د پاکستان د بلوچستان ایالت اطلاعاتو لنډمهالی وزیر جان اڅکزي ویلي، کابل لا هم هغه کسان نه دي نیولي چې اسلام اباد يې ورته نوملړ سپارلی دی. نوموړي د خپلو خبرو پر مهال ویلي چې پاکستان به په هیڅ صورت له خپلو غوښتنو په شا نه شي.
د بلوچستان ایالت د اطلاعاتو لنډمهالي وزیر جان څکزي د شنبې په ورځ د (لیندۍ ۱۱مه) د یوه خبري کنفرانس پر مهال رسنیو ته ویلي، پاکستان په وار وار له افغانستانه غوښتي چې هغه «ترهګر» ور وسپاري، چې اسلام اباد يې له ثبوتونو سره کابل ته نوملړ سپارلی خو کابل تر اوسه پورې د پاکستان دغه غوښتنې ته مثبت ځواب نه دی ویلی.
همدارنګه نوموړی وايي د خیبر پښتونخوا د بنو په ورستي برید کې افغان اتباعو لاس لرل.
نوموړی په ټینګار سره وايي چې افغان کډوال به په زور له پاکستانه باسي.
جان اڅکزي ویلي، چې طالبان باید د هغو ډلو پر وړاندې خپل مسولیت ادا کړي چې د افغانستان له خاوري پر پاکستان بریدونه کوي.
همدارنګه نوموړي ویلي چې د پاکستان حکومت له خپلې پرېکړې نه په شا کیږي او افغانانو ته له ویزې پرته پاکستان ته د ورتګ اجازه ور نه کړي.
طالبانو تر دې مهاله د جان اڅکزي د څرګندونو په اړه څه نه دي ویلي.
د امریکا بهرنیو چارو وزارت چې د ترهګرۍ په اړه د ۲۰۲۲ کال راپور د (لیندۍ په نهمه) نيټه خپور کړ، وايي چې، د افغانستان ګاونډيان له دغه هیواده د احتمالي ترهګریزو ګواښونو په اړه ډېر اندېښمن دي.
د افغانستان په اړه د دغه راپور په یوه برخه کې راغلي چې د «حقاني ډلې جګپوړو مشرانو په کابل کې د القاعدې پخواني مشر ایمن الظواهري ته پناه ورکړې وه.»
د امریکا ولسمشر جوبایډن د روان کال د زمري میاشتې په پیل کې اعلان وکړ چې د القاعدې مشر ایمن الظواهري په کابل کې د امریکا په هوايي برید کې ووژل شو.
د نوموړي په خبره، ایمن الظواهري له خپلې کورنۍ سره د یو ځای کیدو لپاره د کابل مرکز ته تللی و.
په کابل کې د القاعده ډلې د مشر له وژل کېدو وروسته طالب چارواکو وویل چې په دې اړه څېړنې کوي، خو له دې پېښې څو میاشتې وروسته هم دغه ډله چوپه خوله پاتې ده.
د افغانستان د ګاونډیانو اندېښنه:
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په دغه راپور کې ویلي چې د داعش په څېر ترهګرې ډلې له افغانستان څخه په تاجکستان، پاکستان او ازبکستان کې بریدونه کړي.
دغه وزارت په ۲۰۲۲ کال کې د ترهګرو ډلو فعالیتونو ته کتنه کړې ده.
په دغه راپور کې په افغانستان کې د داعش، القاعده او د پاکستان تحریک طالبان(ټي ټي پي) په شان د ترهګرو ډلو د حضور دوام ته اشاره شوې ده.
په افغانستان کې د القاعدې دلې د مشرانو شتون:
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په خپل کلني راپور کې همداراز ویلي چې د القاعده ډلې څه کم ۱۲ مهم غړي چې له طالبانو سره له اوږدې مودې راهیسې اړیکې لري په افغانستان کې پاتې دي.
دغه وزارت د القاعده د دغو مشرانو نومونه نه دي یاد کړي او نه یې هم په افغانستان کې د دوی د جنګیالیو د شمېر په اړه جزئیات ورکړي دي.
د روان کال د زمري میاشتې په لومړیو کې د ملګرو ملتونو امنیت شورا هم راپور ورکړ چې القاعده د لوړ پوړو طالب چارواکو په ملاتړ د دغې ډلې په دولتي ادارو کې اغېز کړی دی.
د دغه راپور له مخې، القاعده ډله له ترهګرو ډلو سره د طالبانو د اړیکو پرې کولو د ژمنې له امله په افغانستان کې پټ فعالیت کوی.
لانګ وار ژورنال هم راپور ورکړی چې د القاعده ډلې غړي د طالبانو په حکومت کې پام وړ شتون لري.
له افغانستانه د ترهګریزو فعالیتونو خپرېدل:
د دغه راپور په یوه بله برخه کې ویل شوي چې په ۲۰۲۲ کال کې سوېلي اسیا او منځنۍ اسیا په افغانستان او پاکستان کې د ترهګریزو فعالیتونو د دوام شاهدان و.
د دغه راپور له مخې، د هند په جمو او کشمیر کې د امنیتي ځواکونو په خلاف د یاغیانو بریدونه او ترهګریزو پېښو دوام کړی.
د امریکا بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې داعش له افغانستانه د تاجکستان، ازبکستان او پاکستان پر ضد د بریدونو ترڅنګ، د افغان ملکي وګړو پر ضد هم بریدونه تنظیم کړي او تر ډېره په افغانستان کې زیانمن شوي مذهبي او قومي لږکۍ په نښه کوي.
داعش د هزاره ګانو په وړاندې د یو شمېر وژونکو بریدونو مسولیت منلی دی.
په جوماتونو او مراسمو کې د داعش په بریدونو کې سلګونه ولسي وګړي وژل شوي دي.
د دغه راپور له مخې، د منځنۍ اسیا هېوادونه خپلې پولې له افغانستانه د هغو افراطي ډلو پر وړاندې ساتي چې د دوی له پولو اوړي او یا له پولې توغندیز بریدونه کوي او دوی د هغو کسانو د راستنېدو احتمالي ګواښ ته پاملرنه کوي چې عراق یا سوریې ته د ترهګرو ډلو سره د جګړې لپاره تللي دي.
حقاني شبکه:
د امریکا بهرنیو چارو وزارت د راپور په یوه بله برخه کې راغلي، چې په ۲۰۲۱ کال کې له افغانستانه د امریکايي ځواکونو او نړیوالې ټلوالې تر وتلو مخکې، حقاني ډلې په افغانستان کې د امریکايي ځواکونو، د اشرف غني حکومت د چارواکو او د ملکي موخو پر ضد ګڼې تښتونې او بریدونه پلان او تر سره کړي و.
د امریکا بهرنیو چارو وزارت وايي، وروسته له هغه چې طالبانو د افغانستان واک ترلاسه کړ، د حقاني ډلې یو شمېر مشران د دغې ډلې په «موقت حکومت» کې په بېلابېلو پوستونو ګومارل شوي دي.
دغه راپور زیاتوي چې سراج الدین حقاني او خلیل الرحمان حقاني د دغې ډلې له هغو مشرانو څخه دي چې د کورنیو چارو او کډوالو په وزارتونو کې ټاکل شوي دي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویلي، حقاني ډله چې په ۲۰۱۲ کال کې د یوې بهرنۍ ترهګرې ډلې په توګه وپېژندل شوه، د ۲۰۱۱ او ۲۰۲۱ کلونو ترمنځ یې په افغانستان کې پر ملکي وګړو، امریکايي ځواکونو او دولتي بنسټونو لسګونه مرګوني ترهګریز بریدونه کړي دي.
په راپور کې راغلي، مخکې له دې چې طالبان په ۲۰۲۱ کال کې بیا واک ترلاسه کړي، اټکل شوی و چې د حقاني ډله به له درې څخه تر پنځو زرو پورې جنګیالي ولري.
د امریکا بهرنیو چارو وزارت حقاني ډلې ته مالي او بهرنۍ مرستې ته په اشارې سره وویل چې د دې شبکې لګښت «په اصل کې د سیمه ییزې سوداګرۍ، زوراخیستنې، قاچاق او نورو ناقانونه فعالیتونو او ناقانونه سوداګرۍ او پانګونې باندې د مالیاتو له لارې ملاتړ کیږي.»
په راپور کې راغلي چې حقاني شبکه د طالبانو له ادارې څخه د بودجې په ترلاسه کولو سربیره، د پاکستان او د فارس خلیج په سیمه کې له ملاتړ کونکو څخه هم مرستې ترلاسه کوي.
په دې وروستیو کې افغانستان انټرنشنل راپور ورکړ چې سراج الدین حقاني له یوه کال څخه په کمه موده کې د طالبانو د مالیې له وزارت څخه څلور ملیارده افغانۍ «اپراتیفي پیسې» ترلاسه کړې دي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د حقاني شبکې د مخینې په اړه ویلي، چې دا ډله د ۱۹۸۰ لسیزې په وروستیو کې پر افغانستان د پخواني شوروي ټلوالې د برید پر مهال رامنځته شوه او د دې شبکې بنسټګر جلال الدین حقاني په افغانستان کې د ۱۹۸۰ لسیزې په منځ کې له اسامه بن لادن سره اړیکې ټینګې کړې، او په ۱۹۹۵ کال کې له طالبانو سره یوځای شو.
راپور زیاتوي چې په ۲۰۰۱ کال کې د طالبانو د رژیم له نسکورېدو وروسته حقاني شبکه پاکستان ته ستنه شوه، چې هلته د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په وینا، د هغه زوی سراج الدین حقاني «په افغانستان کې د حقاني شبکې د ترهګریزو فعالیتونو لارښوونه او ترسره کولو ته دوام ورکړ.»
خو د امریکا بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې حقاني شبکې په ۲۰۲۲ کال کې د کوم برید مسوولیت په غاړه نه دی اخیستی.
د طالبانو د کورنیو چارو وزیر لا هم د هغو خطرناکو کسانو په لیست کې دی چې د امریکا د فدرالي پولیسو تر څار لاندې دی. وروسته له هغه چې طالبانو پر افغانستان ولکه ټينګه کړه، د امریکا فدارالي پولیسو د سراج الدین حقاني د نیولو انعام له پنځو میلیونو ډالرو څخه ۱۰ میلیونو ډالرو ته لوړ کړ.
