د امریکا پخواني لوړپوړي ډیپلومات زلمي خلیلزاد خبرداری ورکړی چې چین په منځنۍ اسیا کې پر کاني زېرمو د تسلط لپاره خپلې هڅې ګړندۍ کړې دي او د واشنګټن نهپاملرنه به د چین نفوذ ته لا ډېره لار ور کړي.خلیلزاد وايي، د افغانستان په ګډون د سیمې هېوادونه له ټرمپ سره معاملې ته چمتو دي.
خلیلزاد د دوشنبې په ورځ پر اېکس ولیکل، چې « په منځنۍ اسیا کې د چین د تسلط هڅې چټک پرمختګ کوي، په ځانګړي ډول د سیمې پر بډایه کاني زیرمو د کنټرول له لارې. موږ باید د چین د کاني پراختیا غوښتنې مخه ونیسو».
خلیلزاد وايي، د سیمې یو شمېر هېوادونه، په ځانګړي ډول قزاقستان، ازبکستان، افغانستان او پاکستان، چمتو دي چې له ټرمپ ادارې سره د کانونو په برخه کې معاملې وکړي.
نوموړي زیاته کړې« مهمه ده چې ژر تر ژره د دغو هېوادونو او ښايي د ټولې سیمې لپاره یو منظم پلان جوړ کړو».
خلیلزاد خبرداری ورکړی چې که واشنګټن د دغو همکاریو فرصت له لاسه ورکړي، نو یوازې به د چین نفوذ ته زمینه برابره شي:
خلیلزاد زیاتوي، چې «زموږ غفلت به یوازې چین ته ګټه ورسوي».
چین د «یو کمربند، یوه لار» نوښت له لارې په سیمه کې د ترانسپورت، انرژۍاو استخراج سکتورونو کې پراخې پانګونې کړي دي.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت کې دوه اونۍ وړاندې ۳۸مه رهبري غونډه شوې ده او ددې غونډې د ټولو بحث شویو موضوعاتو رپوټ د یوه سند په بڼه افغانستان انټرنشنل ته رسېدلی دی.
په دې غونډه کې په شخصي چارو کې د نظامي موټرو پر استفادې او مخنیوي بحث شوی دی.
غونډې پرېکړه کړې ده، چې د طالبانو د کورنیو چارو وزارت د « د کورني امنیت لوی ریاست» له نظامي موټرو څخه د شخصي او ناوړه ګټه اخیستلو موضوع په جدي توګه وڅېړي.
په سند کې راغلي چې یاد ریاست «له نظامي موټرو څخه د شخصي ګټې اخیستې مخنیوي وکړي.»
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت د مشرتابه په غونډه کې دا پرېکړه هم شوې، چې په تفریحي ځایونونو او پارکونو کې دې موظف پرسونل له موټرو علاوه، د نظامي موټرو د ورتګ مخنیوی هم وکړي.
د طالبانو پر بیا واکمنېدو نژدې څلور کاله تېریږي خو دغه ډله لاهم د خپلو ټولو نظامي وسایطو او موټرو د راټولولو او خوندي کولو په چارو کې نه ده بریالۍ شوې.
د طالبانو د چارو ادارې ریاست د ۱۴۰۳ کال د غويي پر لومړۍ نېټه د دې ډلې له چارواکو او غړو غوښتي وو، چې د بيت المال اجناس او وسایط په شخصي چارو کې ونه لګوي. دوی ټولو طالبانو ته سپارښتنه کړې وه، چې د بیت المال ساتنې ته ځانګړې پاملرنه وکړي.
په یاده ناسته کې د طالبانو د چارو ادارې ويلي و، چې کارکوونکي بايد په دفترونو او کارځایونو کې د برېښنا د بې ځايه لګښت مخنيوی وکړي او په وينا يې چې د بيت المال ضیاع د ګناه لامل کيږي او بايد ځان ترې وساتل شي.
دا څرګندونې په داسې حال کې دي،، چې د اختر په شپو او ورځو کې د طالبانو یو شمیر پلویانو د خپلې ډلې پر کسانو نیوکې وکړې، چې د اختر د خوښیو پرمهال په دولتي موټرو کې یو شمیر ولایتونو ته په چکر تللي دي.
دوی دا کار له بیت المال سره خیانت بللی و.
په دې وروستیو ورځو کې ویډیوګانې ښيي چې د پخوانيو افغان امنیتي ځواکونو نظامي وسایط چې اوس مهال د طالبانو په واک کې دي، د بې احتیاطۍ له امله په اوبو کې ډوب شوي او استهلاک شوي دي.
