د ۲۰۲۴ اوسکار جایزې ګټونکي اعلان شول

د ۲۰۲۴ اوسکار مراسم د لاس انجلس په دالبي تیاتر کې د جیمي کېمل په یوه فلمي اجرا سره ترسره شول او په يایله کې یې د کریستوفر نولان جوړ شوي فلم "اونهایمر" اووه جایزې وګټلې.

د ۲۰۲۴ اوسکار مراسم د لاس انجلس په دالبي تیاتر کې د جیمي کېمل په یوه فلمي اجرا سره ترسره شول او په يایله کې یې د کریستوفر نولان جوړ شوي فلم "اونهایمر" اووه جایزې وګټلې.
د غوره فلم، کارکردګۍ، د نارینه لوبغاړي، تدوین، موسیقۍ، متن او فلمبردارۍ هغه برخې دي چې اوپنهایمر فلم ګټلې دي.
له دې سره د یورګوس لانتیموس د بېچارګانو فلم بیا څلور جایزې وګټلې چې د غوره ښځینه لوبغاړې جایزه پکې شامله ده.
په ۲۰۲۴ اوسکار کې اما استون د غوره ښځينه لوبغاړې او کیلین مورفي د غوره نارینه لوبغاړي جایزې ترلاسه کړې.
مورفي د جایزې د ترلاسه کولو پر مهال ووېل: «مونږ د هغه کس په اړه فلم جوړ کړ چې اټوم بم یې جوړ کړ او که ښه دی یا بد مونږ ټول د اوپنهایمر په نړۍ کې ژوند کوو.»
د اوپنهایمر فلم تصویر اخیستونکی اویټ وڼ اویتما هم د همدې فلم له امله د غوره تصویر اخیستونکي جایزه ترلاسه کړه.
د نوموړي په وینا: «دغه فلم مې د مسلکي ژوند مهمه برخه جوړه کړه.»
د "اوپنهایمر" فلم د لومړي اټومي بم کیسه انځور کړې ده.

د امریکا ولسمشر یو ځل بیا خبرداری ورکړ، چې په غزه کې د حماس پر ضد په جګړه کې د اسراییل لومړی وزیر"اسراییلو ته د ګټې په پرتله ډېر زیان رسوي." نوموړي زیاته کړه، چې هغه به د اسراییل ملاتړ ته دوام ورکړي او "هیڅکله" به اسراییل یوازې پرېنږدي.
بایډن تر دې مخکې خبرداری ورکړی و، چې په غزه کې د ملکي تلفاتو د زیاتوالي له امله اسراییل د نړۍوال ملاتړ له لاسه ورکولو له خطر سره مخامخ دی.
بایډن د غزې د مرګ ژوبلې په اړه وویل: "زه فکر کوم چې دا یوه لویه تېروتنه ده."
بایډن وویل، چې د غزې په رفح ښار باندې د اسراییل احتمالي برید چیرې چې له ۱.۳ میلیونو څخه ډېر فلسطینیانو پناه اخیستې ، د هغه لپاره "سره کرښه" ده.
بایډن دا روښانه کړه، چې هغه به د اسراییل د ملکي وګړو د ساتنې لپاره د مداخلې وړ توغندیو په څیر د وسلو لیږل بند نه کړي.
د امریکا ولسمشر ویلي، چې د اسراییل دفاع لا هم حیاتي ده.
بایډن مخکې هیله درلوده، چې د روژې له پیله به لنډمهاله اوربند اعلان شي؛ خو هغه هیله من دی چې په غزه کې اوربند یوې موافقې ته ورسېږي، په داسې حال کې چې واشنګټن د امنیت شورا درې پرېکړه لیکونه چې د اکټوبر له اوومې راهیسې د اوربند غوښتنه کوي ویټو کړي دي.
حماس هم د امریکا او د هغه د متحدینو له خوا د شوي تړون مخالفت کړی دی.
حماس له غزې تړانګې څخه د اوربند او د اسراییلي ځواکونو د وتلو غوښتنه کوي.
پر حماس سربېره اسراييل هم وايي، چې د حماس تر له منځه وړلو پورې به يې بريدونه دوام ولري.

د اوکراین پولې ته څېرمه د روسیې د کرسک سیمې والي د یکشنبې په ورځ ویلي، چې په کولباکي کلي کې د اوکراین د توغندي برید په پایله کې یوه ښځه وژل شوې او مېړه یې سخت ټپي شوی دی.
والي رومن سټاروویټ پر ټیلیګرام ویلي: "یوه د استوګنې ودانۍ کې اور لګیدلی او یوې سیمه ییزې ښځینه اوسیدونکې خپل ژوند له لاسه ورکړی دی او مېړه یې بیخي ډېر سوځیدلی دی"
په دغه کلي کې يو بل کور هم ويجاړ شوى دی.
تر اوسه اوکراین د دغې برید په اړه څه نه دي ویلي.
له اوکراین سره په پوله د روسیې په سیمو کې له دوو کلونو راهیسې چې روسیې د اوکراین پر ضد جګړه پیل کړې، پرله پسې چاودنې او بریدونه شوي دي.
روسي چارواکو د دې بریدونو پړه پر اوکرایني ځواکونه او یا هم اوکراین پلوه تخریب کوونکو ور اچولې ده.

فلسطینیان په یو غمجن ماحول، د اسراییل پولیسو د سختو امنیتي تدابیرو او په غزه کې د جګړې او لوږې له ویرې سربېره؛ د روژې میاشتې لپاره په داسې حال کې تیاری نیسي چې د اوربند د پر ځای کولو لپاره خبرې اترې په ټپه درېدلې دي.
په زرګونو اسراییلي پولیس د بیت المقدس د زاړه ښار په تنګو کوڅو کې ځای پر ځای شوي دي، چېرې چې تمه کیږي هره ورځ په لسګونو زره عبادت کونکي د الاقصی جومات ته چې د مسلمانانو پخوانۍ قبله ده، د عبادت له پاره ورشي.
دا سیمه د یهودانو لپاره هم سپیڅلی ځای ګڼل کیږي او له همدې امله د اسراییل او حماس ترمنځ د ستونزو په رامنځته کېدو کې مهم رول لوبوي.
په ۲۰۲۱ کال کې د دواړو ډلو ترمنځ د جګړې پیل له همدې ځای شوی و.

د حماس او اسراییل ترمنځ اوسنۍ جګړه چې شپږمه میاشت یې روانه ده، دا د اکتوبر په اوومه هغه وخت پیل شوه کله چې د حماس په زرګونو جنګیالیو پر اسراییل برید وکړ او شاوخوا ۱۲۰۰ کسان یې ووژل.
پر غزه د اسراییلو دوامدارو خونړیو بریدونو په ټوله نړۍ کې غبرګونونه راپارولي؛ ځکه چې د قحطۍ مخ په زیاتېدونکي خطر د مړینې شمېره نوره هم لوړولی شي.
د اسراییل په بریدونو کې تر اوسه له ۳۱ زرو ډېر فلسطینیان وژل شوي دي.
تېره میاشت الاقصی جومات ته د فلسطینیانو له راتلو وروسته د رامنځته شویو لانجو له امله، د اسراییل ښي اړخي د امنیت وزیر ایتامر بین ګویر وویل، چې هغه په الاقصی جومات کې په عبادت کونکو د بندیز لګول غواړي.
په همدې حال کې لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو ویلي، چې الاقصی جومات ته به د تېر کال په څېر یو محدود شمېر خلکو ته د ورتګ اجازه ورکړي.

عزام الخطیب د بیت المقدس د وقف عمومي رییس دی، چې د الاقصی جومات نظارت کوي، وايي: "دا زموږ جومات دی او موږ باید ورته پاملرنه وکړو. موږ باید په دې جومات کې د مسلمانانو شتون خوندي کړو، هغوی باید وکولای شي چې په لوی شمېر کې په سوله ییزه او امن توګه دلته عبادت ته راشي."
ټاک شوې، چې د روژې میاشت د دې اونۍ د دوشنبې په ورځ پیل شي؛ خو د تېرو کلونو خلاف د زاړه ښار شاوخوا سیمې نه دي سینګار شوي، د لویدیځې غاړې په ښارونو کې هم ورته غمجن ماحول شتون لري، چیرې چې شاوخوا ۴۰۰ فلسطینیان د امنیتي ځواکونو یا یهودي مېشت ځایونو سره په نښتو کې وژل شوي دي.
په همدې حال کې د مارچ په ۱۰ مه د امریکا مرکزي قوماندانۍ یا سینټکام پر خواله رسنۍ اېکس اعلان کړی، چې د اردن شاهي هوايي ځواک سره یې په ګډه یې شمالي غزې ته بشري مرستې غورځولې دي.
دغه مرستې د سي – ۱۳۰ امریکايي پوځي الوتکې له خوا ۱۱ زره ۵۰۰ کسانو خواړه لکه؛ وریجې، وړه، مکروني او کنسروا نور خوراکي توکي شامل دي.


سعودي عربستان څو شېبې وړاندې اعلان وکړ، چې د دغه هېواد ستور پېژندونکو سپوږمۍ لېدلې او پر بنسټ یې سبا دوشنبه (د کب ۲۱مه) به د روژې لومړۍ ورځ وي؛ خو طالبان وايي دوشنبه روژه نه ده.
د سعودي عربستان سترې محکمې د نړۍ ټولو مسلمانانو ته د روژې د رارسېدلو او سبا دوشنبې ورځ څخه د پیل مبارکي هم ورکړې ده.
خو د طالبانو سترې محکمې بیا اعلان کړی، چې سبا دوشنبه روژه نه ده.
د سترې محکمې د خبر له مخې، چې د هلال کمېټه به سبا دوشنبه د روژې د لومړۍ ورځ د معلومولو لپاره ناسته وکړي.
د معلوماتو له مخې؛ د طالبانو سترې محکمې په ولايتونو کې اړوند د هلال ولايتي کمېټو ته دنده سپارلې، چې د مياشتې د ليدو لپاره تیاری ونيسي.
افغانستان وړاندې د سعودي عربستان سره یو ځای روژه او اختر کاوه؛ دا ځکه، چې په سعودي عربستان کې مياشت تر افغانستان مخکې ښکاره کيږي.
طالبان واک ته په رسېدو تر ډېره د خپلو پرېکړو له مخې د روژې او اختر لومړۍ ورځ ټاکي.

د ایران د لویو لارود تنظیم د نړۍوال ټرانسپورت دفتر مشر جواد هدایتي ویلي، چې د ایران او طالبانو ترمنځ د ترانزیټ په برخه کې د همکاریو سند لاسلیک شوی دی. تسنیم خبري اژانس د یکشنبې په ورځ (د کب ۲۰مه) خبر ورکړی، چې ښاغلي هدایتي له طالبانو سره د دغه سند د محتوا په اړه خبرې کړې دي.
د دغه راپور له مخې؛ جواد هدایتي د ایران پر ارادې د دواړو هېوادونو د اقتصادی اړیکو د پراختیا، د ټرانزیټي دهلیزونو د پیاوړتیا او د سیمې د نورو هېوادونو لپاره د منځنۍ اسیا هېوادونو ته د لاس رسي د اسانتیاو د برابرولو لپاره د هرات-مزار شریف د سړکونو د بشپړولو په اهمیت ټینګار وکړ.
د ایران دغه چارواکي هم د چابهار بندر د کارولو په اړه د طالبانو د پرېکړې هرکلی کړی دی.
په ورته وخت کې هغه د چابهار له بندر او ګډو پولو څخه د افغان سوداګرو د مالونو د لېږد رالېږد په برخه کې د همکارۍ او اسانتیا په موخه د ایران د ټرانزيټ او ټرانسپورټ سازمان چمتووالی اعلان کړ.
د طالبانو د ترانسپورت او هوايي چلند وزیر حمیدالله اخوندزاده او د ایران یوه پلاوي څو ورځې وړاندې په کابل کې سره وکتل او د یوه نړۍوال سړک د جوړولو په برخه کې یې د همکارۍ په اړه خبرې وکړې.
د طالبانو د ترانسپورت او هوايي چلند وزارت د چهارشنبې په ورځ (د کب ۱۶مه) په یوه خبرپاڼه کې لیکلي، چې دغه پلاوی دوه اړخیزه هوکړې ته د رسېدو په موخه کابل ته راغلی و.
ایران او د طالبانو د ټرانسپورت او هوايي چلند وزارت تر اوسه د دې هوکړې جزییات نه دي خپاره کړي.
ایران د نورو هېوادونو په څېر طالبان په رسمیت نه پېژني؛ خو له دې ډلې سره ډېپلوماتیکې او اقتصادي اړیکې لري او په تهران کې یې د افغانستان سفارت طالبانو ته سپارلی دی.
د طالبانو د صنایعو او سوداګرۍ وزارت د شمېرو له مخې؛ تېر کال له ایران سره د دغې ډلې د سوداګرۍ ارزښت یو میلیارد او ۷۳۹ میلیونه ډالرو ته رسېدلی و.
