د هرات یوولسم امنیتي کنفرانس چې د دویم ځل له پاره له افغانستانه بهر د تاجکستان په پلازمېنه کې ترسره کیږي، له شلو هیوادونو، نړیوالو سازمانونو او د افغانستان سیاسي ډلو ۱۵۰ کسان پکې ګډون لري. دغه غونډه چې د دوه ورځو له پاره به دوام ولري ګډونوال یې د افغانستان پر وضیعت خبرې کوي.
د هرات یوولسم امنیتي کنفرانس د افغانستان د ملي سرود پر ځای په یوه حماسي سندره پیل شو.
رنګین دادفر سپنتا د هرات په امنیتي کنفرانس کې په خپلو خبرو کې له طالبانو سره د نړیوالې ټولنې د اړیکو کړنلارې په اړه خبرې وکړې او د دغه ډول جوړجاړیو د اغیزمنتیا په اړه یې شکونه او اندېښنې څرګندې کړې.
نوموړي په افغانستان کې د بېلابېلو ټولنیزو، کلتوري او توکمیزو جوړښتونو ته په درناوي، په افغانستان کې د ډیموکراسۍ او رښتینې سولې د ټینګښت له پاره د یوې منسجمې او هراړخیزې هڅې پر اهمیت ټینګار وکړ:«د افغانستان اسلامي جمهوري نظام له سقوط او طالبانو ته له تسلیمېدو دوه کاله او درې میاشتې تېرېږي په دې موده کې لسګونه زره لوستي او روزل شوي هیوادوال له هیواده تېښتې ته اړ شول، په زرګونو افغان نارینه او ښځې زنداني شوي، شکنجه شوي او ځورول شوي دي.»
هغه وړاندې وويل: «زموږ هېواد د ښځو د آزادۍ او د خپلو بشري حقونو د تحقق له پاره د زړورتیا مبارزه زموږ د خلکو د ازادۍ او دموکراسۍ د مبارزې تر ټولو سپېڅلې سمبول او څرګندونه ده.»
هغه وويل:«له ظلم او وحشت سره سره زموږ د خلکو مبارزه دوام لري او تر هغې به دوام وکړي تر څو چې ازادي او عدالت نه وي تر لاسه شوی.»
ښاغلی سپنتا د خپلو خبرو پرمهال په افغانستان کې د برابری، ټولیز عدالت او د قانون حاکمیت په برخو کې له ګاونډیو هیوادونو د همکارۍ غوښتنه کوي.« تاسو باید یو نوی داستان جوړ کړئ چې بنسټ یې په لاندې اصولو او ارزښتونو ولاړ وي:
«د خلکو بې له شکه حاکمیت، د اساسي قانون درلودل چې د اتباعو د اساسي حقونو او آزادیو پر بنسټ ولاړ وي، د ښځو او نارینه وو تر منځ د برابرۍ غیر مشروط منل، د بشري حقونو غیر مشروطه رعایت، د هیواد د قومي او کلتوري تنوع منل، د اوسني مرکزيت کمول، د هیواد د حقوقو او حقوقي نظام پراخه رسمي کول "د خلکو په یووالی او د افغانستان په نه ویشلو باندې د بې دلیل ټینګار.»
د هرات د یوولسمي غونډي بل ګډونوال د افغانستان د تیر حکومت د ملي امنیت پخوانی مشر رحمت الله نبیل په دغه غونډه کې د خپلو خبرو پر مهال وویل، داسې معلومات په لاس کې لري چې طالبان هڅه او څیړنه کوي چې څنګه وکولای شي چې تاکتیکي اټومي وسلې ترلاسه کړي.
ښاغلی نبیل وايي: «زه داسې معلومات لرم چې د طالبانو یوه ډله په دې لټه کې ده چې څنګه تاکتیکي اټومي وسلې ترلاسه کړي، او دوی کولی شي له پاکستان څخه ترلاسه کړي او یا هم د دې وسلو تر لاسه کولو له پاره انجینرانو ته پسي ورکړي.»
همدارنګه نوموړی وايي، «سیمه د طالبانو په اړه د پوهاوي، بصیرت او اجماع له نشتوالي سره مخ ده. نظرونه ډېر متفاوت دي ځینې افغانستان ته د یو تورتم په توګه ګوري او ځینې یې د فرصت په توګه ګوري.»
د نوموړي په خبره افغانستان د راستنېدو په لاره کې خپلو خلکو ته اړتیا لري چې دا بیلابیل نظرونه حل کړي.
په دغه کنفرانس کې د پاکستان پښتون سیاستوال محسن داوړ هم ګډون کړی نوموړی وايي: «طالبان له بهرنیانو د رسمیت پيژندلو غوښتونکي دي، خو د افغانانو له لوري په رسمیت پيژندلو ته پام نه کوي.»
د هرات یوولسم امنیتي کنفرانس به د دوه ورځو له پاره دوام وکړي او په دغه کنفرانس کې به طالب ضد څیرې د افغانستان په اړه خبرې کوي.
