د ایټالیا په شمال کې د اورګاډي د ټکر له امله لږ تر لږه ۱۷ تنه ټپیان شوي دي
دغه پېښه د یو تېز رفتاره اورګاډي او یو سیمه ییز اورګاډي د ټکر له امله رامنځته شوې ده، چې د ویجاړۍ تر څنګ پکې سپاره اولس تنه ټپیان شوي دي.
دغه پېښه د یو تېز رفتاره اورګاډي او یو سیمه ییز اورګاډي د ټکر له امله رامنځته شوې ده، چې د ویجاړۍ تر څنګ پکې سپاره اولس تنه ټپیان شوي دي.
د ایټالیا سیمه ییزو رسنیو د دوشنبې په ورځ راپور ورکړی، چې د دغه هېواد په شمال کې د اورګاډي د ټکر له امله لږ تر لږه ۱۷ کسان ټپیان شوي دي.
د ایټالیا د اور وژنې ادارې پر اېکس خواله رسنۍ لیکلي، چې د فینزا او فورلي سیمو ترمنځ یو تېز رفتاره اورګاډي له یو محلي اورګادي سره ټکر کړی.
په پېښه کې د ځینو زخمیانو روغتیا وضعیت د اندېښنې وړ ښودل شوی دی.
د ايټاليا د اورګاډي پټلۍ شرکت ويلي، چې د پېښې له امله دغه پټلۍ د اورګاډو پر تګ راتګ بنده شوې ده او ډېری سفرونه له ځڼډ سره مخامخ شوي دي.
د اروپايي ټولنې د بهرنۍ پالیسۍ مشر جوزپ بوریل ویلي؛ په غزه کې ویجاړتیا د هغه څه په پرتله چې المان په دویمه نړۍواله جګړه کې تجربه کړې وه، ډېره پراخه ده.
د اسراییل او حماس د روانې جګړې په لړ کې د اروپایی ټولنې د بهرنۍ پالیسۍ مشر جوزپ بوریل ویلي چې د اسراییلو د بمباریو له امله په غزه کې رامنځ ته شوې ویجاړتیا له هغې ویجاړتیا خورا پراخه ده چې المان په دویمې نړۍوالې جګړه کې تجربه کړې وه.
هغه وویل: "په غزه کې وضعیت خورا بد او د ناورین تر حده رسېدلی دی او دغله رامنځته شوې ویجاړي د هغه څه په پرتله خورا لویه ده چې المان په دویمه نړیواله جګړه کې تجربه کړې وه."
بوریل وویل، چې هغه به په لویدیځې غاړه کې پر مېشتو یهودیانو چې د اسراییل له لورې لاندې کړل شویو ځمکو کې ژوند کوي، د فلسطینیانو پر وړاندې د روان تاوتریخوالي له امله د بندیزونو د لګولو وړاندیز وکړي.
په داسې حال کې چې د نړۍوالو پام په غزه کې د حماس پر ضد د اسراییل پرله پسې جګړې او په غزه کې د سلگونو ملکي وګړو د وژل کېدو ته اړول شوی دی، اروپايي چارواکو په لویدیځه غاړه کې د فلسطینیانو په وړاندې د زیاتیدونکي تاوتریخوالي په اړه اندېښمن دي.
بوریل وویل، چې هغه به د حماس په نښه کولو لپاره د ځانګړو بندیزونو پروګرام وړاندیز وکړي، چې د فرانسې، جرمني او ایټالیا د بهرنیو چارو وزیرانو له خوا یې ملاتړ کیږي؛ مګر اروپايي ټولنه باید په لویدیزه غاړه کې د تاوتریخجنو اسراییلیانو پر وړاندې عمل وکړي.
هغه چې په بروکسل کې له غونډې وروسته له خبریالانو سره خبرې کولې، وویل: "هغه وخت رارسېدلی چې له خبرو عمل ته ولاړ شو او په لویدیځه غاړه کې د فلسطیني وګړو پر وړاندې د تاوتریخوالي د کړنو په اړه عملي ګامونه پورته کړو."
په لویدیځه غاړه کې د یهودي مېشتو کسانو له خوا په فلسطینیانو ترسره کېدونکي بریدونه په اسرايیل د حماس د اکټوبر د اومې نېټې له برید وروسته دوه چنده شوی دی.
اوس اروپايي ټولنه هڅه کوي، چې د دغو بریدونو د مخنوي لپاره یوه لاره چاره جوړه کړي.
د ملګرو ملتونو د خوړو او کرنې اداره په خپل نوي راپور کې وايي، چې افغانستان په نړۍ کې یو له هغو هېوادونو څخه دی، چې خلک یې د خوړو له کمښت سره مخ دي.
دغې ادارې تېره ورځ په خپل تازه راپور کې ویلي، چې د افغانستان په ګډون په نړۍ کې ۵۳هېوادونه د خوړو له کمښت سره مخ دي او په یادونو هېوادونو کې د خوړو خوندیتوب نه شته.
په راپور کې راغلي چې د نړۍ ۲۵۸ میلیونه وګړي په روان ۲۰۲۳ کال کې د خوړو خوندیتوب نه لري.
د ملګرو ملتونو د کرنې او خوړو دغه ادارې د یادو ۵۳ هېوادونو د خوړو د کمښت لاملونه جګړې، اقلیمي بدلونونه، بې وزلي او نابرابري ښودلې ده.
راپور زیاتوي، چې په ټوله نړۍ کې د کرنې او خوړو په برخه کې بېړنۍ مرستې کمې شوي او لوږه مخ په ډېرېدو ده.
دغه اداره وايي، چې په روان ۲۰۲۳ کال کې د بودیجې د کمښت له امله د نړۍ میلیونونو وګړو ته د خوړو او کرنې په برخه کې مرستې نه دي رسېدلي.
په راپور کې د راتلونکي ۲۰۲۳ کال لپاره د ۱،۸ میلیارده ډالرو د اړتیا وړاندوینه شوې او ویل شوي، که چېرې یادې مرستې برابرې نه شي ښايي راتلونکی کال د لوږې کچه لا لوړه شي.
د یادونې وړ ده، چې تېره میاشت د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ ادارې (اوچا) هم ویلي وو، چې د افغانستان نېږدې ۲۹ میلیونه وګړي بېړنیو بشري مرستو ته اړتیا لري.
بل خوا د ملګرو ملتونو د کډوالۍ ادارې هم په خپلې اعلامیې کې تېره اونۍ ویلي وو، چې افغانستان له پاکستان او ایران څخه راستنېدونکي کډوال بېړنیو مرستو ته اړتیا لري او که چېرې مرستې ور ونه رسول شي نو د سخت ژمي له امله یې ښايي ځینې کډوال مړه شي.
د غزې په تړانګه کې د اوربند لپاره د نړۍوالو غوښتنو سره - سره د اسراییل د دفاع وزیر اعلان وکړ، چې د حماس سره جګړه به دوام ومومي او ښايي وخت ونیسي. یواو گالانت له اسوشیټیډ پریس سره په مرکه کې وویل: «موږ له خپل ځانه دفاع کوو او زه د اسراییل د راتلونکي لپاره مبارزه کوم.
الجزیرې خبري چینل راپور ورکړی، چې د اسراییل د دفاع وزیر څرګندونې په غزه کې د اسراییل د سختو ځمکنیو او هوايي عملیاتو د دوام ښودنه کوي چې ښايي څو اونۍ او میاشتې به دوام وکړي.
په عین حال کې د فلسطین د روغتیا وزارت اعلان کړی، چې اسراییلي ځواکونو د غزې تړانګې په شمال کې د کمال عدوان روغتون باندې برید کړی او ور ننوتلي دي.
اسراييلي چارواکو ویلي دي، چې حماس له ملکي تاسیساتو لکه روغتونونو او ښوونځیو څخه کار اخلي.
رویټرز د څو ډېپلوماټانو په حواله راپور ورکړی، چې د ملګرو ملتونو عمومي اسمبلۍ به د سې شنبې په ورځ د غزې په اړه د پرېکړه لیک مسودې ته رایه ورکړي.
ویل شوي، چې په دې پرېکړه لیک کې د غزې په تړانګه کې د اسراییل او حماس ترمنځ پر سمدستي بشري اوربند ټینګار شوی دی.
د پاکستان پوځ تایید کړې، چې د سې شنبې په ورځ د خېبر پښتونخوا په ډېره اسماعیل خان کې په یوه چاودنه کې ۲۳ پاکستاني نظامیان وژل شوي دي. د تحریک جهاد پاکستان په نوم یوې وسلوالې ډلې د دغه برید مسوولیت منلی دی.
تر دې مخکې پاکستاني رسنیو خبر ورکړ، چې له چاودیدونکو توکو ډکې لارۍ ته د پولیسو د مرکز په دروازه کې چاودنه ورکړل شوې او له دې برید وروسته د وسله والو او پاکستاني نظامیانو ترمنځ نښته شوې ده.
دغه بريد دخيبر پښتونخوا د ډېره اسماعيل خان څخه په ٦٠ کلو ميټره لرې په دارابان سیمه کې شوى دى.
له بلې خوا د پاکستان پوځ په خپله خبرپاڼه کې زياته کړې، چې په بېلابېلو عملياتو کې يې په ازیندا سيمه کې ۱۷ وسله وال، په کلاچۍ کې څلور وسله وال او دارابان کې یې شپږ نور وسله وال وژلي دي.
د دغه هېواد پوځ هم په خپله خبرپاڼه کې لیکلي، چې په بېلابېلو سیمو کې د پاکستاني ځواکونو د عملیاتو په پایله کې ۲۷ وسله وال وژل شوي دي.
د خبرپاڼې له مخې؛ په دغو عملياتو کې يوه اندازه وسلې، مهمات او چاوديدونکي توکي هم کشف او ترلاسه شوي دي.
په خبرپاڼه کې دا هم ویل شوي: "په سیمه کې د نورو ترهګرو د له منځه وړلو لپاره چاڼیز عملیات روان دي."
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاند اعلان وکړ، چې هېواد یې لا هم په افغانستان کې د ترهګرو د فعالیتونو د احتمال په اړه اندېښمن دی. متیو میلر د دوشنبې په ورځ د ( لیندۍ ۲۰مه )په یوه خبري ناسته کې ټینګار وکړ، چې امریکا د دې وړتیا لري چې د تروریزم ضد عملیات له لېرې فاصلې پر مخ یوسي.
خو ښاغلي میلر وویل؛ دوی له طالبانو تمه لري، چې افغانستان د ترهګرو په خوندي ځاله بدل نه شي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د ۲۰۲۲ کال په خپل کلني راپور کې ویلي وو، چې د افغانستان ګاونډیان هم له افغانستان څخه د احتمالي ترهګریزو ګواښونو په اړه ډېر اندېښمن دي.
د امریکا ولسمشر جوبایډن تر دې مخکې ویلي وو، چې د دغه هېواد پوځي ځواکونه په سیمه کې له افغانستان څخه د ګواښونو څارنه کوي.
ښاغلي بایډن د لیندۍ په ۱۶مه کانګرس ته په یوه لیک کې لیکلي وو، چې په سیمه کې امریکايي ځواکونه له افغانستان څخه د احتمالي ګواښونو ځواب ورکولو ته چمتو دي.
له فساد سره مبارزه
متیو میلر د خپلو خبرو په یوه بله برخه کې ټینګار وکړ، چې امریکا په افغانستان او ټوله نړۍ کې له فساد سره د مبارزې لپاره خپلو اقداماتو ته دوام ورکوي.
نوموړي د افغانستان د ولسي جرګې پر پخواني رییس میر رحمان رحماني او د هغه د زوی اجمل رحماني بندیزونو ته په اشارې سره وویل؛ دوی د پراخ فساد له امله امریکا ته د ننوتو اجازه نه لري.
د امریکا د خزانې وزارت د میر رحمان رحماني، اجمل رحماني او د دوی پر ۴۴ شرکتونو چې په یو شمېر اروپايي او اسیایي هېوادونو کې دي تړلي دي او پرې بندیزونه لګولي دي.
دغه وزارت د دوشنبې په ورځ د ( لیندۍ ۲۰مه) په یوه بیان کې دغه کسان په افغانستان کې په "پراخ مالي فساد" کې په لاس لرلو تورن کړل.