ښاغلی غني وايي: “د اقلیم بدلون د خلکو د کار له طریقې سه تړاو لروده، بدبختانه زمونږ د یو نسل تسلسل له بل نسل سره د طبیعي زیرمو د محافظت په برخه کې ډیر وحشیانه او ظالمانه و. د ځنګلونو استفاده هم ډیره ظالمانه وه. مونږ د شیرین بویې په شان خپل ډیر ارزښتانه بوټي له بیخه ویستل چې په سیمه ییزو مارکیټونو کې یې وپلورو.”
د پخواني ولسمشر په وینا، بدخشان، تخار، سمنګان، بلخ، فاریاب، بادغیس او هرات ولایتونو چې وړاندې د پستې د ځنګلونو یو دهلیز و، خو د وروستيو اسنادو له مخې، په تخار کې د پستو ځنګلونه په مطلقه توګه له منځه تللي، او په بادغیس کې په شدیده توګه کم شوي دي او د دغې سیمو ځنګلونو ډیر لوی زیان لیدلی دی.
نوموړی وايي، په بغلان، کندز او تخار کې هم ځنګلونو د ۱۹ مې پیړۍ په پرتله په پراخه کچه زیان لیدلی دی، بل خوا کونړ، نورستان، خوست، پکتیا، پکتیکا، لوګر او ننګرهار کې هم ځنګلونو پراخه صدمه لیدلې ده.
پخوانۍ ولسمشر وايي، خلک باید ونې او ځنګلونه لکه خپلو بچیانو غوندې وګڼي او په دې پوی شي چې د دوی د لمسیانو او ګړوسیانو ژوند دغو ځنګلونو پورې تړلی، که نه نو افغانستان نه به یوه سحرا جوړه شي.
نوموړي وايي، چې د افغانستان د ځنګولونو، څرځایونو او نورو بیلابیلو برخو په اړه ډیر معلومات شته دی، خو دغه معلومات په منسجم دول کله هم نه دی راټول شوی چې د استفادې وړ وي.
د جمهوري غوښتونکو خوځښت زیاته کړې ده، چې د طالبانو له خوا د پخواني دولت له غړو سره غیر انساني او خشن چلند شوی، چې مستندې قضیې یې ثبت شوي.
په لیک کې ویل شوي: " په ځانګړې توګه د طالبانو تر کنټرول لاندې زندانونو کې له ښځو سره د ناوړه چلند راپورونه د افغاني، اسلامي او نړۍوالو انساني ارزښتونو سره په ټکر کې دي؛ موږ له ملګرو ملتونو څخه غوښتنه کوو، چې مداخله وکړي او دا ډول سرغړونې ودروي."
دغه خوځښت د ملګرو ملتونو سرمنشي ته ویلي، چې په افغانستان کې د انجونو او ښځو لپاره د زده کړې او کاري فرصتونو څخه انکار یوه جدي اندېښنه ده، چې د ملګرو ملتونو تر نظارت لاندې د نړۍوالو میکانیزمونو له لارې د اسلامي او غیر اسلامي هېوادونو له خوا اقدام ته اړتیا لري.
په دغه لیک کې په ایران او پاکستان کې له افغان کډوالو سره د ناوړه چلند یادونه هم شوې ده او پکې راغلي: "هغه افغانان چې په ګاونډیو هېوادونو؛ لکه ایران او پاکستان کې مېشت دي د وژنو، شکنجې، د شتمنیو ضبطولو او جبري بېرته ستنول له ننګونو سره مخ دي".
د افغانستان جمهوري غوښتونکو پر ملګرو ملتونو غږ کړی، چې خپل نفوذ وکاروي او ډاډ دې تر لاسه کړي، چې یاد هېوادونه نړۍوالو معیارونو ته غاړه کیږدي او دا ظلمونه ودروي.
په لیک کې زیاته شوې: "پر افغانانو د ظلم، ستم او غیر انساني چلند دغه ستونزې د ټولو نړۍوالو بشري حقونو او انساني کرامت خلاف دي." په دغه لیک کې په بشري برخه کې د ملګرو ملتونو له مرستې مننه شوې او ویل شوي، چې افغانان د نړۍ مرستې ته اړتیا لري او نړۍواله ټولنه باید خپله مرسته ونه سپموي.