په متحده عربي اماراتو کې د افغانستان سفارت د پاسپورټونو د وېش لړۍ پیل کړه

په متحده عربي اماراتو کې د طالبانو تر واک لاندې د افغانستان سفارت د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې افغانانو ته یې د پاسپورټونو د ورکولو لړۍ پیل کړې ده.

په متحده عربي اماراتو کې د طالبانو تر واک لاندې د افغانستان سفارت د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې افغانانو ته یې د پاسپورټونو د ورکولو لړۍ پیل کړې ده.
د خبرپاڼې له مخې، په ابوظبي کې د افغانستان قونسلګرۍ د سه شنبې په ورځ (د لړم په ۱۶مه) د پاسپورټونو وېش پیل کړی دی.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت عبدالرحمن فدا په دوبۍ کې د افغانستان د کونسلګرۍ د مشر او بدرالدین حقاني په ابوظبي کې د افغانستان د سفارت د مشر په توګه ټاکلی دی.
افغانستان له متحده عربي اماراتو سره پراخې سوداګریزې اړیکې لري.
د افغانستان پخوانی ولسمشر محمد اشرف غني هم په متحده عربي امارتو کې اوسېږي.
تر دې مهاله هیڅ هېواد طالبان په رسمیت نه دي پېژندلي.

د ملګرو ملتونو د کډوالو لوی کمېشنر فلیپو ګراندې د ستنېدونکو کډوالو په تړاو ویلي چې افغانستان له یوه بشري ناورین سره مخامخ دی. ښاغلي ګراندې تېره ورځ پر خپله ایکس پاڼه لیکلي چې، پاکستان باید د تېر په شان زیانمنونکو افغانانو ته د خوندي ژوند برابرولو چارې ته دوام ورکړي.
د نوموړي په خبره، د افغان کډوالو لوی شمېر چې له پاکستانه په جبري توګه اېستل کیږي، په داسې حال کې له لویو سختیو او ګواښونو سره مخامخ دي چې ژمی هم را روان دی او په یو شمیر ولایتونو کې بیا هوا له اوسه سړه شوې ده.
له پاکستانه د افغان کډوالو د جبري ستنولو بهیر د روانې میاشتې په لومړۍ نېټه پیل شو او د پاکستاني چارواکو په خبره دا لړۍ به تر هغه وخته روانه وي چې له دغه هیواده ټول ناقانونه کډوال و اېستل شي.
سره له دې چې د ستنېدونکو کډوالو کره شمېر تر اوسه روښانه نه دی، خو د طالبانو حکومت د کډوالو چارو د وزیر خلیل الرحمن حقاني د اټکل له مخې د تورخم او سپین بولدک له دروازو تر اوسه څه باندې ۳۰۰ زره خلک افغانستان ته ستانه شوي دي.
ستانه شوي کډوال چې اوسمهال په موقتي کمپونو کې ځای پر ځای شوي په تېرو څو ورځو کې سختې شپې او ورځې تیروي.
له پاکستانه په جبري توګه د ناقانونه کډوالو د ضرب الاجل له ټاکل کېدو وروسته په ځلونو لوېدیځو دولتونو او د بشري حقونو نړیوالو ټولنو له اسلام اباده وغوښتل چې د افغان کډوالو د اېستلو پرېکړه بدله کړي، خو پاکستان تر اوسه دا غوښتنې نه دي منلي.

پاکستانۍ مشهورې اداکارې ماهره خان له دغه هېواده د افغان کډوالو د اېستلو په اړه د پاکستان له پرېکړې سره مخالفت کړی دی. هغې په خپلې انسټاکرام پاڼه ليکلي:« افغانان اوس هم زموږ ښېګڼې ته اړتيا لري.»
هغه وایي :« هیڅوک هم په خپله خوښه خپل هېواد نه پرېږدي.»
نوموړې وایي، د پاکستان د کوربهتوب په هغه دود او فرهنګ ویاړي کوم چې د هغو خلکو سره يې کړي
څوک چې د خونديتوب، احترام او عزت په لټه کې وو.
ماهره خان د ملګرو ملتونو په عالي کمېشنرۍ کې د یوې برخې سفیره هم ده.
هغې زیاته کړې:« پاکستان په تېرو څلوېښتو کلونو کې د افغانانو کوربهتوب کړی دی. دا خلک اوس هم مهربانۍ او غمشريکۍ ته اړتيا لري.»
هغې پر پاکستان غږ کړی، چې د اړتیا پرمهال د افغانانو ملاتړ ته دوام ورکړي.

اصیلا وردګ چې د دغې غونډې یوه ګډونواله وه، افغانستان انټرنشنل ته وویل چې انتونیو ګوتریش په دې غونډه کې ټینګار وکړ چې د ښځو د زدهکړو او کار کولو له اجازې پرته به طالبان په رسمیت و نه پېژندل شي.
د مېرمن وردک په وینا، د ملګرو ملتونو سرمنشي د "افغانستان له پاره د ښځو فورم" له غړو سره په کتنه کې وویل چې د افغانستان اړوند مسایل د دغه سازمان په اجنډا او لومړیتوب کې دي.
ښاغلي ګوتریش ویلي، هڅه کوي چې د افغانستان په مسلو کې ډیره او ښه همکاري وکړي.
د ملګرو ملتونو د سرمنشي سره د لیدنې په غونډه کې د تېر حکومت د مرکچي پلاوي غړې حبیبه سرابي او د افغانستان د بشري حقونو خپلواک کمېسیون پخوانۍ مشره شهرزاد اکبر هم ګډون درلود.
ویل کیږي چې په افغانستان کې د طالبانو له واکمنېدو وروسته د ملګرو ملتونو د سرمنشي دا لومړی لیدنه ده چې د افغان ښځینه فعالانو سره ترسره کیږي.
په تېرو دوو کلونو کې طالبانو د افغان ښځو د ژوند پر بېلابېلو برخو کې پراخ بندیزونه لګولي دي.
له نړیوالو فشارونو سره سره، لا هم طالبانو لکیدلي بندیزونه، په ځانګړې توګه د ښځو د کار او زدهکرو په اړه، نه دي لغوه کړي.
د بشری حقونو، په تېره بیا د ښځو حقونو ته درناوی، د طالبانو د رسمیت پېژندلو له پاره د نړیوالې ټولنې له مهمو شرطونو څخه شمېرل کیږي.

په هرات کې د طالبانو سیمهییز چارواکي وايي، چې ایراني چارواکو د اسلام کلا بندر له لارې تېره اوونۍ ۲۰ زره افغانان له هېواده شړلي دي. د اسلام کلا بندر د کډوالو او بېرته راستنېدونکو ادارې ویلي، چې تېره اوونۍ د دغه بندر له لارې ۲۰ زره کډوال افغانستان ته ستانه شوي دي.
د طالبانو تر کنټرول لاندې باختر اژانس په یوه راپور کې ویلي، راستانه شوي کډوال د ایراني پولیسو له ناوړه چلنده شکایت کوي او وايي، چې له دوی څخه یې په زوره پیسې هم اخیستې دي.
خو د طالبانو د رییس الوزرا مرستیال ملا غني برادر له افغان کډوالو سره د ایراني چارواکو له سلوکه مننه کړې او ویلي یې دي، چې هلته له افغان کډوالو سره د ایراني چارواکو چلن سم دی.

د نومبر له لومړۍ نېټې څخه چې له پاکستانه په جبري توګه د افغان کډوالو د اېستلو بهیر روان دی، تر اوسه پورې سلګونه ستانه کړای شوي افغانان د هیواد بېلابېلو ولایتونو کې خپل اصلي ټاټوبي ته ګرځیدلي دي.
په دې لړ کې د پروان ولايت د کډوالو او راستنېدونکو چارو رياست یوازې دغه ولايت ته په تېرو شپږو ورځو کې د ٥٠٠ کورنيو د ستنېدو خبر ورکړی.
د یاد ریاست په خبره، په دغه شمېر کورنیو کې له ایرانه اېستل شوي کډوال هم شامل دي.
د طالبانو د کډوالو او بیرته راستنیدونکو چارو وزارت په خپلې اېکس پاڼې لیکلي چې، له پکتیکا ولایت څخه هم تیره ورځ د ۳۴ تنو په ګډون ۵ راستنې شوې کورنۍ خپلو اصلي سیمو ته ستنې شوې.
د سرچينې په وينا، څلور کورنۍ جوزجان او يوه کورنۍ لغمان ولايت ته لېږدول شوې دي.
سره له دې چې تر اوسه روښانه نه ده چې نورو کومو ولایتونو ته کډوال لیږدول شوي خو د طالب چارواکو په خبره په ډیرو ولایتونو کې د کډوالو د لاسنیوي لپاره چمتوالي نیول شوي دي.
د راپورونو له مخې، زرګونه کډوال چې د سپین بولدک او تورخم په لارو له څو ورځو راهیسې د اوښتو په تمه دي، له خورا ستونزو سره لاس او ګریوان دي.
