د طالبانو د لوړو زدهکړو وزیر ندا محمد ندیم ویلي، هر کس ته نه ښایي چې له خپل صلاحیته پورته وغږېږي؛ په هره برخه کې متخصص او کارپوهه کسان د دې حق لري چې خپل نظرونه څرګند کړي.
نوموړي دا څرګندونې په هغه ویډیويي کلېپ کې کړې، چې ویل کېږي د شیرمحمد عباس ستانکزي څرګندونو ته په ځواب کې شوي.
عباس ستانکزي څو ورځې وړاندې د پخوانیو څرګندونو په دوام ویلي و چې، د نجونو زدهکړې په نارینه او ښځینهو یو شان فرض دي او زیاته کړې یې وه، چې د علم له حاصلولو پرته د افغانستان پرمختګ ناشونی دی.
هغه دا رنګه ویلي و، چې د زدهکړو دروازې دې د ټولو پر مخ پرانیستل شي.
خو د ښاغلي ستانکزي د وینا وروسته د طالبانو د لوړو زدهکړو وزیر په توند غبرګون کې ویلي: دا د دې مانا لري، چې که د ښاروالۍ یو صفاکار راشي او په دیني مسایلو څرګندونې وکړي؛ نو خلک باید ورته ووایي چې ته یوازې د خپلې بېلچې سره کار لره او دغسې مسایل د دیني عالمانو او مشایخو کار دی.
که څه هم چې ندا محمد ندیم په دې اړه په زغرده د چا نوم نه دی اخیستی؛ خو انګېرنې دا دي چې ګواکې د نوموړي اشاره د طالبانو د بهرنیو چارو مرستیال وزیر وروستیو څرګندونو ته ځواب دی.
ندا محمد ندیم د طالبانو د ډلې مشر ملا هبت الله ته نږدې کس او تر نورو ټولو هغو سخت دریځه کس یادېږي.
هغه په دغو توندو خبرو د ګڼو هېوادونو لهخوا په تور نوملړ کې راغلی او سخت بندیزونه هم پرې لګېدلي دي.
له هغه مهاله چې طالبان بیا په افغانستان کې واک ته رسېدلي له شپږم ټولګي پورته یې د نجونو پر زدهکړو بندیز لګولی او ښځې یې له ټولو سیاسي، اقتصادي او ټولنیزو برخو محرومې کړې دي.
د ښاغلي محمدي خپلوان وايي، چې د جمعې په ورځ (د دلو ۲۰مه) سهار وختي د اسلامي دولت یوه ملاتړي د تهران د نیایش له پله څخه الیاس محمدي، چې د کوڅو په پاکولو بوخت و، وغورځاوه.
له دې پېښې دوه اونۍ تېریږي، خو ایران د ښاغلي محمدي د وژل کېدو په اړه چوپه خوله پاتې دی، خو د ټولنیزو شبکو ایراني کاروونکو د الیاس محمدي لپاره د انصاف غوښتلو کمپاین پیل کړی دی.
د ښاغلي محمدي یوه خپلوان چې نه یې غوښتل نوم یې واخیستل شي افغانستان انټرنشنل ته وویل چې د ښاغلي محمدي کورنۍ د یوې اونۍ موده کې د محمدي جسد ترلاسه او هرات ته یې انتقال کړ.
د دغې سرچينې د معلوماتو له مخې، د الياس محمدي جسد د تېرې شنبې په ورځ د هرات ولايت اوبه ولسوالۍ په بند بنفش کلي کې د هغه په پلرني ټاټوبي کې خاورو ته وسپارل شو.
الیاس محمدي چې شپږ کاله وړاندې ایران ته تللی و، د ورځې یې د تهران په پنج سیمه کې د میوو په یوه پلورنځي کې کار کاوه او د شپې یې د ښاروالۍ له یوه قراردادي شرکت سره د ایران پلازمېنې کې کوڅې جارو کولې.
د الیاس محمدي یوه همکار ایراني رسنیو ته ویلي: «موږ د ښاروالۍ له قراردادي سره کار کوو او د پېښې په شپه مو د لارې دېوالونه مینځل او پاکول. ناڅاپه یو تور پژو پرشیای موټر زموږ مخې ته ودرېد. موږ فکر نه کاوه چې ځوان موټر چلوونکي یو ناوړه پلان درلود. هغه ناڅاپه له موټر څخه راووت او زموږ په لور راغی. پرته له کومي مقدمې يې زموږ له همکار (الياس) سره بحث وکړه او بيا يې د پله له سره لاندې وغورځاو. موږ سمدلاسه د هغه په لور روان شوو چې د تیښتې مخه ونیسو، مګر قاتل موږ ته ګواښ وکړ او ویې ویل چې که موږ یې تعقیب کړو، هغه به موږ هم وغورځوي. هغه بیا په موټر کې سپور شو او له خپلو ملګرو سره وتښتید.»
عيني شاهدان وايي، څو موټرې د الياس محمدي پر نيم ژوندي جسد چې پر لويه لاره پروت و، تېر شول.
ایراني رسنۍ وايي، چې نیول شوی قاتل یو ۲۵ کلن ځوان دی چې د لیسانس سند لري. د ځینو سرچینو په وینا، هغه د اسلامي جمهوریت ملاتړی دی.
هغه رسنیو ته ویلي: "زه له هغه سړک څخه تیریدم چې ناڅاپه مې مقتول او د هغه ملګري ولیدل. ما فکر کاوه چې دوی هغه بیرغونه غلا کوي چې د لویې لارې په اوږدو کې ایښودل شوي وو. د دلوې د ۲۲ په پار بیرغونه پورته شوي وو او ما فکر وکړ چې مقتول د بیرغونو د سپکاوي اراده لري او غواړي له منځه یې یوسي.»
هغه تایید کړه چې په الياس محمدي تر بريد مخکې یې پوليسو ته هم خبر ورکړی و، هغه وایي: «سره له دې هم ارامه نه شوم، له موټره راښکته شوم او له مقتول سره له شخړې وروسته مې هغه ټیل وهه، چې لاندې وغورځید او مړ شو.»
د افغان محمدي د هویت او ملیت له اعلانولو سره سره د طالبانو ډلې او په تهران کې د افغانستان سفارت چې د دغې ډلې تر کنټرول لاندې دی، د دغه خبر په اړه غبرګون نه دی ښودلی.
