د افغان پخواني ولسمشر د دویم مرستیال د مطبوعاتي دفتر مشر وایي، د ایران د قدس قوماندان اسماعیل قااني د کابل له پرځېدو اونۍ مخکې له اشرف غني او عبدالله سره "پټه" او جلا لیدنه درلوده. د اشرف غني او نوموړي د خبرو مهمه برخه د هلمند سیند حقابه وه.
ښاغلي هدایت د افغانستان د عدالت او ازادۍ ګوند پورې تړلې د (راه عدالت) نشریې په لومړۍ ګڼه کې په یوه مقاله کې لیکلي چې اسماعیل قااني له غني سره د لیدنې شرط وړاندې کړی و چې "هغه به له غني سره یوازې ویني او د ملي امنیت سلاکار او د ولسمشر د دفتر مشر په ګډون به هیڅوک هم په دغه لیدنه کې نه وي."
پخواني دویم مرستیال ولسمشر سرور دانش د کابل له پرځېدو وروسته په جلا وطنۍ کې د افغانستان عدالت او ازادۍ ګوند جوړ کړ.
محمد هدایت لیکلي، «د قدس ځواګ قومندان له غني څخه د ډاډ او ضمانتونو غوښتنه کړې وه، په ځانګړي توګه د هلمند سیند حقابه د دې خبرو اترو په سر کې وه.»
د دې یادښت له مخې قااني غني ته ویلي و چې مونږ نه پرېږدو چې کابل د طالبانو په لاس وپرځي بلکې د افغانستان دولت به راتلونکي کې د قدرت په ساختار کې د قضیې یو طرف وي.
د سرور دانش د مطبوعاتي دفتر مشر دا هم لیکلي چې قااني د ملي پخلاینې د عالي شورا پخواني مشر عبدالله عبدالله په کور کې د "شمال اتحاد " له پخوانیو مشرانو سره یوه بله ناسته درلوده.
د ښاغلي هدایت په وینا، کریم خلیلي، محمد محقق، صلاح الدین رباني، احمد مسعود، احمد ضیا مسعود، ادیب فهیم او یو شمېر نور کسان په دې غونډه کې حاضر وو.
نوموړی زیاتوي چې قااني دغو کسانو ته ویلي وو، چې افغانستان سقوط کوي او تاسو له طالبانو سره د جګړې څخه لاس په سر شئ او په راتلونکي حکومت کې ستاسو ځای خوندي دی او په دغه برخه کې له طالبانو څخه اړین ضمانتونه اخیستل شوي دي.
تر دې دمه، هغو کسانو چې په دغه لیکنه کې ادعا شوې چې په دې غونډه کې یې برخه اخیستې وه، د ایران د سپاه پاسدران د بهرنۍ څانګې قدس له قوماندان سره د لیدنې په اړه څه نه دي ویلي.
ښاغلي هدایت زیاته کړه چې له اشرف غني او نورو سیاسی شخصیتونو سره د اسماعیل قااني لیدنه رسنیزه نه شوه او سرور دانش په یوه "د دفتر دننه" غونډه کې دا خبره کړې وه.
د ایران اسلامی جمهوریت له طالبانو سره نږدې اړیکې لری.
ځینو سیمه ییزو سرچینو په جلا، جلا توګه د دغو ادعاوو پخلی کړی.
د دواړو قومونو ترمنځ اصلي دعوه د ځمکې پر سر ده او ويل کېږي، چې طالب ډله د هزاره ګانو پر ضد د یوه ادعا کوونکي ملاتړ کوي.
ځایی سرچینو موږ ته د قربانیانو نوملړ رالېږلی، چې د ۱۳۹۹ کال د غویي میاشتې راهیسې "په منظم ډول" وژل شوي دي.
په دغه نوملړ کې لیدل کېږي، چې لومړۍ وژنه د شپې له خوا د ۱۳۹۹ کال د غویي په ۱۸مه او وروستۍ یې د ۱۴۰۲ کال د زمري په ۲۷ نېټه شوې ده. ځايي اوسېدونکي وايي، چې د يادو دوو نېټو ترمنځ د اروزګان د خاص اروزګان ولسوالۍ د جوى نو (ششپر) په کلي کې شاوخوا ١٤ وژنې شوې دي.
پر دې سربېره ځايي اوسېدونکو د هغو ټپيانو لېست هم لېږلى، چې په تېرو دوو کلونو کې په دغه کلي کې وهل شوي دي.
د ځايي خلکو د معلوماتو له مخې، په دې سيمه کې پنځه نارينه ټپيان شوي دي.
د ونو پرې کول، کورونه ورانول او د کروندو او موټرو سوځول
د ځايي سرچېنو په وینا، د ۱۴۰۲ کال د زمري په ۲۱مه، د جوی نو کلي د اوسېدونکو شاوخوا ۳۹۰ د زردالو ونې پرې شوې. ځایي اوسېدونکو په دغه کلي کې د پرې شویو ونو انځورونه او ویډیوګانې هم رالېږلې، چې ښيي ځينې ونې په ځمکه پرتې دي.
سرچينه وايي، چې د طالبانو تر دوه کلنې واکمنۍ وروسته د جوى نوکلي د اوسېدونکو څه باندې شل کورونه ويجاړ او سوځول شوي دي.
دوی دا هم وويل، چې سږ کال د دغه کلي د اوسېدونکو درې موټرونه سوځول شوي دي.
سرچينې افغانستان انټرنشنل ته داسې انځورونه هم رالېږلي، چې څو ويجاړ شوي کورونه او سوځېدلي موټرونه په کې ښکاري.
د سيمې د اوسېدونکو په وينا، له دوو کلونو راهيسې د جوى نو کلي د «خلکو د مالونو لوټ او تالان يو مخ ډېر شوي. ان څاروي مو په رڼا ورځ له غوجلو څخه بیايي.»
دغو سرچينو د سوځول شويو کروندو د انځورونو په رالېږلو سره ويلي، چې په دې موده کې د ځايي خلکو ځينې کرنيز محصولات او فارمونه هم سوځول شوي دي.
د سرچېنو د معلوماتو له مخې، دا پېښې په داسې حال شوې دي، چې د پېښې له سيمې څخه د طالبانو امنيتي پوسته په يو کيلومترۍ کې پرته ده او د دې ډلې سيمه ييزو مسوولينو د سيمې د اوسېدونکو شکايتونو ته پام نه دى کړى.
سرچینو ادعا کړې چې دا تاوتریخوالی او فشارونه «د خلکو د بې ځایه کولو او د جوی نو کلي د ځمکو د غصبولو په موخه شوي او خلک کډه کولو ته اړ باسي.»
سرچېنو د جوی نو ولسوالۍ ته د ور څېرمه کليو ځينې اوسیدونکي تورن کړي، چې د طالبانو په ملاتړ غواړي د دوی ځمکې لاندې کړي.
تر اوسه پورې طالبانو او د جوى نو د ګاونډيو کليو اوسېدونکو د دې ادعاو په اړه څه نه دي ويلي.
