د ډیسمبر دویمه د پښتنو د وتلي مبارز خان عبدالصمد خان له ۵۰ تلین سره برابره ده چې په مختلفو سیمو کې لمانځل کېږي. د پښتونخوا ملي عوامي ګوند د مشر محمود خان اڅکزي پلار خان عبدالصمد خان د ۱۹۷۳ کال ډیسمبر په دویمه په کوټه ووژل شو.
خان عبدالصمد خان د پاکستان له جوړېدو مخکې او وروسته د پښتنو لپاره سیاسي مبارزه کې مهم رول درلود.
خان عبدالصمد خان پر ۱۹۰۷ کال کلا عبدالله ولسوالۍ په عنایت الله کارېز سیمه کې د نور محمد خان اڅکزي په کور کې زېږېدلی و.
د هغه پلار نور محمد خان دیني عالم و او زوی یې عبدالصمد خان په اوه کلنۍ کې پارسي او عربي زده کړه.
صمد خان سره همدا د پلار روزنه سبب شوه چې ښوونځي کې هم ښه وځلېد.
نوموړی په لس کلنۍ کې د پلار له سیوري بې برخې شو او پالنه یې مور ته پاتې شوه.
کله چې زلمی و، د ۱۹۲۷ کال د دیسمبر پر لسمه چې شاه امان الله غازي د اروپا پر سفر چمن ته ورسېد، نو خان صمد خان یې هم هرکلي ته ورغلی و او ترې اغېزمن شو.
ویل کېږي همدغه وخت خان صمد خان د خپل پښتون ولس د بیدارۍ فکر وکړ او په سیاسي او ادبي ډګر کې یې د پښتنو د پرمختګ لپاره هڅې پیل کړې.
خان عبدالصمد خان د همدې هڅو له امله تر پاکستان جوړېدو مخکې او وروسته نږدې ۳۰ کاله بندي شوی هم دی او د همدې تلاش له امله د ۱۹۷۳ کال د ډیسمبر پر دویمه د نوموړي کور ته د بمونو اچولو سره ووژل شو.
