د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په ایران کې د اعتراضونو او اعتصابونو د دوام په اړه له دې هېواد څخه وغوښتل چې «د ټولو ایرانیانو حقوقو ته دې درناوی وکړي او د هغوی مشروع اندېښنو ته ځواب ورکړي.»
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت فارسي څانګې لیکلي: «په قشم کې بېباوري د چاودنې تر کچې رسېدلې او زړورو ایرانیانو د اسلامي جمهوریت د رژیم د اغېزناک اقدام د نشتوالي له امله د دوامدارو ستونزو پر ضد مظاهرې پیل کړې دي.»په دې بیانیه کې راغلي: «متحده ایالات له اسلامي جمهوریت څخه غواړي چې د ټولو ایرانیانو حقوقو ته درناوی وکړي او د هغوی مشروع اندېښنو ته ځواب ورکړي.»
په ایران کې د تومان پر وړاندې د ډالر بیې د لوړېدو او ناسم اقتصادي وضعیت له امله د دغه هېواد په بېلابېلو ښارونو کې له یکشنبې ورځې راهیسې پراخ اعتراضونه او لاریونونه روان دي. یوه میاشت مخکې ایران کې د یو ډالر بیه ۱۱۴ زره تومان و، خو نن یو ډالر بیه ۱۴۴ زره تومان ته لوړه شوې ده.
دغه راټولېدنې، اعتراضونه او لاریونونه د پلازمېنې تهران په ګډون په ګڼو ښارونو کې روان دي او پولیس هم د دغو اعتراضونو د راکابو کولو لپاره له اوښکې بهوونکو ګازو استفاده کوي.
برېتانوۍ فایننشیلټایمز ورځپاڼې په ایران کې د تازه اعتراضونو اصلي لامل د ډالر پر وړاندې د تومان د ارزښت رالوېدل په ګوته کړي او په وینا یې ایراني چارواکي د فشارونو د کمولو په موخه کم عاید لرونکو ته د کوپونونو د ورکړې او همداراز د ښځو پوښښ ته د نسبي ازادۍ ورکړې له لارې هڅې کوي عامه رضایت خپل کړي.
دغه اعتراض او کاري اعتصاب د یکشنبې په ورځ (د مرغومي ۶مه) په تهران کې د ډالر پر وړاندې د تومان د ارزښت له رالوېدو سره سم پیل شو او د دوشنبې په ورځ (د مرغومي ۸مه) پراخ او نورو ښارونو ته هم وغځېد.
د ایراني رسنیو د راپور لهمخې، دغه معترضین د بهرنیو اسعارو پر وړاندې د تومان د ارزښت د ثبات ساتنې او همداراز د خلکو د اقتصاد د رغونې غوښتونکي دي.
د یو شمېر لوېدیځو هېوادونو مشرانو د ایران له دغو تازه اعتراضونو ملاتړ څرګند کړی دی.
د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوترېش د ۲۰۲۶ کال په تړاو په خپل پیغام کې په نړۍ کې د جګړې پر ځای پر سولې ټينګار کړی او ویلي یې دي، چې په دې کال کې سوله باید واکمنه شي.
انتونیو ګوترېش په دې پیغام کې چې د دوشنبې په ورځ (د مرغومي ۸مه) خپره شوې په ډاګه کړې، نړۍ د یوه تاریخي څلور لارې پر سر ولاړه ده؛ وېش، تاوتریخوالی، د اقلیم بدلون او له نړۍوالو قوانینو سیستماتیکې سرغړونې.
ګوترېش په دې پیغام کې تېر کال (۲۰۲۵) یو «ګډوډ» کال بللی او زیاته کړې یې ده، چې په دې کال کې په ټوله نړۍ کې د نظامي لګښتونو کچه ۲ اعشاریه ۷ ټریلیونه ډالرو ته لوړه شوه چې د وړم کال پر تله د لس سلنې زیاتوالي ښکارندويي کوي.
نوموړي ویلي: «دا اندازه له ټولو پرمختیایي مرستو څخه ۱۳برابره زیاته ده او د ټولې افریقا له ناخالص کورني تولید (GDP) سره برابره ده».
هغه سپارښتنه کړې، چې نړۍال باید په دې نوي کال کې خپل لومړیتوبونه سم او مشخص کړي او څرګنده کړې یې ده: «یوه خوندي نړۍ هغه وخت رامنځته کېږي چې موږ د جګړو پر ځای د بېوزلۍ پر ضد مبارزې ته زیاتې پیسې ځانګړې کړو.سوله باید واکمنه شي».
د ملګرو ملتونو د سرمنشي په وینا، نړۍ کې لا هم داسې سرچینې شته چې د انسانانو ژوند ښه کړي، «سیاره بیا ورغوي» او سولهییزه راتلونکې تضمین کړي.
انتونیو ګوترېش په دې نوي کال کې د نړۍ له ټولو مشرانو غوښتي: «جدي شئ.خلک او سیاره له کړاو او درد نه مهم وګڼئ او زه له هر هغه چا چې دا پیغام اوري غواړم:خپل رول ادا کړي».
ګوترېش د خپل پیغام په پای کې ویلي: «په دې نوي کال کې راځئ د عدالت، انسانیت او د سولې لپاره یوځای پورته شو».
د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان د کویټ له وليعهد شیخ صباح خالد الحمد الصباح سره په ټلیفوني اړیکه کې له دوه اړخیزو اړیکو سربېره د غزې د بیارغونې په تړاو هم خبرې وکړې. رجب طیب اردوغان په دې اړیکه کې په ډاګه کړه، چې د غزې بیارغونه به له دایمي اوربند وروسته پیل شي.
د ترکیې ولسمشرۍ ماڼۍ د دوشنبې په ماښام (د مرغومي ۸مه) د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، دواړو لوریو په دې ټلیفوني خبرو کې په بېلابېلو برخو کې د دوه اړخیزو همکاریو پر پیاوړتیا ټينګار وکړ.
د ترکیې ولسمشر هلیه څرګنده کړې: «د غزې بیا رغونه به د دایمي اوربند او سولې له ټینګېدو سره پیل شي او په دې بهیر کې د ترکیې او کویټ ګډ عمل ډېر مهم دی».
نوموړي همداراز د اسراییل له لوري د صوماليلند په رسمیت پېژندل د سیمې د بېثباته کولو د هڅو یوه بېلګه وبلله او همداراز یې په ډاګه کړه، چې د سومالیا د ځمکنۍ بشپړتیا ملاتړ باید وشي.
د ملګرو ملتونو پراختیايي پروګرام د تېر کال په غويي میاشت کې ویلي و، چې د غزې بیارغونه شاوخوا ۴۰میلیارده ډالره لګښت لري او نږدې ۲۰ کاله به وخت ونیسي.
طالبانو د حماس د ویاند او یو شمېر نورو قومندانانو د وژنې په تړاو له تسلیت ویلو سربېره خواشیني څرګنده کړې ده. حماس له شاوخوا څلورو میاشتو وروسته د اسراییل په بریدونو کې د محمد سنوار او ابو عبیده په ګډون د یو شمېر قومندانانو وژل کېدل په رسمي توګه تایید کړل.
د طالبانو ویاند ذبیحالله مجاهد د دوشنبې په ماښام (د مرغومي ۸مه) په خپله اېکسپاڼه وویل، د حماس له تاییدۍ وروسته یې د اسراییل په بریدونو کې د یادې ډلې د یو شمېر مشرانو او قومندانانو د وژنې خبر ترلاسه کړی او له تسلیت ویلو سربېره یې خواشیني هم څرګنده کړې ده.
ذبیحالله مجاهد ویلي: «د الله تعالی په لاره کې شهادت د مسلمانانو وروستی او لوی ارمان دی، موږ یاد شهیدان لکه د اسلام د لارې د نورو شهیدانو غوندې بریالي او خپل ستر هدف ته رسیدلي بولو».
مجاهد همداراز دعا کړې، چې د یادو قربانیانو د وینو په برکت د فلسطین خاوره د «صهیونیستي اشغالګرو» له اشغال او ظلم څخه خلاصه شي او همداراز یې زیاته کړې: «ظالمان د ابد لپاره هلاک او ناکام وګرځوي».
حماس د دوشنبې په ورځ (د مرغومي ۸مه) د یوې اعلامیې په خپرولو سره له شاوخوا څلورو میاشتو وروسته په یوې اعلامیه کې د اسراییل په بریدونو کې د حماس د قومندانانو هر یو محمد سنوار، محمد شبانه، حکم العیسی، راېد سعد او د حماس د کتاېبالقسام پوځي څانګې ویاند حذیفه الکحوت (ابو عبیده) وژل کېدل په رسمي توګه تایید کړل.
تر دې مخکې د اسراییل پوځ د روان کال په غويي میاشت کې اعلان کړی و، چې د حماس د پخواني مشر یحیی سنوار ورور محمد سنوار د دوی په نظامي عملیاتو کې وژل شوی او له هغې وروسته د روان کال د وږي په ۹مه د اسراییل دفاع وزیر وویل، د حماس د نظامي څانګې ویاند ابو عبیده هم د غزې په شمال کې د اسراییل په عملیاتو کې وژل شوی، خو په هغه وخت کې حماس دغه خبرونه رد کړل او خبرداری یې ورکړ، چې د دغه ډول خبرونو له خپروونکو سره به جدي چلند وکړي.
د پاکستان د څارګرې ادارې پخواني مشر فیض حمید د پوځي محکمې د ۱۴ کلن بند اورولو د پریکړې پر وړاندې د استیناف غوښتنه کړې ده. د فیض وکیل ویلي، چې د هغه د موکل د استیناف طلبۍ په اړه وروستۍ پریکړه د پاکستان د پوځ لوی درستیز عاصم منیر کوي.
د فیض حمید وکیل علي اشفاق د دوشنبې په ورځ رسنیو ته وویل، چې د بیاکتنې غوښتنه د پاکستاني پوځ د اداري مرستیال سکرتر دفتر ته سپارل شوې ده.
د نوموړي په وینا، که د بیاکتنې یا استیناف غوښتنه د پوځي محکمې له خوا ونه منل شي نو دا ممکنه ده چې د اسلام اباد عالي محکمې او بیا د پاکستان سترې محکمې ته مراجعه وشي.
فیض حمید د لیندۍ پر ۱۰مه د پوځي محکمې له خوا په ۱۴ کاله بند او سخت کار محکوم شو.
د پاکستان د پوځ د عامه اړیکو دفتر په وینا، دا پروسه د ۱۴۰۳ کال د زمري پر ۱۲مه د پوځ د قانون پربنسټ پیل شوې وه.
د پاکستان پوځ په اعلامیه کې ویل شوي چې فیض حمید په څلورو مواردو کې مجرم پیژندل شوی و، چې د محرمیت له قوانینو سرغړونه، په سیاسي فعالیتونو کې برخه اخیستل، له واک څخه ناوړه ګټه اخیستنه او نورو ته زیان رسول پکې شامل دي.
پوځ زیاته کړې وه، چې په سیاسي بې ثباتۍ او نورو مسالو کې د هغه د رول په اړه جلا تحقیقات روان دي.