د طالبانو چاپېریال ساتنې اداره: نړۍواله ټولنه دې چاپېریالي او اقلیمي مسله نه سیاسي کوي

د طالبانو د چاپېریال ساتنې ادارې د ځمکې نړۍوالې ورځې په مناسبت په خپره کړې اعلامیه کې ویلي چي، نړۍواله ټولنه دې چاپېریالي او د اقلیمي بدلون مسایل نه سیاسي کوي.

د طالبانو د چاپېریال ساتنې ادارې د ځمکې نړۍوالې ورځې په مناسبت په خپره کړې اعلامیه کې ویلي چي، نړۍواله ټولنه دې چاپېریالي او د اقلیمي بدلون مسایل نه سیاسي کوي.
د طالبانو تر واک لاندې دغه ادارې د یک شنبې په ورځ د (غويي ۲مه) د ځمکې نړۍوالۍ ورځې په مناسبت په خپره کړې اعلامیه کې ویلي چې، افغانستان د اقلیمي بدلون له امله سخت اغېزمن شوی او په دې برخه کې یې باید نړۍوال مالي ملاتړ وکړي.
د اپرېل ۲۲مه د ځمکې نړۍوالې ورځې په نوم نومول شوې ده.
د طالبانو له لوري په خپره شوې اعلامیه کې ویل شوي، د اوبو، هوا او خاورې ککړتیا، دوامداره وچکالي، د شین کوریزو ګازونو زیاتېدل، د ځنګلونو وهل او له منځه وړل او نورې ډېرې چاپېریالي ستونزې او ننګونې ځمکې ته سخت زیان اړوي.
دوی له خلکو غوښتي، چې د ځمکې او چاپېریال ساتنې په برخه کې خپل دیني او ملي مسوولیتونه ادا کړي.

د ترکیې پولیس وايي، د دغه هېواد په قیصري ښار کې یې د یوه ۲۸ کلن افغان ځوان د وژنې په تور یو کس نیولی دی. د راپورونو له مخې، دغه افغان کډوال له یوه ترکي وګړي سره تر لفظي شخړې وروسته په چړو وهل شوی دی.
د ترکي رسنیو د راپورنو پر بنسټ، دغه پېښه د پنجشنبې په ورځ د (وري ۳۰مه) د قیصري ښار د ملک غازي ولسوالۍ په کېکوبات سیمه کې شوې وه.
د راپورونو له مخې، یوه ۳۹ کلن شکمن کس چې د ترکیې تبعه دی یو افغان ځوان تر لفظي شخړې وروسته وژلی او د پېښې له ځایه تښتېدلی و.
د ترکيې ډي اېچ اي خبري اژانس راپور ورکړی، چې د ترکیې پولیسو دوه ورځې وروسته دغه شکمن کس نیولی دی.
تر اوسه د دې وژنې لامل نه دی په ډاګه شوی؛ خو عیني شاهدانو د دغه هېواد رسنیو ته ویلي، چې د سړک پر غاړه د یوه موټر له خرابېدو وروسته مشکوک کس پر یوه افغان ځوان په چاقو برید وکړ او هغه یې وواژه.
د راپورونو له مخې، د افغان ځوان د وژنې په تور نیول شوی کس د محکمې د پرېکړې له مخې زندان ته اچول شوی دی.

د طالبانو د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت وايي، د تورخم له لارې ۳۰ کورنۍ په جبري توګه د پاکستان حکومت لهخوا ستنې کړل شوې. دغه وزارت د یک شنبې په ورځ د (غويي ۲مه) پر خپلې اېکس پاڼه لیکلي، چې تېره ورځ ۳۰ کورنۍ له پاکستانه په جبري ډول راستنې کړل شوې.
دغه وزارت وايي، یادې کورنۍ چې د غړو شمېر یې ۱۵۵ تنه دی د تورخم له لارې د پاکستان د حکومت له لوري په جبري توګه راستنې کړل شوې دي.
د طالبانو دغه وزارت ویلي، له پاکستانه تازه راستانه شوي کډوال یې د مرستو تر لاسه کولو په موخه د ملګرو ملتونو عالې کمېشنرۍ او د کډوالۍ نړۍوال سازمان دفترونو ته ورپېژندلي دي.
دا په داسې حال کې ده، چې تېره اونۍ د پاکستان حکومت له دغه هېواده د بې اسناده افغان کډوالو د اېستلو دویم پړاو پیل کړ.
د ملګرو ملتونو د کډوالو د عالي کمېشنرۍ د شمېرو له مخې دمګړۍ په پاکستان کې اته سوه زره اې سي سي او ۱.۳ مېلیونه پي او ار کارټونو لرونکي افغان کډوال اوسېږي.

د روغتیا نړۍوال سازمان وایي، چې تر ۵۰۰ ډېر ښځینه او نارینه ډاکټران او روغتیاپالان یې د بېړنیو خدمتونو وړاندې کولو په برخه کې روزلي دي. دغه سازمان وايي، د بېړنیو ناروغانو لپاره د لومړنیو روغتیايي خدمتونو وړاندي کوونکو روزل شویو روغتیاپالانو له ډلې څخه له ۲۰۰ زیاتې یې ښځې دي.
دغه سازمان زیاته کړې، په تېره یوه لسیزه کې په افغانستان کې د ډېرو ناورینونو او بېړنیو حالاتو ته په کتو یې اوس له ۵۰۰ ډېر داسې روغتیا پالان روزلي چې، د بېړنیو حالاتو پر مهال به بېړنو ناروغانو ته د ژوند ژغورلو لومړني خدمتونه وړاندې کوي.
د روغتیا نړۍوال سازمان د تازه روزل شویو روغتیا پالانو له لوري د خدمتونو وړاندې کولو د یوې ویډیو په خپرولو سره ویلي، چې دغو تازه روزل شویو روغتیا پالانو له ډلې څخه ۲۰۴ تنه یې ښځینه روغتیاپالانې دي.
د ملګرو ملتونو د روغتیا سازمان وايي، تازه روزل شوي روغتیا پالان به د افغانستان په مرکزي، ولایتي او د ولسوالیو په روغتونونو او روغتیايي مرکزونو کې د بېړني حالت ناروغانو لپاره د ژوند ژغورلو لومړني خدمتونه وړاندې کوي.
د افغاستان لپاره د روغتیا نړۍوال سازمان ډاکټر محمد تاهون وايي:« د لومړنیو بېړنیو روغتیايي خدمتونو کورس په ۲۰۲۱ کال کې پیل شو. د روغتیا نړۍوال سازمان له لوري روزل شوي روغتیاپالانو کې جراحان، داخله ډاکټران د نسايي ناروغیو متخصصان او قابله ګاني او نرسان شامل دي.»
نوموړی وايي، دغه تازه روزل شوي روغتیاپالان په بېړنیو حالاتو کې د ژوند ژغورنې لومړني خدمتونه وړاندې کوي.
د ډاکټر تاهون په خبره، دا تازه روزل شوي روغتیا پالان په بېړنیو حالاتو کې د ماشومانو د تنفسي ستونزو د کنټرول، د زېږون پر مهال د مور او ماشوم لپاره د خدمتونو وړاندې کول، د زړه ناروغانو، ټرافیکي او د طبیعي پېښو قربانیانو لپاره روغتیايي خدمتونه وړاندې کوي.
د روغتیا نړۍوال سازمان وايي، هڅه کوي چې د بېړنیو حالاتو پر مهال د ژوند ژغورل لومړني خدمات وړاندې کوونکي روغتیاپالانو خدمتونه نور هم ډېر کړي.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي د اسیا پسفیک مشر سره په لیدنه کې غوښتنه کړې، چې د افغانستان په اړمنو سېمو کې دې همکاري او د روغتیا په برخه کې دې خدمتونه ترسره کړي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت د ویاند مرستیال حافظ ضیا احمد تکل په خپلې اېکس پاڼې لیکي چې، د یک شنبې په ورځ د (غويي ۲مه) نېټه د دغه ډلې د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي د سره صلیب د نړۍوال فدراسیون د اسیا پسفیک د برخې مشر الکسانډر مټیو سره لیدلي.
نوموړي د الکسانډر له قوله لیکلي چې، په په تېر یوه کال کې يې د پنځه مېلیونه اړمنو وګړو لپاره د روغتیا، اوبو رسولو او طبیعي پېښو ته د رسېدو په برخه کې ۲۸ مېلیونه سویسي فرانکه لګولي دي.
ضیا احمد د دغه لیدنې په اړه لیکلي چې، د یادې ډلې د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي د سره صلیب د نړۍوال فدراسیون د اسیا پسفیک له مشره غوښتي چې، د افغانانو هر اړخیز لاسنیوي چارې نورې هم ګړندۍ او د روغتیا په برخه کې دې نور خدمتونه هم وړاندې کړي.
متقي له الکسانډر څخه غوښتنه کړې، چې د افغانستان رېښتینی انځور د خپلو سترګو لیدلی وضعیت دې تر نړۍوالو ورسوي.

په لاهور کې د افغان او پاکستاني سوداګرو په ګډه ناسته کې د لاهور د سوداګرۍ او صنایعو خونې مشر کاشف انور له افغانستان سره د سوداګریزو اړیکو پر پراختیا ټنیګار کړی او له افغان سوداګرو یې د سوداګرۍ د ودې لپاره د ګډو ګامونو پورته کولو غوښتنه کړې ده.
پاکستاني رسنیو خبر ورکړی، چې د لاهور د سوداګرۍ او صنایعو خونې مشر کاشف انور د خان جان الکوزي په مشرۍ د افغانستان د سوداګرۍ خونې له غړو او سوداګرو سره د لاهور په سوداګرۍ خونه کې ګډه ناسته ترسره کړې ده.
د راپورونو له مخې، د لاهور د سوداګرۍ خونې مشر کاشف انور له افغان سوداګریز پلاوي سره په دغه ګډه ناسته کې له ګاونډیو هېوادونو سره د ښو سوداګریزو اړیکو پر پراختیا ټینګار کړی دی.
ښاغلي کاشف انور ویلي:« د پاکستان او افغانستان تر منځ سوداګري ۵۲۲ مېلیون ډالره ده، چې د ښه کېدو لپاره یې ځای شته؛ که بانکي چېنلونه جوړ شي، د سوداګرۍ حجم څو چنده زیاتېدلی شي. د درملو، غالیو، وريجو، د موټرو پرزو او نورو برخو کې د سوداګریزو اړیکو د پراخولو احتمال شتون لري. د سوداګرۍ وزارت په دې وروستیو کې د بارټر سیسټم لپاره یو حکم صادر کړی، چې له مخې به یې دوه اړخیزه سوداګري وده وکړي.»
په دغې لیدنه کې د افغان سوداګرو پلاوي مشر خان جان الکوزي ویلي چې، له پاکستان سره د سوداګرۍ زیاتولو ته لېوال دي؛ ځکه دواړه هېوادونه اوس یو بل ته تر بل هر وخت زیاته اړتیا لري:« د دواړو هېوادونو تر منځ ۷۰ سلنه سوداګري د لاهور له لارې کېږي، چې له دې لارې افغانستان ته درمل، وريجې، د موټرو پرزې او نور توکي صادرېږي.»
پاکستاني سوداګرو ویلي، د پاکستان او افغانستان تر منځ د تاریخي ټولنیزو او اقتصادي اړیکو سربېره، د دوه اړخیزو سوداګریزو حجم رېښتیني امکانات نه منعکسوي؛ نو د سوداګرۍ د ودې لپاره باید ګډ او کوټلي ګامونه پورته شي.
