادارې په دې اړه نور زیات جزییات نه ديورکړي، خو تمه ده چې د برېښنا د لیږد د یادې پروژې په لړ کې به ۸۰۰ میګاواټه برېښنا کابل او ختیځو ولایتونو ته ورسول شي.
که څه افغانستان دا مهال له څلورو ګاونډیو هېوادونو برېښنا پیري، خو بیا هم د کابل په ګډون د بېلابېلو ولایتونو ځینو اوسېدونکو وخت ناوختله رسنیو سره په خبرو کې د برېښنا د زیاتې پرچاوۍ په اړه شکایتونه کړي دي.
هم مهاله د طالبانو په برېښنا شرکت کې د پراخ اداري فساد د شتون ادعاوې هم شته.