د داعش پر وړاندې په نړیوال ایتلاف کې د امریکا د ځانګړي استازي مرستیال ویلي، چې سپینه ماڼۍ د افغانستان له پولو بهر د داعش د خراسان څانګې د حملې په اړه اندېښمنه ده.
ایان مکاري وايي، چې واشنګټن د داعش فعالیت څاري او له طالبانو سره یې د داعش پر وړاندې د مبارزې لپاره منظمې اړیکې ساتلې دي.
ښاغلي مکاري چې د «داعش د ماتې لپاره د نړۍوال ایتلاف» په دوه ورځنۍ غونډه کې د ګډون لپاره لندن ته تللی، د جمعې په ورځ خبریالانو ته وویل، چې د داعش خراسان څانګې تر ډېره د امریکا پام په سیمه کې ځان ته اړولی دی.
دغه امریکايي چارواکي چې د ۲۰۲۱کال له اګسټ څخه تر ۲۰۲۲ کال پورې په دوحه کې د افغانستان لپاره د امریکا د ډیپلوماتیک ماموریت شارژدافیر و، د افغانستان انټرنشنل خبریال د پوښتنې په ځواب کې وویل، چې له داعش سره د مبارزې لپاره د امریکا او طالبانو ترمنځ د خبرو اترو لارې پرانیستي دي. هغه وویل په دې اړه له طالبانو سره منظمې خبرې روانې دي.
ایان مکاري زیاته کړه چې په لندن کې د داعش د ماتې لپاره د نړۍوال ائتلاف د دوه ورځنۍ غونډې موخه د داعش د تبلیغاتو او د دغې ډلې له خوا د بریدګرو د ګمارلو مخنیوی دی.
د داعش د ماتې لپاره نړۍوال ایتلاف په ۲۰۱۴کال کې جوړ شو او ۸۷ غړي لري. دا ایتلاف وايي، چې د دندو یوه برخه یې په افغانستان کې د داعش د خراسان څانګې پر ضد مبارزه ده.
د ښاغلي محمدي خپلوان وايي، چې د جمعې په ورځ (د دلو ۲۰مه) سهار وختي د اسلامي دولت یوه ملاتړي د تهران د نیایش له پله څخه الیاس محمدي، چې د کوڅو په پاکولو بوخت و، وغورځاوه.
له دې پېښې دوه اونۍ تېریږي، خو ایران د ښاغلي محمدي د وژل کېدو په اړه چوپه خوله پاتې دی، خو د ټولنیزو شبکو ایراني کاروونکو د الیاس محمدي لپاره د انصاف غوښتلو کمپاین پیل کړی دی.
د ښاغلي محمدي یوه خپلوان چې نه یې غوښتل نوم یې واخیستل شي افغانستان انټرنشنل ته وویل چې د ښاغلي محمدي کورنۍ د یوې اونۍ موده کې د محمدي جسد ترلاسه او هرات ته یې انتقال کړ.
د دغې سرچينې د معلوماتو له مخې، د الياس محمدي جسد د تېرې شنبې په ورځ د هرات ولايت اوبه ولسوالۍ په بند بنفش کلي کې د هغه په پلرني ټاټوبي کې خاورو ته وسپارل شو.
الیاس محمدي چې شپږ کاله وړاندې ایران ته تللی و، د ورځې یې د تهران په پنج سیمه کې د میوو په یوه پلورنځي کې کار کاوه او د شپې یې د ښاروالۍ له یوه قراردادي شرکت سره د ایران پلازمېنې کې کوڅې جارو کولې.
د الیاس محمدي یوه همکار ایراني رسنیو ته ویلي: «موږ د ښاروالۍ له قراردادي سره کار کوو او د پېښې په شپه مو د لارې دېوالونه مینځل او پاکول. ناڅاپه یو تور پژو پرشیای موټر زموږ مخې ته ودرېد. موږ فکر نه کاوه چې ځوان موټر چلوونکي یو ناوړه پلان درلود. هغه ناڅاپه له موټر څخه راووت او زموږ په لور راغی. پرته له کومي مقدمې يې زموږ له همکار (الياس) سره بحث وکړه او بيا يې د پله له سره لاندې وغورځاو. موږ سمدلاسه د هغه په لور روان شوو چې د تیښتې مخه ونیسو، مګر قاتل موږ ته ګواښ وکړ او ویې ویل چې که موږ یې تعقیب کړو، هغه به موږ هم وغورځوي. هغه بیا په موټر کې سپور شو او له خپلو ملګرو سره وتښتید.»
عيني شاهدان وايي، څو موټرې د الياس محمدي پر نيم ژوندي جسد چې پر لويه لاره پروت و، تېر شول.
ایراني رسنۍ وايي، چې نیول شوی قاتل یو ۲۵ کلن ځوان دی چې د لیسانس سند لري. د ځینو سرچینو په وینا، هغه د اسلامي جمهوریت ملاتړی دی.
هغه رسنیو ته ویلي: "زه له هغه سړک څخه تیریدم چې ناڅاپه مې مقتول او د هغه ملګري ولیدل. ما فکر کاوه چې دوی هغه بیرغونه غلا کوي چې د لویې لارې په اوږدو کې ایښودل شوي وو. د دلوې د ۲۲ په پار بیرغونه پورته شوي وو او ما فکر وکړ چې مقتول د بیرغونو د سپکاوي اراده لري او غواړي له منځه یې یوسي.»
هغه تایید کړه چې په الياس محمدي تر بريد مخکې یې پوليسو ته هم خبر ورکړی و، هغه وایي: «سره له دې هم ارامه نه شوم، له موټره راښکته شوم او له مقتول سره له شخړې وروسته مې هغه ټیل وهه، چې لاندې وغورځید او مړ شو.»
د افغان محمدي د هویت او ملیت له اعلانولو سره سره د طالبانو ډلې او په تهران کې د افغانستان سفارت چې د دغې ډلې تر کنټرول لاندې دی، د دغه خبر په اړه غبرګون نه دی ښودلی.
