د ملالۍ یوه هیله د سترګو دید ترلاسه کول او د نجونو پر مخ د ښوونځیو او پوهنتونونو د دروازو خلاصېدل دي. هغه وايي: «زه د نورو په څېر لوبې نشم کولای، او نه د دې نړۍ ښکلاګانې لیدلای شم، خو له طالبانو غواړم چې نجونو ته د زده کړو اجازه ورکړي.»
ملالۍ وايي: ((زه د نورو نجونو په څېر لوبې نشم کولای، او نه هم د دې نړۍ ښکلاګانې لیدلای شم، خو د طالبانو څخه غوښتنه کوم چې نجونو ته اجازه ورکړي چې زده کړې وکړي.))
د دغه نابینا ارزګانۍ ماشومې پلار وايي، د لور درملنه يې په افغانستان کې ناشونې ده او تداوۍ لپاره بهر ته د لیږلو توان نه لري.
د ملالۍ پلار نیک محمد وايي:((موږ ټول بېسواده یو دغه دوه لوڼې مې چې یوه يې په سترګو نابینا ده کلیوالي ټولګي ته د زده کړو لپاره لېږم، زما لویه هیله داده چې اولادونه مې زده کړې وکړي؛ خو د زده کړو په اړه د طالبانو ورستیو پرېکړو ناهیلې کړی یم.))
ارزګان د افغانستان یو له وروسته پاتې ولایتونو څخه دی، او په تېرو شلو کالو کې یاد ولایت کې د زده کړو او بیارغونې په برخه کې هیڅ پاملرنه نه ده شوې.
دا لا نه ده په داګه شوې، چې د ملالۍ د زده کړو هیله به کله پوره شي، ځکه چې د نږدې دوو کلونو راهیسې د طالبانو له لورې په افغانستان کې له شپږم تولګي پورته نجونو پرمخ د ښوونځیو دروازې تړلي دي، او د طالبانو دغه پریکړې په کور دننه او نړۍواله کچه هم سخت غبرګونونه له ځانه سره لرلي دي.
افغانستان انټرنشنل ته رسیدلي مکتوب کې راغلي چې د غزني ولایت مقام معاونیت د اسد په دویمه د پوهنې ریاست ته دا مکتوب لیږلی ترڅو د هرې موسسې اړوند د نجونو د چټکو زدکړو ټولګي بند کړي.
په دغه مکتوب کې راغلي چې د غزني ولایت اړوند د ښوونې او روزنې په سکتور کې د کورنيو او بهرنيو خصوصي موسسو د دغو ټولګیو پر فعالیت بندیز لګول شوی دی .
خو په دغو مکتوبونو کې دا نه دي ویل شوي چې د کوم دلیل له مخې ددغو ټولګيو د تړل کیدو پرېکړه شوې ده .
یو بل مکتوب کې چې روان کال د اسد پر ۹ د غزني د پوهنې ریاست لخوا د اندړو ولسوالۍ د پوهنې امریت ته لیږل شوی پکې لیکل شوي چې په دغه ولسوالۍ کې د نجونو لپاره د چټکو زدکړو ټولګي وتړل شي .
ځايي سرچینې وايي یوازې د غزني د اندړو ولسوالۍ د میري کلي ښوونځي کې د نجونو لپاره ۸ د چټکو زدکړو ټولګي فعال وو، چې په هر ټولګي کې له ۲۰ څخه تر ۳۰ پورې د ۱۲ کلنۍ څخه پورته عمر لرونکو نجونو زدکړې کولې .
ځايي سرچینې زیاتوي دغه ټولګي د طالبانو د حکومت پرمهال جوړ شوي وو خو د لنډې مودې فعالیت وروسته اوس بیرته وتړل شول.
په غزني کې د طالبانو ځايي چارواکو زموږ پرلپسې اړیکې ته په دې تړاو د هو یا نه ځواب را نه کړ .
طالبانو په واکمنېدو پسې په ټول افغانستان کې اول له شپږم ټولګي پورته ښوونځي او وروسته پوهنتونونه د نجونو پر مخ وتړل او میرمنې یې له کار منع کړې.
رویټرز خبري اژانس نږدې دوه میاشتې مخکې د ملګرو ملتونو د ماشومانو ملاتړي صندوق یا یونیسف کې د خپلو سرچینو له خولې ولیکل چې دا اداره طالبانو ته د خپلو روزنیزو پروګرامونو د ممکنه سپارلوپر مهالوېش او پلیتابه بوخته ده.
یونیسف وايي، طالبانو تړیوالو موسسو ته ویلي چې خپلې روزنیزې پروژې بندې کړي.
دا اداره وايي، د نړیوالو موسسو د روزنیزو ټولګیو بندیدو سره به د درې لکه نجونو په ګډون پنځه لکه ماشومان له زدکړو بې برخې شي.