طالبان د بلخ د سوداګرو په مالي مرسته په کندهار کې پنځه دروازې جوړوي

د طالبانو تر واک لاندې د بلخ ولایت د معلوماتو او رسنیو مرکز وایي چې دددې ډلې د بلخ والي د یاد ولایت د سوداګرو په مالي مرسته په کندهار کې پنځه دروازې جوړوي.

د طالبانو تر واک لاندې د بلخ ولایت د معلوماتو او رسنیو مرکز وایي چې دددې ډلې د بلخ والي د یاد ولایت د سوداګرو په مالي مرسته په کندهار کې پنځه دروازې جوړوي.
دغه مرکز زیاتوي چې له یادو دروازو څخه یوه د ښورندام او ترنک له پله، دویمه د باغ له پله، درېیمه د کوتل مرچې له لارې، څلورمه د ښار د کمانډو په سیمه کې او پنځمه د سپین بولدک ولسوالۍ د حوت له غره سره جوړیږي.
د بلخ ولایت د معلوماتو او رسنیو مرکز وایي چې یادې دروازي بلخ کې د کام اير شرکت، مزار هوټل، غضنفر ګروپ، سید کریم اغا، بشیر نوید ګروپ رییس خیرالدین مایل او ګڼو نورو تجارانو په مالي لګښت جوړیږي.
دغه مرکز وایي چې ددې دروازو کار پیل شوی او موخه یې د شمال او سویل خلکو یووالی او اتحاد دی.

یوې هالنډۍ محکمې پرېکړه کړې چې حکومت باید هغه ۴۲ افغان ساتونکي، چې د طالبانو د واکمنۍ پر مهال یې په کابل کې د هالنډ سفارت ساتنه کوله، د هغوی له کورنیو سره یو ځای امسټرډام ته ولېږدوي.
د دې ساتونکو تړون له یوې خصوصي امنیتي کمپنۍ سره و، خو دولت تر دې مخکې استدلال کړی و چې هغوی یې رسمي کارکوونکي نه دي او د خوندیتوب مسوولیت یې نه لري.
محکمې دا استدلال رد کړ او و یې ویل چې دا تړون د لنډمهاله کاري ادارو له لارې ګومارنې ته ورته دی او په دې حالت کې دولت د ګواښونو پر وړاندې د ساتونکو په تړاو مسوول دی.
محکمې ټینګار کړی چې دغه ساتونکي د طالبانو له خوا د "همکارانو" په توګه ګواښل کېږي او ژوند یې له دوامداره ګواښ سره مخ دي.
محکمې نیوکه کړې چې هالنډي چارواکو د ۲۰۲۱ کال په اګست کې د هالنډ سفارت هنګریایي ساتونکي تخلیه کړل، خو افغان ساتونکي یې پرېښودل، چې دا "ممنوع توپیر" بلل شوی.
په پرېکړه کې راغلي: «هالنډي حکومت د ساتونکو پر وړاندې خپله د پاملرنې وجیبه ترسره نه کړه او غیر قانوني عمل یې وکړ.»
د اپوزیسیون ګوندونو د دولت دریځ ناعادلانه بللی او ویلي یې دي چې هېواد یې د افغان ساتونکو د خوندیتوب اخلاقي مسوولیت لري.
په جولای میاشت کې پخوانیو افغان ساتونکو ویلي و چې دوی لا هم هره ورځ له جدي ګواښونو سره مخ دي.
د دوی له ډلې یو تن NOS ته ویلي: «موږ د هغوی لپاره کار کړی، اوس چې موږ له خطر سره مخ یو، تمه لرو ژر تر ژره موږ خوندي ځای ته ورسوي.»

د طالبانو کورنیو چارو وزارت وایي چې له مخدره موادو سره د مبارزې پولیسو یې په بغلان ولایت کې په کشفي عملیاتو کې دوه تنه د ۱۸ کیلوګرامه تاریاکو د قاچاق په تور نیولي دي.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت د خبرپاڼې له مخې، نیول شويو کسانو هڅه کوله چې یاد تاریاک په یوه کرولا موټر کې په ماهرانه ډول ځای پر ځای کړي او له تاله و برفک ولسوالۍ څخه یې د بامیان ولایت پر لور انتقال کړي.
خبرپاڼه زیاتوي، چې د شکمنو کسانو له درکه یو میل کلاشنکوف هم د پولیسو لاس ته ورغلی دی.
د طالبانو له بیا ځلي واک ته رسېدو وروسته، که څه هم د نشهيي موادو د کر او قاچاق پر ضد پراخ کمپاینونه اعلان شوي، خو د ملګرو ملتونو راپورونه ښيي چې قاچاق لا هم د یو شمېر کسانو لپاره د عاید مهمه سرچینه پاتې ده.

د افغانستان لپاره د روسیې ځانګړي استازي ضمیر کابلوف ویلي، چې تحریک طالبان پاکستان او د چین د ختیځ ترکستان اسلامي خوځښتونه نړۍوال امنیت ګواښي؛ خو تر ټولو خطرناکه هغه یې د داعش ډلې خراسان څانګه ده.
نوموړي تازه له پاکستانۍ اېکسپرېس ټربیون ورځپانې سره په خبرو کې ویلي، چې له دغو ډلو شته ګواښ باید هېڅکله کم ونه ګڼل شي او د لهمنځه وړلو لپاره یې باید اقدام وشي.
هغه وایي:« موږ داسې معلومات لرو، چې پاکستان او چین په افغانستان کې د ترهګرو ډلو د حضور په اړه په دوامداره او منظمه توګه له طالبانو سره خپلې اندېښنې شریکې کړې دي؛ که څه هم د طالبانو حکومت په رسمي توګه دغه موضوع رد کړې، خو زموږ په باور باید دغه دواړه هېوادونه شته ستونزې حل کړي.»
دغه روسي چارواکي همدا راز ویلي، چې د طالبانو له حکومته باید کافي ملاتړ وشي؛ څو دوی په خپله خاوره کې له سخت دریځۍ سره مبارزه وکړي. کابلوف ټینګار کړی، چې افغانستان باید له ګاونډیو سره هغه موضوعات چې حساس دي او د شخړې لامل کېدای شي؛ په سولهییزه توګه حل کړي.
د افغانستان لپاره د روسیې ځانګړي استازي همدا راز ویلي، چې د طالبانو په رسمیت پېژندنه کې د سیاسي او اقتصادي لاملونو سربېره امنیتي هغه هم په پام کې نیول شوي دي. کابلوف د یوې پوښتنې په ځواب کې چې ایا نور هېوادونه به طالبان په رسمیت وپېژني وویل، چې دا به د نړۍ لپاره اسانه کار نهوي.
کابلوف له اېکسپرېس ټربیون سره په خبرو کې همدا راز د افغانستان په ختیځو ولایتونو کې د مرګونې زلزلې په اړه هم خواخوږي ښودلې او ویلي یې دي، چې روسیه د افغانستان له خلکو او د طالبانو سره په دې لوی غم کې ځان شریک ګڼي.

د طالبانو د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالمتین قانع ویلي، چې په هرات کې د خپلې کورنۍ د څلورو غړو قاتل نیول شوی دی. دغه کس د خپلې مور، ښځې او مېرمنې په قتل تورن دی.
نوموړي پرون (سېشنبه) پر اېکس پاڼه خبر ورکړی، چې نیول شوي کس په خپل جرم اعتراف کړی او زیاتوي چې تر لومړنیو څېړنو وروسته به د دغې ډلې عدلي او قضايي ارګانونو ته وسپارل شي.
د یادونې ده، چې څو ورځې مخکې په هرات کې د یوې کورنۍ د درېیو غړو د وژلکېدو خبر ورکړل شوی و. دغه پېښه د دغه ولایت په انجیل ولسوالۍ کې رامنځته شوې وه.
طالبان داسې مهال په هرات کې د دغه کس د نیولکېدو خبر ورکوي، چې پر افغانستان د یادې ډلې تر واکمنېدو وروسته د جنايي، په تېره بیا د کورني تاوتریخوالي پېښې ډېرې شوې دي.

په افغانستان کې د طالبانو تر واکمنېدو څلور کاله وروسته، پاکستاني چارواکي فکر کاوه چې د دوی هیلې پوره شوې او پر افغانستان د هند د نفوذ مخه ونیول شوه؛ خو اېکسپرېس ټرېبیون ورځپاڼه د پاکستاني لوړپوړو چارواکو په حواله وايي، دا «هسې یو خوب» و.
د پاکستانۍ ورځپاڼې لهخوا په تازه خپاره شوي تحلیل کې راغلي، چې د طالبانو په راتګ سره، تحریک طالبان پاکستان یا ټيټيپي ډله بېرته ځواکمنه شوې او پرمختللو وسلو او مالي سرچینو ته له لاسرسي سره یې خپل بریدونه ډېر کړي دي. ورته مهال، د بلوڅ بېلتون غوښتونکو فعالیتونه هم څو چنده ډېر شوي دي.
پاکستان په دې موده کې له ډېپلوماتیکو هڅو نیولې د پولې تر تړلو او هوايي بریدونو پورې هڅه کړې، چې طالبان دې ته اړ کړي څو د پاکستان خلاف ډلو پر وړاندې اقدام وکړي؛ خو هېڅ پایله یې نه ده ورکړې. سرچینه د پاکستان امنیتي چارواکو له خولې وايي، طالبانو نه یوازې دغه ډلو ته پناه ورکړې؛ بلکې اوس ورته مالي او وسلهوالې مرستې هم برابروي.
په تحلیل کې د پاکستان اندېښنې هم یادې شوې او ویل شوي، چې طالبانو او هند پراخې اړیکې ټینګې کړې دي. د تحلیل لهمخې؛ د طالبانو تر کنټرول لاندې کابل د پوځي تجهیزاتو او روزنې د ترلاسه کولو لپاره نوي ډیلي ته مخه کړې ده.
د تحلیل په یوه برخه کې راغلي، سره له دې چې طالبانو د داعش-خراسان څانګې پر خلاف پراخ او پیاوړي عملیات کړي؛ خو د ټيټيپي پر وړاندې یې هېڅ اقدام نهدی کړی، ځکه دغه ډله د دوی ایډیالوژیکه ملګرې بلل کېږي.
اېکسپرېس ټرېبیون لیکلي، چې چین هڅه کوي د کابل او اسلاماباد ترمنځ منځګړیتوب وکړي؛ خو دغه هڅو کوم څرګند بدلون نهدی رامنځته کړی. همداراز وايي، امریکا تر ډېره د داعش ګواښ پر وړاندې بوخته ده او د افغانستان د نورو فعالو ډلو خلاف بېپروا شوې ده.
