په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه ماموریت (یوناما) او د ملګرو ملتونو د بشري حقونو عالي کمېشنرۍ د پنجشنبې په ورځ، د زمري پر دویمه په یوه تازه رپوټ کې وویل، چې طالبانو له پاکستان او ایران څخه راستانه شوي کډوال شکنجه کړي او زنداني کړي دي.
په راپور کې ویل شوي، چې ښځې، نجونې، پخواني نظامیان، د رسنیو کارکوونکي او مدني فعالان د طالبانو له خوا د ځورونې تر ټولو ستر هدف ګرځېدلي دي.
دغه راپور د ۲۰۲۴ کال په اوږدو کې له ۴۹ کسانو سره د مرکو پر بنسټ چمتو شوی دی.
د دغه راپور په یو برخه کې یوه خبریاله چې له ګاونډي هېواده بېرته افغانستان ته ستنه شوې وايي، « زه په ښکاره ویلی شم چې عملا کور بند ته اړه شوې یم، نه کار شته، نه ازادي، نه د نجونو زده کړې.»
د ملګرو ملتونو د موندونو له مخې، له ایران او پاکستان څخه جبري اېستل شوي پخواني نطامیان او حکومتي چارواکي د طالبانو له خوا د انتقام له ډاره په پټه ژوند کوي.
یو پخواني دولتي کارکوونکي ویلي، چې په ۲۰۲۳ کال کې له بېرته ستنېدو وروسته دوه شپې زنداني شوی دی. دغه پخوانی دولتي کارکوونکی د طالبانو له خوا په کبیل، لرګي او نورو وسایلو وهل شوی، په اوبو کې د ساه بندولو شکنجه ورکړل شوې او د دغې شکنجې له امله د هغه یوه پښه ماته شوې ده.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو کمېشنر فولکر تورک ویلي:« هېڅوک باید داسې هېواد ته ونه لېږل شي، چې هلته د هویت یا شخصي تېر ژوند له امله د ځورونې له خطر سره مخ وي.»
نوموړي زیاته کړه:« په افغانستنا کې دا حالت د ښځو او نجونو لپاره په ځانګړي ډول واضح دی، ځکه یوازې د ښځینه جنس له امله له پراخو محدودیتونو سره مخ دي.»
په راپور کې ویل شوي، د هغو کسانو بېرته لېږل، چې له ځورونې، شکنجې، وحشت، غیر انساني او نورو نه جبرانېدونکو زیانونو سره مخ وي، د «جبري اخراج د نه منلو» له اصل څخه ښکاره سرغړونه ده او د نړیوالو قوانینو نقض ګڼل کېږي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې روزا اوتنبایوا ویلي:« سره له دې چې چارواکو په نسبتا همغږې توګه د راستنو شویو کسانو ستونزو ته ځواب ویلی، لا هم اقداماتو ته اړتیا ده، څو دوی له ټولنې سره مدغم شي او بشري حقونه یې خوندي شي.»
همدرانګه نوموړې زیاته کړې چې په ټولنیز، سیاسي او اقتصادي ژوند کې د ټولو افغانانو پراخ ګډون، د دې ملت د پرمختګ او سوکالۍ لپاره حیاتي دی. هغه له طالبانو غوښتي، چې د خپلو نړیوالو تعهداتو او د افغانانو پر وړاندې د خپلو مسوولیتونو پر بنسټ عمل وکړي.
په دغه راپور کې له هېوادونو څخه غوښتنه شوې، چې له بېرته لېږلو مخکې د هر کس وضعیت وڅيړي او له بېرته لېږلو یې ډډه وکړي.