د تورخم سیمه ییزو سرچینو افغانستان انټرنشنل ته ویلي، چې له څو ساعتونو تېرېدو وروسته لا هم د پولې دواړو غاړو ته وضعیت کړکېچن دی، طالبان او پاکستاني پوله ساتونکي یو بله ته په مورچو کې ناست دي.
د طالبانو د سرچینو په وینا؛ د تورخم دروازه د مسافرو او سوداګریزو موټرو له کاروانونو پاکه شوې ده.
له هغه ځايه يوه عيني شاهد وويل، چې د مړو او ناروغانو په ګډون هيچا ته د تورخم له لارې د تېرېدو اجازه نه ورکول کېږي.
د پاکستان په یوه روغتون کې د مغزي تومور له امله د مړ شوي افغان ماشوم کورنۍ افغانستان انټرنشنل ته وویل، چې دوی د دویمې ورځې لپاره هم په تورخم کې د خپل ماشوم له جسد سره ولاړ دي.
د چهارشنبې په ورځ (د وږي ۱۵مه) د تورخم پر پوله د طالبانو او پاکستاني پوله ساتو ځواکونو ترمنځ نښته شوې ده.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت ادعا کړې، چې د دې ډلې غړو د پاکستان د برید په وړاندې غبرګون ښودلی دی. خو پاکستاني چارواکو د ډزو د پيل پړه پر طالبانو اچولې ده.
ډزې د چهارشنبې په ماسپښین پیل شوې او شاوخوا دوه ساعته یې دوام وکړ. سیمه ییزو سرچینو افغانستان انټرنشنل ته ویلي؛ ډزې هغه مهال پیل شوې، چې وسله والو طالبانو د تورخم دروازې ته څېرمه د پوستې جوړول پیل کړل او پاکستاني ځواکونو یې د مخنیوي هڅه وکړه.
پاکستاني چارواکو ویلي، چې طالبانو دغه پوسته د دغه هېواد له چارواکو سره له تفاهم پرته په داسې سیمه کې جوړه کړې ده، چې تفاهم نه و موجود.
سیمه ییزو سرچینو افغان انټرنشنل ته ویلي، چې په نښته کې لږ تر لږه دوه طالبان وژل شوي او یو پاکستانی سرتېری ټپي شوی دی.
پاکستاني رسنیو ویلي، چې د دواړو لورو استازو د جګړې له پیل مخکې له یو بل سره لیده کاته کړي دي. خو تر اوسه معلومه نه ده چې د غونډې اجنډا څه وه او د کومې موضوع پر سر شخړه د دواړو لورو ترمنځ په ډزو بدله شوه.
د طالبانو د ننګرهار د امنيه قوماندانۍ وياند عبدالبصير زابلي وايي، دواړه لوري هڅه کوي، چې د جګړې پر لاملونو او انګيزو خبرې وکړي.
تورخم د افغانستان او پاکستان ترمنځ د مالونو او مسافرو د تګ راتګ اصلي ترانزیت دی. د رسمي شمېرو له مخې له دې لارې هره ورځ لسګونه زره مسافر تګ راتګ کوي.
د پاکستان او افغانستان د سوداګرۍ او صنایعو د ګډې خونې مشر ضیاالحق سرحدي رویټرز خبري اژانس ته ویلي، چې د تورخم د بندېدو له امله د مېوو، سبزیجاتو او نورو توکو سلګونه بار وړونکي لارۍ پر سړک ولاړې دي.
د ښاغلي سرحدي په وینا له دې جګړې وروسته سوداګرو ته درانه زیانونه اوښتي دي.
د خالد شیح محمد په ګډون چې د سپټمبر یوولسمې بریدونو په پلانولو تورن دی دا پنځه کسان پر ۲۰۰۶ کال په کیوبا کې ګونتنامو جېل ته لېږدول شوي، خو تراوسه یې دوسیه ځنډېدلې او د محاکمې لپاره یې کوم وخت نه دی ټاکل شوی.
د نیویارک ټایمز د راپور له مخې، په دې غوښتنو کې له فردي سلولونو د دوی اېستل او د هغو روغتیايي ستونزو درملول دي چې د تورنو کسانو په وینا د سي ای اې د پلټنو پر مهال ورته پیدا شوې دي.
دې تورنو کسانو له څارنوالانو سره خبرو کې د انصاف غوښتلو خبرې اترې په نوم ځینې نورې غوښتنې هم کړې وې چې د ګډ سیاست اصولو په نوم مشهورې دي، خو جو بایډن رد کړې.
د یوه بندي وکیل اې بي سي نیوز ته ویلي چې د ګډ سیاست اصولو پوره نوملړ نشي شریکولی چې د بایډن ادارې رد کړی دی، خو زیاته یې کړه، دا لېسټ د شکنجې په ګډون د اوږدمهالي بند د شرایطو پر ښه والي چورلي.
د امریکا د ملي امنیت شورا ویاند وایي، «د سپټمبر یوولسمې پېښه تر پیرل هاربر وروسته د امریکا په تاریخ کې تر ټولو بده پېښه وه.»
نوموړي د چارشنبې په ورځ اې بي سي تلوېزون ته ویلي: ولسمشر په دې باور دی چې د ګډې تګلارې د اصولو منل په دې شرایطو کې مناسب نه دي.
حکومت د دې ډاډ ترلاسولو ته ژمن دی چې نظامی کمیسونونه عادلانه دي او له قربانیانو، وارثانو، کورنیو او په جنایت تورنو کسانو سره عدالت کېږي.
د ۲۰۰۱ کال د سپټمبر پر ۱۱ دوه الوتک تښتوونکو په نیویارک کې د نړیوال سوداګریز مرکز له برجونو سره د الوتکو په جنګولو تر درې زرو کسان ووژل.
امریکا په افغانستان کې د اسامه بن لادن په مشرۍ القاعده په دې بریدونو تورنه کړه او د همغه کال د اکټوبر پر ۷ یې د طالبانو د حکومت پرضد هوايي بریدونه پیل او وروسته یې دا ډله وپرځوله.
واشنګټن د ۲۰۱۱ کال په مۍ کې اسامه بن لادن د پاکستان په ایبټ اباد کې د پوځ یوې اډې ته په پنځه سوه مترۍ کې وواژه، خو لا یې هم په افغانستان کې جګړه روانه وساتله.
واشنګټن د ۲۰۲۰ کال د فبرورۍ په وروستۍ نېټه له طالبانو سره د دوحې تړون لاسلیک کړ، چې له مخې یې د ۲۰۲۱ کال د اګسټ تر ۳۰ ټول پوځ له افغانستان وباسه او طالبان بېرته واکمن شول.
